Του Χρήστου Σωτηρακόπουλου
Το πρωί της 18ης Δεκεμβρίου του 1954 καταγράφεται ως εκείνο που έστειλε τη σπίθα σε όλο τον κόσμο. Η ανοιχτή επιστολή του Γκαμπριέλ Ανό δημοσιευμένη στην ΕQUIPE υπάρχει και σήμερα στους τοίχους των γραφείων της ΟΥΕΦΑ, στη Νιόν και ουσιαστικά υπήρξε η αφορμή για να σκεφτούν όλοι σοβαρά τη δυνατότητα δημιουργίας του Κυπελλου Ευρώπης…
Η πραγματική αφορμή, βέβαια, για τη «γέννηση» αυτού που σήμερα ως Champions League καθηλώνει όλο τον πλανήτη μόλις ξεκινά ο ύμνος, είχε δοθεί λίγα βράδια νωρίτερα…
Όλα λοιπόν ξεκίνησαν από μία υπερφίαλη αντίδραση των Άγγλων! Οι εφημερίδες τους είχαν, όπως πάντοτε με υπερβολή, βιαστεί να ανακηρύξουν μία δική τους ομάδα ως την «καλύτερη του κόσμου». Το ημερολόγιο έγραφε 13 Δεκεμβρίου 1954 και στο λασπωμένο “Μολινό” του Γουλβερχάμπτον (στην κεντρική Αγγλία) ένα ματς κάτω από το φως των προβολέων θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου.
Στο γήπεδο είχαν στριμωχτεί 55.000 άνθρωποι για να δουν τη Γουλβς, την ομάδα των «λύκων» του Σταν Κάλις, του πιο πρωτοποριακού τεχνικού που είχε προκύψει στην Αγγλία μετά τον Χέρμπερτ Τσάπμαν, τοου ανθρώπου ο οποίος με τη Χάντερσφιλντ και την Αρσεναλ στις δεκαετίες του ’20 και του ’30 είχε αλλάξει το ποδόσφαιρο με την καθιέρωση του WM.
Η αγγλική ομάδα νίκησε με 3-2 εκείνο το βράδυ την ουγγρική Χόνβεντ, ομάδα που διέθετε τα μεγαλύτερα ονόματα του μαγυάρικου ποδοσφαίρου, το οποίο για χρόνια κυριαρχούσε και που στις λεπτομέρειες είχε ηττηθεί από τη Δυτική Γερμανία στον τελικό του Μουντιάλ στη Βέρνη μερικούς μήνες πριν!
Λασπωμένοι από την κορφή μέχρι τα νύχια, ο διάσημος αρχηγός της Γουλβς, ο Μπίλι Ράιτ και οι συμπαίκτες του μόλις μπήκαν στα αποδυτήρια είδαν τον προπονητή τους να τους συγχαίρει και να λέει κάποιες κουβέντες που θα έγραφαν ιστορία. «Να’ τοι. Αυτοί είναι οι παγκόσμιοι πρωταθλητές»! Μπορεί να μην συναγωνίζονται τα λόγια του Αρμστρονγκ, μόλις πάτησε στο φεγγάρι, αλλά αποδεικνύει η ίδια η ιστορία πως αυτές οι λίγες κουβέντες του Κάλις ήταν η αφορμή για την ανθρωπότητα να αποκτήσει το πιο φανταχτερό της διαμάντι στο ποδοσφαιρικό στέμμα!
