Του Αντώνη Οικονομίδη
Η αιγυπτιακή επανάσταση του 2011 είχε ως αίτιο την αυξανόμενη επιθετικότητα των αστυνομικών δυνάμεων της χώρας και ως αποτέλεσμα την αλλαγή του καθεστώτος του Χόσνι Μουμπάρακ.
Ο Μοχάμεντ Μόρσι διαδέχτηκε στο προεδρικό αξίωμα των επί 30 χρόνια προκάτοχό του, διορίζοντας, καλοκαίρι πλέον του 2012, ως Υπουργό Άμυνας τον ραγδαία ανελισσόμενο στην πολιτική σκηνή της χώρας και ευνοούμενο της Δύσης, Αμπέλ Φατάχ Ελ Σίσι.
Απόρροια ενός νέου γύρου διαδηλώσεων, τον Ιούνιο του 2013 και ως πια Διοικητής των ενόπλων δυνάμεων της Αιγύπτου ήταν ουσιαστικά η κεφαλή του στρατιωτικού πραξικοπήματος που 11 μήνες μετά τον διορισμό του ως Υπουργός απομάκρυνε τον Μόρσι από την εξουσία. Υπηρεσιακός Πρόεδρος (μαριονέτα του στρατού) διορίστηκε ο Αντλί Μανσούρ, ο οποίος οδήγησε τη χώρα σε προεδρικές εκλογές τον Μάιο του 2014.
Τις κέρδισε με ποσοστό Βορείου Κορέας ο Σίσι, συγκεντρώνοντας το 97% των ψήφων, με τον μόνο -τυπικό, για τα μάτια του κόσμου- αντίπαλο να αρκείται στο υπόλοιπο 3%. Τέσσερα χρόνια αργότερα ο Σίσι, ο οποίος εν τω μεταξύ είχε γίνει πανίσχυρος, ελέγχοντας κάθε δομή του κράτους (και όχι μόνο), με την διακυβέρνησή του να μην έχει την παραμικρή σχέση με τα όσα το αιγυπτιακό κομμάτι της αραβικής άνοιξης αξίωνε, αλλά περισσότερο να προσομοιάζει σε απολυταρχικό καθεστώς, προχώρησε σε νέες εκλογές.
Μετά την αλλαγή του Συντάγματος, η προεδρική θητεία θα ήταν 12ετής. Κατά τα λοιπά, η μόνη ουσιαστική διαφοροποίηση, αφού -απολύτως αναμενόμενα και πάντα προς χάρη της αίσθησης εκδημοκρατισμού- ο Σίσι μονοπώλησε εκ νέου τις εκλογές, με το ίδιο ποσοστό (97%, έστω και με μικρότερη συμμετοχή, στο 41% έναντι του 47% του 2014) και τον αντίπαλό του, διαφορετικό αυτή τη φορά, να αρκείται σε ακόμα μικρότερο ποσοστό, λαμβάνοντας κάτι περισσότερο από 650.000 ψήφους.
1.76 εκατομμύρια ψηφοδέλτια θεωρήθηκαν άκυρα. Σύμφωνα με όσα ανέφεραν οι δυτικοί παρατηρητές (και συνεπώς έχουν και τη μεγαλύτερη φερεγγυότητα), περισσότερα από το ένα εκατομμύριο αυτών είχαν γραμμένο ένα τρίτο όνομα και όχι “σταυρωμένο” ένα από τα δύο των προεδρικών υποψηφίων. Προφανώς όχι κατόπιν οποιασδήποτε συνεννόησης. Αυθόρμητα, από στόμα σε στόμα, από… χέρι σε χέρι.
Το όνομα λοιπόν αυτό ήταν του Μοχάμεντ Σαλάχ. Του εν ζωή σύγχρονου Φαραώ της Αιγύπτου.
Εννιά ώρες ταξίδι. Κάθε μέρα.
Χωράφια από γιασεμί. Μεγάλες, ατελείωτες εκτάσεις. Η καλλιέργεια και η αξιοποίησή τους σε κάθε μορφή είναι σχεδόν η αποκλειστική ενασχόληση της συντριπτικής πλειοψηφίας των εργαζόμενων του Ναγκρίγκ. Αυτό δήλωνε ως επάγγελμα ο Γκάλι Σαλάχ, προτού καρπωθεί τη φήμη και την υπόσταση του κανακάρη τους και έτσι αξιοποιηθούν μαζί με τη σύζυγό του στην τοπική αυτοδιοίκηση, υπηρετώντας θεσμικά πλέον τους περίπου 12.000 συντοπίτες τους.
Τρία τα παιδιά τους. Τα αρσενικά από μικρά με -τι άλλο- την μπάλα καταπιάστηκαν. Ερασιτεχνικά ο Γκάλι και ο αδερφός του είχαν κλωτσήσει το τόπι. Καμία όμως ικανότητα ή διάθεση επαγγελματισμού. Ο μεγάλος γιος ξεχώριζε. Έκανε πλάκα σε συνομηλίκους -πόσο μάλλον στο πρώτο-πρώτο “θύμα” του, τον μικρότερο αδερφό του, Νάσερ– στον δρόμο. Άλλοτε παριστάνοντας τον Ζιντάν, άλλοτε τον Φίγκο, άλλοτε τον Ρονάλντο, όλοι είδωλά του.
