Του Ιωάννη Πέππα
Ο Βραζιλιάνος μεσοεπιθετικός Τομάς Σοάρες ντα Σίλβα, περισσότερο γνωστός ως Ζιζίνιο (Thomaz Soares da Silva, ‘’Zizinho’’), γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1921, στο Σάο Γκονσάλο της πολιτείας του Ρίο ντε Τζανέιρο. Γνωστός για την απίστευτη ποικιλία των επιθετικών δεξιοτήτων του, όπως η ντρίμπλα, οι μεταβιβάσεις, η εξαιρετική αντίληψη του παιχνιδιού και η ικανότητά του να σκοράρει και με τα δύο πόδια, καθώς και για την ακρίβειά του από στημένες φάσεις, ήταν από τους Μεγαλύτερους Ποδοσφαιριστές στη δεκαετία του 1940 και ένας από τους Μεγαλύτερους στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου! Μέγας βιρτουόζος, ένας πραγματικός καλλιτέχνης, που ξεσήκωνε με τις ενέργειές του το κοινό. Παίκτης με υψηλή τεχνική κατάρτιση, απαράμιλλη δεξιοτεχνία πανέξυπνος, ένας ζωγράφος στο χορτάρι! Έπαιξε για την Φλαμένγκο, την Μπανγκού, τη Σάο Πάουλο και την Αουντάξ Ιταλιάνο στη Χιλή. Με τη Φλαμένγκο κατέκτησε 3 πολιτειακά πρωταθλήματα Ρίο ντε Τζανέιρο. Έπαιξε 53 φορές για την εθνική ομάδα της Βραζιλίας, σημειώνοντας 30 γκολ. Ήρθε στο διεθνές προσκήνιο στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950, όπου σημείωσε δύο γκολ. Ο Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, “Pelé”) τον είχε πρότυπό του όταν έκανε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα και πάντα έλεγε ότι ο Ζιζίνιο ήταν ο καλύτερος παίκτης που είδε ποτέ.
Έχοντας ξεκινήσει στα τμήματα υποδομής της Μπάιρον του Νιτερόι, πήγε στα αντίστοιχα της Φλαμένγκο και το 1939, έκανε ντεμπούτο στη πρώτη ομάδα ως αλλαγή, 10 λεπτά πριν απ’ το τέλος ενός αγώνα εναντίον της αργεντίνικης Ιντεπεντιέντε, όταν αντικατέστησε τον εμβληματικό Λεονίντας (Leônidas da Silva), σκοράροντας 2 γκολ, πείθοντας τα στελέχη του συλλόγου να του προσφέρουν συμβόλαιο! Ήταν ο παίκτης αστέρι της Φλαμένγκο με την οποία κατέκτησε 3 πολιτειακά πρωταθλήματα Ρίο ντε Τζανέιρο, το 1942, το 1943 και το 1944. Άφησε τη Φλαμένγκο μετά από 329 παιχνίδια και 146 γκολ και θεωρείται ο Καλύτερος Ποδοσφαιριστής στην ιστορία του συλλόγου, μέχρι την εμφάνιση του Ζίκο (Arthur Antunes Coimbra, ‘’Zico’’)!
Η τελευταία του χρονιά, ήταν το 1950, πριν από το Παγκόσμιο Κύπελλο, όταν και παραχωρήθηκε στη Μπανγκού, για το βάρος του σε χρυσάφι (!!!) αντίπαλο της Φλαμένγκο στο Ρίο, παρά την αντίθετη γνώμη του, έχοντας έλθει σε ρήξη με την νέα ηγεσία της, που την κατηγόρησε ότι ενεργεί για τα δικά της συμφέροντα και όχι αυτά του συλλόγου. Φημολογείται ότι ήταν και η αιτία που δεν συμμετείχε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954! Στη Μπανγκού αγωνίστηκε για μια εξαετία, από το 1951 έως το 1957. Άφησε τη Μπανγκού ως ο 5ος υψηλότερος σκόρερ, με 122 γκολ, ο μόνος που έχει σημειώσει 5 γκολ σε έναν αγώνα και ως ο Καλύτερος Παίκτης στην ιστορία του συλλόγου! Ήταν επιλαχών στο πολιτειακό πρωτάθλημα του Ρίο, το 1951 και τελείωσε το 1952 ως πρώτος σκόρερ της.
