Του Βασίλη Σκουντή
Καλώς τους κι ας αργήσανε…
Τους Ρουμάνους εννοώ που η Εθνική τους αντιμετωπίζει σήμερα (26/11) με μπόλικη… χρονοκαθυστέρηση, αλλά ας είναι δα, κατά πως λέμε και στο χωριό μου…
Ας είναι διότι πριν από 38 χρόνια μαζί τους αρχίσαμε να ζούμε ένα όνειρο που αν και ήταν υπεράνω πάσης λογικής και (διεστραμμένης) φαντασίας έμελλε να γίνει πραγματικότητα!
Διάβολε, μπορεί κανείς να λησμονήσει, όσοι βουρλισμένοι καιροί κι αν περάσουν, πως οι λεγάμενοι στάθηκαν απέναντι μας, στις 3 Ιουνίου του 1987 στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, στην πρεμιέρα του EuroBasket που επέπρωτο να καταλήξει σε έναν απρόσμενο θρίαμβο;
Ουδείς, όποιος υποστηρίξει το αντίθετο, να κάνει ένα βήμα μπροστά και να σηκώσει το χέρι του!!!
Τετάρτη, 3 Ιουνίου του σωτηρίου έτους 1987, λοιπόν: η πρεμιέρα του 25ου ΕurobΒasket, που προϊόντος του χρόνου έμεινε σκέτο!
Εμείς εδώ όταν λέμε και γράφουμε Ευρωμπάσκετ ή EuroBasket δεν εννοούμε τη διοργάνωση γενικώς και αδιακρίτως, αλλά εκείνο το ωραίο και αληθινό παραμύθι που ζήσαμε και δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ…
Το ρουφήξαμε ίσαμε το μεδούλι
Ήταν όλα μαζί που το έκαναν ξεχωριστό: το φιλοξενήσαμε στο Νέο Φάληρο, ανεβήκαμε στην κορφή του Ολύμπου (βαδίζοντας στα χνάρια της μασκότ, που ήταν ένας πελαργός, ονόματι Ολύμπιος), το ρουφήξαμε ίσαμε το μεδούλι, το γλεντήσαμε και δεν συμμαζεύεται…
Πρωί πρωί με τη δροσούλα λοιπόν, άνοιξε εκείνη την ημέρα η αυλαία, καθόσον όλοι οι αγώνες διεξάγονταν σε ένα γήπεδο και έπρεπε να χωρέσουν στο πρόγραμμα, ο ένας μετά τον άλλον…
Φασούλας: “Να μην ξεφτιλιστούμε στο σπίτι μας”
Το ματς ανάμεσα στο Ισραήλ και στην Τσεχοσλοβακία άρχισε στις 10 το πρωί, οι παίκτες ήταν ακόμα μαχμουρλήδες και με την τσίμπλα στο μάτι, αλλά ξα του: στον Ντορόν Τζάμσι αναφέρομαι που με το καλημέρα έβαλε 37 πόντους απέναντι στους 20 του Στάνισλαβ Κρόπιλακ και “έγραψε” το σενάριο του 99-83.
Τι προσδοκάγαμε προτού πετάξει την μπάλα στο τζάμπολ ο Λιούμπομιρ Κότλεμπα; “Να μην ξεφτιλιστούμε μέσα στο ίδιο μας το σπίτι” όπως με παροιμιώδη και ανεπιτήδευτο κυνισμό έχει πει ο Παναγιώτης Φασούλας…
Ευτυχώς δεν ξεφτιλιστήκαμε, αγαπητέ μου Πάνι!
Εκείνος ο πρώτος αγώνας της Εθνικής, που έπειτα από λίγες μέρες θα αναγορευόταν σε “Επίσημη αγαπημένη όλων των Ελλήνων” έμοιαζε σαν το πρώτο φλερτ με μια άγνωστη καλλονή!
Ήταν κι αυτό ένα ραντεβού στα τυφλά…
Οι Κύκλωπες και η ταρίφα του Γκάλη
Είχε λείψει η Εθνική από την προηγούμενη διοργάνωση (το 1985 στη Γερμανία), κουβάλαγε επίσης το άγχος της πρεμιέρας και την πίεση του κόσμου, αντιμετώπιζε κιόλας έναν αντίπαλο που δεν είχε τίποτε να χάσει και οχυρωνόταν πίσω από δυο… Κύκλωπες (Βινερεάνου, Πόπα), οπότε το μούδιασμα ‘ήταν φυσιολογικό και αναπόδραστο…
Το ξεπέρασε γρήγορα όμως και φορώντας ένδυμα περιπάτου επικράτησε με 109-77 προεξάρχοντοας του Νίκου Γκάλη (44 πόντοι) απέναντι στο αγλάισμα της μεγάλης γενιάς των Ρουμάνων που ωστόσο είχαν αρχίσει να σιτεύουν!
