Του Θανάση Κρεκούκια
Η ιστορία του Μάρκο Παντάνι ήταν τελικά μια παράλληλη πορεία αυτού που ήξερε να κάνει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο ποδηλάτη της γενιάς του. Να ανεβαίνει τις ανηφόρες με ένα μοναδικό στιλ, μια ακατανίκητη φυσική και ψυχική δύναμη, μια απαράμιλλη δίψα για νίκη, έναν μοναχικό στόχο για οτιδήποτε έμοιαζε με κορυφή. Ο “πειρατής” θριάμβευσε στα ανηφορικά ετάπ της καριέρας του, λύγισε όμως σε μια διαδρομή που εκτός από νίκες και δόξα, βρέθηκε να είναι ασφυκτικά γεμάτη από υποψίες, κατηγορίες, κατάθλιψη και μοναξιά. Και όταν μπήκε στην κατηφόρα της ζωής, συνηθισμένος να κοιτάζει μόνο προς τα επάνω, έχασε τον έλεγχο και οδηγήθηκε με σπασμένα φρένα στον θάνατο. Αυτή είναι η τραγική ιστορία ενός ανθρώπου που γεννήθηκε προορισμένος να κατακτήσει τα πάντα, αλλά τελικά νικήθηκε από τον ίλιγγο και αφέθηκε σε μια ελεύθερη πτώση χωρίς επιστροφή…
Όσοι παρακολουθούν από παλιά ποδηλασία, θα θυμούνται πιθανότατα τον Γύρο Ιταλίας του 1994. Ο Μιγκέλ Ιντουράιν, νικητής του Giro τις δυο προηγούμενες χρονιές, κατέβαινε και πάλι ως το μεγάλο φαβορί για να κερδίσει τη ροζ φανέλα. Ο Ισπανός “χρησιμοποιούσε” τον συγκεκριμένο αγώνα ως προετοιμασία για τον μεγάλο του στόχο κάθε χρόνο, το Tour de France. Και ήταν τόσο μεγάλος ποδηλάτης, που τελικά έφευγε νικητής. Σε εκείνη τη διοργάνωση όμως, βρήκε μπροστά του έναν απρόσμενο αντίπαλο, τον Ρώσο Ευγένι Μπερζίν, ένα τυπικό προϊόν της σοβιετικής σχολής, ο οποίος κερδίζοντας δυο ετάπ την πρώτη εβδομάδα – το ένα μάλιστα στο χρονόμετρο που ήταν η ειδικότητα του Ιντουράιν – είχε καταφέρει να ανέβει στην πρώτη θέση της γενικής κατάταξης. Πέραν αυτών των δυο, ένα από τα υπόλοιπα μεγάλα ονόματα ήταν ο Ιταλός Κλάουντιο Κιαπούτσι, ένας πολύ καλός ανηφορίστας που θα είχε κερδίσει σίγουρα τουλάχιστον έναν μεγάλο Γύρο, αν δεν είχε συμπέσει χρονικά με τον Ιντουράιν.
Στην ομάδα του Κιαπούτσι, του οποίου το παρατσούκλι ήταν ο “διάβολος”, υπήρχε τότε ένας νεαρός και σχετικά άγνωστος ποδηλάτης, ο Μάρκο Παντάνι, που βρισκόταν εκεί για να βοηθήσει τον αρχηγό του. Ήδη από τα πρώτα ετάπ βουνών, είχε καταστεί σαφές, ότι ο Παντάνι βρισκόταν σε πολύ καλή φόρμα. Ήταν φανερό ότι αν δεν έπρεπε να μείνει πίσω για να “τραβήξει” τον αρχηγό του στις ανηφόρες, θα μπορούσε να διεκδικήσει νίκες. Τον έβλεπες ότι κρατιόταν με το ζόρι. Καθώς η διοργάνωση προχωρούσε, ο Κιαπούτσι είχε χάσει πολύτιμο χρόνο στη γενική, έχοντας μείνει πολύ πίσω από τους δυο πρωτοπόρους (Μπερζίν και Ιντουράιν). Έτσι λοιπόν, όταν ο αγώνας έφτασε στις Άλπεις, η ομάδα των δυο Ιταλών (Carrera), αποφάσισε να δώσει ελευθερία στον Παντάνι για να δοκιμάσει τις δυνάμεις του. Πράγματι, στο 14ο ετάπ, ο 24χρονος Μάρκο επιτέθηκε στο γκρουπ των πρωτοπόρων, έπιασε το γκρουπάκι των αποσπασμένων, το προσπέρασε σαν σταματημένο και έφτασε μόνος του στον τερματισμό, παίρνοντας έτσι την πρώτη μεγάλη νίκη της καριέρας του.
