Επιλογή Σελίδας

Του Ιωάννη Πέππα

Ο Τσεχοσλοβάκος, τσέχικης καταγωγής, κεντρικός μέσος Γιόζεφ Μάζοπουστ (Josef Masopust), γεννήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου του 1931, στο Στρίμιτσε, μια πόλη βορειοδυτικά της Πράγας. Έπαιξε ως μέσος και ήταν ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές για την Τσεχοσλοβακία, βοηθώντας την εθνική της ομάδα να φτάσει στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1962. Έκανε συνολικά 63 διεθνείς συμμετοχές, σκοράροντας 10 γκολ για τη χώρα του. Ονομάστηκε Ευρωπαίος Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς το 1962. Τον Νοέμβριο του 2003, στο πλαίσιο του εορτασμού του Ιωβιλαίου της UEFA, επιλέχθηκε ως ο Χρυσός Παίκτης τους από την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Τσεχικής Δημοκρατίας ως ο Σημαντικότερος Παίκτης τους τα τελευταία 50 χρόνια. Ονομάστηκε από τον Πελέ στον κατάλογο «FIFA 100» ως ένας από τους 125 Εν Ζωή Μεγαλύτερους Ποδοσφαιριστές του Κόσμου, τον Μάρτιο του 2004.

Αφού έκανε τα πρώτα ποδοσφαιρικά του βήματα στην Ούλομοστ Μοστ και τη Τέκνοματ του Τέπλιτσε, αποκτήθηκε από την ομάδα των Ενόπλων Δυνάμεων της Τσεχοσλοβακίας, το 1952 σε ηλικία 19 ετών. Η ομάδα αργότερα ονομάστηκε UDA Πράγας και στη συνέχεια Ντούκλα Πράγας. Με το τελευταίο όνομα και με τη συμβολή του συγκλονιστικού αριστερού χαφ Μάζοπουστ, έγραψε χρυσές σελίδες στην ιστορία του ποδοσφαίρου της Τσεχοσλοβακίας, κατακτώντας 8 Πρωταθλήματα!

Δέκα χρόνια μετά τη μεταγραφή του στη Ντούκλα Πράγας, ο Μάζοπουστ κλήθηκε να ηγηθεί της πορείας της εθνικής Τσεχοσλοβακίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 στη Χιλή. Εκεί ξεδίπλωσε το ταλέντο του στο πλήρες φάσμα του, οδηγώντας την πατρίδα του στον τελικό της διοργάνωσης! Εκεί, η Τσεχοσλοβακία συνάντησε τη Βραζιλία και προηγήθηκε, έχασε όμως το τρόπαιο. Ο Μάζοπουστ ωστόσο είχε ταράξει τα νερά του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, ξεσηκώνοντας το φίλαθλο κοινό με τον τρόπο που «όργωνε» το γήπεδο, δημιουργώντας προϋποθέσεις για γκολ και σκοράροντας ο ίδιος με τρομερή συνέπεια.

Το παντοτινό σύμβολο της τσεχικής μπάλας, οδήγησε την ομάδα του στον τελικό του Μουντιάλ της Χιλής, απειλώντας τον γίγαντα του θεσμού, τη μεγάλη “σελεσάο” του Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, “Pelé”), ανοίγοντας το σκορ υπέρ της Τσεχοσλοβακίας. Κι αν τα τρία βραζιλιάνικα γκολ στέρησαν τελικά το παραμυθένιο όνειρο των Τσέχων, ο «Ιππότης» έμελλε να μην υποκλιθεί σε κανέναν, γράφοντας τη δική του προσωπική χρυσή σελίδα και κλέβοντας τη δόξα του Φέρεντς Πούσκας (Ferenc Puskás) και του Πελέ στη διοργάνωση, ολοκληρώνοντας ταυτοχρόνως τη χρονιά ως κάτοχος της Χρυσής Μπάλας, μπροστά ακόμα και από τον μεγάλο Εουσέμπιο (Eusébio da Silva Ferreira).