Δεν είχε εμφανιστεί εκείνη την εποχή ο… δράκουλας Γκιόργκε Μουρεσάν, τότε κρυβόταν ακόμα στα σπήλαια των Καρπαθίων, αλλά για τη δική του γούνα έχω άλλα ράμματα!
Η ελληνική ομάδα στο μεν πρώτο ημίχρονο φανέρωσε πόσο παραγωγική μπορεί να είναι, στο δε δεύτερο τι μπορεί να συμβεί όταν ανοίξει τον ρυθμό και φορέσει την αμυντική πανοπλία της.
Στην ανάπαυλα προηγήθηκε με 61-49, στη συνέχεια δέχτηκε με το ζόρι 28 πόντους και το τελικό 109-77 σφράγισε το πρώτο βήμα, έδιωξε το τρακ και ανέβασε τις προσδοκίες του κόσμου, με τον οποίο ανανέωσε το ραντεβού της για το επόμενο βράδυ…
Η προφητεία του Τιχονένκο
Ο Νίκος Γκάλης με τη γνωστή ταρίφα του (44 πόντοι, 17/27 σουτ), ο Παναγιώτης Φασούλας με double-double (20 πόντοι, 15 ριμπάουντ) και ο Νίκος Φιλίππου (12 πόντοι) έσυραν αυτόν τον πρώτο χορό, την ώρα που ο συχωρεμένος χορογράφος, Κώστας Πολίτης δήλωνε ευχαριστημένος από την εικόνα του μπαλέτου του και επιφυλασσόταν με νόημα μάλιστα, δια τα περαιτέρω…
ΕΛΛΑΔΑ: Γκάλης 44, Σταυρόπουλος, Γιαννάκης 8, Λινάρδος 4, Καμπούρης 6, Καρατζάς 2, Ρωμανίδης 3, Φιλίππου 12, Φασούλας 20, Ιωάννου 2, Χριστοδούλου 6, Ανδρίτσος 2. Προπονητής: Κώστας Πολίτης
ΡΟΥΜΑΝΙΑ: Ερμουράκε 10, Αρντελεάν 5, Ιονέσκου 8, Τσέρνατ 9, Μπρανιστεάνου 14, Νικουλέσκου, Νετολίσκι 5, Πόπα 2, Ντάβιντ 2, Βινερεάνου 12. Προπονητής: Γκιόργκε Νόβακ
Η πρεμιέρα του Ευρωμπάσκετ σημαδεύθηκε από την deja vu (από τον ημιτελικό του Μουντομπάσκετ της προηγούμενης χρονιάς), νίκη της Σοβιετικής Ένωσης επί της Γιουγκοσλαβίας με 100-93 και από μια πολύ ιντριγκαδόρικη δήλωση, αλλά και εξόχως προφητική δήλωση του Βαλέρι Τιχονένκο στη λήξη αυτού του αγώνα…
Για να πω την αμαρτία μου δεν τη θυμόμουν, αλλά την εξόρυξα το 2017 όταν έγραφα το βιβλίο “Είμαστε πια πρωταθλητές” το οποίο είναι αφιερωμένο σε εκείνες τις μέρες που άλλαξαν τον κόσμο (μας)…
Ρωτήσαμε λοιπόν στο τέλος του ματς τον εκ Καζακστάν ορμώμενο φόργουορντ εάν οι Σοβιετικοί έκαναν προσημείωση τίτλου με τη νίκη τους επί των Γιουγκοσλάβων κι ελόγου του μας έστειλε αδιάβαστους…
“Γιατί με ρωτάτε εάν θα ξανανικήσουμε τους Γιουγκοσλάβους στον τελικό; Στον τελικό θα παίξουμε με την Ελλάδα”!
Μάγος ήσουν Βαλέρι;
Ο πελαργός και τα “μπλε ταγέρ” του Συρίγου
Εκείνο το βράδυ πέρα από τους κανονικούς, εντός παιδιάς, πρωταγωνιστές είχαν την τιμητική τους μια μασκότ και ένα τσούρμο από κορίτσια να τα πιείς στο ποτήρι…
Η μασκότ της διοργάνωσης ήταν ένας γλυκούτσικος πελαργούλης που βαφτίστηκε “Ολύμπιος”: νονός του υπήρξε ο αείμνηστος Πέτρος Λινάρδος, «Πατριάρχης» του ελληνικού αθλητικού ρεπορτάζ, επί σειρά ετών πρόεδρος του ΠΣΑΤ και πατέρας του διεθνούς φόργουορντ και μέλους της ομάδας Νίκου Λινάρδου.