Όμως το πρώτο “έπος” του Παντάνι θα ερχόταν 24 ώρες αργότερα, στο “βασιλικό” ετάπ εκείνης της διοργάνωσης, με μια διαδρομή που θα περνούσε από το Πάσο ντελο Στέλβιο και στη συνέχεια από το Μορτιρόλο, δυο από τις πιο δύσκολες ανηφόρες σε όλο τον κόσμο. Σα να μην ήταν αυτό αρκετό, στο Στέλβιο είχε χιονίσει, με αποτέλεσμα οι ποδηλάτες να πάρουν την εκκίνηση με μια ώρα καθυστέρηση. Όταν πλέον βρίσκονταν στην ανάβαση του Μορτιρόλο (με κλίσεις που έφταναν μέχρι και το 18%), ο Παντάνι δεν το σκέφτηκε δεύτερη φορά. Επιτέθηκε ξανά, προσπέρασε τους αποσπασμένους και έφτασε πρώτος στην κορυφή. Πίσω, ο Μπερζίν βρισκόταν σε κρίση και ο Ιντουράιν κέρδιζε κάποια δευτερόλεπτα. Σε εκείνο το σημείο φάνηκε ότι ο Ισπανός θα μπορούσε να κερδίσει τη ροζ φανέλα και αυτό γιατί στην κατηφόρα του Μορτιρόλο, ο Παντάνι τον περίμενε για να συνεχίσουν μαζί. Θα ήταν μια “συμφωνία” που θα βόλευε και τους δυο. Ο Μάρκο θα κέρδιζε το ετάπ και θα έμπαινε στην τριάδα της γενικής, ενώ ο Ιντουράιν θα έριχνε τον Ρώσο από την πρώτη θέση.
Η διαφορά των Ιντουράιν-Παντάνι είχε φτάσει τα δυο λεπτά (ο Μπερζίν ήταν 3:39 μπροστά από τον Ισπανό στη γενική) και όλα έδειχναν ότι θα γινόταν η μεγάλη ανατροπή, αφού ο Ρώσος έχανε συνεχώς χρόνο, ενώ απέμενε ακόμα μια ανηφόρα πρώτης κατηγορίας, η Σάντα Κριστίνα. Ήταν όμως τέτοιος ο ρυθμός του Παντάνι, που στο τέλος “έσκασε” και τον μεγάλο Ιντουράιν! Ο Μάρκο ξεχύθηκε μπροστά, όταν συνειδητοποίησε πως ο Ισπανός είχε μείνει από δυνάμεις και έφτασε πρώτος στον τερματισμό, έχοντας αναγκάσει τους δυο πρώτους της γενικής να καλύψουν διαλυμένοι τα τελευταία χιλιόμετρα. Εκείνο το ετάπ με τερματισμό στην Άπρικα, ήταν η επιβεβαίωση ότι η ποδηλασία είχε μπροστά της έναν καινούργιο πρωταθλητή που ήταν φτιαγμένος για μεγάλα πράγματα. Ο Παντάνι στη συνέχεια της καριέρας του, πέτυχε τεράστιες νίκες, όμως εκείνη η 5η Ιουνίου του 1994 υπήρξε ένα μεγάλο ορόσημο όχι μόνο στην πορεία του Ιταλού, αλλά και σε ολόκληρη την ιστορία του Γύρου Ιταλίας.
Μετά το Giro του 1994, στο οποίο ο Μάρκο τερμάτισε δεύτερος στη γενική (πίσω από τον Μπερζίν και μπροστά από τον Ιντουράιν), σειρά είχε το μεγάλο ραντεβού της χρονιάς, ο Γύρος της Γαλλίας. Εκεί ο Παντάνι έπαιρνε μέρος για πρώτη φορά στην καριέρα του, δεν κέρδισε κάποιο ετάπ, όμως απέδειξε ότι οι εμφανίσεις του στην Ιταλία μόνο τυχαίες δεν ήταν, αφού τερμάτισε τρίτος στη γενική (πίσω από Ιντουράιν και Ουγκρουμόφ) και κέρδισε τη λευκή φανέλα του καλύτερου νέου αθλητή. Όλα πλέον ήταν ανοιχτά για μια ακόμα καλύτερη σεζόν την επόμενη χρονιά, το 1995, όμως η κακοδαιμονία που θα τον ακολουθούσε σε όλη του την καριέρα, έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή της. Σε μια προπόνηση ένα περίπου μήνα πριν το Giro, ένα αυτοκίνητο έπεσε πάνω του και τον χτύπησε αρκετά σοβαρά.
Αυτός ο τραυματισμός τον άφησε εκτός του Γύρου Ιταλίας, αλλά πραγματοποιώντας μια δύσκολη αποθεραπεία σε χρόνο ρεκόρ, παρουσιάστηκε στην εκκίνηση του Tour de France ως αρχηγός πλέον της Carrera και για μια ακόμα φορά εντυπωσίασε. Κέρδισε δυο ετάπ, με τη νίκη του στο Αλπ ντ’ Ουέζ να είναι ένα μικρό ποδηλατικό έπος και κατέκτησε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά τη λευκή φανέλα ως καλύτερος νέος αθλητής. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς πήρε το χάλκινο μετάλλιο στον αγώνα αντοχής του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος της Ντουιτάμα στην Κολομβία, πίσω από τους Ισπανούς Ολάνο και Ιντουράιν. Λίγες μέρες μετά την επιστροφή του στην Ιταλία, στη διάρκεια του μονοήμερου αγώνα Μιλάνο – Τορίνο, η ατυχία έκανε ξανά την εμφάνισή της, αυτή τη φορά πολύ χειρότερα, σε σημείο που απειλήθηκε η ποδηλατική του καριέρα. Ένα αυτοκίνητο τον χτύπησε μετωπικά και τον έστειλε στο νοσοκομείο με διπλό κάταγμα στο πόδι. Αποτέλεσμα αυτού του ατυχήματος, ήταν να χάσει σχεδόν ολόκληρη τη σεζόν του 1996.