Όποιον και να υποδυόταν, αντίπαλο δεν είχε. Όχι μόνο στο χωριό αλλά και στα γειτονικά. Στα 10 του λοιπόν ο Γκάλι τον έβγαλε για κάποιες ώρες τη μέρα από τον δρόμο και τον πήγε σε μια τοπική ομάδα, στο… κεφαλοχώρι της περιοχής, μισή ωρίτσα απόσταση.
Δύο χρόνια αργότερα το χωριό επισκέφθηκε ένας scout της Αλ Μοκαουλούν. Είχε έρθει για να δει συγκεκριμένα ένα αγόρι, ήταν-δεν ήταν και αυτός στο ξεκίνημα της εφηβείας. Διοργανώθηκε λοιπόν ένα παιχνίδι για χάρη του προσκεκλημένου παράγοντα. Άλλα τα μάτια του λαγού όμως κι άλλα της κουκουβάγιας. Αυτός που τα… έβγαζε δεν ήταν το παιδί για το οποίο είχε ταξιδέψει ο scout (Σερίφ Αλ Ιράκι λέγεται) αλλά ο μεγάλος γιος του Γκάλι, ο οποίος μαζί με τρεις-τέσσερεις ακόμα πιτσιρικάδες πέρασαν στο επόμενο επίπεδο της αξιολόγησης, ένα δοκιμαστικό δηλαδή στην Αλ Μοκαουλούν.
Ήταν ο μόνος που επιβίωσε από δαύτο και εντάχθηκε στη φυτωριακή ομάδα. Εδρεύει στη Νασρ, ένα προάστιο του Καΐρου, 135 χλμ. νότια από το χωριό του. Πρόβλημα. Υπήρχε όμως λύση. Άβολη, επίπονη, αλλά λύση.
Κάθε πρωί λοιπόν πήγαινε στο σχολείο και μετά από δύο ώρες, έχοντας εξασφαλίσει σχετική άδεια (έτσι κι αλλιώς δεν συνέχισε την ακαδημαϊκή εκπαίδευση, ουσιαστικά ολοκλήρωσε την απαιτούμενη βασική, συνεχίζοντας σε τεχνική σχολή), ξεκινούσε το ταξίδι του.
Από το Ναγκρίγκ με μίνιμπας στην Μπασγιούν. Από την Μπασγιούν με νέο λεωφορείο στην Τάντα. Από την Τάντα στην πλατεία Ραμσή του Καΐρου. Και από εκεί ένα ακόμα για το προπονητικό κέντρο της ομάδας. Μισή ώρα, μια ώρα, δύο ώρες και, μετά, μισή ώρα με τρία τέταρτα, αναλόγως την κίνηση, ο χρόνος που κάθε δρομολόγιο απαιτούσε.
Τέσσερεις και κάτι το σύνολο. Τουλάχιστον. Στο πήγαινε μόνο. Και άλλες τόσες για να γυρίσει. Έχοντας στο μεσοδιάστημα ένα γεμάτο δίωρο προπόνησης, για την οποία πάντα έφτανε -ακόμα κι έτσι- πρώτος και έφευγε τελευταίος, γυρίζοντας σπίτι του λίγο πριν τα μεσάνυχτα.
Έχει να καμώνεται πως δεν έχασε ποτέ καμία. Παρότι για εννιά ώρες στον δρόμο. Κάθε μέρα, πέντε μέρες την εβδομάδα, για πάνω από ενάμιση χρόνο.
Με την ομάδα απλώς να πληρώνει 125 αιγυπτιακές λίρες για ναύλα τον μήνα, περίπου δηλαδή 8 ευρώ. Αντιστοιχούσαν μόλις σε μια εβδομάδα μετακινήσεων. Τα υπόλοιπα, τα έβαζε ο Γκάλι από την τσέπη του.
Στο μισό του δεύτερου χρόνου οι υπεύθυνοι του club εξασφάλισαν μια-δυο διανυκτερεύσεις κοντά στο προπονητικό σε αυτόν και σε έναν από τους γονείς του. Ήταν κάτι. Παρήγορο για τον Γκάλι, ο οποίος τον περίμενε πάντα (μετά τις 22:00) στην στάση του λεωφορείου για να φανεί. Παρήγορο για τη μητέρα του, η οποία δεν ήθελε με τίποτα ο 14χρονος γιος της να υποβάλλεται σε αυτή την καθημερινότητα.
Ούτε σκέψη όμως από μεριάς του να την αλλάξει ή να την παρατήσει. Και έτσι, από φόβο μην γίνει η ίδια και για τον Νάσερ, ο οποίος επίσης ήθελε να ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, η μητέρα του εκεί κατάφερε να το πετύχει, ουσιαστικά απαγορεύοντάς του να βιώσει όσα και ο μεγαλύτερος αδερφός.
Στο ξεκίνημα του τρίτου χρόνου είχε προβιβαστεί πλέον. Επαγγελματίας. Ντεμπουτάροντας στα 16. Τότε, η μόνιμη λύση ήταν επιβεβλημένη. Ο Πρόεδρος του club τη ζήτησε από τον CEO της Arab Contractors, της ιδιοκτήτριας δηλαδή εταιρείας της Αλ Μοκαουλούν και μιας εκ των μεγαλύτερων (αν όχι η μεγαλύτερη) κατασκευαστικών εταιρειών της χώρας, Ιμπραήμ Μαχλάμπ, ο οποίος υπηρέτησε λίγο αργότερα ως Πρωθυπουργός της Αιγύπτου για 18 μήνες.