Εκείνη τη στιγμή, άλλωστε, ο Αγγλος μάνατζερ δεν ακουγόταν τόσο υπερβολικός. Η Χόνβεντ δεν ήταν μία ομάδα σαν όλες τις άλλες: οι πέντε στους έντεκα που φορούσαν την φανέλα της, ήταν μέλη της εθνικής Ουγγαρίας που είχε δώσει ένα ηχηρό χαστούκι στην χώρα που ανακάλυψε το ποδόσφαιρο! Η νίκη με 6-3 μέσα στο «Γουέμπλεϊ», τον Νοέμβριο του 1953, ήταν η πρώτη ήττα ποτέ για την εθνική Αγγλίας από μη βρετανική ομάδα μέσα στην έδρα της και λίγους μήνες αργότερα, το 7-1 που ακολούθησε στη Βουδαπέστη τελείωνε οριστικά τη συζήτηση για το αν η Αγγλία παρέμενε μία μοναδική και ξεχωριστή δύναμη! Και δεν ήταν μόνο αυτό: από τον Σεπτέμβρη του ’53, όταν εγκαινιάστηκαν οι προβολείς στο «Μολινό», η Γουλβς είχε δώσει πολλά φιλικά. Ομάδες όπως η Σέλτικ (3-1) και ιδίως η Σπαρτάκ Μόσχας (4-0) το επισκέφτηκαν και έφυγαν με σκυμμένο κεφάλι! «Νοιώθαμε οι κορυφαίοι και τα αποτελέσματα το έδειχναν. Που να ξέραμε πόσο λάθος κάναμε εκείνη την στιγμή» έγραψε χρόνια μετά στην αυτοβιογραφία του ο Μπίλι Ράιτ, ο πρώτος άνθρωπος στον πλανήτη που θα ξεπερνούσε το φράγμα των 100 διεθνών συμμετοχών σε επίπεδο εθνικών ομάδων. Η νίκη επί της Χόνβεντ των Πούσκας, Τσίμπορ, Κόκτσις και Μπόζικ, ήταν ο μεγαλύτερος θρίαμβος εκείνης της Γουλβς, ωστόσο έμελλε να μην εξαργυρωθεί ποτέ σε επίσημο επίπεδο.
Στο Παρίσι ο επιφανέστερος των διαφωνούντων με τα λεγόμενα του Κάλις ήταν ο άνθρωπος που έτρεχε ως αρχισυντάκτης την «L’EQUIPE» μία εφημερίδα που παραδοσιακά αντιμετωπιζόταν από όλους ως η επιτομή της μοντέρνας δημοσιογραφίας! Το όνομα του ήταν Γκαμπριέλ Ανό, και η γενικότερη του ενασχόληση με το ποδόσφαιρο δεν περιοριζόταν στηνγραφομηχανή και στο να βρίσκει ευρηματικούς τίτλους.
Είχε γεννηθεί στις 6 Νοεμβρίου του 1889 και έπαιξε ποδόσφαιρο φτάνοντας να αγωνιστεί 12 φορές στην εθνική Γαλλίας, πριν ένας τραυματισμός τον αναγκάσει να σταματήσει πρόωρα. Ασχολήθηκε με την δημοσιογραφία αναγκαστικά αλλά για τέσσερα χρόνια από το 1945 έως το 1949 κάθισε στον πάγκο της εθνικής ομάδας ως μέλος μίας επιτροπής που έπαιζε το ρόλο του εκλέκτορα! Στο περιβόητο άρθρο του δεν δίσταζε να διατυπώσει τις αντιρρήσεις του: «Πριν ανακηρύξουμε τη Γουλβς κορυφαία, ας πάει πρώτα στη Μόσχα και τη Βουδαπέστη. Ενα παγκόσμιο πρωτάθλημα συλλόγων, ή τουλάχιστον ένα ευρωπαϊκό πρέπει να καθιερωθεί».
Η ιδέα για το Κύπελλο Πρωταθλητριών πάντως, στροβίλιζε στο μυαλό του σχεδόν επί 20 χρόνια! Αυτή η δημιουργία ενός Κυπέλλου για τις καλύτερες ομάδες στην Ευρώπη τον απασχολούσε και κατά καιρούς το έγραφε και το ανέφερε.
Ο Ανό δεν έμεινε στα λόγια. Αφού για μήνες έκανε διάφορες κουβέντες προσπαθώντας να πείσει τη ΦΙΦΑ και την νεοσύστατη ΟΥΕΦΑ να αναλάβουν πρωτοβουλία δημιουργίας αυτού του θεσμού, άρχισε μαζί με τους συναδέλφους του Ζακ Γκοντέ, Ζακ Φαν Ράισβικ και τον μελλοντικό αρχισυντάκτη του «France Football», Ζακ Φεράν να καλεί σε συνάντηση ευρωπαϊκούς συλλόγους, προκειμένου να συζητήσουν το ενδεχόμενο υλοποίησης του σχεδίου με την συμμετοχή των καλύτερων από κάθε χώρα.