Στο τέλος του 1996 η Carrera απέσυρε τη χορηγία της στην ποδηλατική ομάδα και ο Παντάνι έγινε αρχηγός της πρωτοεμφανιζόμενης Mercatone Uno. Βρέθηκε στην εκκίνηση του Γύρου της Ιταλίας του 1997, όμως αναγκάστηκε να εγκαταλείψει όταν σε ένα από τα πρώτα ετάπ, μια μαύρη γάτα (!) διέσχισε τον δρόμο, παρασέρνοντας το πελοτόν σε μια μαζική πτώση και τραυματίζοντας αρκετούς από τους αθλητές, ανάμεσα στους οποίους και τον Παντάνι. Ο Μάρκο κατάφερε να τερματίσει το ετάπ, όμως οι εξετάσεις που έκανε στη συνέχεια στο νοσοκομείο, έδειξαν μυικό πρόβλημα στο ίδιο πόδι που είχε χτυπήσει και το 1995 και κάπως έτσι έληξε άδοξα η συμμετοχή του στον αγώνα. Οι ατυχίες συνεχίζονταν για τον Ιταλό, που όμως δεν το έβαζε κάτω. Τον Ιούλιο του 1997 έφτασε στη Γαλλία για να πάρει μέρος στο Tour μετά από απουσία ενός χρόνου. Εκεί παρουσιάστηκε με νέο look, έχοντας ξυρίσει τελείως το κεφάλι του. Φορούσε μια μπαντάνα και μεγάλους κρίκους στα αυτιά του και οι Ιταλοί τιφόζι τού βρήκαν αμέσως καινούργιο παρατσούκλι: il pirata, δηλαδή ο πειρατής.
Ο ΠΑΝΤΑΝΙ ΕΓΙΝΕ ΤΟ 1998 Ο ΠΡΩΤΟΣ ΙΤΑΛΟΣ ΠΟΥ ΚΕΡΔΙΣΕ ΤΟΝ ΓΥΡΟ ΓΑΛΛΙΑΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 33 ΟΛΟΚΛΗΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΜΟΛΙΣ Ο ΕΒΔΟΜΟΣ ΠΟΔΗΛΑΤΗΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ (ΜΕΤΑ ΤΟΥΣ ΚΟΠΙ, ΑΝΚΕΤΙΛ, ΜΕΡΞ, ΙΝΟ, ΡΟΤΣ ΚΑΙ ΙΝΤΟΥΡΑΪΝ) ΠΟΥ ΠΕΤΥΧΕ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ “ΝΤΑΜΠΛ”, ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΔΗΛΑΔΗ GIRO ΚΑΙ TOUR ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΧΡΟΝΙΑ.
Ένα παρατσούκλι που άρεσε πολύ στον Ιταλό, πολύ περισσότερο από το προηγούμενο, “Elefantino”, που του το είχαν κολλήσει επειδή είχε πεταχτά αυτιά και θύμιζε τον Ντάμπο, το ελεφαντάκι! Στον Γύρο Γαλλίας, ο Παντάνι έλαμψε για μια ακόμα φορά, κερδίζοντας δυο ετάπ και την τρίτη θέση της γενικής, πίσω από τους Ούλριχ και Βιράνκ. Η εμφάνισή του στο Αλπ ντ’ Ουέζ ήταν μια πραγματική παράσταση. Επιτέθηκε στο γκρουπ των φαβορί, μπόρεσαν να τον ακολουθήσουν για μερικά χιλιόμετρα ο Ούλριχ και ο Βιράνκ, όμως με διαρκείς αλλαγές ρυθμού ο Ιταλός έμεινε μόνος του και τερμάτισε πρώτος κάνοντας τον ταχύτερο χρόνο στην ιστορία της θρυλικής ανάβασης με τις 21 φουρκέτες. Το 37:35 είναι μέχρι σήμερα ακατάρριπτο, όμως πρέπει να προσθέσουμε ότι και ο δεύτερος και ο τρίτος καλύτερος χρόνος σε αυτή την ανηφόρα, ανήκουν επίσης στον Μάρκο Παντάνι! Δυο μέρες αργότερα, ο “πειρατής” κέρδισε ένα ακόμα ετάπ βουνών, περνώντας πρώτος τη γραμμή του τερματισμού στην Μορζίν.
Σε ηλικία πλέον 28 ετών και ευρισκόμενος στην αθλητική του ωριμότητα, ο Παντάνι ξεκίνησε τον Γύρο Ιταλίας του 1998, ως το μεγάλο φαβορί για τη νίκη. Έχασε αρκετό χρόνο στα δυο πρώτα χρονόμετρα από τους σπεσιαλίστες του είδους, όπως ο Τσούλε, ο Τόνκοφ και ο Γκότι. Μετά την ατομική χρονομέτρηση στην Τεργέστη, ο Μάρκο βρισκόταν ήδη 4 λεπτά πίσω από τη ροζ φανέλα, μια διαφορά που έμοιαζε καταδικαστική στις φιλοδοξίες του για την τελική νίκη. Στο 17ο ετάπ, ο “πειρατής” φόρεσε για πρώτη φορά στην καριέρα του την maglia rosa, κερδίζοντας χρόνο απέναντι στα υπόλοιπα φαβορί με μια διαβολεμένη επίθεση στην ανηφόρα της Μαρμολάντα. Την επόμενη μέρα, στο Άλπε ντι Παμπεάγκο, κέρδισε ακόμα περισσότερο χρόνο απέναντι στους Γκουερίνι και Τσούλε, δεν μπόρεσε όμως να ξεκολλήσει από τη ρόδα του τον Παβελ Τόνκοφ, ο οποίος βρισκόταν μόλις 30 δευτερόλεπτα πίσω του στη γενική και είχε υπέρ του το τελευταίο χρονόμετρο μια μέρα πριν την ολοκλήρωση του αγώνα.
