Του Παύλου Δεπόλλα
Ανακαλέστε στη μνήμη την Τζιοκόντα. Το περίφημο και αμφιλεγόμενο ελαφρύ μειδίαμα στο πρόσωπο, ένα τοπίο με μία γέφυρα στο φόντο.
Υπάρχουν όμως και τα χέρια, στα οποία λίγοι εστιάζουν. Σταυρωμένα, το δεξί αφημένο πάνω από το αριστερό. Μπροστά από το στομάχι της, για να κρύβουν ενδεχομένως εγκυμοσύνη. Δίχως να κρατάνε το οτιδήποτε, επιτείνοντας το αίνιγμα της όλης σύνθεσης.
Τα τελευταία χρόνια στο Παρίσι συνέρρεε κόσμος από κάθε μέρος του πλανήτη και για ένα άλλο πρόσωπο. Ζωντανό, αρσενικού γένους και όχι αριστοκρατικής καταγωγής, σαν την κυρία Λίζα Γκεραρντίνι (απλή συνεπωνυμία με τον τζένεραλ μάνατζερ της Φενερμπαχτσέ). Για ένα πρόσωπο μέσω του οποίου… κυοφορείται η αλλαγή στο στάτους τουλάχιστον ενός συλλόγου στο ΝΒΑ και ίσως και στο ίδιο το παιχνίδι στη συγκεκριμένη λίγκα.
Τον λένε Βίκτορ Γουεμπανιάμα και στην περίπτωσή του (και) τα χέρια κοιτάζουν οι θαυμαστές του. Ποτέ άλλοτε οι αγώνες μιας ευρωπαϊκής ομάδας δεν έτυχαν τόσο εκτενούς κάλυψης από τα αμερικανικά δίκτυα. Αυτήν την λένε επισήμως Μετροπολιτάν 92. Για τα γαλλικά Μέσα, Μπουλόν-Λεβαλουά, εις ανάμνησιν των πρόσφατων συγχωνεύσεων. Παρί-Λεβαλουά την ακούγαμε ένα φεγγάρι, με το παρατσούκλι Μετς την καθιέρωσαν φυσικά τα Αμερικανάκια.
Η ομάδα -πλην την πολυαναμενόμενη μετάβαση- του Βίκτορ Γουεμπανιάμα. Του “next big thing” του μπάσκετ σε παγκόσμια κλίμακα, του νεαρού φόργουορντ-σέντερ που μπορεί να σημαδέψει τη γενιά του, όπως έκανε κάποτε ο μοναδικός άλλος μπασκετμπολίστας που μόστραρε τη μούρη του πρωτοσέλιδα στο «Sports Illustrated», προτού γίνει NBAer. Ο ΛεΜπρον Τζέιμς.
Τα γονίδια και η παρανόηση
Παιδί των παρισινών προαστίων και δαύτος, όπως τόσοι και τόσοι Γάλλοι τοπ αθλητές. Μη φανταστείτε πάντως κακόφημες περιοχές, κοπάνες και περίεργες ουσίες, ζωή στην ανέχεια και ένα μαγικό ραβδάκι που ξεπετάγεται από το θεόσταλτο ταλέντο του και τον μεταμορφώνει σε επιτυχημένο επαγγελματία και είδωλο για άλλους πιτσιρικάδες.
Ο αθλητισμός και ακόμα περισσότερο το μπάσκετ είναι συνυφασμένος με κάμποσες γενιές της φαμίλιας του. Μπήκε νωρίς στο πορτοκαλί μονοπάτι εκεί στο Λε Σενέ, δίπλα στις Βερσαλλίες, όπου μεγάλωσε. Γνωστό για δύο Νικόλες, τον ποδοσφαιριστή Ανελκά και τον μουσικό Γκοντέν από το ντουέτο Air του «Sexy boy», το συγκεκριμένο προάστιο γίνεται ακόμα γνωστότερο από έναν ψηλόλιγνο 19χρονο, ο οποίος δημιουργεί τις μελωδίες του πάνω σε παρκέ.
