Της Βάσως Πρεβεζιάνου
Οι ερωτήσεις ήταν διατυπωμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνουν τον καλεσμένο και να επιδέχονται ως απάντηση απλά ένα «ναι» ή ένα «όχι».
-«Χρησιμοποιήσατε ποτέ απαγορευμένες ουσίες για να βελτιώσετε την επίδοσή σας στην ποδηλασία, ναι ή όχι;».
-«Ναι».
-«Μια από αυτές ήταν η απαγορευμένη ουσία EPO, ναι ή όχι;».
-«Ναι».
-«Κάνατε ποτέ μεταγγίσεις αίματος για να βελτιώσετε τις επιδόσεις σας στην ποδηλασία;».
-«Ναι».
-«Χρησιμοποιήσατε ποτέ απαγορευμένες ουσίες, όπως τεστοστερόνη, κορτιζόνη ή αυξητική ορμόνη;».
-«Ναι».
-«Κατά τη γνώμη σας, θα ήταν ανθρωπίνως δυνατό να κερδίσετε τον ποδηλατικό γύρο της Γαλλίας επτά συνεχόμενες φορές χωρίς ντόπινγκ;».
-«Όχι».
Στις 17 Ιανουαρίου 2013 ο κόσμος του αθλητισμού, αλλά όχι μόνο αυτός, παρακολούθησε την κυνική ομολογία ενός ανθρώπου, ο οποίος υπήρξε σύμβολο όχι μόνο της ποδηλασίας, είδωλο εκατομμυρίων ανθρώπων στην πατρίδα του και έξω από τις ΗΠΑ, ίνδαλμα του ίδιου του αγώνα για τη ζωή καθώς είχε καταφέρει να νικήσει τον καρκίνο μετά από σκληρή μάχη. Παρακολούθησαν στην τηλεόραση τη συντριβή ενός ήρωα, ο οποίος κάποτε συγκινούσε και έκανε εμπόριο με τα περίφημα κίτρινα βραχιολάκια με το μήνυμα «Live Strong», ενώ στην πραγματικότητα αυτό που ζούσε ήταν το «Lie Strong».
«Θεωρώ ότι αυτή η κατάσταση είναι ένα μεγάλο ψέμα, το οποίο επανέλαβα πολλές φορές» είπε ο Άρμστρονγκ στην εκπομπή της Όπρα Γουίνφρεϊ. «Δεν αισθανόμουν ότι έκανα κάποια απάτη, το ντόπινγκ ήταν μέρος της δουλειάς μου. Έτσι το έβλεπα. Πήρα μόνος μου τις αποφάσεις μου. Το λάθος είναι δικό μου. Και βρίσκομαι εδώ σήμερα για να το αναγνωρίσω και να ζητήσω συγγνώμη» συμπλήρωσε.
Στην συνέντευξή του ήταν μάλλον ψυχρός. Τα μάτια του δεν πρόδιδαν κανένα συναίσθημα. Λύγισε μπροστά στην κάμερα μόνο μια φορά. Όταν αναφέρθηκε στην ομολογία ενοχής του στον 13χρονο γιο του, όταν μίλησε για το πώς περιέγραψε στο παιδί του την απάτη του.
Πολλοί τον χαρακτήρισαν αμφιλεγόμενο. Στην πραγματικότητα ήταν ένας αδίστακτος, ένας αριβίστας αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει κάθε παράνομο τρόπο για να φτάσει στην κορυφή, που δεν είχε πρόβλημα να θυσιάσει ψυχρά τα πάντα στο βωμό της επιτυχίας. Ο ποδηλάτης από το Τέξας ήταν το κεντρικό πρόσωπο στο περίφημο «πρόγραμμα» του Iταλού γιατρού Μικέλε Φεράρι και του αρχηγού της ομάδας του, Γιόχαν Μπράινιλ.
Γεννημένος τον Σεπτέμβριο του 1971, ασχολήθηκε στην αρχή με την κολύμβηση και κατόπιν με το πολύ απαιτητικό τρίαθλο. Πήγε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης όπου κατετάγη 11ος στην ποδηλασία και τελικά αποφάσισε να ασχοληθεί με το άθλημα επαγγελματικά όταν εντάχθηκε στην ομάδα της Motorola. Το 1993 έγινε ο νεότερος ποδηλάτης που κέρδισε το παγκόσμιο πρωταθλήμα, το 1995 συμμετείχε για πρώτη φορά στον γύρο της Γαλλίας κερδίζοντας ένα ετάπ, αλλά εγκαταλείποντας με περισσότερα από 3.200 χιλιόμετρα. Την ίδια χρονιά κέρδισε το Classico San Sebastian καθώς επίσης και το γύρο Dupont, το μεγαλύτερο επαγγελματικό αγώνα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το επανέλαβε το 1996, το μέλλον ήταν μπροστά του.