Το 18ο ήταν το τελευταίο ετάπ βουνών εκείνης της διοργάνωσης και μαζί η τελευταία ευκαιρία για τον Παντάνι να κερδίσει χρόνο απέναντι στον Τόνκοφ, που ήταν πλέον η μοναδική αλλά και πολύ μεγάλη απειλή που βρισκόταν ανάμεσα στον Ιταλό και τη ροζ φανέλα. Αν το ψάξετε, θα το βρείτε εύκολα στο διαδίκτυο. Δείτε το γιατί πρόκειται για ένα επικό ετάπ, για μια φοβερή μονομαχία ανάμεσα σε δυο μεγάλους ποδηλάτες που εκείνη τη μέρα έγραψαν πραγματική ιστορία στο άθλημα. Στην τελευταία ανηφόρα, στον δρόμο προς το χιονοδρομικό κέντρο του Μοντεκαμπιόνε, ο Παντάνι εξαπέλυσε ατελείωτες επιθέσεις στον Τόνκοφ. Τη μία μετά την άλλη. Χωρίς ανακωχή, έλεος και ανάσα. Τελικά κατάφερε να τον αφήσει πίσω στα τελευταία τρία χιλιόμετρα και να κερδίσει ένα ακόμα λεπτό, το οποίο αποδείχθηκε πολύτιμο και υπεραρκετό για την τελική νίκη. Η αποθέωση για τον “πειρατή” ήρθε στο χρονόμετρο, όπου αν και θεωρητικά ήταν πολύ κατώτερος από τον Ρώσο, κατάφερε να κάνει μια φανταστική διαδρομή, καλύτερη κατά 5 δευτερόλεπτα από αυτή του Τόνκοφ! Έτσι λοιπόν, την επόμενη μέρα, στο Μιλάνο, ο Μάρκο Παντάνι φόρεσε την ρόζ φανέλα, κερδίζοντας την πρώτη θέση στον 81ο Γύρο Ιταλίας (μαζί και την βαθμολογία των βουνών).
Το επόμενο μεγάλο στοίχημα για τον “πειρατή” δεν ήταν άλλο από μια νίκη στη γενική του Γύρου Γαλλίας. Ο τελευταίος Ιταλός ποδηλάτης που είχε κερδίσει το Tour, ήταν ο Φελίτσε Τζιμόντι το μακρινό 1965! Το ξεκίνημα του Παντάνι το 1998 στη Γαλλία, δεν ήταν καθόλου καλό. Στον πρόλογο του Δουβλίνου τερμάτισε στην 181η θέση ανάμεσα σε 189 ποδηλάτες και στο πρώτο μεγάλο χρονόμετρο έχασε πάνω από τέσσερα λεπτά σε σχέση με τον μεγάλο του αντίπαλο, Γιάν Ούλριχ, νικητή της κίτρινης φανέλας έναν χρόνο πριν. Ο Μάρκο κέρδισε περίπου δυο λεπτά από τον Γερμανό στα Πυρηναία, πρώτα στο ετάπ του Luchon και μετά σε εκείνο του Plateau de Beille, στο οποίο ήταν νικητής. Ήδη είχε ξεσπάσει το σκάνδαλο ντόπινγκ της Festina, με τη γαλλική ομάδα να αποσύρεται και στη συνέχεια να την ακολουθούν οι 4 ισπανικές συν δυο ιταλικές. Πριν φτάσουμε στις Άλπεις, ο “πειρατής” βρισκόταν τρία λεπτά πίσω από τον Ούλριχ στη γενική. Όμως στο πρώτο αλπικό ετάπ, ο Παντάνι εξαπέλυσε μια τρομερή επίθεση 50 χιλιόμετρα πριν τον τερματισμό, στην ανηφόρα του Γκαλιμπιέ. Κάτω από συνεχή βροχή, ο “πειρατής” σταμάτησε μόνο στην αρχή της ανηφόρας τερματισμού για να φορέσει ένα αδιάβροχο και έφτασε πρώτος στο Deux Alpes.
