Του Γιώργου Βαλαβάνη
Στη δεκαετία του ’80, η Εθνική ομάδα είχε δυο απόπειρες πρόκρισης στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 (Λος Άντζελες) και του 1988 (Σεούλ), μέσω της συμμετοχής της στα αντίστοιχα Προολυμπιακά τουρνουά, αλλά και πάλι ο αποκλεισμός έδωσε… παράταση στον μεγάλο στόχο του ελληνικού μπάσκετ. Και στα δυο αυτά, Προολυμπιακά τουρνουά, η ευκαιρία πρόκρισης που υπήρχε ήταν σημαντική, γιατί το 1984, στο Λε Μαν και στο Παρίσι, όπου είχε διεξαχθεί το Προολυμπιακό τουρνουά, η απρόσμενη ήττα από τη Μεγάλη Βρετανία ήταν εκτός κάθε προγνωστικού, λόγω της διαφοράς δυναμικότητας, ενώ το 1988 στο Ντε Μπος και στο Ρόττερνταμ, έπαιξε η πρωταθλήτρια Ευρώπης 1987…
Ειδικά, στο Προολυμπιακό τουρνουά της Ολλανδίας, ενώ η Εθνική είχε τις δάφνες του έπους του ΄87, δεν διέθετε την μεγαλύτερη δυνατή ενότητα των μελών της και γνωρίζοντας την ήττα από την Ισπανία, η οποία είχε παίξει χωρίς τον σταρ της, τον αείμνηστο Αντόνιο Μαρτίν, αναγκάστηκε να «κυνηγήσει» διαφορά 17 πόντων, με αντίπαλο την Ιταλία, την οποία νίκησε 91-88 και ουσιαστικά συμπαρέσυρε στον αποκλεισμό του και τους δυτικούς γείτονες μας.
Προολυμπιακό τουρνουά 1984 (Λε Μαν, Παρίσι – Γαλλία)
Στο Προολυμπιακό της Γαλλίας, η Εθνική είχε προπονητή τον αείμνηστο Κώστα Πολίτη που είχε αναλάβει έναν χρόνο, νωρίτερα και είχε καθοδηγήσει την ελληνική ομάδα στο Ευρωμπάσκετ 1983 (11η θέση). Από τον όμιλο του Λε Μαν, το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα προκρίθηκε με 2 νίκες στα παιχνίδια με Ελβετία, Τουρκία και μια ήττα από την Ισπανία. Στο Παρίσι, όμως, και στους δυο πρώτους αγώνες της, η Εθνική υποτίμησε την Γερμανία, αρχικά και μια ημέρα, μετά τη Μεγάλη Βρετανία, με αποτέλεσμα να γνωρίσει την ήττα και ουσιαστικά να αποκλειστεί. Ο Νίκος Γκάλης είχε πετύχει 34 πόντους κόντρα στη Γερμανία και 45 απέναντι στους Βρετανούς (η Εθνική είχε ακόμα διψήφιους σκόρερ τους Γιαννάκη, Φασούλα, Κατσούλη), αλλά αποδείχτηκε εκ των αποτελεσμάτων, ότι δεν ήταν αρκετοί για να οδηγούσαν την ελληνική ομάδα στην νίκη που θα έδινε και πρόκριση στο Ολυμπιακό τουρνουά του Λος Άντζελες.
Στον αγώνα με τη Μεγάλη Βρετανία, οι Έλληνες διεθνείς προηγήθηκαν με διαφορά 16 πόντων στις αρχές του δευτέρου ημιχρόνου, αλλά έδωσαν αφορμές και δικαιώματα στους αντιπάλους τους να πετύχουν μια ιστορική νίκη για το βρετανικό μπάσκετ…
Στα 26’’ ο Νίκος Γκάλης υπέπεσε σε επιθετικό φάουλ, σε αιφνιδιασμό της Εθνικής και σε «νεκρό» χρόνο, ο Χέντγουιν πέτυχε το νικητήριο καλάθι (106-104), απέναντι στην άμυνα «ζώνης» που έπαιξε η Εθνική.
Στους τρεις τελευταίους αγώνες, η Σοβιετική Ένωση ήταν ανυπέρβλητο εμπόδιο για την Ελλάδα, ενώ οι νίκες κόντρα σε Σουηδία και Ισραήλ, έμειναν χωρίς αντίκρισμα. Συμμετείχαν 16 ομάδες στο Ευρωπαϊκό Προολυμπιακό τουρνουά. Η Ελλάδα κατέλαβε την 5η θέση στις 16 συμμετέχουσες ομάδες και από το ευρωπαϊκό Προολυμπιακό τουρνουά είχαν προκριθεί η Σοβιετική Ένωση, η Ισπανία, η Γαλλία και η Δυτική Γερμανία.