Και έτσι μετακόμισε πλέον στους κοιτώνες της ομάδας. Τόσο απλά. Αλλά και κάτι που κράτησε κοντά τρία χρόνια και χρειάστηκε η μεσολάβηση κατοπινού Πρωθυπουργού της χώρας για να ρυθμιστεί, για επαγγελματία πλέον ποδοσφαιριστή της Αλ Μοκαουλούν.
Επαγγελματίας, ο οποίος ξεκίνησε (ως και την προτελευταία του χρονιά στις ακαδημίες) παίζοντας ως αριστερός μπακ. Και χωρίς καν να είναι από τις πρώτες επιλογές. Η ταχύτητα όμως και η εκρηκτικότητά του ξεχείλιζαν. Τόσο που ακόμα και στη συγκεκριμένη θέση έβγαζε φάσεις για να σκοράρει.
Το σημείο καμπής ήταν μια “τεσσάρα” επί της ΕΝΠΠΙ. Οι συμπαίκτες του πανηγύριζαν στα αποδυτήρια, αυτός έκλαιγε.
Είχε κατορθώσει να βγει, από δικές του ατομικές προσπάθειες, τρεις-τέσσερεις φορές τετ α τετ με τον αντίπαλο τερματοφύλακα, σε καμία όμως δεν είχε “γράψει”. Βλέποντας αυτή την αντίδραση, ο τότε προπονητής του αφενός πείστηκε να τον προωθήσει -έστω δοκιμαστικά- ως εξτρέμ και αφετέρου, για να τον μπουστάρει, είπε πως θα του έδινε 35 αιγυπτιακές λίρες την επόμενη χρονιά που θα έβγαινε πρώτος σκόρερ.
Τις έδωσε.
Περιπέτεια, γάμος και πρώτη μεταγραφή
Δυο ώρες όλες κι όλες στο σχολείο, εννιά κάθε μέρα στον δρόμο, μα τέτοιες δυσκολίες μπροστά στον έρωτα δεν φτουράνε. Τη Μάγκι Σαντέκ την γνώρισε λοιπόν στα σχολικά του χρόνια. Η σχέση τους κράτησε ανεξαρτήτως ωραρίων και δρομολογίων. Επισημοποιήθηκε, όταν ενηλικιώθηκε, και ουσιαστικά έμεναν μαζί στο Κάιρο (ως τότε άλλη σχέση δεν έκανε). Παντρεύτηκαν όμως, όταν είχε μετακομίσει στη Βασιλεία.
Στο γήπεδο δεν ξεχώριζε είναι η αλήθεια. Το στάτους της ομάδας του δεν βοηθούσε, η δική του η σωματοδομή προβλημάτιζε. Οι αιώνιοι της Αιγύπτου, Αλ Αχλί και Ζάμαλεκ, παρότι αναγνώριζαν δυναμική, δεν έμπαιναν στη διαδικασία να τον κυνηγήσουν. Αξιοσημείωτη η δικαιολόγηση της εν λόγω απόφασης από τον Πρόεδρο της δεύτερης, Μαμντούχ Αμπάς: «Είναι πολύ αδύνατος, δεν μπορεί να παίξει σε κορυφαία ομάδα». Δύο χρόνια παρέμεινε στην προεδρία.
Στον δεύτερό του, ο… αδύνατος είχε μετακομίσει ήδη στην Ελβετία. Περιπετειωδώς. Τον Φεβρουάριο του 2012 σε ένα παιχνίδι της Αλ Μάσρι και της Αλ Αχλί στο Πορτ Σάιντ ξέσπασαν αδιανόητα αιματηρά επεισόδια μεταξύ αντιμαχόμενων οπαδών. Συνολικά 74 άνθρωποι σκοτώθηκαν και η εγχώρια Ομοσπονδία αποφάσισε να διακόψει κάθε ποδοσφαιρική δραστηριότητα για ενάμιση χρόνο (και μετά, για την επόμενη διετία, όλα τα παιχνίδια να διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών).
Για τον ούτε καν ακόμη 20χρονο Σαλάχ ήταν ό,τι χειρότερο, αφού διένυε την παραγωγικότερη χρονιά της μέχρι τότε επαγγελματικής του σταδιοδρομίας. Αυτή η εξέλιξη ήταν προφανώς καταστροφική για όποια φιλοδοξία μεταγραφής. Οι ατζέντηδές του όμως βρήκαν το πάτημα στην προετοιμασία της Ολυμπιακής ομάδας της Αιγύπτου για τους Αγώνες του 2012 και ουσιαστικά κανόνισαν τη διεξαγωγή ενός φιλικού στη Βασιλεία τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς.
Σκοπός να τον δουν δια ζώσης οι άνθρωποι των Πρωταθλητών Ελβετίας, οι οποίοι και ήταν αντίπαλοι σε εκείνο το φιλικό. Αγωνίστηκε στο δεύτερο ημίχρονο, πέτυχε δύο γκολ, με συνοπτικές έκτοτε διαδικασίες η μεταγραφή προχώρησε.
Δύσκολη η προσαρμογή. Ακόμα και για έναν σκληραγωγημένο τύπο. Ο καιρός τελείως διαφορετικός από αυτόν που είχε ζήσει, αγγλικά δεν μιλούσε, την γλώσσα του προφανώς δεν τη μιλούσε κανείς, δεν μπορούσε να επικοινωνήσει, δεν μπορούσε να κάνει το παραμικρό για να κοινωνικοποιηθεί, να ενταχθεί.
