Επιμέλεια, Νίκος Συριώδης
Συμπληρώθηκαν 22 χρόνια από τον τεράστιο άθλο του Κώστα Κεντέρη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ. Μια ονειρεμένη βραδιά για τον ελληνικό στίβο, ένα απίστευτο έπος με πρωταγωνιστή τον σπρίντερ από τη Μυτιλήνη, ο οποίος κάνοντας μια ανεπανάληπτη και μαγική κούρσα, ειδικά στα τελευταία 60-70 μέτρα, κατάπιε τους αντιπάλους του και με χρόνο 20.09 κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στα 200 μέτρα.
Ήταν ο μόνος λευκός που μετείχε στην κούρσα και ο τρίτος στην ιστορία που κατάφερε να τερματίσει πρώτος. Άλλωστε, είναι γνωστό πως τα σπριντ ήταν ανέκαθεν υπόθεση των μαύρων σπρίντερ και ο άθλος του Κεντέρη λαμβάνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις.
Παράλληλα, από το 1912 είχε να κερδίσει η Ελλάδα χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στον ανδρικό στίβο, όταν ο Κωσταντίνος Τσικλητήρας είχε πρωτεύσει στο μήκος άνευ φοράς. Αυτό δείχνει και την ιστορικότητα που είχε η επιτυχία του Κώστα Κεντέρη στην Αυστραλία.
ΤΟ “ΒΕΛΟΣ ΤΟΥ ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΝΟΤΟΥ” ΠΟΥ ΚΕΡΔΙΖΕ… ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ
Ο Έλληνας σπρίντερ όμως είχε τον… πρόγονό του. Αναφέρθηκε πως δεν ήταν ο πρώτος λευκός σπρίντερ που κατάφερε να κερδίσει τους μαύρους σε σπριντ ταχύτητας. Πρέπει να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω αρκετές δεκαετίες και να πάμε στον θρυλικό, Πιέτρο Μενέα. Το “βέλος του ιταλικού νότου” που καταργούσε κάθε έννοια λογικής και κατάπινε τους αντιπάλους του.
Γεννημένος στις 28 Ιουνίου του 1952 στην πόλη Μπαρλέτα της Νοτιοανατολικής Ιταλίας, έμελλε να γράψει μια ανεπανάληπτη διαδρομή στον στίβο. Ήταν κάτοχος για 17 ολόκληρα χρόνια του παγκοσμίου ρεκόρ στα 200 μέτρα των ανδρών και χρυσός Ολυμπιονίκης στη Μόσχα (1980). Επίσης, κατέκτησε πολλά ακόμη αργυρά και χάλκινα μετάλλια σε όλες τις μεγάλες διεθνείς διοργανώσεις και δεν θεωρείται άδικα ο κορυφαίος λευκός σπρίντερ όλων των εποχών.
Ήταν γιος ενός ράφτη και μιας νοικοκυράς. Από μικρός ξεχώρισε για την ταχύτητά του και σε ηλικία 15 ετών κέρδισε ένα στοίχημα 500 λιρετών, που αντιστοιχούσε σ’ ένα εισιτήριο κινηματογράφου κι ένα σάντουιτς, όταν προσπέρασε μια Porsche και μια Alfa Romeo 1750 σε μία κόντρα ανθρώπου και μηχανής, απόστασης 50 μέτρων. Τουλάχιστον, αυτό αναφέρει ο αστικός μύθος για τον Ιταλό.
ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΡΕΚΟΡ ΚΑΙ Η ΖΩΗ ΕΚΤΟΣ ΣΤΙΒΟΥ
Το 1971 ακούστηκε για πρώτη φορά το όνομά του έξω από τα σύνορα της πατρίδας του, όταν κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο με την ιταλική ομάδα της σκυταλοδρομίας 4Χ100 και την έκτη θέση στα 200 μέτρα στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου του Ελσίνκι, εκεί όπου ο “φτερωτός γιατρός”, Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, χάρισε στην Ελλάδα το χάλκινο μετάλλιο στην κούρσα των 100 μέτρων.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972 στο Μόναχο, κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στα 200 μέτρα, τερματίζοντας πίσω από τον Σοβιετικό, Βαλερί Μπορζόφ και τον Αμερικανό, Λάρι Μπλακ. Το 1976, στους Αγώνες του Μόντρεαλ κατετάγη τέταρτος ενώ στη Μόσχα, πήρε το χρυσό μετάλλιο στα 200 μέτρα και το χάλκινο στη σκυταλοδρομία 4Χ400 μέτρα. Συμμετείχε παράλληλα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 και του 1988, χωρίς όμως να μπορέσει να επαναλάβει τα επιτεύγματα του παρελθόντος ( το 1984 κατετάγη έβδομος ενώ το 1988 αποκλείστηκε στα ημιτελικά).
Κατέκτησε συνολικά 34 (!) μετάλλια, από το 1971 έως το 1983, σε κούρσες ταχύτητας (100, 200, 400 μέτρα και σκυταλοδρομίες). Μεγάλη στιγμή της καριέρας του ήταν το παγκόσμιο ρεκόρ στα 200 μέτρα κατά την Πανεπιστημιάδα του 1979 στο Μεξικό με χρόνο 19,72 δευτερόλεπτα, καταρρίπτοντας το ρεκόρ που κατείχε από το 1968 ο Αμερικανός, Τόμι Σμιθ, με 19.83. Το ρεκόρ διατηρήθηκε μέχρι την 23η Ιουνίου 1996, οπότε το κατέρριψε με τη σειρά του ο Αμερικανός, Μάικλ Τζόνσον, με 19.32 στην Ατλάντα. Στα 100 μ. πέτυχε πανευρωπαϊκό ρεκόρ με 10.01, που διατηρήθηκε για πέντε χρόνια.
