Του Γιάννη Φιλέρη
Προπονητής μπάσκετ. Ο άνθρωπος που συνήθως πανηγυρίζει με όλους μαζί τις νίκες και είναι μόνος του στις ήττες. Είναι ο επαγγελματίας, τη δουλειά του οποίου γνωρίζουν όλοι οι άλλοι καλύτερα από τον ίδιο. Από τον πρόεδρο της ομάδας, μέχρι τον τελευταίο οπαδό. Αυτός που κρίνεται ακόμη και από το αν έχει αριστερά ή δεξιά τη χωρίστρα του. Μια δουλειά συνώνυμη με το άγχος και την αβεβαιότητα. Ο πρώτος αναλώσιμος, στο πρώτο στραβό αποτέλεσμα.
Στο μυαλό μας έχουμε, όπως συνήθως συμβαίνει, τη ‘μεγάλη εικόνα’. Τους προπονητές της ‘βιτρίνας’, με τα καλοσιδερωμένα κοστούμια, τις φωνές στα τάιμ-άουτ, την επιρροή στο μπάσκετ που βλέπουμε στο γήπεδο. Κάποιοι θα φτάσουν και στο λεγόμενο σταρ-σύστεμ, όπου ακόμη και το λάθος τους θεωρείται… φαεινή ιδέα.
Δεν είναι μόνο αυτοί. Όπως δεν είναι παίκτες του μπάσκετ μόνο όσοι έχουν φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο και τα συμβόλαιά τους ζαλίζουν, μόνο και μόνο στο άκουσμα των ποσών. Από πίσω υπάρχει μια σιωπηρή πλειονότητα, που προσπαθεί, που ζει για το άθλημα, που έχει όνειρα, φιλοδοξίες, αλλά κι έναν σωρό από εμπόδια να υπερπηδήσει. Σαν να σκαρφαλώνει στο βουνό, μπουσουλώντας…
Αυτήν τη ζοφερή πραγματικότητα ανέδειξε με 3 διαδοχικές αναρτήσεις του στο facebook ο Κώστας Σορώτος. Μιλώντας για όσα βιώνουν οι προπονητές των χαμηλών κατηγοριών. Νομίζω ότι αποτύπωσε μια σειρά από ερωτήματα, που μάλιστα σε αντιστοιχία αφορούν και τους προπονητές των υπόλοιπων αθλημάτων. Με αφορμή το επίδομα των 800 ευρώ, που δόθηκε σε ένα μεγάλο μέρος μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών λόγω της καραντίνας και το γενικό lock down, ο πολύπειρος κόουτς αναφέρθηκε εκτεταμένα στο πρόβλημα. Ο Σορώτος είπε δημόσια, όσα πολλοί συνάδελφοί του συνομολογούν. Ότι το επάγγελμά του δεν εξασφαλίζεται από πουθενά, αφού η πάγια πρακτική στην οποία, ωστόσο, συναινούν σχεδόν όλοι, δεν περιέχει πάντα συμβόλαιο, παρότι υπάρχει υποχρέωση βάσει νόμου να γίνεται κάτι τέτοιο. Ο κόουτς είναι αναλώσιμος, όταν απολύεται δεν παίρνει αποζημίωση και φυσικά ούτε λόγος για ασφάλιση, περίθαλψη και ό,τι άλλο προσφέρεται σε κάθε εργαζόμενο (λέμε τώρα).
Με αυτό το καθεστώς, βέβαια, δεν μπορούσε να υπάρξει υπαγωγή των προπονητών σε κάποιον κωδικό ελεύθερων επαγγελματιών, ώστε να τους δοθεί το επίδομα των 800 ευρώ. Δεν ήταν αυτό το θέμα του προβληματισμού, που εξέφρασε και το εξηγεί: “Πολλοί είπαν ότι είμαι… φοροφυγάς. Άλλοι ότι θέλω να ‘αρπάξω’ τα 800 ευρώ, χωρίς να τα δικαιούμαι. Και στο τέλος, είπαν ότι κάνω αντιπολίτευση στον ΣΕΠΚ. Δεν ξέρουν τι λένε. Εγώ απλά έγραψα τι ακριβώς συμβαίνει. Οι προπονητές, αν κι η πάγια θέση του συνδέσμου μας είναι να υπογράφουν συμβόλαιο, συνεχίζουν να εργάζονται με οδηγό την απόλυτη αβεβαιότητα. Κι έτσι διαιωνίζεται μια κατάσταση, χωρίς μάλιστα να περιμένει κανείς αλλαγή δεδομένων”.