Το sexy boy της καλαθοσφαίρισης οφείλει το μπόι και ένα μέρος του ταλέντου του στον δίμετρο Φελίξ και την Ελοντί των 192 εκατοστών. Ο κονγκολεζικής καταγωγής μπαμπάς μπίστηξε μπάλα σε χαμηλό επίπεδο και υπήρξε Πρωταθλητής Γαλλίας μικρός σε άλμα εις μήκος και τριπλούν, η μαντάμ Ντε Φοτρό ήταν μπασκετμπολίστρια πρώτης κατηγορίας και μετά προπονήτρια. Μπάσκετ είχαν παίξει και οι γονείς της, το αυτό κάνουν και τα αδέρφια του φίλου μας. Η μεγαλύτερη Εβ είναι επίσης επαγγελματίας με τα δικά της μετάλλια σε μικρές Εθνικές Γαλλίας, ο βενιαμίν Οσκάρ είναι ο Γουεμπανιάμα που παρέμεινε στη Βιλερμπάν.
Αυτός που την παράτησε (για να χαράξει βήμα-βήμα την πορεία του μέχρι το ΝΒΑ) δοκίμασε αρχικά με μπάλα και τζούντο, ωστόσο από μικρούλης ήταν τόσο ψηλότερος από κάθε άλλο παιδί της όποιας ηλικίας του, ώστε το μπάσκετ ήταν περίπου μονόδρομος.
Στα 11 ήταν πάνω από 1.80μ. και τον πρόσεξε σε ένα παιδικό ματσάκι άνθρωπος της Ναντέρ, επειδή τον είχε περάσει αρχικά για μέλος του τεχνικού τιμ στον πάγκο, μέχρι που εκείνος σηκώθηκε και ο σκάουτερ αντιλήφθηκε ότι επρόκειτο για παιδάκι.
Εκεί, στον παριζιάνικο σύλλογο όπου κάνουν κουμάντο από τη δεκαετία του ’80 σε διοίκηση και τεχνική ηγεσία οι αδερφοί Ντοναντιέ, ο Γουεμπανιάμα βάζει τις βάσεις μέχρι το 2021. Ανήλικος ακόμη, έχει φτάσει τα 215 εκατοστά. Χαρακτηριστική αντιπαραβολή, ο Ρούντι Γκομπέρ στα 17 του ήταν μόλις 1.92μ.!
Ο ξυπόλητος τερματοφύλακας
Κοινώς, ο Βίκτωρας δεν πήρε απότομα κάποια στιγμή ύψος, ώστε να μην ξέρει πώς να διαχειριστεί το κορμί του. Μαθαίνει από τρυφερή ηλικία τα βασικά και όχι μόνο. Δεν αρκείται να καρφώνει πάνω από άμοιρα παιδάκια, δύο κεφάλια κοντύτερα. Χειρίζεται καλά την μπάλα, σουτάρει ακόμα καλύτερα, γίνεται από νωρίς ένας τεχνικός ψηλός.
Στα τσικό της Ναντέρ υπάρχει ένας αφοσιωμένος και ολίγον παλαβός για τους μαθητές του προπονητής, ονόματι Καρίμ Μπουμπεκρί.
Τους βάζει να φορούν γάντια τερματοφύλακα και να κάνουν ντρίμπλα με την μπάλα μέσα σε πλαστική σακούλα, ενόσω χοροπηδούν με τα πόδια περασμένα σε σχοινάκι. Περιέργως στην άσκηση ξεχωρίζει ο πιο ψηλός ανάμεσα στην πιτσιρικαρία.