Το 1957 μεταγράφηκε στη Σάο Πάουλο, με την οποία, ύστερα από 24 γκολ σε 60 παιχνίδια, κατέκτησε κι ένα πολιτειακό πρωτάθλημα στο Σάο Πάουλο το 1957, κερδίζοντας την αγάπη των οπαδών της! Στα 40 του χρόνια, το 1961, δεν δίστασε να ξενιτευτεί, στη Χιλή για λογαριασμό της Αουντάξ Ιταλιάνο, για να συνεχίσει να παίζει ποδόσφαιρο! Αποσύρθηκε, ύστερα από μια χρονιά εκεί, το 1962.
Το πρώτο παιχνίδι του για την εθνική ομάδα, το έπαιξε στις 17 Ιανουαρίου του 1942, σε μια ήττα 1-2 από την Αργεντινή, για το πρωτάθλημα της Νότιας Αμερικής, τον πρόγονο του Κόπα Αμέρικα. Στις 3 Φεβρουαρίου του 1946, οδήγησε την «σελεσάο» για πρώτη φορά ως αρχηγός της, σε μια νίκη 5-1 επί της Χιλής. Συνολικά, την υπηρέτησε 18 φορές ως αρχηγός της. Στην υψηλότερη διεθνή νίκη της Βραζιλίας, στο 10-1 επί τη Βολιβίας στις 10 Απριλίου του 1949, σημείωσε 2 γκολ. Ήταν Πρωταθλητής Νοτίου Αμερικής το 1949, όταν σκόραρε 5 γκολ στη διοργάνωση, στον μοναδικό του τίτλο με την εθνική ομάδα!
Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950 βοήθησε τη Βραζιλία να φτάσει στον τελικό, στην πραγματικότητα, το τελευταίο αποφασιστικό παιχνίδι στον «Τελικό Γύρο», αλλά έζησε τη τραυματική εμπειρία της απώλειας του Παγκοσμίου Κυπέλλου, μέσα στο Ρίο, αυτό που παρέμεινε στη μνήμη ενός ολόκληρου λαού ως «Μαρακανάσο» (Maracanaço -έχει την έννοια της ‘’Τραγωδίας του Μαρακανά’’) κι αυτό τον σημάδεψε, όπως και όλους τους συμπαίκτες του, αμαυρώνοντας τη φήμη του!
Σκόραρε 2 γκολ στη διοργάνωση, ένα εναντίον της Ισπανίας, ενώ στον αγώνα εναντίον της Γιουγκοσλαβίας, πέτυχε άλλο ένα …σε δύο αντίτυπα! Είχε πετύχει ένα καθαρό γκολ, αλλά ο διαιτητής το ακύρωσε άδικα! Τότε αυτός το επανέλαβε ακριβώς, βήμα-βήμα … Μπήκε στη περιοχή από το ίδιο σημείο …, απέφευγε τον ίδιο Γιουγκοσλάβο αμυντικό με την ίδια χάρη, ξεφεύγοντας από τα αριστερά, όπως είχε κάνει πριν … κι έστειλε τη μπάλα στην ίδια ακριβώς γωνία του τέρματος! Ύστερα την κλότσησε με οργή πολλές φορές πάνω στα δίχτυα. Ο διαιτητής κατάλαβε ότι ήταν ικανός να επαναλάβει εκείνο το γκολ όσες φορές ήθελε και υποχρεώθηκε να το καταλογίσει!
Συμμετείχε και σε 6 διοργανώσεις του Πρωταθλήματος Νοτίου Αμερικής (Κόπα Αμέρικα – 1942, 1945, 1946, 1949, 1953, 1957), κατέχοντας το ρεκόρ σκοραρίσματος με 17 γκολ, μαζί με την Αργεντίνο Νορμπέρτο Μέντεζ (Norberto Doroteo Méndez)! Είναι επίσης ο κάτοχος του ρεκόρ συμμετοχών στη διοργάνωση, μαζί με τον Χιλιανό τερματοφύλακα, Σέρτζιο Λίβινγκστον (Sergio Livingstone), έχοντας παίξει 34 παιχνίδια στην κορυφαία διεθνή διοργάνωση της Λατινικής Αμερικής!
