Του Δημήτρη Καρύδα
Όταν στο ξεκίνημα της αγωνιστικής περιόδου 1982-83 ο Φίλιππος Συρίγος αποφάσιζε να βάλει το μπάσκετ στα σπίτια όλων των Ελλήνων σίγουρα δεν μπορούσε να φανταστεί ότι δέκα χρόνια αργότερα θα συναντούσε και ουκ ολίγες φορές θα κοντραριζόταν με ένα τύπο ονόματι Θόδωρο Καρατζά.
Το 1982 η ΕΡΤ λοιπόν στο απομεσήμερο του Σαββάτου ως ένθετο στην εκπομπή του Συρίγου μετέδιδε ένα αγώνα μπάσκετ για το πρωτάθλημα που τότε ακόμη είχε την ταπεινότερη των ονομασιών Α’ εθνική! Οι 14 ομάδες δεν έπαιρναν χρήματα για την παραχώρηση των δικαιωμάτων αλλά για τις δύο συνολικά εντός έδρας μεταδόσεις καρπώνονταν τα έσοδα από τις πινακίδες με τις διαφημίσεις στα γήπεδα τους.
Εκείνα τα χρόνια ο Θόδωρος Καρατζάς ήταν περίπου άγνωστος ακόμη και στους πλέον μυημένους στο μπάσκετ. Προερχόταν από μια ροκ νεότητα, όπου μεταξύ άλλων είχε διατελέσει για μερικά φεγγάρια ντράμερ βραχύβιων ροκ συγκροτημάτων στον Πειραιά και τα βόρεια προάστια και είχε δημιουργήσει μια καινοτόμο εταιρεία αφού ήταν από τις πρώτες που ασχολήθηκε με το software ηλεκτρονικών υπολογιστών σε μια εποχή που οι περισσότεροι Έλληνες έβλεπαν τα σχετικά μηχανήματα ως ‘’πελώρια άχρηστα κουτιά’’.
Το μπάσκετ ήταν πάντοτε η αγάπη του και σύντομα έχοντας την οικονομική επιφάνεια ανέλαβε την ομάδα του Παπάγου που άρχισε να καταπίνει τις κατηγορίες και από τη Δ΄ του τοπικού πρωταθλήματος της ΕΣΚΑ ανέβηκε στην Α1, όπως είχε μετονομαστεί πια η πρώην Α΄ εθνική. Σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών για το μπάσκετ το σκηνικό ήταν μοιραίο να αλλάξει και στις σχέσεις με την τηλεόραση. Η επιτυχία της Εθνικής αλλά και οι ευρωπαϊκές πορείες του Άρη το μετέτρεψαν σε ένα πολύ θελκτικό τηλεοπτικό προϊόν ειδικά όταν με την ίδρυσή του το MEGA μπήκε στο προσκήνιο δυναμικά κάνοντας το αδιανόητο: Οικονομικές προτάσεις στις ομάδες. Για να αποφύγει την απώλεια των αγώνων ο Συρίγος σε συνεργασία με την ΕΟΚ έδωσαν το πρώτο συμβόλαιο στις ομάδες γύρω στο 1989! Ο κύβος είχε πέσει και το ντόμινο είχε ξεκινήσει. Το 1990 το MEGA θα έσπαγε το μονοπώλιο και θα αποκτούσε τα δικαιώματα μετάδοσης του πρωταθλήματος με το μυθώδες για την εποχή ποσό των 30 εκατομμυρίων παλαιών δραχμών (περίπου 1 εκατομμύριο σημερινά ευρώ) το χρόνο. Κάπου εκεί οι ομάδες κατάλαβαν ότι το πράγμα είχε σοβαρέψει.
Ο Άρης έπαιρνε την κάτω βόλτα αλλά στο προσκήνιο είχαν μπει δυναμικά ο Ολυμπιακός με τον Παναθηναϊκό. Δημιουργήθηκε επίσημα πλέον ο φορέας του επαγγελματικού μπάσκετ με αρχική ονομασία ΕΣΑΚ (Ενωση Σωματείων Αμειβομένης Καλαθοσφαίρισης) και πρώτο πρόεδρο τον Θόδωρο Καρατζά. Τόσο ο Σωκράτης Κόκκαλης, όσο και οι αδελφοί Γιαννακόπουλοι ήθελαν σε εκείνη τη φάση ένα μετριοπαθή και χαμηλών τόνων παράγοντα που θα αντιπροσώπευε μια ομάδα μακριά από το φάσμα του δικού τους ανταγωνισμού. Και όχι μόνο το πέτυχαν αλλά το επαγγελματικό μπάσκετ ευτύχησε σε εκείνα τα βρεφικά βηματάκια του να βρει τον ΤΕΛΕΙΟ ΠΩΛΗΤΗ! Ο Καρατζάς μπορούσε να πουλήσει οτιδήποτε στην ψηλότερη δυνατή τιμή και ήταν ένας πανέξυπνος άνθρωπος. Την ίδια εποχή στη δημοσιογραφία υπήρχε και ρεπορτάζ και πληροφορίες και κριτική και όταν έμαθα ότι είχε κλείσει τα γραφεία της ΕΣΑΚ σε ένα παράδρομο του Παναθηναϊκού Σταδίου μεσοτοιχία με το ‘’Πάρτι’’ το μπαρ που ήταν συνοιδικοτήτης δεν δίστασα να το γράψω στον Ελεύθερο Τύπο που αρθρογραφούσα τότε. Με όχι και πολύ κολακευτικά σχόλια. Με πήρε τηλέφωνο και αντί να διαμαρτυρηθεί με κάλεσε το ίδιο βράδυ στο ‘’Πάρτι’’ το οποίο είχε μετατρέψει σε ένα μπαρ-ρεστοράν για μουσικούς, διανοούμενους και καλλιτέχνες.