Οι 18 προσκλήσεις στάλθηκαν σε ομάδες ανεξαρτήτως αν ήταν πρωταθλήτριες ή όχι. Ανάμεσα τους η Τσέλσι από την Αγγλία, η Ροτ Βάις Εσσεν από τη Δυτική Γερμανία και η Μίλαν από την Ιταλία που όλες τους λίγους μήνες μετά κατέκτησαν τον τίτλο στην χώρα τους! Ηταν ένα γεγονός που ερμηνεύτηκε ως προφητικό από τους συνεργάτες του Ανό!
Η Ρεάλ Μαδρίτης που είχε παραλάβει επίσης πρόσκληση ήταν η πρώτη που απάντησε θετικά αφού ο πρόεδρος της Σαντιάγκο Μπερναμπέου διέβλεψε εξαιρετικά πως αυτό το Κύπελλο θα ήταν η πλατφόρμα για να απογειωθεί ένας σύλλογος και μάλιστα ήταν από τους πρώτους που αποδέχτηκε την πρόταση για συνάντηση στο ξενοδοχείο Ambassador στο Παρίσι στις 2 Απριλίου του 1955 όπου συζητήθηκαν οι λεπτομέρειες της παρθενικής σεζόν!
Οι άλλες 14 ομάδες που πήραν πρόσκληση ήταν η Ραπίντ Βιέννης η Άντερλεχτ, η Κοπεγχάγη, η Σερβέτ από τη Γενεύη, η Παρτιζάν Βελιγραδίου, η Χιμπέρνιαν της Σκωτίας, η Σταντ Ρέμς (που κανονικά προφέρεται Ρενς) από τη Γαλλία, η Βόρος Λόμπογκο (αργότερα μετονομάστηκε σε ΜΤΚ) από την Ουγγαρία, η Χόλαντ Σπορτ από την Ολλανδίαη Σπόρτινγκ Λισσαβώνας, η Μάλμε από τη Σουηδία, η Σααρμπρίκεν από το ανεξάρτητο τότε κρατίδιο του Σάαρ, η Ντιναμό Μόσχας και η Σπάρτα Πράγας. Οι Σοβιετικοί αρνήθηκαν ευγενικά λέγοντας πως ο χειμώνας τους δεν επέτρεπε αγώνες εύκολα και την άνοιξη θα ήταν σχεδόν αδύνατο να βρεθούν ημερομηνίες για να γίνουν παιχνίδια, ενώ από πλευράς της Σπάρτα η απόρριψη της πρόσκλησης δεν είχε αιτιολογία! Η Χιμπερνιαν δεν έστειλε κάποιον εκπρόσωπο αλλά ευχαρίστησε και αποδέχτηκε τη συμμετοχή έχοντας μάλιστα συνοδευτικά και ευχητήριο γράμμα από την ομοσπονδία της χώρας. Η Μάλμε αντικαταστάθηκε από τη Ντζουγκάρντενς και η Τσέλσι παρότι παραβρέθηκε με τον γραμματέα του συλλόγου Τζον Μπάτερσμπι (ο οποίος βίωσε μία οδυνηρή εμπειρία αφού έπαθε τροφική δηλητηρίαση από στρείδια και έμεινε κλινήρης όλο το τριήμερο στο Παρίσι) δεν θα δεχόταν τελικά να πάρει μέρος!