Το 1954 αποκλείστηκε την τελευταία -κυριολεκτικά- στιγμή, από την αποστολή για το Παγκόσμιο Κύπελο της Ελβετίας κι αυτός ο αποκλεισμός δημιούργησε πολλά επικριτικά σχόλια για την επιλογή της τεχνικής ηγεσίας. Το 1958, πλέον στα 36 του, είχε συμπεριληφθεί στην προκαταρκτική ομάδα για το Παγκόσμιο Κύπελλο, αλλά το προπονητικό επιτελείο επέλεξε στη συνέχεια, έναν αναδυόμενο 17χρονο με το όνομα Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, ‘’Pelé’’)! Στις 3 Απριλίου του 1957, έπαιξε τον τελευταίο διεθνή αγώνα του, που όπως και ο πρώτος, ήταν πάλι με την Αργεντινή, πάλι για το Πρωτάθλημα Νοτίου Αμερικής, όπου και πάλι γνώρισε την ήττα με 0-3! Έπαιξε συνολικά 54 φορές για τη βραζιλιάνικη εθνική ομάδα, με απολογισμό, 37 νίκες, 4 ισοπαλίες και 13 ήττες, σκοράροντας 30 γκολ. Μέχρι τις 13 Μαΐου του 1959, ήταν ο ρέκορντμαν συμμετοχών για τη Βραζιλία.
Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση, έζησε στο Νιτερόι στη πολιτεία του Ρίο, όπου του δόθηκε μια θέση εργασίας στις οικονομικές υπηρεσίες του κράτους, θέση που κράτησε μέχρι την συνταξιοδότησή του. Περιστασιακά, σε διάφορες χρονιές, ήταν προπονητής στη Μπανγκού, αλλά και στη Βάσκο ντα Γκάμα.
Για τον Πελέ, ήταν ο καλύτερος και πιο ολοκληρωμένος ποδοσφαιριστής Όλων των Εποχών! Ο Ζιζίνιο ήταν από τους πρώτους που καταδίκασαν τις φυλετικές διακρίσεις στο ποδόσφαιρο, τις οποίες ως μαύρος τις έζησε κι αυτός! Χαρακτηριστική έμεινε η φράση του για τον Ζοάο Χαβελάντζε (Jean-Marie Faustin Godefroid “João” de Havelange), τον Βραζιλιάνο και λευκό τέως πρόεδρο της FIFA:
«Ας βάψει το πρόσωπό του μαύρο κι ας βγει μια μέρα στους δρόμους του Ρίο, για να καταλάβει ότι δεν είμαστε όλοι ίσοι!» Ο Ζιζίνιο, πέθανε στις 8 Φεβρουαρίου του 2002, σε ηλικία 80 ετών, στο Νιτερόι, από καρδιακή προσβολή.
PALMARES
Επαγγελματική καριέρα
- 1939–1950: Clube de Regatas do Flamengo, 329 (146)
- 1951–1957: Bangu Atlético Clube, 274 (122)
- 1957–1959: São Paulo Futebol Clube, 60 (24)
- 1959/60: Uberaba Sport Club, 1 (0)
- 1961/62: Audax Club Sportivo Italiano, ? (16)
Διεθνής
- 1942–1957: Βραζιλία, 53 (30)
Προπονητική καριέρα
- 1960: Bangu Atlético Clube
- 1965/66: Bangu Atlético Clube
- 1967: Club de Regatas Vasco da Gama
- 1972: Club de Regatas Vasco da Gama
- 1980: Bangu Atlético Clube
Τίτλοι
Συλλογικοί
Με τη Flamengo
- Πολιτειακό Πρωτάθλημα Ρίο ντε Τζανέιρο (Campeonato Carioca): 4 (1939, 1942, 1943, 1944)
Με την São Paulo
- Πολιτειακό Πρωτάθλημα Σάο Πάουλο (Campeonato Paulista): 1957
Διεθνείς
Με τη Βραζιλία
- Κύπελλο Ατλαντικού: 1956
- Πρωτάθλημα Νοτίου Αμερικής (Copa America): 1949 φιναλίστ: 4 (1945, 1946, 1953, 1957)
- Παγκόσμιο Κύπελλο: φιναλίστ 1950
Προσωπικές Διακρίσεις
- Καλύτερος Παίκτης Διοργάνωσης Παγκοσμίου Κυπέλλου: 1950
- Μέλος Ιδανικής 11άδας Διοργάνωσης Παγκοσμίου Κυπέλλου: 1950
- 4ος Καλύτερος Βραζιλιάνος Ποδοσφαιριστής για τον 20ο Αιώνα, από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου
- 10ος Καλύτερος Νοτιοαμερικάνος Ποδοσφαιριστής για τον 20ο Αιώνα, από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου
- 47ος Καλύτερος Ποδοσφαιριστής στον Κόσμο για τον 20ο Αιώνα, από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου
- Μέλος του Hall of Fame του Βραζιλιάνικου Ποδοσφαίρου
Πηγή: Ευλογημένο Ποδόσφαιρο
