Του Παναγιώτη Μπουρδή
Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών στην ιστορία του ΝΒΑ, με πληθώρα διακρίσεων. Κι όμως, το παρουσιαστικό του ενδεχομένως να μην παρέπεμπε σε επαγγελματία καλαθοσφαιριστή, αλλά σε κάποιο άλλο σπορ. Ο γιος των Λούσι Ο’Νιλ και Τζο Τόνι, Σακίλ, γεννήθηκε στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσεϊ στις 6 Μαρτίου 1972. Στα πρώτα χρόνια της ζωής του, ο πατέρας του είχε συλληφθεί για κατοχή ναρκωτικών και μεγάλωσε με τον τζαμαϊκανής καταγωγής, Φίλιπ Χάρισον.
Η κλίση και η αγάπη του Σακίλ στο μπάσκετ ήταν εμφανής από τα πρώτα χρόνια της ζωής του και ο ίδιος αποφάσισε να την ακολουθήσει από το πανεπιστήμιο της Λουϊζιάνα. Εξάλλου, με ύψος 2 μέτρων και βάρος 120 κιλών μόλις στα 13 του χρόνια, μόνο ο αθλητισμός θα του έδινε διέξοδο για να εκμεταλλευτεί την προίκα των φυσικών του δυνάμεων.
Με τους «Τίγρεις» του Ντάλε Μπράουν ο Σακ έκανε με το «καλημέρα» αισθητή την παρουσία του. Καλύτερος παίκτης στο κολέγιο του NCAA το 1991, δύο φορές πολυτιμότερος στην Νοτιοδυτική περιφέρεια, μέλος του Hall of Fame της Λουϊζιάνα. Ακόμη και αν εγκατέλειψε νωρίτερα του αναμενομένου το πανεπιστήμιό του, ένα τεράστιο άγαλμα του ιδίου δεσπόζει μπροστά από το γήπεδο όπου έκανε τα πρώτα μπασκετικά βήματά του.
Το ΝΒΑ τον καλούσε και δεν μπορούσε να αρνηθεί την πρόταση του Ορλάντο.
Η καθιέρωση σε ρόλο… μάγου στο Ορλάντο
Πρώτη ομάδα του Σακίλ Ο’Νιλ στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου οι Ορλάντο Μάτζικ, οι οποίοι μάλιστα τον επέλεξαν στο νούμερο 1 του draft το 1992. Μολονότι δεν είχε το επιβλητικό και τρομακτικό στις περισσότερες περιπτώσεις παρουσιαστικό, η διοίκηση της ομάδος αντιλήφθηκε ότι είχε να διαχειριστεί ένα «τέρας της φύσης» το οποίο θα μπορούσε να αλλάξει δραματικά τον τρόπο παιχνιδιού στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου. Φυσικά, ο Σακίλ δεν άφησε τίποτα στην μοίρα του. Πριν κάνει το ντεμπούτο του στο ΝΒΑ πέρασε αμέτρητες εργατοώρες εκείνο το καλοκαίρι στο πλευρό ενός θρύλου, του Μάτζικ Τζόνσον.
Το αγαπημένο του «33» ελέω Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ δεν ήταν διαθέσιμο (το φορούσε ο Τέρι Κάτλετζ) και τελικώς ο δυναμικός σέντερ επιστράτευσε το κολεγιακό του νούμερο «32» για να καθιερωθεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Και τα κατάφερε περίφημα από την rookie σεζόν του. Πήρε το βραβείο του καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου της χρονιάς (1993) και έγινε μόλις ο δεύτερος μετά τον Μάικλ Τζόρνταν που καταφέρνει να βρεθεί All-Star starter, μόλις στην παρθενική του σεζόν στην λίγκα.
Όταν την επόμενη χρονιά στο Ορλάντο έφτασε ένας ακόμη νεαρός σταρ, ο Πένι Χάρνταγουέι, το εκρηκτικό μείγμα προσωπικότητας και ταλέντου αρκούσε για να να δημιουργήσουν οι Μάτζικ την «μαγιά» που χρειαζόταν ώστε να φτάσουν στους ΝΒΑ Finals. Τα κατάφεραν το 1995. Τότε, ο νεαρός Σακίλ πήρε το πρώτο του μεγάλο μάθημα. Οι Χιούστον Ρόκετς του κορυφαίου Ολάζουον κατέκτησαν τον τίτλο με «σκούπα» 4-0 και τον Ο’Νιλ να δηλώνει για την μετέπειτα εμπειρία του. «Ένας σοφός άντρας οφείλει πάντοτε να ακούει το δάσκαλό του». Οι συμβουλές που πήρε και η «αντιγραφή» των κινήσεων του Χακίμ τον έκαναν περισσότερο… πληθωρικό.