Παρά λοιπόν το γεγονός ότι ο Μάζοπουστ ήταν ποδοσφαιρική διασημότητα στη χώρα του, ο υπόλοιπος πλανήτης αγνοούσε απλώς την εκπληκτική του ύπαρξη. Αυτό έμελλε να αλλάξει στις μουντιαλικές ημέρες της Χιλής, όταν η Τσεχοσλοβακία έβαλε σκοπό να ξεπεράσει την τραγική εμφάνιση στο Μουντιάλ του 1958 της Σουηδίας, όταν έπεσε εύκολα στο πρώτο εμπόδιο.

«Μας είπαν να μην μπούμε στον κόπο να ξεπακετάρουμε τις βαλίτσες μας, γιατί θα φεύγαμε από το Μουντιάλ μετά τον πρώτο γύρο», θυμόταν ο Μάζοπουστ για το περίφημο Παγκόσμιο. Και βέβαια ο ίδιος υπάκουσε στις φήμες και δεν ξεπακετάρισε, παρά το γεγονός ότι η ομάδα του έφτασε μέχρι και τον τελικό, ξεκλειδώνοντας ταυτοχρόνως την ισπανική άμυνα, με τον Φέρεντς Πούσκας στις τάξεις της! Από τις δικές του καλοζυγισμένες μπαλιές βγήκε το μοναδικό γκολ της αναμέτρησης: «Έμεινα άφωνος με το πόσο ολοκληρωμένος παίκτης ήταν», παραδέχτηκε αμέσως ο μεγάλος Πούσκας, «ο Μάζοπουστ μπορούσε να τα κάνει όλα: να κερδίσει την μπάλα, να πασάρει, να ντριμπλάρει και να μπει στην περιοχή. Ήταν ένας εκπληκτικός παίκτης»…

Ο Τσέχος μέσος έμελλε να κρατήσει κατόπιν αθόρυβο τον μεγάλο Ντιντί (Waldyr Pereira, “Didi”) καθώς η Τσεχοσλοβακία σόκαρε για άλλη μια φορά τον πλανήτη, αποσπώντας λευκή ισοπαλία από το μεγαθήριο Βραζιλία. Στο ματς αυτό όμως ήταν η μοναδική επίδειξη του επαγγελματισμού και του fair play του που θα ακουγόταν στα πέρατα του κόσμου: με τον Πελέ να έχει τραυματιστεί, πριν γίνει τελικά αλλαγή, και να παραδαίρνει αβοήθητος στο γήπεδο, ο Μάζοπουστ σταμάτησε κυριολεκτικά να τον μαρκάρει, παρά την ανέλπιστη ευκολία με την οποία θα μπορούσε να του κλέψει την μπάλα!

Το № 6 της Τσεχοσλοβακίας αποδείκνυε στην πράξη τον αθλητικό ιπποτισμό του, αρνούμενος να μαρκάρει τον Πελέ! «Ήταν μια χειρονομία που δεν θα ξεχάσω ποτέ», είπε μετά το ματς ο βραζιλιάνος «Βασιλιάς», για να συνεχίσει ο Τζάλμα Σάντος (Djalma Pereira Dias dos Santos, “Djalma Santos”): «Ήταν πολύ συγκινητικό να βλέπεις τον σεβασμό με τον οποίο χειρίστηκε την κατάσταση. Και δεν ήταν μόνο σεβασμός για τον Πελέ, αλλά για ολόκληρη τη “σελεσάο”. Ήταν πραγματικά ένας κορυφαίος παίκτης και, ακόμα περισσότερο, ένας πραγματικός τζέντλεμαν».