Εκείνη τη μέρα ο Ούλριχ έχασε εννιά λεπτά και βρέθηκε έξι πίσω από τον Παντάνι στη γενική. Ο Ιταλός φόρεσε την κίτρινη φανέλα και δεν την έχασε μέχρι το Παρίσι και τα Ηλύσια Πεδία. Στο επόμενο ετάπ με τερματισμό στην Αλμπερτβίλ, ο Ούλριχ κέρδισε λίγο από τον χαμένο χρόνο, όμως η διαφορά των έξι λεπτών ήταν πολύ μεγάλη για να εκμηδενιστεί και ο Παντάνι βρισκόταν σαφώς στην καλύτερη φόρμα της ζωής του. Έτσι λοιπόν ο Μάρκο έγινε ο πρώτος Ιταλός που κέρδισε τον Γύρο Γαλλίας μετά από 33 ολόκληρα χρόνια, ο πρώτος ανηφορίστας μετά τον Περίκο Ντελγάδο που εκμηδένισε την “κυριαρχία” του χρονομέτρου και ο μόλις έβδομος ποδηλάτης στην ιστορία (μετά τους Κόπι, Ανκετίλ, Μερξ, Ινό, Ρότς και Ιντουράιν) που πέτυχε το μεγάλο “νταμπλ”, να πάρει δηλαδή Giro και Tour την ίδια χρονιά. Για να αντιληφθεί κάποιος το πόσο δύσκολο είναι να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, αρκεί να συμπληρώσουμε ότι από τον Παντάνι και το 1998, κανένας άλλος ποδηλάτης δεν το έχει καταφέρει μέχρι σήμερα. Το όνειρό του να κερδίσει την κίτρινη φανέλα στο Παρίσι, είχε πλέον πραγματοποιηθεί, όμως ο ίδιος, λίγα χρόνια αργότερα είχε δηλώσει σε μια συνέντευξη πως αμέσως μετά τη νίκη του στη Γαλλία, είχε νιώσει πιο μόνος από ποτέ…
Η σεζόν του 1999 ξεκίνησε για τον Παντάνι με τον καλύτερο τρόπο, αφού κέρδισε τον Γύρο της Μούρθια (συν ένα ετάπ) και ένα ετάπ στην Setmana Catalana. Έχοντας προετοιμαστεί ιδανικά, άρχισε να σαρώνει τις νίκες στον Γύρο της Ιταλίας. Κέρδισε τέσσερα ετάπ, όλα βουνών, στο Γκραν Σάσο ντ’ Ιτάλια, στο Σαντουάριο ντι Ορόπα, στο Άλπε ντι Παμπεάγκο και στην Μαντόνα ντι Καμπίλιο. Ήταν πρωτοπόρος στη γενική και απέμεναν μόνο δυο ετάπ (και κανένα χρονόμετρο) για να κατακτήσει το δεύτερο συνεχόμενο Giro της καριέρας του. Όμως στο χιονοδρομικό κέντρο της Μαντόνα ντι Καμπίλιο, αμέσως μετά την τέταρτη νίκη του στη διοργάνωση, όλα ανατράπηκαν. Οι εξετάσεις στις οποίες υποβλήθηκε από τους διοργανωτές, έδειξαν ελαφρώς αυξημένες τιμές στον αιματοκρίτη του (52% έναντι 50% που ήταν το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο από την UCI, την Παγκόσμια Ομοσπονδία). Οι διοργανωτές αποφάσισαν το επόμενο πρωί να τον αποβάλλουν από τον αγώνα, όχι γιατί είχε πιαστεί ντοπαρισμένος, αλλά γιατί θεωρούνταν “unfit” (δηλαδή μη υγιής) για να τρέξει.
Ο κανονισμός προέβλεπε τότε για κάθε ποδηλάτη με αυξημένες τιμές αιματοκρίτη, να τίθεται εκτός αγώνων για 15 μέρες. Μόλις ολοκληρωνόταν ο κύκλος αυτός των δυο εβδομάδων, ο αθλητής έκανε νέες εξετάσεις και αν οι τιμές ήταν εντός των επιτρεπόμενων ορίων, ήταν ελεύθερος να ξανατρέξει. Εκείνο το πρωινό στην Μαντόνα ντι Καμπίλιο, στο ξενοδοχείο της Mercatone Uno (η οποία αποσύρθηκε από τον αγώνα διαμαρτυρόμενη για την απόφαση), όλα θύμιζαν κηδεία. Πολλοί Ιταλοί τιφόζι είχαν συγκεντρωθεί απέξω, φωνάζοντας συνθήματα υπέρ του Παντάνι, όμως η ζημιά είχε γίνει. Και όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, ήταν ανεπανόρθωτη. Ο “πειρατής” δεν συνήλθε ποτέ από την αποβολή του μόλις 24 ώρες πριν την ολοκλήρωση ενός αγώνα τον οποίο είχε κερδισμένο στο τσεπάκι του, με μια χρονική διαφορά που ξεπερνούσε τα πέντε λεπτά απέναντι στον δεύτερο της γενικής, Πάολο Σαβολντέλι, ο οποίος παρεμπιπτόντως αρνήθηκε να φορέσει τη ροζ φανέλα στο ετάπ. Οι υποψίες για χρήση ΕΠΟ άρχισαν να κυκλοφορούν φανερά πλέον, αν και ποτέ δεν αποδείχτηκε κάτι τέτοιο.