Η αγγλική ομοσπονδία θεώρησε πως η συμμετοχή της θα δημιουργούσε ανυπέρβλητα εμπόδια στις ημερομηνίες του Λιγκ Καπ αλλά η πικρή αλήθεια είναι πως φοβήθηκαν κάποιοι στην F.A. με τις μικρόμυαλες λογικές τους, τις όποιες αλλαγές θα έφερνε ο καινούργιος θεσμός! Ετσι οι «μπλε» έχασαν την ευκαιρία και θα έπαιζαν για πρώτη φορά στο Κύπελλο Πρωταθλητριών (όταν πια θα ονομαζόταν Τσάμπιονς Λιγκ) τη σεζόν 1999-2000! Η αποχώρηση ή καλύτερα η μη συμμετοχή της Τσέλσι, απλά κατέλαβε ένα μικρό δίστηλο στις εφημερίδες της εποχής, στις 27 Ιουλίου του 1955!
Στη συνάντηση αυτή έγινε και η πρώτη κλήρωση-ορισμός των αγώνων αφού οι εκπρόσωποι ήταν όλοι μπροστά και συμφώνησαν στο πως θα γινόταν η κατανομή. Τα πάντα ήταν πια έτοιμα για τη μεγάλη αρχή. Ταυτόχρονα εκλέχτηκε και μία προσωρινή διοικούσα επιτροπή υπό τον Γάλλο Μπερτρινιάν της Ρεμς και αντιπροέδρους τον Σαντιάγκο Μπερναμπέου και τον Ούγγρο (τεράστιο προπονητή) Γκούσταβ Σέμπες.
Στις εβδομάδες που ακολούθησαν την οριστικοποίηση των συμμετοχών ο Ανό επισκέφτηκε αρκετές φορές τα γραφεία της ΦΙΦΑ και της ΟΥΕΦΑ για να τους πείσει πως το πνευματικό του παιδί, χρειαζόταν να υιοθετηθεί από μία κανονική ομοσπονδία και να μην είναι εξαρτώμενο από έναν δημοσιογραφικό οργανισμό. Τελικά η ΦΙΦΑ καθόρισε μία σειρά από προυποθέσεις όπως το ότι οι ομάδες θα μετέχουν μόνο αν εγκρίνει η ομοσπονδία τους τη συμμετοχή, πως η ΟΥΕΦΑ θα πρέπει να είναι αυτή που εγκρίνει τους κανόνες και πως ο νέος θεσμός δεν θα μπορούσε να λέγεται απλά «European Cup” γιατί αυτό θα έπρεπε να προστατευτεί ως ονομασία για διοργάνωση εθνικών ομάδων (αυτό που αργότερα ξεκίνησε ως EURO). Ο Ανό και ο Φεράν έφεραν στην προσωρινή εκτελεστική επιτροπή που είχε συγκροτηθεί τις προτάσεις και ο Μπερναμπέου ήταν αυτός που υπερθεμάτισε να αποδεχτούν και να μπει κάτω από τη σκέπη των διεθνών ομοσπονδιών η διοργάνωση!
Στις 7 Μαίου του 1955 η ΟΥΕΦΑ αποδέχτηκε να βάλει το νέο παιδί μέσα στην οικογένεια της και τα πράγματα είχαν πάρει πια τον δρόμο τους! Μάλιστα με ένα γράμμα υπογεγραμμένο από τον Δανό Εμπε Σβαρτζ, τον πρώτο πρόεδρο της ΟΥΕΦΑ (που ας μην ξεχνάμε τότε μετρούσε μόλις ένα χρόνο ζωής) γινόταν ειδική μνεία στην προσπάθεια της L’EQUIPE να ξεκινήσει αυτή η διοργάνωση που ονομάστηκε επίσημα Κύπελλο Ευρώπης Πρωταθλητριών Ομάδων… Ο πρώτος τελικός (τιμής ένεκεν) αποφασίστηκε πως θα γινόταν στο Παρίσι! To πιο σπουδαίο τρόπαιο σε επίπεδο συλλόγων μόλις είχε γεννηθεί και η ιστορία μας δίδαξε πόσο σημαντική ήταν στην εξέλιξη του ποδοσφαίρου σε όλο τον πλανήτη αυτή η επιμονή του οραματιστή Γκαμπριέλ Ανό, στο να δημιουργηθεί αυτό που σήμερα μας μαγεύει και μας καθηλώνει!
Πηγή: England 365