Παρά την ήττα με 3-1 από το Μεξικό στο τελευταίο ματς του ομίλου, οι Κεντροευρωπαίοι προκρίθηκαν στη φάση των νοκ άουτ, με τον Μάζοπουστ να αποδεικνύεται καταλύτης: οι Τσέχοι υποτάσσουν τους ευρωπαίους φιναλίστ Γιουγκοσλάβους (3-1), νικούν και τους Ούγγρους και φτάνουν στον μοιραίο τελικό με τη Βραζιλία, με τον Μάζοπουστ να παγώνει την οικουμένη ανοίγοντας το σκορ του ματς…

 Για τον βραζιλιάνικο θρίαμβο του Σαντιάγκο, ο Πελέ θυμάται: «Η Βραζιλία ήταν η καλύτερη ομάδα εκείνη τη μέρα, δεν άξιζε ωστόσο στα σίγουρα στον Μάζοπουστ να είναι στην πλευρά των ηττημένων! Ήταν ένας από τους καλύτερους παίκτες που έχω δει ποτέ. Δεν είναι βέβαια δυνατόν να γεννήθηκε στην Ευρώπη. Με τέτοιες εκρηκτικές ντρίμπλες, πρέπει να είναι Βραζιλιάνος»!

Αυτά έλεγε για τον θρυλικό Τσεχοσλοβάκο μέσο ο Πελέ, όταν τον γνώρισε και τον αποθέωσε στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Χιλής. Και μπορεί στο ξενοδοχείο που διέμενε η τσεχική αποστολή να έγραψαν λάθος και το όνομα και το επίθετό του, όταν ωστόσο επέστρεφε με το αεροπλάνο στην Πράγα όλος ο πλανήτης ήξερε πια καλά ποιος ήταν! Κι αν ο Μάζοπουστ έφυγε από το μνημειώδες Μουντιάλ με το αργυρό μετάλλιο, το χρυσό πήγαινε στον «Ιππότη» πάντα καλύτερα! Χάρη στις εμφανίσεις του με την Τσεχοσλοβακία πήρε τη «Χρυσή Μπάλα» η οποία τότε απονεμόταν μόνο σε Ευρωπαίους ποδοσφαιριστές, αφήνοντας στη δεύτερη θέση τον «θρύλο» Εουσέμπιο και στην τρίτη θέση τον Γερμανό Καρλ-Χάιντς Σνέλινγκερ (Karl-Heinz Schnellinger). Ήταν ο πρώτος Ανατολικοευρωπαίος ποδοσφαιριστής που τιμήθηκε ποτέ με τη Χρυσή Μπάλα.

Έξι χρόνια αργότερα ο Μάζοπουστ έφυγε από τη Ντούκλα Πράγας έχοντας πραγματοποιήσει 386 εμφανίσεις, με 79 γκολ στο ενεργητικό του και 8 Πρωταθλήματα στο παλμαρέ του. Συνέχισε την καριέρα του στη βελγική Κρόσινγκ Μόλενμπεκ την οποία οδήγησε στην άνοδο στη μεγάλη κατηγορία ως παίκτης-προπονητής και το 1973 επέστρεψε στη Ντούκλα ως τεχνικός. Έμεινε μέχρι το 1976 και στη συνέχεια ανέλαβε τη Ζμπροϊόβκα Μπρνο. Το μεγαλύτερο προπονητικό του επίτευγμα, ήταν η κατάκτηση του πρωταθλήματος με τη Ζμπρόγιοφκα, που είναι και ο μοναδικός τίτλος που έχει ποτέ πανηγυρίσει ο συγκεκριμένος σύλλογος.

Έκανε το διεθνές ντεμπούτο του τον Οκτώβριο του 1954, σε ένα φιλικό αγώνα κόντρα στην Ουγγαρία. Βοήθησε τη Τσεχοσλοβακία να προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958, αλλά αποκλείστηκε στους προημιτελικούς από την Βόρεια Ιρλανδία. Η Τσεχοσλοβακία τερμάτισε στην τρίτη θέση στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1960 χάνοντας από τη Σοβιετική Ένωση στον ημιτελικό και νικώντας τη Γαλλία στον αγώνα για τη τρίτη θέση. Κλήθηκε να παίξει με μια διεθνή Επιλέκτων της FIFA στο αποχαιρετιστήριο ματς για τον Σερ Στάνλεϊ Μάθιους (Sir Stanley Matthews), όταν αποσύρθηκε από το ποδόσφαιρο το 1965. Η Τσεχοσλοβακία δεν κατάφερε να προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966. Η τελευταία του διεθνής εμφάνιση, ήταν το Μάιο του 1966, σε έναν φιλικό αγώνα ενάντια στη Σοβιετική Ένωση. Συνολικά, αγωνίστηκε 63 φορές για τη χώρα του, σκοράροντας 10 τέρματα.