Κατόπιν αυτών, το ότι σήμερα ο προσωπικός γυμναστής του, Γκιγιόμ Αλκιέ, τον βάζει π.χ. κάθε μέρα ξυπόλητο να κάνει μια σειρά ασκήσεων στο γήπεδο δείχνει φυσιολογικό. Απαιτεί από τον διάσημο πια Γουεμπανιάμα να κοιμάται τουλάχιστον 10 ώρες την ημέρα, ελέγχει δίχως παρέκκλιση το βιολογικό του ρολόι, αποτελεί τη σκιά του μέσα και έξω από τις σάλες του μπάσκετ, μέσα και έξω από τη Γαλλία.
Η σεζόν 2021-2022 καθιστά τον Γουεμπανιάμα ευρύτερα γνωστό, μια και μεταπηδά στην ευρωλιγκάτη Βιλερμπάν. Από το ντεμπούτο του με τη Ναντέρ τον Οκτώβριο του 2019 σε ένα παιχνίδι του Eurocup με την Μπρέσια έχουν περάσει δύο χρόνια. Στο πρώτο, αρκείται στο ευρωπαϊκό τρίλεπτο ως προς την παρουσία του στους Άνδρες. Στο δεύτερο, μπαίνει στο ροτέισιον των Παριζιάνων και βάζει 6.8 πόντους στο Πρωτάθλημα.
Το κολιμπρί πετάει ανάποδα
Με την ASVEL ανεβαίνει στους 9.4 και πραγματοποιεί μερικές αξιοπρόσεκτες εμφανίσεις στην Ευρωλίγκα, εντούτοις αντιμετωπίζει τρεις διαφορετικούς τραυματισμούς και τα πρώτα ερωτηματικά σχετικά με το ισχνό σκαρί του ενσκήπτουν. Ερωτηματικά που ταλανίζουν και τον ίδιο και τον οδηγούν το 2022 στην αλλαγή περιβάλλοντος. Έχει προηγηθεί άλλωστε στη Ναντέρ και ένα κάταγμα κόπωσης στην κνήμη.
Πόσους αγώνες έχασε στο Λεβαλουά; Κανέναν! Σε έναν οργανισμό με πολύ λιγότερες απαιτήσεις από τους Πρωταθλητές της αμέσως προηγούμενης διετίας ο νεαρός δίνει πάντα το παρών και η επιλογή του να αφήσει τους πρώτους για μια ομάδα που “σκουπίστηκε” στα προημιτελικά από την Ορτέζ αποδεικνύεται φυσιολογική, κι ας φαινόταν πριν ένα έτος να πηγαίνει… ανάποδα σε σχέση με τη δική του σταθερά ανοδική πορεία.
Σαν το κολιμπρί, ένα πράμα. Παίζοντας «Trivial Pursuit» στο περιθώριο μιας αποστολής με τη Ναντέρ, του πέφτει η ερώτηση «ποιο είναι το μοναδικό πουλί που μπορεί να πετάει και ανάποδα». Ναι, το κολιμπρί είναι και ο τύπος το γνωρίζει, αφήνοντας με ανοιχτό το στόμα τους συμπαίκτες του.
Διαθέτει εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, στο σχολείο πήδηξε μια χρονιά (!), πήρε το μπακαλορεάτ του στις κοινωνικο-οικονομικές επιστήμες και τις βιολογικές και φυσικές (επιστήμες) με “λίαν καλώς”. Διαβάζει, προτού κοιμηθεί, του αρέσει να χτίζει με Lego και ακόμα περισσότερο να σχεδιάζει. Πιάνει το χέρι του, γενικώς. Τον χαλαρώνει το σχέδιο, όπως και η κλασική μουσική. Βέβαια, κάτι περίεργους Γάλλους ράπερ ονομάτισε, όταν κάποτε ρωτήθηκε για τους αγαπημένους του μουσικούς, ενώ τρελαίνεται για «Game of Thrones» και «Star Wars».
Φιλοτεχνεί προφίλ ψαγμένου για τον εαυτό του, μα δεν παύει να είναι ένα παιδί ακόμη.