Γι’ αυτό και επίσπευσε το γάμο του. Για να μπορέσει να φέρει παρέα του τη Μάγκι. Τη «henna», όπως οι Μουσουλμάνοι λένε το γλέντι που στήνει ο γαμπρός και η οικογένειά του παραμονές του γάμου του (ναι, κάτι σαν bachelor…), την έκανε στο Ναγκρίγκ (την τελετή πάντως στο Κάιρο). Με τους ίδιους ανθρώπους που είχε μεγαλώσει και που ως και σήμερα παραμένουν κολλητοί του. Στο Ναγκρίγκ το ζευγάρι πέρασε και τον μήνα του μέλιτος.
Στο Ναγκρίγκ επιστρέφουν σε κάθε ευκαιρία. Σε μουσουλμανικές γιορτές, σε διακοπές, οποτεδήποτε μπορούν και επιτρέπεται. Σπανιότερα στο Ιντ Αλ Φιτρ, το οποίο σηματοδοτεί το τέλος του Ραμαζανιού και της νηστείας, αφού τις περισσότερες φορές συμπίπτει με αγωνιστικές υποχρεώσεις. Συχνότερα στο Ιντ Αλ Αντχά, το οποίο γιορτάζεται καλοκαιριάτικα.
Το τελετουργικό κοινό στο μεγαλύτερο κομμάτι. Μέρος του, πέραν της απαρέγκλιτης προσευχής, η ανταλλαγή ευχών με επισκέψεις σε σπίτια αγνώστων. Στο ταπεινό λοιπόν Νάγκριγκ, των μεροκαματιάρηδων καλλιεργητών γιασεμιού, σε μια τέτοια γιορτή ο Μοχάμεντ Σαλάχ, χωρίς την παραμικρή ένδειξη βεντετισμού, χτυπάει την πόρτα αγνώστων (δικών του) για να ανταλλάξει ευχές με ομόθρησκούς του.
Δεν είναι όμως πλέον αμοιβαίο. Οι επισκέψεις στη γενέτειρά του προκαλούν και την αντίστοιχη… κοσμοσυρροή.
Έτσι κι αλλιώς, το Νάγκριγκ, από την στιγμή της μετεωρικής του ανέλιξης, έχει γίνει τόπος επίσκεψης δημοσιογράφων και επισκεπτών από όλον τον κόσμο, με αρκετούς να προσπαθούν, για παράδειγμα, να μπουν στα παπούτσια του έφηβου Μοχάμεντ, κάνοντας το καθημερινό του δρομολόγιο για την προπόνηση.
Στην τελευταία επίσκεψη της οικογένειας, σοκαρισμένος διαπίστωσε -και το δημοσιοποίησε με παραδόξως για τον χαρακτήρα του οργισμένα ποσταρίσματα- πως πάνω από 400 άτομα είχαν πάρει… κατά πόδας αυτόν, τη σύζυγό του και τις δύο του κόρες, τη Μάκκα (πήρε το όνομά της από την ιερή πόλη Μέκκα) και τη Καγιάν, στον δρόμο τους για την προσευχή στο τζαμί.
Ιδιωτικότητα. Η έλλειψή της το τίμημα της παγκόσμιας πλέον αναγνωρισιμότητάς του. Και το μόνο που κατ’ επανάληψη, όλα αυτά τα χρόνια που τη βιώνει, ζητάει για να έχει.
Στην Ελβετία τέτοιο πρόβλημα δεν αντιμετώπισε. Είτε με τη συντροφιά της Μάγκι είτε χωρίς αυτήν, είτε μαθαίνοντας αγγλικά είτε όχι, είτε μπορώντας να επικοινωνήσει είτε όχι, η Βασιλεία αποδείχτηκε το ιδανικό σκαλοπάτι. Δύο Πρωταθλήματα σε ισάριθμες σεζόν, δύο φορές αναδείχτηκε κορυφαίος παίκτης, δύο φορές αντιμετώπισε την Τσέλσι στις διεθνείς διοργανώσεις.
Πρώτα στα ημιτελικά του Europa League (2012-2013) και μετά στους ομίλους του Champions League. Στα πρώτα δύο παιχνίδια οι «Μπλε» κέρδισαν, στα επόμενα επικράτησε η Βασιλεία. Σκόραρε στα τρία εξ αυτών. Επαρκές. Καταχείμωνο, Λίβερπουλ και Τσέλσι κοντραρίστηκαν για την απόκτησή του. Στο τέλος, η επιλογή ήταν δική του. Διάλεξε Λονδρέζους και Ζοσέ Μουρίνιο, στο ξεκίνημα της δεύτερης θητείας στο Stamford Bridge, από τους Μέρσεϊσαϊντερς και τον Μπρένταν Ρότζερς.
Πλέον ο Αιγύπτιος καταλογίζει λανθασμένη εκτίμηση και κακές συμβουλές. Μα, ήταν όντως κακή απόφαση ή απλώς ένας ακόμα κρίκος στην αλυσίδα που τον έφερε εκεί όπου έπρεπε την στιγμή που έπρεπε;
Το κισμέτ.
Sim Salah bis
Στο Λονδίνο έγινε πατέρας για πρώτη φορά. Στο Λονδίνο ξεκίνησε εντατικά τα βάρη ως μέρος της προπονητικής του καθημερινότητας. Σκοπός του να διαψεύσει όσους συντάσσονταν, ετεροχρονισμένα και σε άλλο επίπεδο, με εκείνον τον Πρόεδρο της Ζάμαλεκ, θεωρώντας τον πολύ soft για να ανταποκριθεί στις φυσικές και σωματικές απαιτήσεις της Premier League.