Το 1996 αποχώρησε από τους πάγκους και έκτοτε ξεκουραζόταν, απολαμβάνοντας τους καρπούς μια λαμπρής καριέρας η οποία τον «έχρισε» τον μεγαλύτερο Τσέχο ποδοσφαιριστή στην ιστορία. Το 2003 η Τσεχία τον επέλεξε ως τον «Χρυσό Παίκτη» της στο πλαίσιο του εορτασμού των 50 ετών της UEFA.

Το πρωί τις 29ης Ιουνίου 2015 η οικογένεια του τσεχικού ποδοσφαίρου θρηνούσε τον χαμό του απόλυτου εκπροσώπου της στο παγκόσμιο στερέωμα του αθλήματος. Ο Γιόζεφ Μάζοπουστ έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών ύστερα από μακρόχρονη ασθένεια..

Το παρατσούκλι του ήταν «Ιππότης του Ποδοσφαίρου» για το fair-play που τον διέκρινε εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων. Ήταν τέτοια η τεχνική του αλλά και η διάθεσή του να θυσιάζεται για την ομάδα του, που οι συμπατριώτες του δημοσιογράφοι έγραφαν πως «ήταν ικανός να παίζει σόλο βιολί και κατόπιν να πλένει και τα πιάτα!».

PALMARES

Εφηβική καριέρα

  • 1945–1950: Základní Sportovní Jednota Uhlomost Most

Επαγγελματική καριέρα

  • 1950–1952: Základní Sportovní Jednota Technomat Teplice, 54 (10)
  • 1952–1968: Ústřední Dům Armády (ÚDA) Praha (Dukla Prague), 386 (79)
  • 1968–1970: Koninklijke Voetbal Vereniging Crossing Elewijt Molenbeek, 43 (9)

Σύνολο καριέρας: 483 (98)

Διεθνής

  • 1954–1966: Τσεχοσλοβακία, 63 (10)

Προπονητική καριέρα

  • 1973–1976: Ústřední Dům Armády (ÚDA) Praha (Dukla Prague)
  • 1976–1980: Football Club Zbrojovka Brno
  • 1980–1984: Koninklijke Sporting Club Hasselt
  • 1984–1987: Τσεχοσλοβακία
  • 1988–1991: Ολυμπιακή Ομάδα της Ινδονησίας
  • 1992: Football Club Zbrojovka Brno
  • 1993–1996: FK Pelikán Děčín

Τίτλοι

Ως ποδοσφαιριστής

Συλλογικοί

Με την Dukla Prague

  • Πρωτάθλημα Τσεχοσλοβακίας: 8 (1953, 1956, 1958, 196 1, 1962, 1963, 1964, 1966)
  • Κύπελλο Τσεχοσλοβακίας: 3 (1961, 1965, 1966)

Διεθνείς

Με την Τσεχοσλοβακία

  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα: 3η θέση το 1960
  • Παγκόσμιο Κύπελλο: φιναλίστ το 1962

Ως προπονητής

Με την Zbrojovka Brno

  • Πρωτάθλημα Τσεχοσλοβακίας: 1978

Προσωπικές Διακρίσεις

  • Χρυσή Μπάλα: 1962
  • Καλύτερος Παίκτης της Τσεχοσλοβακίας/Τσεχίας των τελευταίων 50 Ετών για τον Εορτασμό του Ιωβιλαίου της UEFA: 2004

Πηγή: Ευλογημένο Ποδόσφαιρο

Pin It on Pinterest

Shares
Share This