«Ήταν τα δύσκολα, “πέτρινα” χρόνια της Εθνικής ομάδας» θυμάται ο Νίκος Φιλίππου και συνεχίζει: «Η Εθνική αναζητούσε ένα άλμα καταξίωσης. Δεν είχε παίξει ποτέ σε τελική φάση Παγκοσμίου κυπέλλου και δεν είχε καλές παρουσίες και κατατάξεις σε ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, μένοντας εκτός των πρώτων δεκάδων ομάδων. Τα Προολυμπιακά τουρνουά είχαν την έννοια της ευκαιρίας, γιατί ήταν είχαν μικρότερη διάρκεια και υπήρχαν στοχευμένα παιχνίδια που έδιναν προκρίσεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ένα τέτοιο παιχνίδι ήταν και με τη Μεγάλη Βρετανία που αφήσαμε την νίκη να “γλιστρήσει” μέσα από τα χέρια μας. Δεν ήταν ατυχία η ήττα σε εκείνο το παιχνίδι… Διευκολύναμε την αποστολή άλλων ομάδων με εκείνη την ήττα και όλοι οι αντίπαλοι μας απορούσαν πως χάσαμε από τους Βρετανούς. Ήταν από τους αγώνες που αν παίζαμε δέκα φορές με τον ίδιο αντίπαλο, θα είχαμε νικήσει τις εννέα, αλλά αυτή η μια φορά της ήττας, μας απέκλεισε…».
Αποτελέσματα – Λε Μαν 1984
- 15/5/1984 Ελλάδα-Ελβετία 95-77
- 16/5/1984 Ελλάδα-Τουρκία 83-73
- 17/5/1984 Ελλάδα-Ισπανία 89-90
Αποτελέσματα – Παρίσι 1984
- 19/5/1984 Ελλάδα-Γερμανία 73-91
- 20/5/1984 Ελλάδα-Μ.Βρετανία 104-106
- 21/5/1984 Ελλάδα-Σοβιετική Ένωση 80-120
- 23/5/1984 Ελλάδα-Σουηδία 104-80
- 24/5/1984 Ελλάδα-Ισραήλ 120-95
- 25/5/1984 Ελλάδα-Γαλλία 103-96
*Αγώνες: 9 (5 Νίκες-4 Ήττες)
Προολυμπιακό τουρνουά 1988 (Ντεν Μπος, Ρότερνταμ – Ολλανδία)
Τέσσερα χρόνια, αργότερα, η πρωταθλήτρια Ευρώπης του ‘87, έβαλε πλώρη για την πρώτη πολυπόθητη πρόκριση στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ. Στο Προολυμπιακό τουρνουά, η αποστολή της Εθνικής δεν ήταν μόνο πλήρης, συγκριτικά με την 12άδα του προηγούμενου Ευρωμπάσκετ, αλλά είχε ενισχυθεί με τον Ντέιβιντ Στεργάκο, ενώ ο Νίκος Γκάλης είχε ενταχθεί στην προετοιμασία, μετά την έναρξη της και τα πρώτα φιλικά παιχνίδια.
Στην πρεμιέρα, η Εθνική νίκησε το Ισραήλ, συνέχισε με εύκολη επικράτηση κόντρα στην Νορβηγία και ηττήθηκε από τη Γιουγκοσλαβία, ενώ μετά το τέλος του αγώνα και στα αποδυτήρια, μια απαξιωτική φράση του αείμνηστου Ντράζεν Πέτροβιτς προς τον Παναγιώτη Γιαννάκη, προκάλεσε την επίθεση του αρχηγού της Εθνικής και άλλων διεθνών…
Στο Ρότερνταμ, η ελληνική ομάδα ηττήθηκε από την πρώην Σοβιετική Ένωση στον πρώτο αγώνα που έδωσε, νίκησε τη Γαλλία στον δεύτερο και απέναντι στην Ισπανία, η νίκη ήταν επιτακτική για την εξασφάλιση της πρόκρισης. Οι Ισπανοί δεν είχαν στην σύνθεση τους, τον αείμνηστο Φερνάντο Μαρτίν που έπαιξε στους Πόρτλαντ Μπλέιζερς, αλλά τον αδελφό του, Αντόνιο, ο οποίος μαζί με τον Μπιριούκοφ αποδείχτηκαν καθοριστικοί για την νίκη της Ισπανίας.