Μωρό ελαφιού, άλιεν έφηβος
Ποιος είναι ο μπασκετμπολίστας Γουεμπανιάμα; Πλέον ένας ολοκληρωμένος ψηλός που του αρέσει να παίζει στο “4” και να μην σπρώχνεται τόσο στις ρακέτες. Σκοράρει με διάφορους τρόπους, διαθέτει μακρινό σουτ, πάνω απ’ όλα τρομερό τάιμινγκ, όταν σηκώνεται για να κόψει τον αντίπαλο.
Μέσα στη χρονιά καταγράφει τέσσερεις διαδοχικές εμφανίσεις στη LNB με 30+ πόντους, κάτι που έχουν να δουν στη Γαλλία από το 1994 και τον Μάικ Τζόουνς. Το «μωρό του ελαφιού», όπως τον βαφτίσαμε την εποχή που μεσουρανούσαν ο ΠΑΟΚ και ο Άρης. Τη σεζόν 2022-2023 μεσουρανεί ο μεσιέ Γουεμπανιάμα, των 21.6 πόντων, 10.4 ριμπάουντ, 2.4 ασίστ και 3 κοψιμάτων στο Πρωτάθλημα της πατρίδας του.
Φυσικά, καλύτερος νέος παίκτης της λίγκας ξανά, για τρίτο συναπτό έτος (όπως κάποτε ο Αντουάν Ριγκοντό), δεν αφήνει ατομική διάκριση και βραβείο να πέσουν κάτω: MVP του Πρωταθλήματος, με μέση αξιολόγηση 26 μονάδων σε 32 λεπτά και βέβαια ο νεαρότερος ever, 19 ετών και πέντε μηνών παλικαράκι. Πρώτος σκόρερ, πρώτος μπλοκέρ, καλύτερος αμυντικός, στην καλύτερη πεντάδα του Πρωταθλήματος εύλογα.
Με ελαφρώς πεσμένα νούμερα (17.3 π., 9.2 ριμπ., 2.7 κοψ.) οδηγεί τη Μετροπολιτάν -με τη συνδρομή του σμολ φόργουορντ Μπιλάλ Κουλιμπαλί, φρέσκου έβδομου ντραφτ πικ- έως τους τελικούς, όπου “σκουπίζεται” από τη Μονακό. Η επιλογή να “αυτοϋποβιβαστεί” σε έναν σύλλογο μικρότερου βεληνεκούς στέφεται προφανώς από επιτυχία. Η διάθεση να συνεργαστεί με τον Βενσάν Κολέ, Ομοσπονδιακό τεχνικό παράλληλα (από το 2009 βρίσκεται στο εθνικό τιμόνι) της Γαλλίας, τον σφυρηλατεί. Τον κάνει ανθεκτικότερο στις μονομαχίες, τον γεμίζει ευθύνες, μαθαίνει κι άλλα πράγματα.
«Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι έχει στοιχεία από τον Άρβιντας Σαμπόνις στο παιχνίδι του», τολμά να ξεστομίσει ο Κολέ. Ο Στεφ Κάρι από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού δεν βρίσκει ΝΒΑer να τον παρομοιάσει. «Μόνο στην εφαρμογή Create του 2Κ μπορείς να φτιάξεις τέτοιο υβρίδιο», θεωρεί. Για τον ΛεΜπρον Τζέιμς, «είναι μονόκερως. Και άλιεν μαζί, δεν θα είναι γήινα όσα θα κάνει σε λίγο καιρό».
Πολλά κιλά μπάσκετ, λίγα στο κορμί
Στις ΗΠΑ τον παρακολουθούν επισταμένως από την εποχή που σε Ευρωμπάσκετ Παίδων έχει εμφανίσεις του στυλ 12-21-8 (με τάπες φυσικά, 5.3 ο μέσος όρος του στη διοργάνωση) σε νοκ άουτ προημιτελικό με την Κροατία. Εκεί που πείθονται ότι δεν υπάρχει κάτι παρεμφερές στον πλανήτη είναι στο Μουντομπάσκετ U19 2021.