Και τότε «χτυπήθηκε» από τον καρκίνο. Στα 25 του… Η αρρώστια είχε αρχίσει από τους όρχεις και είχε κάνει μεταστάσεις στους λεμφαδένες και στον πνεύμονα. Λίγο μετά τον Οκτώβριο του 1996, εντοπίστηκε όγκος και στον εγκέφαλο του Άρμστρονγκ. Οι ελπίδες του να ζήσει ήταν 50-50! Αφαίρεσε τους όρχεις και ακολούθησαν πολύ επιθετικές χημειοθεραπείες. Αυτό που στην αρχή έμοιαζε με θαύμα, τελικά έγινε. Οι εξετάσεις του Αμερικανού τον Φεβρουάριο του 1997 ήταν καθαρές!
Πολλοί του είπαν ότι δεν υπήρχε λόγος να επιστρέψει στον αθλητισμό. Ο Άρμστρονγκ, όμως, ήταν αποφασισμένος όχι μόνο να γυρίσει, αλλά και να πετύχει. Εντάχθηκε στην ομάδα των αμερικανικών ταχυδρομείων και τον Ιούλιο του 1997 πέτυχε κάτι που λίγοι θα μπορούσαν να περιμένουν: κατέκτησε τον γύρο της Γαλλίας.
Και το έκανε ξανά άλλες έξι φορές. Συνεχόμενες. Στο μεταξύ, κατέκτησε και το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ. Κι έτσι τον Ιούλιο του 2005 ήταν πια ένας μύθος του αθλήματος, ένας ζωντανός θρύλος, ο ήρωας της ζωής που ξεπέρασε κάθε εμπόδιο, νίκησε σε κάθε μάχη και κατέκτησε το ακατόρθωτο.
Την ίδια ώρα, βέβαια, που ο Άρμστρονγκ ήταν ένα λαϊκό είδωλο, ένα σύμβολο για τους καρκινοπαθείς όλου του κόσμου, ένας σούπερ σταρ ο οποίος φωτογραφιζόταν δίπλα σε προέδρους των ΗΠΑ και κυκλοφορούσε με λαμπερές κυρίες της σόουμπιζ, οργίαζαν οι φήμες και… φούντωναν οι υποψίες ότι έκανε χρήση απαγορευμένων ουσιών. Έτσι κι αλλιώς, το 1999 είχε βρεθεί θετικός σε κορτικοστεροειδή, αλλά γλίτωσε την τιμωρία προσκομίζοντας ιατρική βεβαίωση ότι η ουσία βρισκόταν σε ενυδατική κρέμα την οποία χρησιμοποιούσε.
«Έχω περάσει εκατοντάδες αντιντόπινγκ ελέγχους, αλλά ποτέ δεν πιάστηκα θετικός. Και ξέφευγα από τους ελέγχους ντόπινγκ διότι δεν υπήρχε τίποτα στον οργανισμό μου» ήταν μια από τις δηλώσεις του στην εκπομπή της Όπρα με την οποία επιβεβαίωσε το ιδιαίτερα… προχωρημένο «πρόγραμμα» στο οποίο ήταν ενταγμένος και το οποίο περιελάμβανε συστηματική χρήση ερυθροποιητίνης και άλλων ουσιών, αλλά και συχνών μεταγγίσεων αίματος ώστε να μπορεί ο ίδιος και οι συναθλητές του να γλιτώνουν στους ελέγχους.
Η ομάδα του Άμστρονγκ εφάρμοζε, όπως απέδειξαν τα πορίσματα των αρμόδιων υπηρεσιών, το πιο εξελιγμένο σύστημα ντόπινγκ στην ιστορία του αθλητισμού. Το 2012 κατέθεσαν εναντίον του έντεκα πρώην συναθλητές του. Οι Τάιλερ Χάμιλτον, Φλόιντ Λάντις, Φράνκι Αντρέου, Μάικλ Μπάρι, Τομ Ντάνιελσον, Τζορτζ Χίνκαπι, Λέβι Λάιπχαϊμερ, Στέφεν Σβαρτ, Κρίστιαν Βάντε Βέλντε, Τζόναθαν Βότερς και Ντέιβιντ Ζαμπρίσκι αποκάλυψαν όχι μόνο πως γινόταν το ντόπινγκ, αλλά μίλησαν επίσης και για το απίστευτο μπούλινγκ που δέχονταν από τον Άρμστρονγκ, ο οποίος χρησιμοποιούσε κάθε είδους απειλές και εκβιασμούς για να κρατήσει το μυστικό της ομάδας.