Γύρω γύρω σουλάτσαραν τα όχι απλώς γλυκούτσικα, αλλά πανέμορφα κορίτσια, που θαρρείς πως ήταν βγαλμένα από τα καλλιστεία! Οι ομοιόμορφα ντυμένες κοπέλες βρίσκονταν σε όλους τους χώρους και εξυπηρετούσαν τις αποστολές, τους επισήμους, τους εκπροσώπους του Τύπου και τους θεατές.
Αυτά ήταν τα περιβόητα «μπλε ταγέρ», όπως τα αποκαλούσε συλλήβδην και με το απαράμιλλο ύφος του ο συχωρεμένος ο Φίλιππος Συρίγος!
Η Σόφια, η Πάτρα και το 14-0
Οι παρτίδες μας με τους Ρουμάνους είναι παλιές και συγκεκριμένα χρονολογούνται από τις 7 Μαΐου του 1951, όταν στην παρθενική αναμέτρηση (στο EuroBasket του Παρισιού) η Εθνική πιστώθηκε μια άνευ αγώνος νίκη με 2-0…
Από τότε κύλησε πολύ νερό στο ποτάμι και το αλισβερίσι μας περιλαμβάνει 53 αγώνες, με την ελληνική ομάδα να πλειοδοτεί στις νίκες με σκορ 30-23.
Πριν από τον σημερινό αγώνα, οι δυο ομάδες αντάμωσαν για τελευταία φορά στις 7 Αυγούστου του 2017 σε φιλικό αγώνα στην Πάτρα, όπου η Εθνική επικράτησε με 106-48 (Κώστας Παπανικολάου 17, Παππάς 14, Παπαπέτρου 12, Πρίντεζης 11).
Ακόμη πιο μακρινό είναι το τελευταίο επίσημο (καλή ώρα, όπως το επερχόμενο) συναπάντημα μας, το οποίο κατεγράφη στις 23 Νοεμβρίου του 2002 στην Ηλιούπολη, όπου στο πλαίσιο της ημιτελικής φάσης του EuroBasket της επόμενης χρονιάς, τους λιανίσαμε με 103-45, με προπονητή τον Γιάννη Ιωαννίδη (Δημήτρης Παπανικολάου 21, Φώτσης 16, Κακιούζης 15, Τσαρτσαρής 13).
Πλέον, σε επίπεδο ανδρών, η Εθνική «τρέχει» ένα σερί 14-0 από την τελευταία ήττα της που την είχε υποστεί στις 6 Δεκεμβρίου του 1981 με 88-83 στο πλαίσιο της Βαλκανιάδας στη Σόφια, και τη θυμάμαι καλά, διότι απλούστατα ήμουν παρών!
Ο Τσέρνατ, ο Νικουλέσκου και η χάρη του… Χάτζι!
Παρών και μαγεμένος από τα μπασκετικά κάλλη που μόστραραν οι Ρουμάνοι κολοσσοί εκείνης της γενιάς και δη ο ξανθομάλλης εκτελεστής Κοστέλ Τσέρνατ και ο τροφαντός αλλά δαιμόνιος πλέι μέικερ Νταν Νικουλέσκου.
Απλώς δεν νομίζω ότι νομιμοποιούμαι να τους χαρακτηρίσω “Γκάληδες της Ρουμανίας”, όπως ο συμπατριώτης τους ποδοσφαιρικός θρύλος Γκιόργκι Χάτζι χαρακτηρίσθηκε “Μαραντόνα των Βαλκανίων”!
Για να είμαι δίκαιος και να μην παραχαράσσω την Ιστορία, στο μεσοδιάστημα οι Ρουμάνοι μας ξανάριξαν στο κανναβάτσο με 91-71, στις 24 Νοεμβρίου του 1990 στη Βαλκανιάδα στα Σκόπια, όπου ελόγου τους “κατέβασαν” μια κανονική ομάδα κι εμείς την Εθνική Ελπίδων.
Οι Ρουμάνοι έχουν να επιδείξουν ως καλύτερη θέση στην ιστορία τους την 5η που κατέλαβαν σε δυο Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα, το 1957 και το 1967, ενώ στην ακροτελεύτια παρουσία τους το 2017, κατατάχθηκαν στο Νο 23 με πέντε ήττες σε ισάριθμα ματς.
