Του Θάνου Σαρρή
Εμπνευσμένος από τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο 22χρονος Αμερικανός τενίστας έστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα κατά του ρατσισμού, ενώνοντας τους συναθλητές του.
Πρόσφυγες σ’ ένα γήπεδο τένις
Μαζικές σφαγές, βιασμοί, ακρωτηριασμοί. Ο εμφύλιος πόλεμος της Σιέρα Λεόνε κράτησε πάνω από μια δεκαετία άφησε πίσω του ανείπωτες φρικαλεότητες. Οι εκτιμήσεις έκαναν λόγο για εκατοντάδες χιλιάδες χαμένες ζωές (50.000 – 300.000), ενώ σχεδόν τρία εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να αφήσουν τα σπίτια τους. Σύμφωνα με αναφορά του Global Issues, οι νεκροί ήταν 25 φορές περισσότεροι από εκείνους του Κοσσυφοπεδίου, όταν η διεθνής κοινότητα αποφάσισε να αναλάβει δράση. Ανάμεσα στα εκατομμύρια των εκτοπισθέντων, ήταν κι οι γονείς του Φρανσίς Τιαφό, του Αμερικανού τενίστα που δεν ξεχνά τις ρίζες του και βγήκε μπροστά, ενώνοντας το τένις απέναντι στον ρατσισμό.
Ο Κοστάντ και η Αλφίνα έφτασαν ξεχωριστά στην Ουάσινγκτον και επανενώθηκαν, προσπαθώντας να χτίσουν από την αρχή τις ζωές τους. Ο ένας ως οικοδόμος, η δεύτερη ως νοσοκόμα. Μάλιστα, η Αλφίνα δεν θα τα κατάφερνε αν δεν κέρδιζε τη βίζα της σε μια από τις λοταρίες που διοργανώνονταν για ανθρώπους χωρών με χαμηλά μεταναστευτικά ρεύματα προς τις ΗΠΑ. Το 1998 έφεραν στη ζωή τον Φρανσίς και την Φρανκλίν. Το διάστημα εκείνο, ο πατέρας Τιαφό βρήκε δουλειά σε ένα υπερσύγχρονο αθλητικό συγκρότημα με 15 γήπεδα τένις. Ανέλαβε τη συντήρηση, την επισκευή και τις νέες εργασίες, όντας ο μοναδικός μαύρος που εργαζόταν εκεί. Τα πήγε καλά και κέρδισε την εμπιστοσύνη των ιδιοκτητών, οι οποίοι του παραχώρησαν μια αποθήκη 50 τετραγωνικών μέτρων για να την κάνει σπίτι. Στην αρχή, τα κρεβάτια τους αποτελούνταν από ενωμένα τραπέζια για μασάζ. Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον μεγάλωσε κι ο Φρανσίς, μαθαίνοντας να ζει για το τένις. Όπως τονίζει ο ίδιος, «το τένις επέλεξε εμένα, όχι εγώ αυτό». Έμαθε να παίζει παρακολουθώντας τα παιδιά, των οποίων οι γονείς μπορούσαν να πληρώσουν. Χρησιμοποιούσε τις ρακέτες που εκείνα πετούσαν στα σκουπίδια, χωρίς να ενδιαφέρεται αν το μέγεθος ή το βάρος ήταν τα κατάλληλα για την ηλικία του. Έβρισκε πάντα τον τρόπο να πετά το μπαλάκι στον τοίχο και να το αποκρούει.
Πέρα από το τένις
Η Αμερική βρήκε στο πρόσωπο του Τιαφό τη μεγάλη της ελπίδα για την ανάδειξη ενός νέου αστεριού στα κορτ, όμως για τον ίδιο οι προσδοκίες ξεφεύγουν απ’ αυτό. «Θέλω να γίνω γνωστός ως ένα παιδί που φροντίζει τον κόσμο, που θέλει να χτίσει μια απίστευτη κληρονομιά. Στόχος μου είναι να βοηθήσω περισσότερους μαύρους ανθρώπους. Η Σερένα και η Βίνους Γουίλιαμς έκαναν πραγματικά σπουδαία δουλειά, όπως και ο Τζέιμς Μπλέικ στην εποχή του, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερα. Θέλω να προσφέρω σ’ όλα αυτά τα αγόρια και τα κορίτσια μια ευκαιρία», έλεγε χαρακτηριστικά στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς με δηλώσεις του στην επίσημη ιστοσελίδα της ATP. «Ο κόσμος έρχεται στις ΗΠΑ για μια καλύτερη ζωή, το τελευταίο πράγμα που θέλουν είναι να κλέψουν μια τράπεζα ή να κάνουν κακό. Οι γονείς μου δούλεψαν πάρα πολύ σκληρά», υποστήριζε λίγο μετά το Ρολάν Γκαρός του 2015, στο οποίο πραγματοποίησε το ντεμπούτο του σε Γκραν Σλαμ σε ηλικία 17 ετών. Η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ ακόμα δεν είχε συμβεί, όμως ο Τιαφό, μεγαλωμένος σε μια οικογένεια προσφύγων και ζώντας τον επαγγελματικό αθλητισμό από μικρή ηλικία, ήξερε καλά το πρόσωπο του συστημικού ρατσισμού και των διακρίσεων.