Του Θάνου Σαρρή
Μόνο ο αθλητισμός μπορεί να σου πει σε πραγματικό χρόνο, ποιος πραγματικά είσαι. Η ατάκα ανήκει στην Εμανουέλα Αουντίσιο, συγγραφέα και δημοσιογράφο από την Ιταλία. Ο Τζον ΜακΑβόι, πρωταθλητής στο τρίαθλο, είδε τον αθλητισμό να του μιλά και να τον οδηγεί στη λύτρωση. Αυτός είναι και ο τίτλος του βιβλίου του, τα έσοδα του οποίου διατίθενται για φιλανθρωπικούς σκοπούς και για παιδιά που όπως ο Τζον, παλεύουν για να βρουν τον δρόμο τους.
Η σύλληψη
Ήταν Σεπτέμβριος του 2005, όταν ο σεσημασμένος 22χρονος Τζον ΜακΑβόι περίμενε με τον συνεργό του, Κέβιν Μπράουν, μια χρηματαποστολή στο νοτιανατολικό Λονδίνο, αποσκοπώντας σε μπάζα 100.000 λιρών. Κανείς από τους δύο δεν ήξερε ότι η επιχείρηση γινόταν σε ζωντανή μετάδοση. Ο Μπράουν, για μήνες στο στόχαστρο των αστυνομικών αρχών, είχε τεθεί υπό στενή παρακολούθηση. Γνώριζαν το σχέδιό του. Ο ΜακΑβόι περίμενε στο αμάξι, όταν είδε ένα αστυνομικό όχημα. Την επόμενη στιγμή, πάνοπλοι αστυνομικοί κινήθηκαν προς το μέρος τους κι εκείνος τράπηκε σε φυγή. Είχε γνωρίσει ήδη τη φυλακή και δεν είχε καμιά πρόθεση να επιστρέψει πίσω από τα κάγκελα. «Ήμουν απόλυτα προετοιμασμένος να πεθάνω προσπαθώντας να δραπετεύσω, επειδή ήξερα τι ερχόταν αν με έπιαναν. Θα επέστρεφα σε ένα μικροσκοπικό κελί απομόνωσης, αυτή τη φορά για περισσότερο καιρό από ό,τι την πρώτη φορά», δηλώνει ο νέος του εαυτός στο BBC.
Ο ΜακΑβόι πάτησε το γκάζι, έπεσε πάνω σε μια κολόνα και κατέβηκε πεζός για να συναντήσει την προδιαγραμμένη μοίρα του. Στο περιπολικό, όπου προσποιούταν τον τραυματία για να πείσει τους αστυνομικούς να τον πάνε στο νοσοκομείο, ελπίζοντας ότι θα αποδράσει, άκουσε τα λόγια του φρουρού του που ηχούν μέχρι σήμερα στα αυτιά του. «Τζον, κοίταξε έξω από το παράθυρο. Υπάρχουν άνθρωποι στη λεωφόρο με τσάντες γεμάτες ψώνια. Θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να ξαναδείς κάτι τέτοιο».
Η μεταστροφή
Έχοντας χάσει τον πατέρα του από μικρή ηλικία και με τον θείο του να είναι πρωταγωνιστής στην κινηματογραφική ληστεία του Μπρινκς-Ματ, η οποία πήρε το προσωνύμιο «ληστεία του αιώνα», βρέθηκε από νωρίς στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού. Παρά τις προειδοποιήσεις της μητέρας του, ο υπόκοσμος τον κέρδισε. Ο πατριός του, άλλωστε, του έλεγε ότι με το να πληρώνει φόρους και να δουλεύει δεν θα γίνει ποτέ εκατομμυριούχος. Η πρώτη φορά στη φυλακή δεν τον τσαλάκωσε. Αντίθετα, έραψε γαλόνια στη στολή του εγκληματία που φορούσε τον καιρό εκείνον. Πίσω από τα κάγκελα ήταν σαν θηρίο, που αρνούνταν να πάει με το σύστημα. Έμεινε έναν ολόκληρο χρόνο στο κελί της απομόνωσης, διαβάζοντας και κάνοντας κάθε μέρα τη δική του προπόνηση.
Τη δεύτερη φορά, τοποθετήθηκε σε φυλακή υψίστης ασφαλείας, καθώς είχε κακό προηγούμενο. Βρέθηκε δίπλα-δίπλα με τους βομβιστές του Λονδίνου και ανθρώπους εντελώς διαφορετικούς από τις συμμορίες που τον φιλοξενούσαν στους κόλπους τους. Πέρασαν τρία χρόνια στο Μπέλμαρς, στο «Γκουαντάναμο της Βρετανίας», που φιλοξενεί κατηγορούμενους για τρομοκρατία (εκεί κατέληξε και ο Τζούλιαν Ασάνζ των WikiLeaks), μέχρι να συμβεί το περιστατικό που έθεσε σε λειτουργία την επόμενη φάση. Αυτή της εξιλέωσης.