Έγινε η καθημερινότητά του, η εμμονή του. Και με την πάροδο των χρόνων εμπλουτιζόταν. Στη Ρώμη, για παράδειγμα, δίπλα από το σπίτι του νοίκιασε ένα γηπεδάκι μόνο και μόνο για να εξασκείται ακόμα περισσότερο στην τεχνική και την ακρίβεια. Αργότερα, το σπίτι του στο Λίβερπουλ μετατράπηκε σε ένα υπερύγχρονο φυσικοθεραπευτήριο, με δικό του υπερβαρικό θάλαμο και συσκευή κρυοθεραπείας.
Στο Λονδίνο ξεκίνησε να δουλεύει και το μυαλό του. Διάβαζε αρχικά βιβλία αυτοβοήθειας: «The Subtle Art of Not Giving a F*ck» («Η Διακριτική Ευχέρεια Να Μην Δίνεις Δεκάρα») του Μαρκ Μάνσον έγινε η πρώτη του… επιφοίτηση, οι διαδικτυακές διαλέξεις και σχετικά μαθήματα του Τόνι Ρόμπινς και Ζιγκ Ζίγκλαρ, πασίγνωστων προπονητών επιτυχίας (όπως λέγονται) τα αγαπημένα του προγράμματα και οτιδήποτε σχετικό με τον Ναπολέοντα Χιλ, έναν από τους πρωτοπόρους της διδαχής της αυτοβοήθειας, το Ευαγγέλιό του.
Και αυτό, το πνευματικό σκέλος δηλαδή της επαγγελματικής του ζωής, το εμπλούτιζε, το εμπλουτίζει συνεχώς. Μέρος της καθημερινότητάς του ο διαλογισμός και η οπτικοποίηση. Ακολουθεί τη μεθοδολογία του ανυπέρβλητου κολυμβητή, Μίκαελ Φελπς, επιδιώκοντας μέσω αυτών των πρακτικών να τρέξει στο μυαλό του τα παιχνίδια του, πριν τα δώσει, προσπαθώντας να προβλέψει τι και πώς μπορεί να πάει λάθος.
Κάτι που ξεκίνησε στη Ρώμη, στη δεύτερη σεζόν του με τους «Giallorossi». Έκανε την καλύτερη -ως τότε- της καριέρας του, “αναγκάζοντας” τη Λίβερπουλ να επανέλθει. Και τότε, δεν υπήρξε θέμα επιλογής.
Κισμέτ.
Στο Λονδίνο δεν έπαιξε. Ο Μουρίνιο δεν τον “έβλεπε”, δεν τον πίστευε, δεν είχε χρόνο να του δώσει… χρόνο. Και έτσι, έναν μόλις μετά αφότου ντύθηκε στα μπλε, ζήτησε ο ίδιος να φύγει. Ο Πορτογάλος ήθελε τον Χουάν Κουαδράδο. Δόθηκε λοιπόν ο Αιγύπτιος ως αντάλλαγμα στη Φιορεντίνα, προκειμένου ο «Εκλεκτός» να αποκτούσε τον Κολομβιανό διεθνή.
Και μάλιστα ως δανεικός. Με τους «Viola» να έχουν option αγοράς στο τέλος της σεζόν. Επανάληψη προς εμπέδωση:
Ο Σαλάχ δόθηκε δανεικός, πρακτικά υπό δοκιμή, συμπλήρωμα ουσιαστικά προκειμένου ο “σεσημασμένος” για τη διορατικότητά του Μουρίνιο (ο Αιγύπτιος συγκαταλέγεται μαζί με την ανάογη διαχείριση ενός ακόμα world class πλέον ποδοσφαιριστή, του Ντε Μπρόινε, στις κορυφαίες… πετυχησιές του Ίβηρα) να πάρει τον Κουαδράδο (ο οποίος όλα κι όλα 13 ματς Πρωταθλήματος έπαιξε με την Τσέλσι).
Άλλο που δεν ήθελε. Άλλο που δεν ήθελαν στην Φλωρεντία. Άλλο που δεν ήθελαν στο Campionato. Με το «74» στη φανέλα (ωδή στους νεκρούς των φοβερών επεισοδίων στο Πορτ Σάιντ), στο υπόλοιπο της σεζόν σκόραρε και σέρβιρε 13 γκολ.
«Sim Salah bis». Ήταν μια φράση που μνημονεύεται στο «Jonny Quest», ένα αμερικανικό καρτούν των ’60s, φράση προφανώς… ακαταλαβίστικη, φράση όμως σήμα-κατατεθέν του πρωταγωνιστή, ενός εκρηκτικού χαρακτήρα με το όνομα Χάτζι, την οποία και έλεγε, πριν κάνει τα μαγικά του κόλπα.
Με αυτή λοιπόν την φράση, η έτσι κι αλλιώς φειδωλή σε εγκώμια αλλά εφευρετική σε παραλληλισμούς και κυρίως ακριβής ως προς την ποδοσφαιρική της ανάγνωση, «Gazzeta dello Sport», υποδέχτηκε δύο από τα πιο φημισμένα γκολ του Σαλάχ σε εκείνο το φεγγάρι του στην Φλωρεντία, ύστερα από τη νίκη επί της Γιουβέντους στον πρώτο ημιτελικό του Κυπέλλου Ιταλίας στο Τορίνο (στη ρεβάνς η «Κυρία» επικράτησε με 3-0 και προκρίθηκε).