Η τριβή με τον έτερο αστέρα της πόλης, ωστόσο, είχε αποκτήσει μεγάλες διαστάσεις και η διαμάχη τους έθετε σε αμφιβολία του μέλλον του. Οι Λέικερς «πολιορκούσαν» τον Σακίλ και όταν το Ορλάντο αρνήθηκε να του δώσει οpt out στον τρίτο αντί για τον τέταρτο χρόνο της συνεργασίας τους, το βήμα στο Λος Άντζελες απέκτησε «σάρκα και οστά» το 1996 με τον ίδιο να παίρνει 120 εκατομμύρια δολάρια για επτά χρόνια συμβολαίου. Η περίοδος της κυριαρχίας του είχε ξεκινήσει.
«Black Mamba and Shaq Attack!»
Μάικλ Τζόρνταν και Σκότι Πίπεν είχαν συνθέσει ένα από τα καλύτερα δίδυμα στην ιστορία του ΝΒΑ, κατακτώντας σειρά δαχτυλιδιών με τους Σικάγο Μπουλς. Νωρίτερα, είχαν προηγηθεί οι Μάτζικ Τζόνσον και Καρίμ Αμντούλ Τζαμπάρ που στην δεκαετία του 1980 δέσποζαν στην Αμερική. Στόκτον και Μαλόουν στους Τζαζ είχαν ποιότητα αλλά και… ατυχία καθώς έπεσαν πάνω στους «ταύρους». Ενδεχομένως, η συνεργασία των Σακίλ Ο’Νιλ και Κόμπι Μπράιαντ να δημιούργησε μία σχέση που δεν είχε παρελθόν. Κάτι το αδιαμφισβήτητο ταλέντο τους, κάτι η θυελλώδης κόντρα ανάμεσα τους και φυσικά τα τρία σερί πρωταθλήματα (2000-02) έβαλαν στο πάνθεον της ιστορίας τους δύο σούπερ σταρ.
Ο Φιλ Τζάκσον έκανε τα πάντα για να τους… συνετίσει βάζοντάς τους σε καλούπι και μπορεί εκτός παρκέ να μην τα κατάφερνε «Δε χρειάζεται συμβουλές αναφορικά με τη θέση του, αλλά χρειάζεται συμβουλές για να παίζει ομαδικά. Είναι η ομάδα μου και θα πω τη γνώμη μου. Αν δεν του αρέσει, ας φύγει», σίγουρα ωστόσο στο γήπεδο είχε ένα επιθετικό υπερόπλο. Ειδικά εκείνα τα χρόνια ο Σακ λογιζότας βασιλιάς στην «Μέκκα του μπάσκετ». Πολυτιμότερος της κανονικής διάρκειας το 2000, MVP των τελικών (2000-02) με αριθμούς που… τρελαίνουν.
Σε εκείνη την μαγική τριετία του threepeat, o Σακ ειδικά την πρώτη σεζόν έμοιαζε ασταμάτητος με 29,7 πόντους (κορυφαίος στην λίγκα), 13,6 ριμπάουντ, 3,8 ασίστ και 3 τάπες ανά παιχνίδι δέσποζε παντού, έχοντας μάλιστα επί πέντε συναπτά χρόνια το καλύτερο ποσοστό σε σουτ εντός πεδιάς σε ολόκληρο το ΝΒΑ! Καρφώματα, κοψίματα, κάθε είδους τρόπος να… ξεφτυλίζεις τον αντίπαλο, παράλληλα όμως να είσαι αποτελεσματικός και να φέρνεις τίτλους. Τι παραπάνω μπορούσε να κάνει ένας σταρ;
Να περιορίσει τον εγωισμό του, θα υποστηρίξει κάποιος, ειδικά από την στιγμή που στην ίδια ομάδα έπρεπε να χωρέσει ένα ακόμη τεράστιο όνομα στα χρονιά του μπάσκετ το οποίο «δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί του». Η γεμάτη εντάσεις συνεργασία του με τον Κόμπι Μπράιαντ ανέκαθεν αποτελούσε τροχοπέδη και όταν το 2004 οι «Bad Boys» των Ντιτρόιτ Πίστονς του Λάρι Μπράουν κατέκτησαν το πρωτάθλημα, το γυαλί έσπασε και υπήρχε ένας μόνο δρόμος. Ή εγώ ή εσύ.