Το μεγάλο μου όνειρο ήταν να κερδίσω τον Γύρο της Γαλλίας. Όταν όμως το κατάφερα, ένιωσα πιο μόνος από ποτέ…
Ο Παντάνι δεν έτρεξε κανέναν άλλο αγώνα μέσα στο 1999 (αν και είχε το δικαίωμα) και μπήκε σε λεωφόρους άγνωστες για αυτόν. Αφέθηκε στην κατάθλιψη και άρχισε να παίρνει χάπια, αλλά και να κάνει συστηματική χρήση κοκαΐνης. Οι άνθρωποι της ομάδας έπεσαν πάνω του για να τον συνεφέρουν, τον έπεισαν να κάνει προετοιμασία στο ξεκίνημα της σεζόν του 2000 και ο ίδιος αποφάσισε να πάρει μέρος στον Γύρο Ιταλίας μόλις μια μέρα πριν ξεκινήσει η διοργάνωση. Ήταν όμως φανερό ότι δεν επρόκειτο πια για τον “πειρατή”, για τον αθλητή που είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε να γυαλίζει το μάτι του κάθε φορά που η διαδρομή γινόταν ανηφορική. Έχασε πολύ χρόνο από νωρίς και έκανε αισθητή την παρουσία του μόνο στο τελευταίο ετάπ βουνών, όταν βοήθησε τον συναθλητή του, Στέφανο Γκαρτζέλι να κερδίσει τη ροζ φανέλα και το Giro. Ένα μήνα αργότερα, ο Παντάνι ταξίδεψε στη Γαλλία για να πάρει μέρος στο Tour, όμως από τις πρώτες μέρες φάνηκε ότι δεν είχε ελπίδες να κερδίσει. Πέρασε τα Πυρηναία χωρίς να φανεί καθόλου, αλλά όταν ο αγώνας πλησίασε στις αγαπημένες του Άλπεις, αποφάσισε πως είχε έρθει για μια ακόμα φορά η δική του ώρα.
Στο 12ο ετάπ με τερματισμό στο θρυλικό Μον Βαντού, ο Μάρκο έχασε επαφή από το γκρουπ των φαβορί στα πρώτα χιλιόμετρα της ανηφόρας. Όταν απέμεναν ακόμα έξι για την κορυφή, τον είδαμε με “νύχια και με δόντια” να παλεύει και να επανέρχεται στους πρώτους. Στα επόμενα τρία χιλιόμετρα επιτέθηκε τρεις φορές, προσπαθώντας να αφήσει πίσω του την παρέα του Άρμστρονγκ, όμως πότε ο Έρας και πότε ο Μποτέρο (αμφότεροι της Kelme) έκλειναν τη διαφορά. Στην τέταρτη επίθεση του “πειρατή” δεν απάντησε κανένας και έτσι ο Ιταλός απομακρύνθηκε, μέχρι τη στιγμή που ο Τεξανός αποφάσισε να τον κυνηγήσει. Οι δυο τους ανέβηκαν μαζί τα δυο τελευταία χιλιόμετρα και ο Παντάνι πέρασε για πολύ λίγο πρώτος τη γραμμή του τερματισμού, παίρνοντας μια ακόμα μεγάλη νίκη στον Γύρο Γαλλίας, την πρώτη του μετά το 1998. Όμως ο Άρμστρονγκ φρόντισε να μειώσει τη χαρά του “πειρατή”, δηλώνοντας στους δημοσιογράφους ότι τον είχε αφήσει να κερδίσει. Ο Παντάνι εκνευρίστηκε, λέγοντας ότι τα λόγια του Αμερικάνου ήταν προσβολή για τον ίδιο και οι σχέσεις τους χάλασαν τελείως από τη στιγμή που ο Άρμστρονγκ άρχισε να κάνει ειρωνικά σχόλια χρησιμοποιώντας το παρατσούκλι “Ελεφαντίνο” για να πικάρει τον αντίπαλό του.
Τρεις μέρες αργότερα, στο ετάπ με τερματισμό στο χιονοδρομικό κέντρο του Κουρσεβέλ, ο Παντάνι δεν θέλησε να αφήσει περιθώρια αμφισβήτησης σε κανέναν. Τέσσερα χιλιόμετρα πριν την κορυφή, επιτέθηκε στο γκρουπάκι του Άρμστρονγκ και έφυγε μόνος του μπροστά, καταδιώκοντας τον Χοσέ Μαρία Χιμένεθ που ήταν κεφαλή της κούρσας. Τον έπιασε, τον ξεπέρασε σαν σταματημένο και πήρε την όγδοη νίκη του σε ετάπ του Γύρου Γαλλίας. Εκείνη ήταν και η τελευταία επαγγελματική του νίκη στην ποδηλασία. Βρισκόταν πλέον στην έκτη θέση της γενικής, εννιά λεπτά πίσω από τον Τεξανό. Δοκίμασε την επόμενη μέρα μια επική επίθεση, 120 χιλιόμετρα πριν τον τερματισμό, θέλοντας να διαλύσει τον Άρμστρονγκ, όμως δεν τα κατάφερε λόγω στομαχικών διαταραχών που τον υποχρέωσαν σε εγκατάλειψη λίγες ώρες αργότερα. Δεν ξανάτρεξε ποτέ τον Γύρο Γαλλίας, στον οποίο, εκτός από την πρώτη θέση του 1998, είχε και δυο ακόμα παρουσίες στο τελικό βάθρο με τις τρίτες θέσεις του 1994 και του 1997. Από εκεί και μετά ξεκίνησε η παρακμή. Το 2001 και το 2002 έτρεξε σε ελάχιστους αγώνες, χωρίς να διακριθεί σε κάποιον από αυτούς.
