Ο Μοσχοβίτης μετρ της τακτικής

Του Ιωάννη Πέππα

Ο Σοβιετικός επιθετικός, ρωσικής καταγωγής και αργότερα προπονητής, Κονσταντίν Μπέσκοφ (Konstantin Ivanovich Beskov) γεννήθηκε στις 18 Νοεμβρίου του 1920, στη Μόσχα. Αγωνίστηκε για τη Ντιναμό Μόσχας, για την οποία σκόραρε συνολικά 126 γκολ, ενώ έπαιξε με την εθνική ομάδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1952 στο Ελσίνκι. Μετά την απόσυρσή του από την ενεργό δράση, διετέλεσε προπονητής σε όλες τις κύριες Μοσχοβίτικες ομάδες όπως της Ντιναμό, της Σπαρτάκ, της ΤΣΣΚΑ, της Τορπέντο, της Λοκομοτίβ, αλλά και της εθνικής ομάδας της Σοβιετικής Ένωσης, σε τρεις διακριτές περιόδους (1963-1964, 1974 και 1979-1982). Ηγήθηκε της Σοβιετικής ομάδας στο Euro του 1964, στο οποίο ήταν φιναλίστ, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 και το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982.

Έπαιξε από το 1937 ως επιθετικός στη Σιερπ & Μολότ (Σφυροδρέπανο) της Μόσχας, ενώ για τη διετία 1938-1940 ήταν στη Μέταλουργκ της Μόσχας στην υψηλότερη πλέον βαθμίδα του Σοβιετικού πρωταθλήματος και από το 1941 στη Ντιναμό Μόσχας. Όπως και πολλοί άλλοι κορυφαίοι αθλητές, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν στρατιώτης σε μια μηχανοκίνητη μονάδα της NKVD (Eν.Κα.Βε.Ντε. =Narodnyi Komissariat Vnutrennikh Del = Λαϊκό Κομισαριάτο Εσωτερικών Υποθέσεων -η διαβόητη μυστική αστυνομία της Ε.Σ.Σ.Δ την εποχή του Στάλιν). Μπαίνοντας το 1944, συνέχισε να αγωνίζεται για τη Ντιναμό και κατέκτησε το σοβιετικό πρωτάθλημα το 1945 συμβάλλοντας με 8 γκολ σε 21 παιχνίδια και το 1949, όπου ήταν 4ος Κορυφαίος Σκόρερ με 20 γκολ σε 31 παιχνίδια. Σκόραρε 22 φορές το 1950 –και πάλι 4ος Κορυφαίος Σκόρερ- και 15 φορές το 1951, φθάνοντας στη 2η θέση μεταξύ των Κορυφαίων.

Με τη Ντιναμό κατέκτησε επίσης το Κύπελλο Σοβιετικής Ένωσης το 1953 και το 3ο Σοβιετικό πρωτάθλημα της καριέρας του, το 1954. Ήταν μέλος της ομάδας της Ντιναμό Μόσχας, η οποία ήταν η πρώτη από τη Σοβιετική Ένωση, που πραγματοποίησε περιοδεία στη Βρετανία το 1945, αντιμετωπίζοντας τη Τσέλσι, τη Κάρντιφ, την Άρσεναλ και τη Ρέιντζερς. Μετά από 93 γκολ σε 196 εμφανίσεις στο πρωτάθλημα για την Ντιναμό Μόσχας και ένα μέσο όρο 0,47 γκολ ανά παιχνίδι, το 1954 αποσύρθηκε από την ενεργό δράση. Συνολικά σκόραρε 109 γκολ σε 241 αγώνες για το Σοβιετικό πρωτάθλημα και 126 γκολ για τη Ντιναμό σε όλες τις διοργανώσεις. Το 1952 έπαιξε 2 φορές με την εθνική Σοβιετική ομάδα, κατά τη διάρκεια του ποδοσφαιρικού τουρνουά των Ολυμπιακών Αγώνων του Ελσίνκι.