Η εξιλέωση
Ο καλύτερος φίλος του Τζον σκοτώθηκε κατά την διαφυγή του μετά από ληστεία σε ΑΤΜ. Έσπασε τον αυχένα του και πέθανε ακαριαία. «Τότε κατάλαβα πόσο πολύτιμη είναι ζωή. Δεν είχα χάσει ποτέ κάποιον, για τον οποίον νοιαζόμουν και ξαφνικά πέθανε ο καλύτερος μου φίλος. Όλοι οι άνθρωποι που θαύμαζα και είχα ως πρότυπα από μικρό παιδί ήταν απλά γέροι που σάπιζαν στη φυλακή, γιατί δεν έκαναν ποτέ κάτι καλό για τη ζωή τους», τονίζει στο BBC. Το επόμενο πρωί σηκώθηκε αποφασισμένος να ξηλώσει τα γαλόνια, να πετάξει τη στολή και να ξεκινήσει τη ζωή του από την αρχή. Το γυμναστήριο της φυλακής έγινε το δικό του ορμητήριο. Ανακάλυψε την κωπηλατική μηχανή και κέρδισε περισσότερο χρόνο προπόνησης, λαμβάνοντας μέρος στους εσωτερικούς αγώνες του ιδρύματος.
Γρήγορα σκαρφάλωσε στην κορυφή της κατάταξης κι έπειτα, με την υποστήριξη ενός φύλακα, προπονήθηκε εντατικά για την 24ωρη κωπηλατική πρόκληση. Έσπασε δύο παγκόσμια ρεκόρ. Ξεκίνησε να αφιερώνει χρόνο και στη βιβλιοθήκη, διαβάζοντας για μεθόδους προπόνησης και για διατροφή. Ο πρωταθλητισμός είχε μπει για τα καλά στο μυαλό του. Συνολικά, κατέρριψε επτά βρετανικά ρεκόρ και τρία παγκόσμια στην κλειστή κωπηλασία (εσωτερικού χώρου).
Η νέα ζωή
Ο δικαστής που έκρινε την αίτηση αποφυλάκισης άκουγε για πρώτη φορά έναν τρόφιμο να του λέει ότι θέλει να βγει από το φυλακή για να γίνει αθλητής. Τελικά, ο ΜακΑβόι αποφυλακίστηκε το 2012, έπειτα από μια μεταβατική περίοδο σε άλλο σωφρονιστικό ίδρυμα. Γράφτηκε σε κωπηλατικό σύλλογο και αποφάσισε να μοιραστεί την ιστορία του. Ήταν πια μεγάλος για να κάνει πρωταθλητισμό στην κωπηλασία κι έτσι ξεκίνησε το ταξίδι του στους αγώνες αντοχής και στο τρίαθλο. Εξασφάλισε χορηγία από μεγάλη εταιρεία αθλητικής ένδυσης, παίρνοντας μέρος στις διάσημες διοργανώσεις Ironman. Παράλληλα, ο ΜακΑβόι αφιερώθηκε στον άνθρωπο. Δημιούργησε το δικό του φιλανθρωπικό ίδρυμα και συμμετέχει σε αρκετά ακόμα, έχοντας ως όραμα την αλλαγή του συστήματος στις φυλακές και στην έμφαση στην επανένταξη μέσω του αθλητισμού. Διοργανώνει ομιλίες, προσπαθεί να εμπνεύσει παιδιά και πρόσφατα ανέλαβε ρόλο πρεσβευτή στην Κομισιόν, για την ενθάρρυνση περισσότερων Ευρωπαίων προκειμένου να ασκηθούν.
«Ο αθλητισμός άλλαξε τη ζωή μου και χωρίς αυτόν δεν θα ήμουν ο άνθρωπος που είμαι σήμερα. Είμαι σίγουρος ότι η ίδια ευκαιρία μπορεί να προσφερθεί και σε άλλους ανθρώπους, ώστε να αλλάξουν τη ζωή τους και να βρουν νόημα και κατεύθυνση στη ζωή», υποστηρίζει ο Τζον. Η νέα του ζωή αποτελεί έμπνευση όχι μόνο για ανθρώπους που έχασαν κάπου τον δρόμο, αλλά για όλους όσοι αναζητούν την κινητήριο δύναμη για την αλλαγή…
Πηγή: Το Κουτί της Πανδώρας