Ο “Magician” και ο “Δράκουλας”
Κάποτε με τους Ρουμάνους τρώγαμε τα μουστάκια μας στις αλήστου μνήμης Βαλκανιάδες στις οποίες γνωρίσαμε μερικές από τις μεγάλες φιγούρες της χώρας των Καρπαθίων: τον “Magician” και επί 25 συναπτά έτη αρχηγό της Εθνικής ομάδας Αντρέι Φόμπερτ, τον Χόριε Ντέμιαν, τον Εμιλ Νικουλέσκου, τον Μιχάι Νέντεφ, τον Νταν Νικουλέσκου, τον Κοστέλ Τσέρνατ, τον Φλορεντίν Ερμουράκε, τον Ρομάν Οψιτάρου, τον Αλεξάντρου Βινερεάνου, τον Πέτρε Μπρανιστεάνου, τον Σορίν Αρντελεάνου και βεβαίως τον ξερακιανό Κονσταντίν Πόπα (2μ.20) και τον “Δράκουλα των Καρπαθίων” Γκιόργκε Μουρεσάν (2μ.31), που πέρασε έξι σεζόν στο ΝΒΑ με τους Γουιζαρντς και τους Νετς και αγωνίσθηκε σε 307 ματς με μέσο όρο 9.8 πόντους, 6.4 ριμπάουντ και μιάμιση τάπα.
Έχω και με τους δυο τελευταίους από μια ιστορία…
“Να τους ζητάτε να γονατίζουν αγόρι μου”!
Ο Πόπα ήταν ο φταίχτης για το κράξιμο που έφαγα το 1987 από τον Διευθυντή Ειδήσεων της ΕΡΤ Ανδρέας Δεληγιάννης έπειτα από μια συνέντευξη στην οποία έτεινα το… μαρκούτσι που δεν του έφτανε ούτε μέχρι τον λαιμό!
Ήρθε λοιπόν οργίλος το βράδυ στο στούντιο και μας διέταξε να κάνουμε τις συνεντεύξεις με τους ψηλούς παίκτες καθιστοί και οι δυο…
“Μα πού να βρούμε καρέκλα στους διαδρόμους έξω από τα αποδυτήρια και μέσα στο γήπεδο, κύριε Διευθυντά;” ρώτησα.
“Ε, άμα δεν βρίσκετε καρέκλα, να τους ζητάτε να γονατίζουν, αγόρι μου” μού απάντησε κι έφυγε, χωρίς να δεχθεί έτερο αντίλογο!
Το κάρφωμα του Κλιφ και ο Τσέκος ο… αληταράς!
Με τον Μουρεσάν αντί για εμένα θα μπορούσαν να διηγηθούν πολύ περισσότερες ιστορίες ο Παναγιώτης Φασούλας, ο Χρήστος Τσέκος και ο Κλιφ Λέβινγκστον που τον αντιμετώπισαν με τον ΠΑΟΚ, όταν ο Ρουμάνος γίγαντας αγωνιζόταν στην Ορτέζ και (οι δυο πρώτοι) με την Εθνική…
Ο δις πρωταθλητής του ΝΒΑ με τους Μπουλς δεν μάσησε και το κάρφωμα που έκανε στη μούρη του Μουρεσάν μνημονεύεται ως ένα από πιο εμβληματικά στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ…
Όσο για τον Τσέκο, φτάνει και περισσεύει το γεγονός ότι ο Ευθύμης Κιουμουρτζόγλου τον κάλεσε για πρώτη φορά στην Εθνική μόνο και μόνο για να στυλώσει τον όγκο του και να σπρώχνει τον ύψους 2.31μ. σέντερ.
Σπρώξε-σπρώξε, βάρα-βάρα, μια χαρά τα κατάφερε ο Τσέκος ο… αληταράς, όπως τραγούδαγαν οι φίλαθλοι του ΠΑΟΚ!

Πιο κοντός κι απ’ τη γραβάτα του!
Η τελευταία δική μου συνάντηση με τον Μουρεσάν υπήρξε αστεία και συνάμα τραυματική: το 2016, στο περιθώριο της κλήρωσης το EuroBasket της επόμενης χρονιάς στην Κωνσταντινούπολη, βγήκα στη βεράντα του ξενοδοχείου “Polat” και του ζήτησα να βγάλουμε μια φωτογραφία…
Δέχθηκε μετά χαράς, αγκαλιασθήκαμε και το αποτέλεσμα είναι όντως ξεκαρδιστικό, καθόσον δεν φτάνω ούτε ίσαμε τις μασχάλες του και θαρρώ πως ανασήκωσα κιόλας τις φτέρνες μου, χώρια που η γραβάτα του πρέπει να είναι όσο όλο μου το μπόι!
Δεν το πήρα κατάκαρδα όμως, διότι ακόμη πιο τρομακτικές και αστείες είναι οι φωτογραφίες του Τάιρον Μπογκς με τον Μουρεσάν και τον συχωρεμένο τον Μανούτε Μπολ, οπότε έχω άλλοθι!
Πηγή: Sport24
















