Του Θάνου Σαρρή
Η αποχώρηση της Ναόμι Οζάκα από το Ρολάν Γκαρός και οι κατηγορίες της στο σύστημα των Media για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην ψυχική της υγεία, άνοιξαν έναν μεγάλο διάλογο στο εξωτερικό για την πίεση που αισθάνονται οι αθλητές σε αυτό το επίπεδο και το πώς αυτή μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Είναι ένα ζήτημα για το οποίο έχουν γίνει αρκετά βήματα μπροστά σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, όμως φαίνεται ότι οι αγκυλώσεις υπάρχουν ακόμα.
Έπειτα, ακολούθησε η περίπτωση της εμβληματικής Σιμόν Μπάιλς, η οποία αποχώρησε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο για τον ίδιο λόγο. «Πρέπει να κάνω ό,τι είναι σωστό για μένα, να επικεντρωθώ στην ψυχική μου υγεία και να μην τη θέσω περαιτέρω σε κίνδυνο», τόνισε η 24χρονη γυμνάστρια, η οποία έχει στη συλλογή της 32 συνολικά μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες και Παγκόσμια Πρωταθλήματα. Η ίδια, δήλωσε ότι εμπνεύστηκε από την Οζάκα, η οποία άνοιξε τον δρόμο για να κατανοήσουν κι άλλοι αθλητές ότι δεν χρειάζεται φτάνουν στα άκρα. Δυστυχώς, η Ολίβια Πόντμορ δεν πρόλαβε.
«Εύχομαι να είχε γίνει κάτι…»
Η 24χρονη αθλήτρια της κωπηλασίας βρέθηκε νεκρή στις 8 Αυγούστου. Τα αίτια θανάτου της δεν επιβεβαιώθηκαν, όμως ο φίλος της, ο Ολυμπιονίκης στην κωπηλασία Έρικ Μάρεϊ, ο οποίος ήταν μαζί της την προηγούμενη μέρα, τόνισε: «Εύχομαι να είχε πει κάτι. Χάσαμε μια αδερφή, μια φίλη και μια μαχήτρια, που έχασε αυτή τη θέληση για μάχη μέσα της. Αν τη βλέπατε τις τελευταίες 72 ώρες, δεν θα πιστεύατε ότι θα μπορούσε να συμβεί αυτό. Γι’ αυτό υπάρχει τόσο μεγάλη κουβέντα για την πνευματική υγεία αυτή τη στιγμή». O συμπατριώτης και συναθλητής της, Έντουαρντ Ντόκινς, ζήτησε άμεσα ευθύνες από την Ομοσπονδία της Νέας Ζηλανδίας και από το Κέντρο Υψηλής Απόδοσης της χώρας, το οποίο έχει σχέση με όλους τους ελίτ αθλητές και με την προώθησή τους στο εξωτερικό. «Είναι κρίμα, είναι τρομερό. Αλλά ελπίζω, αν μπορεί να βγει κάτι θετικό, οι αθλητές να ξεκινήσουν να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους».
Ο εκτελεστικός διευθυντής της Ποδηλατικής Ομοσπονδίας της Νέας Ζηλανδίας, Ζακ Λάντρι, υποστήριξε ότι αυτή τη στιγμή το ενδιαφέρον στρέφεται σε αυτούς που βρίσκονται εδώ και πρέπει να αντιμετωπίσουν την απώλεια, ωστόσο προανήγγειλε δράσεις. «Θα έρθει η στιγμή ώστε να εξετάσουμε πραγματικά την κατάσταση και να δούμε αν και πότε κάναμε λάθος βήματα ή δεν δράσαμε με τον πρέποντα τρόπο», αναγνωρίζοντας κι εκείνος τη λεπτή ισορροπία που υπάρχει στον πρωταθλητισμό. Η εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας, Ραελέν Κάστλ, πρόσθεσε: «Δεν μπορούμε να πούμε αν κάναμε λάθη, μέχρι να εξετάσουμε το θέμα. Κάθε αθλητής έχει πολλά πρόσωπα που τον υποστηρίζουν στην καριέρα του και το ίδιο συνέβαινε και με την Ολίβια», προσθέτοντας ότι είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν οι κατηγορίες περί λανθασμένης διαχείρισης των αθλητών και ότι: «Η ψυχική υγεία είναι πρόκληση. Δεν υπάρχει άσπρο ή μαύρο». Τόνισε επίσης ότι η Πόντμορ είχε ζητήσει βοήθεια πριν το θάνατό της. «Η κληρονομιά της πρέπει να είναι οι βελτιώσεις που θα γίνουν», κατέληξε.