Ήταν πλέον ψυχολογικά νικημένος από τις υποψίες και τις κατηγορίες για ντόπινγκ. Στη διάρκεια ενός ελέγχου που διενεργήθηκε στον Γύρο Ιταλίας του 2001 στα δωμάτια των αθλητών όλων των ομάδων, βρέθηκε στον κοιτώνα του μια σύριγγα με ίχνη ινσουλίνης. Η Ιταλική Ποδηλατική Ομοσπονδία τον τιμώρησε με οκτάμηνο αποκλεισμό, όμως ο Παντάνι κέρδισε την έφεση λόγω απουσίας αποδείξεων. Το 2003 πήρε μέρος ξανά στο Giro και κατετάγη 14ος στη γενική, έχοντας μια 5η θέση στο ετάπ που τερμάτιζε στο Ζονκολάν, ενώ λίγες μέρες αργότερα, στο 19ο ετάπ, τον είδαμε για τελευταία φορά να κάνει επίθεση σε μια ανηφόρα. Την 1η Ιουνίου του 2003, στο ετάπ του Μιλάνου, όπου ολοκληρώθηκε το Giro εκείνης της χρονιάς, ο Παντάνι ανέβηκε για τελευταία φορά σε ποδήλατο και εκεί έπεσε η αυλαία της επαγγελματικής του καριέρας. Η τελευταία μεγάλη του απογοήτευση ήταν η μη πρόσκληση της Mercatone Uno στον Γύρο Γαλλίας εκείνης της χρονιάς. Και ενώ είχαν κυκλοφορήσει φήμες ότι μπορεί να πήγαινε στην ομάδα της Bianchi, ώστε να τρέξει στο Tour, λίγες μέρες πριν την έναρξη του αγώνα η είδηση έσκασε σαν βόμβα. Ο Παντάνι σε δημόσια δήλωσή του, ζητούσε από τον Τύπο να σεβαστεί την ιδιωτική του ζωή, προσθέτοντας ότι είχε γίνει δεκτός σε μια ψυχιατρική κλινική, η οποία ειδικευόταν στη θεραπεία νευρικών διαταραχών, εξάρτησης από ναρκωτικά και αλκοολισμού.
Όταν βγήκε από την κλινική, πέρασε από δικαστήριο με την κατηγορία της αθλητικής απάτης σχετικά με τις τιμές του αιματοκρίτη του στον Γύρο Ιταλίας το 1999 (τότε το ντόπινγκ δεν αποτελούσε ποινική παράβαση). Ήταν Οκτώβριος του 2003, όταν αμέσως μετά την αθώωσή του από την ιταλική δικαιοσύνη, ο “πειρατής” ξεκαθάρισε μέσα από μια συνέντευξή του στην εφημερίδα “Voce di Rimini”, ότι ο κόσμος έπρεπε να ξεχάσει τον αθλητή Παντάνι: “Η ποδηλασία είναι το τελευταίο πράγμα που με ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή. Έχω πάρει κιλά, ξεχάστε με”, ήταν τα λόγια του. Το απόγευμα της 14ης Φεβρουαρίου του 2004, ο Μάρκο Παντάνι βρέθηκε νεκρός στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του, “Le Rose”, στο Ρίμινι. Ο θάνατός του σόκαρε όλη την Ιταλία και τη βύθισε σε πένθος. Η αυτοψία έδειξε εγκεφαλικό οίδημα και καρδιακή ανεπάρκεια, τα οποία, σύμφωνα με την ιατροδικαστική εξέταση, προκλήθηκαν από οξεία δηλητηρίαση κοκαΐνης. Ο “πειρατής” είχε περάσει τις τελευταίες μέρες της ζωής του κλεισμένος μέσα στο ξενοδοχείο και τελείως απομονωμένος από την οικογένεια και τους φίλους του. Δίπλα στο άψυχο κορμί του βρέθηκαν διάφορα σημειώματα, πουθενά όμως δεν άφηνε έστω και την παραμικρή υπόνοια ότι σκόπευε να αυτοκτονήσει. Η ιταλική αστυνομία αμέσως απέκλεισε αυτή την πιθανότητα.