Για όσους νομίζουν ότι το μπάσκετ αρχίζει και σταματάει στο πρώτο επίπεδο, έρχεται κάθε φορά ένας Σορώτος να υπενθυμίσει τι συμβαίνει εκτός των προβολέων: “Από την Α2 και κάτω δεν υπάρχουν συμβόλαια, δεν υπάρχουν εγγυήσεις, δεν υπάρχει τίποτε. Άλλωστε, αν απαιτήσεις κάτι, το πολύ πολύ, να σου πουν ‘από δω ήρθαν κι άλλοι’. Προφανώς, η ευθύνη είναι και δική μας. Των προπονητών. Εμείς είμαστε που εξυπηρετούμε αυτό το καθεστώς, γιατί μας βολεύει. Έτσι κι αλλιώς, οι απολαβές είναι μικρές, μας βολεύει να κάνουμε κι άλλες δουλειές και η προπονητική να είναι πάρεργο. Αυτό, τουλάχιστον, είναι το συμπέρασμα στο οποίο έχω καταλήξει”.
Τι συνέβη σε δυο συναντήσεις
Στην πρώτη ανάρτησή του θύμισε μάλιστα ότι με δική του κίνηση και την έγκριση του Συνδέσμου Προπονητών, είχε πάρει πρωτοβουλία για συνάντηση-ενημέρωση των νέων συναδέλφων του, στη διάρκεια του περσινού σεμιναρίου. Τι έγινε; Όχι πολλά πράγματα: “Στην πρώτη συνάντηση ήρθαν όχι περισσότεροι από 30 συνάδελφοι. Στην επόμενη ακόμη λιγότεροι. Και ξέρεις κάτι; Η πλειονότητα δεν θέλει το συμβόλαιο, γιατί όπως είπα κάνει κι άλλη δουλειά. Καλά κάνει. Ξέρω επίσης ότι όταν είσαι νέος, δεν σκέφτεσαι ποτέ τι θα συμβεί στη διαδρομή σου στο επάγγελμα που το διάλεξες επειδή σου αρέσει πρώτα απ’ όλα το αντικείμενο. Δεν κακίζω κανέναν. Κι εγώ έτσι σκεφτόμουν, όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με την προπονητική”.
Κι όμως, όσοι ξεκινούν τώρα να κάνουν τον προπονητή και όχι ο Σορώτος που στο κάτω κάτω έχει κάνει τη διαδρομή του, δεν ψάχνει να κολλήσει ένσημα, θα έπρεπε να είναι οι πρώτοι ενδιαφερόμενοι για εξασφάλιση, αν βέβαια θέλουν πράγματι να ασχοληθούν με το επάγγελμα σε όλη τους τη ζωή: “Υπάρχουν πολλά παιδιά που αγωνιούν, δεν θέλω να αδικήσω κανέναν, ούτε να κάνω εγώ τον Δον Κιχώτη. Θέλησα απλά να περιγράψω την κατάσταση και να επισημάνω ότι σε μια δύσκολη εποχή για όλους, μένουν κάποιοι επαγγελματίες εντελώς απροστάτευτοι“, είναι το μήνυμα που στέλνει μέσω του Contra.
Κι επειδή κάθε φορά δεν φτάνει μόνο η γκρίνια, στην ερώτηση “τι προτείνεις, λοιπόν;”, απαντάει ως εξής: “Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι ότι με κάποιον τρόπο πρέπει να είμαστε εξασφαλισμένοι και όχι στο έρμαιο των οποιωνδήποτε. Κι ύστερα να μεριμνήσει η Ομοσπονδία ώστε τα σωματεία να υπογράφουν συμβόλαια, που πρέπει να τα τηρούν. Διαφορετικά, θα συνεχίζουμε να είμαστε εκτεθειμένοι. Ειδικά σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που βιώσαμε και συνεχίζουμε να βιώνουμε”.
Πηγή: Contra