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, οι υψηλού επιπέδου τενίστες ξοδεύουν από 175.000 έως δύο εκατομμύρια δολάρια σε έξοδα. Είναι ξεκάθαρο πως οι φτωχές οικογένειες δεν μπορούν καν να πουν στη διαδικασία «χτισίματος» ενός προφίλ που θα φέρει στη συνέχεια χορηγούς και καλές θέσεις σε τουρνουά, οι οποίες με τη σειρά τους θα αποφέρουν και χρηματικά έπαθλα. «Ξεκάθαρα αισθάνομαι ότι υπάρχουν κάποιοι που δεν θέλουν να με δουν να επιτυγχάνω», δήλωσε στο CNN, μιλώντας για μια κάστα λευκών συμπατριωτών του, προσθέτοντας: «Είναι σαν να παίρνω κάτι από κάποιους άλλους που θα ήθελαν να είναι στη θέση μου. Κι αυτό συμβαίνει γιατί δεν θέλουν να έχουμε δύναμη. Ειλικρινά το πιστεύω». Ο υπεύθυνος ανάπτυξης της Αμερικανικής Ομοσπονδίας, Μάρτιν Μπλάκμαν, δήλωσε πρόσφατα πως η μικρή παρουσία μαύρων τενιστών οφείλεται στην έλλειψη μαύρων προπονητών: «Αν είχαμε περισσότερους Αφροαμερικανούς προπονητές στις κοινότητες που ζουν τα παιδιά η διαφορά θα ήταν τεράστια».
«Κάτω οι ρακέτες, πάνω τα χέρια»
O Τιαφό ανήκει σε εκείνο το μεγάλο αθλητικό κύμα, που φούσκωσε με ορμή απέναντι σε κάθε ρατσιστή μετά τη δολοφονία του Φλόιντ από αστυνομικό στη Μινεάπολη. Όμως δεν έμεινε σε μια δήλωση. Μαζί με την καναδέζα τενίστρια Αγιάν Μπρούμφιλντ έφτιαξαν ένα βίντεο, στο οποίο ένωσαν 30 ονόματα του παγκόσμιου τένις κι έστειλαν ένα πολύ ισχυρό μήνυμα. Ο Φρανσίς εμφανίστηκε με μια μαύρη γροθιά που βγαίνει από την αφρικανική ήπειρο στο μπλουζάκι του και η Αγιάν με τη λέξη «ισότητα». Ξεκίνησε με τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: «Οι ζωές μας ξεκινούν να τελειώνουν την ημέρα που μένουμε σιωπηλοί για τα πράγματα που μετρούν πραγματικά». Αφού μίλησαν αμφότεροι, άφησαν κάτω τις ρακέτες και σήκωσαν ψηλά τα χέρια, ξεκινώντας την κίνηση που στη συνέχεια του video ακολουθήθηκε από μια σειρά παικτών και προπονητών, όπως Σερένα Γουίλιαμς, ο Γκαέλ Μονφίς, η Ναόμι Οσάκα και η Κόκο Γκοφ. «Νομίζω ότι αν περισσότεροι άνθρωποι που έχουν ειδικό βάρος, που διαθέτουν μια μεγαλύτερη πλατφόρμα, βγουν μπροστά και μιλήσουν, τότε η αλλαγή μπορεί να επιτευχθεί. Προφανώς, βλέπετε όλα όσα γίνονται στην Αμερική τώρα. Νομίζω πως έχει έρθει η στιγμή να ενωθούμε και να κάνουμε τη φωνή μας να ακουστεί», είπε ο Τιαφό.
It starts with all of us. Thank you @FTiafoe pic.twitter.com/ABIeVRw9S2
— Serena Williams (@serenawilliams) June 1, 2020
«Η περιπέτειά μου ξεκίνησε όταν κοιμόμουν σε ενωμένα τραπέζια για μασάζ. Σκεφτόμουν, πώς θα ολοκληρωθεί αυτή η ιστορία; Είδα το τένις ως το μέσο για να φτάσω κάπου αλλού. Έλεγα “φαντάζεσαι αν το κάνουμε σωστά; Θα είναι απίστευτο!”. Θέλω να χρησιμοποιήσω την ιστορία μου για να εμπνεύσω τον κόσμο. Δεν χρειάζεται να ανήκεις στ’ ανώτερα κλιμάκια για να γίνεις σπουδαίος. Αν θέλεις κάτι στη ζωή, πήγαινε να το κυνηγήσεις», έλεγε ο Τιαφό στον Guardian πριν από περίπου έναν χρόνο, όταν έφτανε στον πρώτο του προημιτελικό σε Γκραν Σλαμ, στο Όπεν της Αυστραλίας. Η κατάκτηση ενός μεγάλου τίτλου στο άθλημα που του άλλαξε τη ζωή παραμένει ο μεγάλος στόχος, όμως τ’ όνειρα του είναι γεμάτα από μαύρα παιδιά που βρίσκουν τις ευκαιρίες για να υλοποιήσουν τα δικά τους.
Πηγή: Το Κουτί της Πανδώρας