Ήταν μόλις πέντε εβδομάδες μετά το ντεμπούτο του στο κάλτσιο. Και αντιμετωπιζόταν ήδη ως μάγος. Επαναλαμβανόμενα μάλιστα, αφού, πέραν του προφανή γενεσιουργού συσχετισμού του εν λόγω τίτλου, το «bis» στα ιταλικά σημαίνει «ξανά».
Μαγικά λοιπόν ξανά. Ξανά. Στο έβδομο μόλις παιχνίδι του με τους «Viola».
Η εξέδρα του Artemio Franchi τον λάτρεψε. Για πάρτη του σκαρφίστηκαν συνθήματα. «Ήρθαμε στο γήπεδο για να δούμε τον Μόμο να σκοράρει», ένα, χαρακτηριστικό, εξ αυτών, χωρίς να ακούγεται μόνο κατά τη διάρκεια των αγώνων αλλά ακόμα και των… προπονήσεων.
Δεν γινόταν να χαθεί λοιπόν αυτή η ευκαιρία για την Φιορεντίνα, η οποία ενημέρωσε την Τσέλσι πως θα έκανε χρήση της option αγοράς του Αιγύπτιου. Έλα όμως που στη συμφωνία προβλεπόταν πως για κάτι τέτοιο θα έπρεπε να συναινέσει και ο ίδιος. Και όσο καλά και αν πέρασε εκεί, δεν το ήθελε, έχοντας συμφωνήσει με τη Ρόμα.
«Αν τιμωρηθεί ο Σαλάχ, τότε για μια μέρα θα φτιάχνω κεμπάπ για όλους τους κατοίκους της Φλωρεντίας», έλεγε ο ατζέντης του, αφότου η Φιορεντίνα στράφηκε στη FIFA ζητώντας αρχικά την επικύρωση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας για την ορθότητα της option και εν συνεχεία την τιμωρία του ίδιου του Σαλάχ αλλά και της Τσέλσι, η οποία με τη σειρά της αποδέχτηκε τη δική του συμφωνία και τον παραχώρησε εκ νέου δανεικό, αυτή τη φορά στους «Giallorossi».
Κεμπάπ, τελικά, δεν έφαγε κανείς στην πρωτεύουσα της Τοσκάνης από τα χεράκια του ατζέντη Αμπάς.
Από παλτό, θρύλος
Νησί η Αγγλία. Και νησιώτες οι Άγγλοι. Η οπτική τους, και όχι μόνο η ποδοσφαιρική, εκ των πραγμάτων περιχαρακωμένη. Ειδικά για το αγαπημένο τους άθλημα, τόσο που αγγίζει την ισοπεδωτική απλοϊκότητα: καλός είναι μόνο αυτός ο οποίος και παίζει στην Premier League και αντέχει στην Premier League.
Όλοι οι άλλοι όχι. «Flops», όπως τους λένε οι Αγγλοσάξονες, το αντίστοιχο δηλαδή του δικού μας «παλτού». Και ο Σαλάχ, ανεξαρτήτως των αιτιών και των λόγων, ήταν από τα… μεγαλύτερα λόγω της ετήσιας, χωρίς το παραμικρό αξιοσημείωτο, θητείας του στην Τσέλσι. Όταν λοιπόν ο Γιούργκεν Κλοπ έδωσε συνολικά 50 εκατ. ευρώ για να τον πάρει στο Anfield, μετατρέποντάς τον στο -τότε- ακριβότερο απόκτημα της ιστορίας της Λίβερπουλ και τον πλέον ακριβοπληρωμένο Αφρικανό όλων των εποχών, το λιγότερο που συνάντησε ήταν σκεπτικισμός.
Και όχι, το τι είχε κάνει στο μεσοδιάστημα ο Αιγύπτιος ούτε ενδιέφερε (για όσους το γνώριζαν στο Νησί. Δεν είναι οι περισσότεροι…) ούτε και κυρίως άλλαζε την οπτική.
Στη διετία του στην «Αιώνια Πόλη» έδινε ασίστ ή σκόραρε κάθε 94 λεπτά. Δεν υπήρχαν παίκτες της Λίβερπουλ με αντίστοιχη επίδοση.
Εννοείται πως το ότι επί των ημερών του στο Olimpico ο Έντιν Τζέκο, τον οποίον οι Ιταλοί είχαν βαφτίσει «cieco», ο «τυφλός» δηλαδή, επειδή δεν μπορούσε να σκοράρει με τίποτα, χρίστηκε πρώτος σκόρερ του Campionato έμοιαζε με… πυρηνική φυσική. Οτιδήποτε δεν είναι Premier είναι υποδεέστερο, δεν συνιστά το μέτρο, δεν απασχολεί. Τελεία και παύλα.
Στην πρώτη του σεζόν στα «Κόκκινα», έσπασε το ρεκόρ σκοραρίσματος σε σεζόν 38 αγωνιστικών (32 γκολ). Έφτασε στον Τελικό του Champions League, ο τραυματισμός του όμως από τον Σέρχιο Ράμος αποδείχτηκε καταλυτικός για την ήττα από τη Ρεάλ. Στη δεύτερη σεζόν του όμως, ήρθε το έκτο Champions League της ιστορίας της Λίβερπουλ. Στην τρίτη, το πρώτο της Πρωτάθλημα έπειτα από 30 χρόνια. Τη σεζόν 2021-2022, κατέκτησε δύο Κύπελλα, έχασε ένα ακόμα Champions League από τη Ρεάλ και το Πρωτάθλημα με ασύλληπτη ανατροπή από τη Σίτι κυριολεκτικά στο φινάλε.