Η Εθνική ομάδα έχασε την μεγαλύτερη ευκαιρία, ίσως, της Προολυμπιακής ιστορίας της για να προκρινόταν σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Στον προτελευταίο αγώνα της, νίκησε τη Γερμανία και στον τελευταίο, θα έπρεπε να νικήσει την Ιταλία με διαφορά 18 πόντων, ώστε να βρισκόταν σε τριπλή ισοβαθμία των τριών Εθνικών ομάδων της Μεσογείου. Η ελληνική ομάδα προηγήθηκε μέχρι και 15 πόντους, αλλά δεν πέτυχε ποτέ τον στόχο της και αρκέστηκε στην νίκη που απέκλεισε και την Ιταλία.
«Οι προδιαγραφές που είχαμε μετά την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ του ‘87, ήταν οι καλύτερες δυνατές. Βέβαια, όλες οι Εθνικές ομάδες της Ευρώπης, μας περίμεναν για να πάρουν ρεβάνς για τις ήττες που είχαν γνωρίσει και παράλληλα είχαμε συνειδητοποιήσει ότι θα έπρεπε να παίξουμε ως πρωταθλητές Ευρώπης και ύστερα από την “εκτίναξη” του ’87, να είχαμε την ανάλογη πορεία τα επόμενα χρόνια σε όλες τις διοργανώσεις που συμμετείχαμε» λέει ο Νίκος Φιλίππου και υποστηρίζει ότι η δόξα που είχαν οι διεθνείς παίκτες, δεν τους είχε αποπροσανατολίσει.
«Είχαμε μεγάλη διάθεση και πάθος για να προκρινόμασταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ. Η Εθνική είχε τον ίδιο “κορμό” και τον ίδιο προπονητή και φτάσαμε στο παιχνίδι με την Ισπανία που ήταν και η μοναδική ομάδα, την οποία δεν είχαμε νικήσει στο Ευρωμπάσκετ ‘87. Δεν το αναφέρω ως δικαιολογία, αλλά διαχρονικά απέναντι στους Ισπανούς, είχαμε μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας. Δεν ήμασταν επιβλητικοί σε εκείνο το παιχνίδι που ήταν καθοριστικό για την πρόκριση. Είχαμε την πρόκληση, αλλά δεν σταθήκαμε αντάξιοι της, όπως μπορούσαμε κάλλιστα να κάνουμε, με την ψυχολογία που είχε δημιουργήσει εκείνη η ομάδα. Και αποδείχτηκε, έναν χρόνο μετά στο Ευρωμπάσκετ του 1989, ότι η Εθνική μπορούσε και έπρεπε να είχε κερδίσει στο Προολυμπιακό του ‘88, την πρώτη συμμετοχή της σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Είναι κάτι που άφησε… κενό στην ιστορία της, εκείνη η Εθνική ομάδα και θα ήταν η απόλυτη ολοκλήρωση οι Ολυμπιακοί Αγώνες, μετά από ένα χρυσό, ένα αργυρό μετάλλιο σε ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, την έκτη θέση στο Παγκόσμιο Κύπελλο του ’90 και την καταξίωση της στο ευρωπαϊκό μπάσκετ».
Αποτελέσματα – Ντεν Μπος 1988
- 30/6/1988 Ελλάδα-Ισραήλ 85-70
- 1/7/1988 Ελλάδα-Νορβηγία 100-81
- 2/7/1988 Ελλάδα-Γιουγκοσλαβία 87-103
Αποτελέσματα – Ρότερνταμ 1988
- 4/7/1988 Ελλάδα-Σοβιετική Ένωση 77-82
- 5/7/1988 Ελλάδα-Γαλλία 89-79
- 6/7/1988 Ελλάδα-Μ.Βρετανία 101-72
- 7/7/1988 Ελλάδα-Ισπανία 84-91
- 8/7/1988 Ελλάδα-Ιταλία 91-88
- 10/7/1988 Ελλάδα-Γερμανία 94-87
*Αγώνες: 9 (6 Νίκες-3 ήττες)
Το 1988 στο Σερτόχενμπος της Ολλανδίας, ο Χοσέ Μπιριούκοφ ήταν ο… δαίμονας! Με 24 πόντους οδήγησε την Ισπανία στη νίκη με 91-84 επί του αντιπροσωπευτικού μας συγκροτήματος και τελικά… στην πρόκριση. Που ήρθε μέσω της ελληνικής ομάδας μετά τη νίκη (91-88) επί της Ιταλίας και τον Αντονέλο Ρίβα να ρωτάει «γιατί;» τον Παναγιώτη Γιαννάκη. Η Εθνική μας ήταν… αδιάφορη μετά την ήττα από την Ισπανία ενώ οι Ιταλοί με νίκη επί της Ελλάδας, προκρίνονταν!
Πηγή: ΕΟΚ e-magazine