Πέρα από την αθλητική του διαδρομή, εργάστηκε σαν νομικός και καθηγητής αθλητικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Πεσκάρα. Ασχολήθηκε επίσης με την πολιτική, όντας ευρωβουλευτής από το 1999 έως το 2004 με τους Δημοκρατικούς του Ρομάνο Πρόντι. Δυστυχώς, προσβλήθηκε από καρκίνο του παγκρέατος και απεβίωσε σε ηλικία 60 ετών. Ο Μενέα είχε παραδεχθεί δημοσίως ότι κατά τη διάρκεια της αθλητικής διαδρομής του έκανε χρήση αυξητικών ορμονών, που τότε δεν είχαν απαγορευθεί από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Στίβου (IAAF).
Δεν είχε ίχνος βεντετισμού και βέβαια σαν Ιταλός ήταν πολύ ωραίος τύπος
Το “βγαίνει από το βιράζ, ο Μενέα” που έλεγε στις θρυλικές περιγραφές του στην ΕΡΤ ο Γιάννης Διακογιάννης έμεινε στην ιστορία και ο Ιταλός σπρίντερ έγινε ένας από τους ήρωες εκείνης της εποχής. Μετά την είδηση του θανάτου του, ο κορυφαίος σπορτκάστερ μίλησε στο Sport24.grκαι τον Γιάννη Φιλέρη για τον Μενέα.
“Ο Μενέα ήταν ένας εξαιρετικός σπρίντερ, που ξεχώρισε γιατί η καριέρα του ήταν μακρόχρονη και κράτησε 16 χρόνια. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, ειδικά για τις ταχύτητες”, ανέφερε ως πρώτο σχόλιο για τον Ιταλό.
Και σε αυτή την καριέρα έκανε πολλά πράγματα: “Το 1979 έκανε ένα εντυπωσιακό παγκόσμιο ρεκόρ στα 200μ, πετυχαίνοντας 19:72 στο υψόμετρο του Μεξικού” είπε ο Γιάννης Διακογιάννης και πρόσθεσε: “Αυτό το ρεκόρ έμεινε για πολλά χρόνια ακατάρριπτο, μέχρι που εμφανίστηκε ο Μάικλ Τζόνσον. Ο Μενέα πήρε τέσσερις φορές μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες, πάντα στα 200 μέτρα, καθώς ήταν καλύτερος στο διακοσάρι λόγω της ικανότητάς του στο βιράζ. Το 1972 ήταν 3ος με 20:30, το 1976 4ος με 20:54, το 1980 στη Μόσχα που έλειπαν και οι Αμερικανοί πήρε το χρυσό μετάλλιο με 20:15, ενώ το 1984 ήταν 7ος με 20:55.
Επίσης, ήταν διπλός πρωταθλητής Ευρώπης το 1978 στα 200μ με 20:60 και στα 100μ με 10:28. Σε ευρωπαϊκό πρωτάθλημα εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1971 όταν κατέκτησε την 6η θέση στα 200μ και το χάλκινο μετάλλιο στα 4Χ100, ενώ το 1974 πήρε το χρυσό στα 200μ με 20:60 και το αργυρό στα 100μ με 10:34. Συμμετείχε και στο πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα, παίρνοντας το χάλκινο στα 200μ με 20:51. Βλέπουμε λοιπόν ότι ήταν διαχρονικά ένας σπρίντερ μεγάλων αγώνων, με σπουδαίες διακρίσεις, που τον έβαλαν στο πάνθεον των κορυφαίων”.
– Θυμάμαι, από την τηλεόραση τουλάχιστον, ότι ήταν πολύ γρήγορος, όχι τόσο μυώδης…
“Ακριβώς! Είχε ένα ανάλαφρο στυλ, έτρεχε σαν αέρας. Καμιά σχέση, δηλαδή, με τους αθλητές που βλέπουμε σήμερα. Το δυνατό του σημείο ήταν το βιράζ. Εκεί έμοιαζε ασυναγώνιστος. Επίσης ήταν πολύ συμπαθής, πολύ προσηνής, μιλούσες εύκολα μαζί του. Δεν είχε ίχνος βεντετισμού και βέβαια σαν Ιταλός ήταν πολύ ωραίος τύπος. Θυμάμαι ότι το 1979 στους Μεσογειακούς Αγώνες είχαμε περάσει μια πολύ ευχάριστη βραδιά μαζί του. Κρίμα, που έφυγε από τη ζωή τόσο πρόωρα. Ήταν ένας μεγάλος αθλητής και ένας ωραίος άνθρωπος”.
– Είναι μαζί με τη Σάρα Σιμεόνι τα σύμβολα του ιταλικού στίβου…
“Ναι, σίγουρα. Κι ο Αλμπέρτο Κόβα, θα πρόσθετα. Αλλά ο Μενέα και η Σιμεόνι, ναι. Ξεχωρίζουν. Επαναλαμβάνω ότι έτρεχε και διακρινόταν 16 συνεχόμενα χρόνια. Δεν είναι εύκολο…”.
– Μπορζόφ ή Μενέα;
“Ο Μπορζόφ ήταν ηλεκτρονικός αθλητής! Απίστευτος. Είχε έναν προπονητή τον Πετρόφ, που προγραμμάτιζε με ακρίβεια τα πάντα. Κι αυτός, πολύ ωραίος και απλός άνθρωπος, τον είχα γνωρίσει από κοντά μαζί με την σύζυγό του, την γυμνάστρια Λουντμίλα Τουρίσεβα…”.
Πηγή: Sport 24