Το πρώτο βράδυ που πέρασα από εκεί σε διάφορα τραπέζια κάθονταν καλά φιλαράκια του Καρατζά όπως ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Γιάννης Ζουγανέλης, ο Σάκης Μπουλάς, ο Διονύσης Τσακνής και ο σκιτσογράφος Αρκάς. ‘’Εσύ μπορείς να πουλήσεις άμμο στην έρημο και πάγο στους Εσκιμώους’’, του είπα στο τέλος εκείνης της βραδιάς. Δεν μιλήσαμε για το επίμαχο δημοσίευμα και με ξεπροβόδισε λέγοντας: ’’ότι θέλεις να με παίρνεις τηλέφωνο, οποιαδήποτε ώρα της μέρας’’.
Τα επόμενα χρόνια παρότι είχαμε μια εξαιρετικά φιλική σχέση του έκανα πολλάκις σκληρή κριτική και κάθε φορά μου τηλεφωνούσε εκφράζοντας το ίδιο παράπονο: ‘’Ρε μπαγάσα, αφού σου έχω πει να με παίρνεις τηλέφωνο πριν γράψεις κάτι’’. Συνήθως λύναμε τις διαφορές μας με μια βραδινή έξοδο. Το 1992 ο Καρατζάς έδωσε με αύξηση της τάξης του 30-35% τα δικαιώματα στην ΕΡΤ αλλά πλέον είχαν ανοίξει και άλλοι σταθμοί ιδιωτικής τηλεόρασης και το παιχνίδι είχε χοντρύνει! Το πρωτάθλημα ήταν το φιλέτο των τηλεοπτικών προγραμμάτων. Και πάντα απέναντι από τον Καρατζά καθόταν ένας άλλος γκραν-μετρ των διαπραγματεύσεων ο Φίλιππος Συρίγος. Αδυνατώ για προφανείς λόγους να γράψω τι είχε ειπωθεί μεταξύ τους (ήμουν αυτήκοος μάρτυρας ενός τηλεφωνήματος) όταν ο Καρατζάς ανακοίνωσε στον Συρίγο ότι η ΕΡΤ θα ξανάπαιρνε τα δικαιώματα. Ο έξαλλος Συρίγος του είπε τι ακριβώς θα έπαιρνε ο Καρατζάς και οι ομάδες, ο Καρατζάς του απάντησε με τον ίδιο τρόπο και τον κάλεσε για φαγητό! Για την ιστορία εκείνα τα τηλεοπτικά δικαιώματα είχαν καταλήξει στο ΜΕGA όπου δούλευε πλέον ο Συρίγος μετά από μνημειώδεις διαπραγματευτικούς ελιγμούς με τον Καρατζά να λέει στο τέλος περιχαρής: ‘’Δεν πήρα ότι μου….έδινε ο Συρίγος. Απλά πέτυχα μια αύξηση του 40% το χρόνο’’. Κάπως έτσι πήγαινε το πράγμα.
Αλλά ο Καρατζάς δεν ήταν απλά ένας καλός διαπραγματευτής. Το 1994 είχαμε πέσει ξεροί όταν σε μια συνέντευξη τύπου με τίτλο “Οραμα για το μπάσκετ” είχε πει ανερυθρίαστα ‘’Εχουμε το καλύτερο πρωτάθλημα μπάσκετ στην Ευρώπη’’! Τον πέρασα γενέες δεκατέσσερις την επόμενη μέρα στο άρθρο μου απαριθμώντας τις δεκάδες παθογένειες της Λίγκας και το ίδιο βράδυ μου έλεγε: ‘’Κάνεις λάθος που με κράζεις. Εγώ δεν πουλάω στην Ευρώπη. Πουλάω στην Ελλάδα. Και στην Ελλάδα θέλω να έχω το καλύτερο πρωτάθλημα. Για τους σταθμούς, τους διαφημιστές, τους προέδρους. Δεν μπορείς να το καταλάβεις τώρα αλλά μια μέρα θα με μακαρίζεις γιατί έτσι δημιουργώ καλύτερες οικονομικές συνθήκες για όλους τους επαγγελματίες του μπάσκετ. Τους παίκτες, τους προπονητές, τους διαιτητές, ακόμη και τους δημοσιογράφους’’.