Ξανά πρωταθλητής και το άδοξο φινάλε
Το trade εκείνου του καλοκαιριού έστειλε στο Μαϊάμι και το πλευρό του Ντουέιν Ουέιντ. «Του είπα πως αυτή είναι η ομάδα του και τον εμψύχωνα. Έμαθα από τα λάθη μου. Κατάλαβα πως οι φωνές που έβαζα στον Πένι και στον Κόμπε, ίσως να μην ήταν η καλύτερη λύση. Οπότε δεν του φώναξα ποτέ. Ήταν ο μοναδικός σούπερ-σταρ στην ίδια ομάδα με μένα, με τον οποίο γίναμε φίλοι». Το ξεκαθάρισμα αυτό βοήθησε ώστε η ομάδα της Φλόριντα να πάρει το παρθενικό της τρόπαιο το 2006.
Ο σπουδαίος Πατ Ράιλι διαθέτει δύο σπουδαίες προσωπικότητες και παρόλο που ο Σακίλ δεν πλησιάζει τα ασύλληπτα νούμερα της θητείας του στου Λέικερς (20π., 9,2 ριμπάουντ) εξακολουθεί να κυριαρχεί και να ηγείται (ξανά) με ποσοστό 60% στα σουτ εντός πεδιάς! Το τέταρτο δαχτυλίδι πρωταθλητή δεν συνδυάστηκε με κάποιον άλλο τίτλο και ο σπουδαίος σέντερ αναζητά τον τέταρτο σταθμό της καριέρας του.
Οι Φοίνιξ Σανς ενός άλλου κορυφαίου γκαρντ, του Στιβ Νας, ανοίγουν τις πόρτες για αυτόν (2009) ωστόσο δεν μπορεί δεν ακολουθεί τις επιτυχίες του παρελθόντος. Για πρώτη φορά από την rookie σεζόν του δεν συμμετέχει στα πλέι οφ, το πείραμε αποτυγχάνει και ο Ο’Νιλ σε ηλικία 37 ετών έχει ακόμη «δίψα» κορυφής. Μαζί με τον Λεμπρόν Τζέιμς στους Καβαλίερς δημιουργεί και πάλι δίδυμο-φωτιά, μία εγχείρηση στον αντίχειρα όμως του… κόβει τον δρόμο. Αποκλεισμός στα πλέι οφ από τους Σέλτικς και νέα εμπειρία στην Βοστώνη.
Ένας από τους λίγους παίκτες που έτυχε αναγνώρισης, σεβασμού και αγάπης κάνοντας το δρομολόγιο Λέικερς-Σέλτικς, κυρίως διότι είχε το προφίλ του σταρ αλλά και του παίκτη που ξεχώριζε με την ποιότητα και το ταλέντο του. Ο χρόνος πάντως δεν έκανε εκπτώσεις. Πιο βαρύς από ποτέ και με προβλήματα τραυματισμών σε αχίλλειο, μηρό και γόνατο μεταξύ άλλων τον αφήνουν να αγωνιστεί μόλις 37 φορές. Παρά τις ενέσεις κορτιζόνης δεν μπορεί να αποδώσει και το τέλος αποκτά επίσημη χροιά στις 1 Ιουνίου 2011.
«Τα καταφέραμε. Δεκαεννιά χρόνια, φίλε. Θέλω να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ. Για αυτό σας το λέω πρότα. Είμαι έτοιμος να αποσυρθώ. Σας αγαπώ. Τα λέμε σύντομα» ανέφερε το σύντομο μήνυμά του στο Twitter για να ακολουθήσει δύο ημέρες αργότερα η συνέντευξη τύπου στο Ορλάντο. «Θα μου λείψουν οι ελεύθερες βολές» δήλωσε για να αυτοσαρκαστεί ο άνθρωπος που έδωσε έμπνευσε στο «Hack-a-Shaq» (τακτική να κάνουν ηθελημένα φάουλ για βολές σε παίκτες, με τον Ο’Νιλ να έχει ρεκόρ καριέρας από την γραμμη 52,7%).