Στις τρεις από τις πέντε σεζόν του στο Μέρσεϊσαϊντ κατέληξε πρώτος σκόρερ του Πρωταθλήματος. Στην τέταρτη έχασε τον συγκεκριμένο τίτλο για ένα γκολ. Είναι ήδη ο ένατος σκόρερ της ιστορίας των «Κόκκινων». Θέλει τρία γκολ για να ξεπεράσει τον Μάικλ Οουεν (κάτοχο της Χρυσής Μπάλας, ενόσω αγωνίζονταν στο Λίβερπουλ), 17 για να αφήσει πίσω του τον Σερ Κένι Νταλγκλίς, 28 τον Ρόμπι Φάουλερ και 32 τον Στίβεν Τζέραρντ.
Θρύλοι του θρύλου, με προσωνύμια ενδεικτικά: «Βασιλιάς» ο ένας, «Θεός» ο άλλος. Δαύτους κυνηγάει. Και απλώς επαναλαμβάνοντας τον φετινό του λογαριασμό (31 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις), θα τους ξεπεράσει το 2022-2023, οπότε και ολοκληρώνεται το συμβόλαιό του. Δεδομένα, το δήλωσε, θα παραμείνει, ανεξαρτήτως αν το επεκτείνει ή όχι. Αν το κάνει, θα γίνει ο πλέον ακριβοπληρωμένος στην Premier League. Έτσι κι αλλιώς, θα μπει στην τριάδα-τετράδα των πλέον ακριβοπληρωμένων του πλανήτη.
Έγινε ο πρώτος στην ιστορία των «Κόκκινων» με +20 γκολ στο Πρωτάθλημα σε τέσσερεις διαδοχικές σεζόν, αυτός που χρειάστηκε τα λιγότερα παιχνίδια προκειμένου να φτάσει τα 100 γκολ (151), έχοντας και το ρεκόρ των συνεχόμενων παιχνιδιών που σκοράρει (10), ενώ, για όσους του καταλογίζουν -ενίοτε- υπερβολικό ατομικισμό στο παιχνίδι του, το γεγονός ότι κανείς επιθετικός στην πενταετία του στο Anfield δεν έχει δώσει περισσότερες ασίστ από τον ίδιο περισσεύει.
Δεν είναι τα μόνα. Είναι πολλά. Είναι όμως τα πλέον ενδεικτικά. Παρότι όχι ακόμη καθολικά αποδεκτά. Δύο φορές από το 2017 δεν ψηφίστηκε καν στην καλύτερη ενδεκάδα της χρονιάς στην Premier League, συμπεριλαμβανομένης της σεζόν 2018-2019, μιας εκ των οποίων που αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ.
Δεν είναι όμως μόνο οι νησιώτες που πάντα θα ψάχνουν χαραμάδα να δικαιολογήσουν τον χαρακτηρισμό του «flop» που κάποτε του κόλλησαν. Ποτέ ως τώρα δεν έχει μπει έστω στην τριάδα της Χρυσής Μπάλας, ενώ μόλις μια φορά βρέθηκε στην κορυφαία ενδεκάδα σεζόν του Champions League.
«Παλτό» προφανώς απέδειξε αν είναι ή όχι. Αυτό δεν σημαίνει πως το… είδος τους, ειδικά των κριτών, τελεί υπό εξαφάνιση. Ξεκάθαρα αφθονεί.
Φιλανθρωπία δεύτερη φύση
Η ιστορία του, η διαδρομή του, διδάσκεται πλέον σε σχολικά βιβλία στην Αίγυπτο. Χαρακτηριστικό ότι μόνο στη γενέτειρά του, από εκεί που δεν υπήρχαν sports café (έστω και σε… αιγυπτιακά πρότυπα), πλέον βρίσκονται πέντε. Το στάτους του μεσσιανικό, φαραωνικό. Ενισχύθηκε, όταν με δικό του πέναλτι στο τελευταίο λεπτό ενός παιχνιδιού με το Κονγκό η Εθνική του επικράτησε με 2-1 και έτσι επέστρεψε σε τελικά Παγκόσμιου Κυπέλλου έπειτα από 28 χρόνια.
Ο -κατά τους συμπατριώτες του τουλάχιστον- σκόπιμος τραυματισμός που του προκάλεσε ο Ράμος στον Τελικό του Champions League (απολογήθηκε την επομένη, η συγγνώμη του όμως δεν έγινε, δημοσίως τουλάχιστον, δεκτή) επέφερε πέραν των… προβλεπόμενων σχετικών μηνυμάτων και αγωγές κατά του Ισπανού από Αιγύπτιο δικηγόρο με αξιώσεις 1 (ενός) δις ευρώ, σε περίπτωση που ο Σαλάχ εξαιτίας αυτού του τραυματισμού δεν προλάβαινε να αγωνιστεί στα γήπεδα της Ρωσίας.
Δεν επιδικάστηκαν ποτέ. Έχασε την πρεμιέρα κόντρα στην Ουρουγουάη (κλαίγοντας καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής στο γήπεδο και στα αποδυτήρια πριν τη σέντρα), έπαιξε όμως στα επόμενα δύο του ομίλου της Αιγύπτου, σκόραρε ισάριθμες φορές.