Ευτυχώς πρόλαβα να τον μακαρίσω όσο ήταν ακόμη εν ζωή και αφού η εποχή των παχιών αγελάδων, αυτό που αντιπροσώπευε όλη η δεκαετία του ’90 για το μπάσκετ, είχε παρέλθει ανεπιστρεπτί. Το 1998 έκλεισε την τελευταία μεγάλη συμφωνία του. Πάλι με τον Συρίγο απέναντι που ανέτρεψε τα προγνωστικά και πήρε τα δικαιώματα μέσα από τα χέρια του ΑΝΤ-1. Αυτή τη φορά για λογαριασμό της Nova (τότε Filmnet) που για πρώτη φορά στα χρονικά της έκλεισε μια διοργάνωση μπάσκετ. Αυτό ήταν και η απαρχή της δημιουργίας αυτού που σήμερα αποκαλούμε ‘’μπασκετική δημοσιογραφική ομάδα της Nova’’ και είχε τον Σεπτέμβριο του 1998 δύο μόλις μέλη: Τον Συρίγο και την αφεντιά μου. Δεν θέλω να γράψω άλλες λεπτομέρειες για το θέμα. Σε ένα μελλοντικό μου βιβλίο για το μπάσκετ θα υπάρχει ειδικό κεφάλαιο για τα τηλεοπτικά δικαιώματα με όλες τις λεπτομέρειες και τις απίθανες παράλληλες ιστορίες.
Αυτό που αξίζει είναι ότι ο Καρατζάς παρέλαβε ένα πακέτο αξίας 30 εκατομμυρίων δραχμών (ή ενός εκατομμυρίου ευρώ) και έβαλε την υπογραφή του στην τελευταία μεγάλη τηλεοπτική συμφωνία που απέφερε στις ομάδες για μια τριετία περίπου 11,5 δισεκατομμύρια δραχμές (ή 33 εκατομμύρια ευρώ)!!!! Μέσα σε μια εξαετία είχε αυξήσει την τιμή του προιόντος του 3300%!
Το 2002 ο Καρατζάς έχασε για πρώτη και τελευταία φορά εκλογές και μαζί την προεδρία με αντίπαλο τον Μανώλη Παπακαλιάτη, τον πρόεδρο του Ηρακλείου που άντεξε στη θέση του για λιγότερο από μισή θητεία πριν πέσει και αυτός θύμα ενός εσωτερικού πραξικοπήματος. Τα μαύρα χρόνια της ΕΣΑΚ που πλέον εδώ και καιρό είχε μετονομαστεί σε ΕΣΑΚΕ είχαν ξεκινήσει και με ελάχιστες εξαιρέσεις αυτό που ο Καρατζάς μοσχοπουλούσε δινόταν για….ψίχουλα και με παρακάλια κυρίως στην κρατική τηλεόραση. Για τον Καρατζά τα επόμενα χρόνια δεν ήταν εύκολα. Έπεσε θύμα της κρίσης, έχασε την επιχείρηση του και όπως βίωσε την αγνωμοσύνη των σωματείων το 2002 γνώρισε κάτι ανάλογο από συνοικιακούς παραγοντίσκους που τον έδιωξαν από τον Παπάγου.
Μια ομάδα που την είχε φτάσει μέχρι το Κύπελλο Κόρατς και μεταξύ άλλων είχε φέρει ως ξένο στην Ελλάδα τον Αλφόνσο Φόρντ! Κατάφερε να ξανασταθεί στα πόδια του, έφτιαξε μια δεύτερη πετυχημένη επιχειρηματική καριέρα με μια εταιρεία που ειδικεύθηκε κυρίως στην επάνδρωση ξενοδοχείων και καταστημάτων με ηλεκτρονικά συστήματα και δίκτυα και επειδή το σαράκι του παράγοντα δεν έφυγε ποτέ από μέσα του εμφανίστηκε στο μπάσκετ οδηγώντας τον Χολαργό στην Α1.
Όταν το πείραμα Χολαργού απέτυχε αγωνιστικά την πρώτη χρονιά στην Α1 χάρη στις δικές του ενέργειες μεταβιβάστηκε η άδεια της ομάδας στον Κολοσσό που είχε υποβιβαστεί και ο ίδιος πήρε….μεταγραφή για το νησί διατελώντας πρόεδρος της ομάδας μέχρι τη μέρα του θανάτου του!
Το ελληνικό μπάσκετ και ειδικότερα το επαγγελματικό ελληνικό μπάσκετ έχει πολλούς λόγους να θρηνεί για την απώλεια του Θόδωρου Καρατζά, αφού μαζί του έκλεισαν οι αναμνήσεις μιας εποχής που ήδη είχε περάσει πολύ νωρίτερα στο χρονοντούλαπο της ιστορίας του.
Πηγή: Novasports