Τι πέτυχε με το φινάλε της καριέρας του; Τέσσερα πρωταθλήματα ΝΒΑ, 3 βραβεία MVP των τελικών, μία φορά πολυτιμότερος της regular season, 15 φορές μέλος του All Star Game, rookie της χρονιάς, 8ος σκόρερ όλων των εποχών με 28,596 πόντους, 15ος ριμπάουντερ, 8ος στις τάπες, μέλος του Hall of Fame από το 2016.
- 4× NBA Champion (2000, 2001, 2002, 2006)
- 3× NBA Finals MVP (2000–2002)
- NBA Most Valuable Player (2000)
- NBA Rookie of the Year (1993)
- 15× NBA All-Star (1993–1998, 2000–2007, 2009)
- 2× NBA scoring champion (1995, 2000)
- 8× All-NBA First Team (1998, 2000–2006)
- 2× All-NBA Second Team (1995, 1999)
- 4× All-NBA Third Team (1994, 1996–1997, 2009)
- 3× All-Defensive Second Team (2000–2001, 2003)
- NBA All-Rookie First Team (1993)
- 3× NBA All-Star Game MVP (2000, 2004, 2009)
Ο απόλυτος showman έξω από το γήπεδο
Αν πάντως νομίζεται ότι τελειώσαμε, ο Σακίλ θα σας διαψεύσει. Υπάρχουν τρεις κατηγορίες παικτών μετά το φινάλε της καριέρας του. Εκείνοι που συνεχίζουν σε κάποιο άλλο πόστο, προπονητικό ή σε ρόλο σκάουτ, εκείνου που «εξαφανίζονται» από προσώπου γης και αυτοί που επιλέγουν καριέρα σχολιαστών ή κάτι παρεμφέρες. Τελικά, είναι τέσσερις, καθώς ο Ο’Νιλ έφτιαξε μία νέα… ζωή.
Ήδη από τα χρόνια του στο ΝΒΑ είχε αποδείξει ότι κουβαλά κάτι διαφορετικό και φρέσκο. Το 1994 δημιουργεί το δικό του μουσικό ραπ άλμπουμ στο οποίο αναφέρεται μεταξύ άλλων και στον πατριό του Φίλιπ Χάρις, με τίτλο «Biological Didn’t Bother», έναν φόρο τιμής στον άνθρωπο που τον μεγάλωσε. Την ίδια περίοδο «εισβάλλει» στα video games με το «Shaq Fu» όπου έχει βασικό ρόλο και κάνει πολεμικές τέχνες, για να ακολουθήσει μερικά χρόνια αργότερα η τελεοπτική του καριέρα σε reality όπως το «Shaq’s Big Challenge» με τον οποίοι έδινε κίνητρο σε παχύσαρκα παιδιά να χάσουν βάρος και το «Shaq VS» (διαγωνισμός με άλλους σταρ στα αθλήματά του).
Μεγάλη η αγάπη του φυσικά για τα παρατσούκλια που έδινε στον εαυτό του. Ανάμεσα στα πολλά ξεχωρίζει το «Μεγάλος Αριστοτέλης», από το πάθος του για τις φιλοσοφικές αναζητήσεις και το μέγεθός του. Έτσι εξηγείται και η αμίμητη ατάκα του: «Μία φορά είπα ότι το παιχνίδι μου είναι σαν το Πυθαγόρειο Θεώρημα. Δεν υπάρχει απάντηση. Για την ακρίβεια, μπορείς να την βρεις αλλά μέχρι τότε θα έχω 40 πόντους και 10 ριμπάουντ!»
Πλέον, ο Σακίλ Ο’Νιλ εμφανίζεται σε τηλεοπτική εκπομπή του ΤΝΤ μαζί με τον Τσαρλς Μπάρκλεϊ στην οποία σχολιάζει τα δρώμενα του ΝΒΑ. Η περίφημη στήλη του «ο Shaqtin’ A Fool» που έχει επίκεντρο τις γκάφες και τις άτυχες στιγμές των παικτών είναι ακριβώς ό,τι πρεσβεύει ο πελώριος αυτός τύπος: Το μπάσκετ είναι διασκέδαση και έτσι πρέπει να το αντιμετωπίζουμε…
Πηγή: Sport DNA