Το μήνυμα και ο αποκλεισμός από το Τόκιο
Λίγες ώρες πριν τον θάνατό της, η 24χρονη αθλήτρια έγραψε ένα κείμενο στα Social Media της, το οποίο μετά από λίγο κατέβηκε. «Ο αθλητισμός είναι μια εκπληκτική διέξοδος για πολύ κόσμο. Μια μάχη που σε ευχαριστεί. Το συναίσθημα της νίκης δεν συγκρίνεται με κανένα. Ωστόσο το συναίσθημα όταν χάνεις, όταν δεν επιλέγεσαι παρότι έχεις προκριθεί, όταν τραυματίζεσαι, όταν δεν εκπληρώνεις τις προσδοκίες της κοινωνίες, όπως το να έχεις ένα σπίτι, να παντρευτείς, να έχεις παιδιά, επειδή έχεις προσπαθήσει να δώσεις τα πάντα για το άθλημά σου, επίσης δεν μοιάζει με κανένα».
Γεννημένη στο Κράισττσερτς της Νέας Ζηλανδίας, η Πόντμορ ξεκίνησε με ένα BMX, σε ηλικία 8 ετών, να ονειρεύεται τον κόσμο σε δύο ρόδες. Η μητέρα της τής έκανε δώρο το πρώτο ποδήλατο mountain τρία χρόνια αργότερα και το 2011 κέρδισε τον πρώτο της τίτλο. Ο πρωταθλητισμός άρχισε να γίνεται μονόδρομος. Κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στο ομαδικό σπριντ και το χάλκινο στην ατομική χρονομέτρηση στο παγκόσμιο πρωτάθλημα Νέων στο Καζακστάν, εξασφαλίζοντας την πρόκριση στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016. Εκπροσώπησε τη χώρα της στο Ρίο, καθώς και στους Αγώνες της Κοινοπολιτείας δύο χρόνια αργότερα. Το 2017, αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Νέας Ζηλανδίας στο κέιριν. Μέλος της εθνικής ομάδας από το 2015, κατάφερε να πιάσει το όριο πρόκρισης για το Τόκιο, όμως δεν επιλέχθηκε. Εξού και η αναφορά στο μήνυμά της.
H αυτοκτονία της Κονσουέλο Άλβαρεθ
Η Οζάκα και η Μπάιλς επανέφεραν το θέμα στην επικαιρότητα, δίνοντάς του μια παγκόσμια διάσταση, όμως τα δείγματα ήταν εκεί εδώ και καιρό. Η Πρωταθλήτρια Ισπανίας το 1988 και το 1989, Κονσουέλ «Τσέλι» Άλβαρεθ, έχασε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992, λόγω δισκοκήλης. Οι πληροφορίες την ήθελαν ήδη σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση, λόγω της συσσωρευμένης πίεσης από το οικογενειακό της περιβάλλον, το οποίο δεν δεχόταν την ήττα. Τον Δεκέμβριο του 1991, λίγες μέρες μετά την ενημέρωση περί αποκλεισμού της από τη διοργάνωση της Βαρκελώνης, μπήκε σε ένα κατάστημα στο Μπεμπίμπρε του Λεόν, αγόρασε ένα σχοινί και κρεμάστηκε στο υπόγειο του σπιτιού της. Ήταν μόλις 26 ετών. Δύο μήνες νωρίτερα, η επιχορήγησή της, η οποία ανερχόταν κοντά στις 11.000 ευρώ είχε κοπεί, με την αιτιολογία ότι «δεν πέτυχε την αθλητική πρόοδο που ήταν το ζητούμενο για την Ομοσπονδία». Ο σύζυγός της κινήθηκε νομικά κατά της Ομοσπονδίας, όμως δεν αποδόθηκαν ποτέ ευθύνες. Στο Μπεμπίμπρε, ένας δρόμος έχει πάρει το όνομα της, θυμίζοντας την πρωταθλήτρια που λύγισε υπό το ψυχολογικό βάρος της κατάθλιψης.
Στην Αυστραλία, γειτονική χώρα της Νέας Ζηλανδίας, είχαν επίσης υπάρξει «καμπανάκια». Ο Ντέιν Μπιμς σταμάτησε το αυστραλιανό ποδόσφαιρο το 2019 για θέματα ψυχικής υγείας, ενώ ο Τομ Μπόιντ, κάποτε νούμερο ένα στα ντραφτ του αθλήματος, έριξε αυλαία έπειτα από μόλις τέσσερις σεζόν, με την πίεση και το μίσος από τα Social Media να παίζουν τον ρόλο τους. Αντίστοιχη απόφαση πήρε και ο παίκτης του κρίκετ, Γουίλ Πουκόφσκι. Οι περιπτώσεις συνεχώς αυξάνονται και απαιτούν μια πολυεπίπεδη αλλαγή στη ζωή των ελίτ αθλητών. Από τα Social Media, μέχρι την καθημερινή προπόνηση. Μακάρι η Πόντμορ να την εμπνεύσει.
Πηγή: Το Κουτί της Πανδώρας