Σε ένα από τα χαρτιά που βρέθηκαν μέσα στο δωμάτιο, έγραφε: “Κανείς δεν προσπάθησε να με καταλάβει, ούτε καν η οικογένειά μου. Είμαι μόνος μου”. Ενώ σε ένα άλλο: “Ήθελαν να χτυπήσουν μόνο εμένα” (προφανώς αναφερόμενος στις κατηγορίες για ντόπινγκ). Και σε ένα ακόμα: “Θέλω να καθαρίσω. Θέλω να ανέβω ξανά στη σέλα…”. Η ιταλική εφημερίδα “Corriere dello Sport” ανέφερε ότι σε τουλάχιστον τρία σημειώματα, ο Παντάνι αναφερόταν σε μια συνωμοσία εναντίον του. Η επίσημη έκθεση της ιατροδικαστικής ομάδας έκανε λόγο για overdose από κοκαΐνη, όχι όμως για ηθελημένο θάνατο. Ο Παντάνι είχε κάνει ανάληψη 20.000 ευρώ λίγες μέρες πριν πεθάνει, ενώ δίπλα στο κρεβάτι του βρέθηκε ποσότητα από τη λευκή σκόνη. Η κηδεία του “πειρατή” έγινε στο Τσεζενάτικο, παρουσία 20.000 κόσμου. Παραβρέθηκαν ανάμεσα σε άλλους, ο Μάριο Τσιπολίνι, ο Αλμπέρτο Τόμπα και ο Ντιέγο Μαραντόνα. Αντί για επικήδειο, η μάνατζέρ του, Μανουέλα Ρόνκι, διάβασε μερικά αποσπάσματα από σημειώσεις που είχε κρατήσει ο “πειρατής” σε ένα ταξίδι του στην Κούβα: “Για τέσσερα χρόνια πέρασα από όλα τα δικαστήρια, έχασα κάθε επιθυμία να είμαι σαν τους άλλους αθλητές. Όμως πλήρωσε το τίμημα η ποδηλασία και πολλοί νέοι έχασαν την πίστη τους στη δικαιοσύνη. Όλοι οι συνάδελφοί μου ταπεινώθηκαν, με κρυμμένες τηλεοπτικές κάμερες στα δωμάτια των ξενοδοχείων τους, που είχαν σαν στόχο να καταστρέψουν οικογένειες. Πώς θα μπορούσα να μην πληγωθώ από όλα αυτά;”
Ο Μιγκέλ Ιντουράιν δήλωσε μετά την κηδεία του Παντάνι: “Έκανε πολύ κόσμο να αγαπήσει αυτό το άθλημα. Μπορεί να υπάρχουν ποδηλάτες που κατέκτησαν πολύ περισσότερα από εκείνον, όμως κανείς τους δεν κατάφερε να κερδίσει τους φάν όπως αυτός”. Τον Απρίλιο του 2004, η πρώην σύντροφος του Παντάνι, Κριστίνα Τζόνσον, σε συνέντευξή της στο ελβετικό περιοδικό L’Hebdo, παραδέχτηκε ότι ο “πειρατής” είχε ξεκινήσει τη χρήση κοκαΐνης, αμέσως μετά την αποβολή του από τον Γύρο Ιταλίας του 1999, κάτι που γνώριζαν όλοι οι στενοί του φίλοι. Το 2008, ο Φάμπιο Καρλίνο καταδικάστηκε από ιταλικό δικαστήριο, επειδή ήταν ο άνθρωπος που προμήθευσε στον Παντάνι τη μοιραία δόση, αλλά τρία χρόνια αργότερα κέρδισε την έφεση και αθωώθηκε. Τον Ιούλιο του 2013, μια ερευνητική επιτροπή της γαλλικής Γερουσίας, δημοσίευσε την έκθεσή της, όπου παρουσιάζονταν τα αποτελέσματα της επαναληπτικής ανάλυσης σε δείγματα αίματος και ούρων από τον Γύρο Γαλλίας του 1998. Ο Παντάνι φαινόταν να σχετίζεται με κάποια από τα δείγματα που είχαν βγει θετικά στην απαγορευμένη ουσία ΕΠΟ, όπως και οι άλλοι δυο ποδηλάτες που τον είχαν πλαισιώσει στο βάθρο, δηλαδή ο Jan Ulrich και ο Bobby Julich.
Οι διοργανωτές του Γύρου Ιταλίας αφιερώνουν κάθε χρόνο από το 2004 και μετά, μια κορυφή στη μνήμη του Μάρκο Παντάνι. Η πρώτη “Cima Pantani” ήταν το Μορτιρόλο, εκεί όπου ο “πειρατής” πραγματοποίησε την πρώτη του μεγάλη εμφάνιση στο Giro του 1994. Σήμερα υπάρχουν τέσσερα μνημεία για να θυμίζουν τον μεγάλο Ιταλό ποδηλάτη: στο Μορτιρόλο, στην Φαουνιέρα, στο Γκαλιμπιέ και στο Τσεζενάτικο. Τον Αύγουστο του 2014, η Εισαγγελία του Ρίμινι άνοιξε ξανά τη δικαστική έρευνα σχετικά με τον θάνατο του Μάρκο Παντάνι, αποδεχόμενη την θέση του δικηγόρου της οικογένειας του “πειρατή”, σύμφωνα με την οποία το θύμα δέχτηκε χτυπήματα και εξαναγκάστηκε να πιει κοκαΐνη διαλυμένη μέσα σε νερό. Δυστύχημα, αυτοκτονία ή δολοφονία, ίσως να μην μάθουμε ποτέ την πραγματική αιτία του θανάτου του Μάρκο Παντάνι. Πολλοί ισχυρίστηκαν ότι ο “πειρατής” ήταν ήδη “νεκρός” από εκείνη τη μέρα που αποβλήθηκε από το Giro στην Μαντόνα ντι Καμπίλιο.
Το σίγουρο είναι ότι ο Μάρκο Παντάνι συνεχίζει να είναι ζωντανός στη μνήμη όσων τον αγάπησαν. Συνεχίζουν να είναι ζωντανά το υπέροχο στιλ του, οι φοβερές του επιθέσεις στα βουνά, η όμορφη τρέλα του, η δίψα του για ανηφόρες, οι μοναδικές του επιταχύνσεις. Μπορεί να έχασε νωρίς το στοίχημα της ζωής, όμως το “ρεσάλτο” του στην ποδηλασία είναι πλέον μέρος της ιστορίας του αθλήματος. Και η εικόνα του, εκείνη του “πειρατή”, αιώνια…
Πηγή: Sport 24
