«Με όλα αυτά ίσως να μπορέσουμε να επαναστατικοποιήσουμε το παγκόσμιο ποδόσφαιρο και τότε, ίσως, το ποδόσφαιρο πάψει να είναι μια μπίζνα και να γίνει ξανά ένα διασκεδαστικό παιχνίδι. Ένα παιχνίδι φτιαγμένο από αληθινά αισθήματα…». Τα λόγια αυτά ανήκουν στον Υποδιοικητή Μάρκος των Ζαπατίστας (ορθότερα Σαπατίστας), έναν άνθρωπο-σύμβολο, που έχει περάσει στη σφαίρα του μύθου. Ήταν κομμάτι της επιστολής που είχε στείλει στον πρώην πρόεδρο της Ίντερ, Μάσιμο Μοράτι, μετά τις πράξεις αλληλεγγύης του αρχηγού των Νερατζούρι, Χαβιέρ Ζανέτι, προς τους εξεγερμένους της Τσιάπας. Θα μπορούσαν να είναι συνέχεια της περιγραφής του Εδουάρδο Γκαλεάνο για την εξέλιξη του ποδοσφαίρου, το οποίο «οργανώνεται όχι για να γίνει παιχνίδι, αλλά για να εμποδιστεί να είναι παιχνίδι».
Το ποδόσφαιρο (αλλά και το μπάσκετ, όπως μας ενημερώνει ο Λεωνίδας Οικονομάκης) έχει ξεχωριστή θέση στις κοινότητες των Ζαπατίστας. Όμως είναι ακόμα παιχνίδι, όπως αυτό που ονειρευόταν ο Υποδιοικητής Μάρκος για τον υπόλοιπο κόσμο. Τα κατηφορικά και κατάφυτα γήπεδα, γεμίζουν από αγρίμια που ορμούν στην απαγορευμένη περιπέτεια της ελευθερίας. Παράλληλα το παιχνίδι, έχει σημαντικό κοινωνικό ρόλο. Φέρνει κοντά τους ανθρώπους που συνεχίζουν, σε πείσμα κράτους και παρακρατικών, να ονειρεύονται έναν κόσμο πιο ζεστό. Και λειτουργεί ως παγκόσμια γλώσσα με τους ανθρώπους που τους επισκέπτονται.
Ο Λεωνίδας, ακαδημαϊκός, ερευνητής και ιδρυτικό μέλος του hip hop συγκροτήματος των Social Waste, πέρασε αρκετό καιρό στο πλευρό των Ζαπατίστας. Έμαθε μαζί τους ισπανικά, μελέτησε τις κοινότητες και τις συνήθειές τους. Έπαιξε μαζί τους μπάσκετ και ποδόσφαιρο και κατάλαβε πολλά για το δικό τους παιχνίδι.
Πέραν όμως από τους «ανθρώπους του καλαμποκιού», συναναστράφηκε από κοντά κι άλλες φυλές της Λατινικής Αμερικής, έχοντας ιστορίες και για κείνους και το δικό τους ποδόσφαιρο. Μιλά γι’ αυτές στο podcast του fanatico.gr!
Ο Λεωνίδας Οικονομάκης είναι διδάκτωρ του τμήματος Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου της Φλωρεντίας (EUI). Διδάσκει στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα “Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία” του ΕΑΠ. Στο παρελθόν έχει υπάρξει διδάσκων/ερευνητής στη Scuola Normale Superiore της Pisa, και στο τμήμα Ανθρωπολογίας του Durham University. Είναι επίσης μέλος του συγκροτήματος Social Waste, και συγγραφέας του “Σαν τον Ζαπάτα και τον Τσε; Οι Zapatistas και οι Βολιβιανοί cocaleros” (Εκδόσεις Ακυβέρνητες Πολιτείες).