Στον Τελικό με τις ΗΠΑ αποβάλλεται με πέντε φάουλ και δεν προλαβαίνει να πραγματοποιήσει τριπλ νταμπλ με κοψίματα, ολοκληρώνοντας την εμφάνισή του με 22-8-8, απέναντι στον Τσετ Χόλμγκρεν, μοναδικό πλέον ΝΒΑer που καιροφυλακτεί να του “κλέψει” το βραβείο του ρούκι της χρονιάς.
Οι Έφηβοι «Μπλε» χάνουν το Χρυσό, ο ίδιος κερδίζει οριστικά μια θέση στην καρδιά κάθε τζένεραλ μάνατζερ συλλόγου του ΝΒΑ.
Δεν μπορεί βέβαια όλοι εκείνοι να μη βλέπουν και τις φάσεις που ο χοντρούλης και κάτω από δύο μέτρα, Κένι Λόφτον, τον “τραμπουκίζει” στα ποσταρίσματα.
Ακόμα και φτάνοντας στις ΗΠΑ, το γαλλικό χταπόδι, το οποίο φοράει Νο53 στα πλοκάμια του και που έχει άνοιγμα χεριών 2.40μ., είναι μόλις 105 κιλά. Θα μάθει να επιβιώνει γρήγορα στις σώμα με σώμα μάχες με τα θηρία του ΝΒΑ; Δεν θα έπρεπε τόσο καιρό να έχει βάλει μυικό όγκο;
«Με 15 κιλά περισσότερα ίσως να μη διατηρήσει την εξαιρετική τεχνική του στο σουτ. Όχι μόνο στο μακρινό», επανέρχεται ο Κολέ. Όταν λέει «σουτ», εννοεί και το μέσης απόστασης. Με πρόσωπο στο καλάθι, με πλάτη, γυρίζοντας και στηριζόμενος στο ένα πόδι α λα Νοβίτσκι. Παρεμπιπτόντως, έχει περάσει καλοκαίρι και προπονούμενος με τον Χόλγκερ Γκεσβίντερ. Τον μέντορα του Νοβίτσκι από τα μικράτα του, σκιά του μέχρι το τέλος της καριέρας του. «Μην αλλάξεις τον σωματότυπό σου», κι εκείνου η συμβουλή.
Hype, money, celebrity
Το hype του Γάλλου φτάνει σε εξωφρενικά επίπεδα τον Οκτώβριο του 2022, με τις 35άρες του (μετά πολλών τριπόντων και κοψιμάτων) στα φιλικά της Μετροπολιτάν με την Ιγκνάιτ της G-League και του μεγάλου αμερικανικού πρόσπεκτ, μετέπειτα γκαρντ του Πόρτλαντ, Σκουτ Χέντερσον. Η επίδειξη… επίδειξη, αλλά και οι μπίζνες… μπίζνες. Μόνο από εκείνα τα δύο ματσάκια, υπολογίζεται ότι οι λογαριασμοί του φουσκώνουν (με την εισροή νέων χορηγιών, με κλείσιμο διαφημίσεων, με ποσοστό από την παραχώρηση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων της ομάδας του) κατά 100 εκατ. δολάρια.
Παρότι η σεζόν στην Ευρώπη έχει ξεκινήσει, αξιωματούχοι διάφορων συλλόγων του ΝΒΑ τού ζητούν να κάτσει στ’ αβγά του για μία χρονιά και να μην παίξει, μην τυχόν τραυματιστεί πριν το ντραφτ! Δεν δέχεται κουβέντα και λίγες εβδομάδες αργότερα ντεμπουτάρει με 20άρα και 9 ριμπάουντ στην Ανδρών της Γαλλίας, σε επίσημο (“παραθυράτο”) περίπατο επί της Λιθουανίας. Η δε Μετροπολιτάν εξελίσσεται για μερικούς μήνες στη… μητρόπολη του γαλλικού μπάσκετ. Στο γήπεδό της γίνεται θαμώνας ο φίλος του, Κιλιάν Εμπαπέ, δίπλα του στα επίσημα έρχονται από τις ΗΠΑ και κάθονται διασημότητες, όπως ο Μάικλ Ντάγκλας.