«Ο στόχος του να κατακτήσει πολλές φορές το γύρο της Γαλλίας τον οδήγησε στην εξάρτηση στην ουσία ερυθροποιητίνη, στην τεστοστερόνη, σε μεταγγίσεις αίματος και επίσης, με ανηλεή τρόπο, περίμενε και απαιτούσε από τους συναδέλφους του στην ομάδα να πράττουν ομοίως με τις ουσίες, ώστε να υποστηρίξουν τους στόχους του.
Δεν ήταν αρκετό το γεγονός ότι οι συναθλητές του έδιναν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους στο αγώνισμα, απαιτούσε να υπακούσουν στο πρόγραμμα ντόπινγκ που ήταν σχεδιασμένο για εκείνους, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα τους αντικαθιστούσε.
Ενεργούσε με τη βοήθεια ενός μικρού στρατού υποστήριξης, που περιλαμβάνει γιατρούς ντόπινγκ, λαθρέμπορους ουσιών και άλλους μέσα και έξω από το άθλημα και την ομάδα του» ανέφερε το σοκαριστικό πόρισμα της USADA το 2012.
Στην ίδια έκθεση γινόταν, επίσης, αναφορά και σε πολλές λεπτομέρειες για το πώς προετοιμαζόταν ο ίδιος, όχι μέσω της προπόνησης, αλλά με το ντόπινγκ, πριν από τους σημαντικούς αγώνες: για το πώς έμπαινε η EPO στα μπουκάλια με το νερό, πως έπαιρνε χάπια κορτιζόνης τυλιγμένα σε αλουμινόχαρτα, πως τον προειδοποιούσαν οι συναθλητές του για την… έφοδο γιατρών, πως γίνονταν οι πολύ συχνές μεταγγίσεις αίματος (με το αίμα να ταξιδεύει ακόμα και από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη με το ιδιωτικό τζετ του) ώστε στους ελέγχους να είναι καθαρός.
Αναζητώντας στην ιστορία του ποδηλατικού γύρου της Γαλλίας το νικητή από το 1997 μέχρι το 2003 υπάρχει κενό. Επτά συνεχόμενες φορές κενό… Το όνομα του πρώτου έχει σβηστεί, οι τίτλοι έχουν αφαιρεθεί. Όπως κενό υπάρχει στο όνομα του τρίτου νικητή στο αγώνισμα της ατομικής χρονομέτρησης στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000. Το μετάλλιο του αφαιρέθηκε. «Αν έπαιρνα μέρος το 2015 σε αγώνες, πιθανότατα δεν θα το έκανα, διότι νομίζω ότι πια δεν χρειάζεται. Αν, όμως, με πάτε πίσω στο 1995, όταν το ντόπινγκ ήταν παντού, το πιθανότερο είναι ότι θα το ξανάκανα» δήλωσε στο BBC το 2015.
Δεν ήταν ο Άρμστρονγκ ούτε ο πρώτος αθλητής που βρέθηκε ντοπαρισμένος, δεν θα είναι προφανώς ο τελευταίος. Είδωλα του αθλητισμού αποκαθηλώνονται εν μια νυκτί, ουδείς πια απορεί ή σοκάρεται. Έτσι… παίζεται το παιχνίδι. Η ιστορία του Αμερικανού, ωστόσο, εξακολουθεί να παραμένει ιδιαιτέρως διδακτική για το πώς η ανάγκη το «φαίνεσθαι» να υπερκαλύψει το «είναι», για το πώς η έπαρση και η ματαιοδοξία μπορούν να οδηγήσουν στην καταστροφή. Και για το πώς αξίζει τελικά οίκτος για τους ανθρώπους οι οποίοι έχουν τη ναρκισσιστική και κενή ανάγκη να κερδίζουν σε όλα… Ή σχεδόν σε όλα. Διότι, ο Λανς Άρμστρονγκ νίκησε τον καρκίνο, αλλά νικήθηκε από την χωρίς μέτρο ματαιοδοξία του…
Πηγή: Sport DNA