Η Σενεγάλη το 2022, σε διάστημα λίγων μηνών, πρώτα στέρησε από την Αίγυπτο τον τίτλο της Πρωταθλήτριας Αφρικής και μετά το εισιτήριο για το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ, επικρατώντας και τις δύο φορές στα πέναλτι. Την πρώτη φορά, εκτελώντας τελευταίος, δεν χρειάστηκε να στηθεί στη βούλα, αφού τα πάντα είχαν κριθεί νωρίτερα. Στη δεύτερη, η διαδικασία ξεκίνησε από δαύτον. Αστόχησε.
Ούτε ελάχιστα τρώθηκε η υπόστασή του ή το εμπορικό του προφίλ. Adidas, Oppo, Uber, Pepsi μερικοί μόνο από τους χορηγούς του, οι οποίοι και διπλασιάζουν (τουλάχιστον) το ετήσιο εισόδημά του. Μια συνέντευξή του μπορεί να τιμολογηθεί ως και μισό εκατ. ευρώ.
Χρήματα που όμως σε κάθε ευκαιρία επιστρέφει. Η φιλανθρωπική του δράση φημισμένη. Έχει αναδομήσει όλο το Ναγκρίγκ.
Έχτισε σχολείο, σύγχρονο υδραγωγείο, σταθμό ασθενοφόρων, φρόντισε για τον εξοπλισμό με τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα του τοπικού νοσοκομείου, ασφαλτόστρωσε δρόμους, θέσπισε ένα (κάτι σαν) Ινστιτούτο Θηλέων, προκειμένου να ενισχύσει την εκπαίδευση των κοριτσιών στον τόπο του, ενώ τέλος το ομώνυμο ίδρυμα που εγκαινίασε φροντίζει για τη σίτιση και την κάλυψη των αναγκών πάνω από 400 συμπολιτών του σε μηνιαία βάση.
Οι ιστορίες που τον συνοδεύουν και αναδεικνύουν τη συγκεκριμένη πτυχή της ζωής του πλέον αγγίζουν τα όρια του μύθου. Αληθινό ότι κάποτε η αστυνομία στο χωριό του συνέλαβε κλέφτη, ο οποίος είχε διαρρήξει το αυτοκίνητο του πατέρα του, παίρνοντας 30.000 αιγυπτιακές λίρες (περίπου 1.800 ευρώ). Μαζί επισκέφθηκαν το τμήμα όπου κρατούνταν ο κλέφτης, πληροφορήθηκαν πως είναι άπορος και, κατόπιν δικής του προτροπής, ο πατέρας του δεν έκανε καταγγελία, επιτρέποντας μάλιστα στον κλέφτη να κρατήσει τα χρήματα.
Βιντεάκι που κυκλοφόρησε πριν κάποια χρόνια στο Λίβερπουλ τον έδειχνε να σταματάει (οδηγώντας την Bentley που ξεχωρίζει στο γκαράζ του) σε βενζινάδικο, διαπιστώνοντας πως ένας άστεγος παρενοχλείται από μια παρέα νταήδων. Παρέα που διαλύθηκε άμα τη… εμφανίσει του Αιγύπτιου, ο οποίος, αφού μίλησε με τον άστεγο, του έδωσε λεφτά προκειμένου να περάσει τις επόμενες βραδιές του κάπου ασφαλέστερα, πιο θερμά και με στέγη πάνω από το κεφάλι του.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Stanford υπολόγισαν πως ο δείκτης εγκληματικότητας στο Λίβερπουλ έχει μειωθεί κατά 19% στα χρόνια που βρίσκεται εκεί ο Σαλάχ.
Συνέβαλε καταλυτικά στον περιορισμό της ισλαμοφοβίας και των σχετικών φαινομένων, χωρίς να επιδεικνύει την θρησκευτικότητά του. Ο πρωταγωνιστικός του ρόλος σε τηλεοπτικό σποτάκι των αιγυπτιακών Αρχών σε καμπάνια κατά των ναρκωτικών τετραπλάσιασε τις κλήσεις της τηλεφωνικής γραμμής βοήθειας που προωθούσε.
To «Time» τον έχει κατατάξει μεταξύ των 100 πλέον επιδραστικών προσωπικοτήτων του πλανήτη. Έναν ποδοσφαιριστή. Με εικόνα τελείως αντίθετη στο προφίλ του σύγχρονου star system της football business. «Δεν έχω τατουάζ. Δεν αλλάζω χτενίσματα (σ.σ. και πραγματικά, έχει ακριβώς το ίδιο από έφηβος). Δεν ξέρω να χορεύω. Το μόνο που θέλω είναι να παίζω ποδόσφαιρο», η φράση με την οποία ουσιαστικά αυτοπροσδιορίζεται.
Και έτσι, απλώς κάνοντας αυτό που θέλει, αυτό που τον γεμίζει, αυτό στο οποίο αφιέρωσε τη ζωή του (και αυτό για το οποίο έχει πολλά ακόμα χρόνια μπροστά του), δικαιολογεί απολύτως τον χαρακτηρισμό που οι συμπατριώτες του του απέδωσαν πριν μερικά χρόνια με ένα hashtag και σιγά-σιγά μετατρέπεται όχι απλώς σε παγκόσμιο trend αλλά πλέον ταυτοποιείται ως αναπόσπαστο κομμάτι του χαρακτήρα του.
Ο Δημιουργός της Ευτυχίας.
Πηγή: Athletes’ Stories