Για το αποχαιρετιστήριο παιχνίδι του είναι ρεζερβέ η κεντρική σάλα του Roland Garros. Οι Μονεγάσκοι έχουν το ματς πόιντ στον τρίτο τελικό και δεν το αφήνουν να περάσει ανεκμετάλλευτο, η παρουσία του 19χρονου στη χώρα του ολοκληρώνεται και στο εξής τα κατορθώματά του -πλην Εθνικής- θα λαμβάνουν χώρα στις ΗΠΑ.
“Κλειδωμένο” πρώτο ντραφτ πικ από χρόνια, το «sexy boy» γίνεται «Texas boy», κατά πώς γράφει και η πινακίδα που στήθηκε σε μια από τις οδικές εισόδους στο Σαν Αντόνιο.
Οι Σπερς είναι η αγαπημένη ομάδα για τα περισσότερα Γαλλάκια, τα οποία δεν σκαμπάζουν πολλά από ευρωπαϊκό μπάσκετ, αλλά έχουν περισσότερα μέσα (τρία διαφορετικά περιοδικά, τηλεόραση κλπ) για να παρακολουθούν το ΝΒΑ. Ας είναι καλά ο Τόνι Πάρκερ και δευτερευόντως ο Μπορίς Ντιαό. Με τον «TP» («Τεπέ» φυσικά στην προφορά), αφεντικό της Βιλερμπάν, χώρισε κάπως άκομψα ο Γουεμπανιάμα. Ακόμα κι αυτός πάντως με τη δική του μαύρη φανέλα με το Νο 9 έχει φωτογραφηθεί παιδάκι.
Μπαίνει πια σε έναν άλλον κόσμο, για τον οποίον όμως έχει προετοιμαστεί όσο κανένας άλλος Ευρωπαίος νωρίτερα στη θέση του.
Κι έτσι, μόλις στην πέμπτη εμφάνισή του ως «Σπιρούνι», ρίχνει 38άρα, σε άλλο ματς κατεβάζει 20 ριμπάουντ, σε παράλλο ρίχνει οκτώ τάπες. Φτάνει στην αλλαγή του έτους 2023 με μέσους όρους σε επίπεδα νταμπλ-νταμπλ, βγάζει το 2023 με 1.3 δισεκατ. views στα social media του ΝΒΑ (X, Instagram, TikTok, Facebook, YouTube). Αυτός που ξεκίνησε να παίζει στη λίγκα τον Οκτώβριο του 2023! Μονάχα οι ΛεΜπρον Τζέιμς και Στεφ Κάρι έλαβαν περισσότερα “χτυπήματα”…
Έχει πάει λοιπόν εκεί να ανταγωνιστεί αυτούς, τον Κέβιν Ντουράντ και τον Γιάννη Αντετοκούνμπο. Τους παίκτες που θαυμάζει, αφήνοντας πίσω του τα φιλαράκια από το Λε Σενέ και τη Ναντέρ, την παρέα στο Λεβαλουά, τη Μόνα Λίζα. Κι εκείνη βέβαια είχε πάει στις ΗΠΑ το 1962, για να εκτεθεί σε άλλα μουσεία και να την θαυμάσουν στην Ουάσινγκτον και τη Νέα Υόρκη.
Η διαφορά είναι ότι ο «Γουέμπι» δεν θα ξαναγυρίσει.
Πηγή: Athletes’ Stories