Μετά την ολοκλήρωση της ποδοσφαιρικής του σταδιοδρομίας, έκανε μεγάλη προπονητική καριέρα, κυρίως στη Ντιναμό Μόσχας και την Σπαρτάκ Μόσχας, ενώ οδήγησε και ΟΛΟΥΣ τους άλλους μεγάλους ποδοσφαιρικούς Μοσχοβίτικους συλλόγους (Τορπέντο, ΛοκομοτΊβ, ΤΣΣΚΑ), αλλά και την εθνική Σοβιετική ομάδα! Θεωρείται ως ένας από τους δύο πιο διάσημους προπονητές στην ιστορία του Σοβιετικού ποδοσφαίρου και εφάμιλλος του αείμνηστου προπονητή της Ντιναμό Κιέβου, Βαλερί Λομπανόφσκι (Valeriy Lobanovskyi).

Η πρώτη προπονητική του απόπειρα ήταν το 1956 στη Τορπέντο Μόσχας, ενώ από 1957 έως το 1960 διετέλεσε προπονητής στις μικρές εθνικές Σοβιετικές ομάδες. Για τη διετία 1960-1962, ήταν προπονητής της ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Από το 1963 έως το καλοκαίρι του 1964, ήταν ο πρώτος προπονητής της εθνικής ομάδας της ΕΣΣΔ, φτάνοντας στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1964. Ωστόσο απομακρύνθηκε από την κομουνιστική κυβέρνηση, επειδή η ομάδα ηττήθηκε στον τελικό από την Ισπανία, την εξουσία της οποίας είχε τότε το φασιστικό καθεστώς του Στρατηγού Φρανσίσκο Φράνκο.

Για τη περίοδο 1964/65, οδήγησε τη Ζόρια του Λουγκάνσκ, το 1966 τη Λοκομοτίβ Μόσχας, ενώ από το 1967 έως το 1972 διετέλεσε προπονητής της Ντιναμό Μόσχας, με την οποία κατέκτησε τα Σοβιετικά Κύπελλα του 1967 και του 1970. Τη σεζόν 1971/72 οδήγησε την ομάδα στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων εναντίον της Ρέιντζερς της Γλασκώβης, όπου ηττήθηκε με 2-3. Παράλληλα με την απασχόλησή του σε συλλόγους, το 1974, ήταν και πάλι υπεύθυνος για την Σοβιετική εθνική ομάδα και την έφερε στον τελικό του Ολυμπιακού τουρνουά στο Μόντρεαλ. Για 11 χρόνια, από το 1977 έως το 1988 οδήγησε τη Σπαρτάκ Μόσχας, κατακτώντας τα πρωταθλήματα του 1979 και του 1987. Οδήγησε επίσης, το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της Σοβιετικής Ένωσης στο χάλκινο μετάλλιο των Ολυμπιακών Αγώνων του 1980, οι οποίοι διεξήχθησαν στη Μόσχα. Δύο χρόνια αργότερα ήταν, μαζί με τον Λομπανόφσκι, εκλέκτορας της Εθνικής στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ισπανίας, όπου η Σοβιετική Ένωση έφτασε στον 2ο γύρο.

Το 1988 είχε τη θέση του επικεφαλής προπονητή της Σπαρτάκ και ήταν αναπληρωτής πρόεδρος της Σοβιετικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οδήγησε για τη περίοδο 1991/92 την Άρσεναλ της Μόσχας και την 1994/95 και πάλι τη Ντιναμό Μόσχας, με την οποία το 1995 κέρδισε το Κύπελλο Ρωσίας , λήγοντας παράλληλα και την καριέρα του ως προπονητής.

Ο Κονσταντίν Μπέσκοφ πέθανε στη Μόσχα στις 6 Μαΐου του 2006, σε ηλικία 85 ετών.

PALMARES

Επαγγελματική καριέρα

1937: FC Serp i Molot Moscow, ? (?)
1938–1940: Metallurg Moscow, 45 (13)
1941–1954: Football Club Dynamo Moscow, 196 (93)

Σύνολο καριέρας: 241 (109)

Διεθνής

1952: Σοβιετική Ένωση, 2 (0)

Προπονητική καριέρα

1956: Football Club Torpedo Moscow
1961/62: Professional Football Club, Central Sport Club of the Army (CSKA) Moscow
1963/64: Σοβιετική Ένωση
1964/65: Football Club Zorya Luhansk
1966: Football Club Lokomotiv Moscow
1967–1972: Football Club Dynamo Moscow
1974: Σοβιετική Ένωση
1977–1988: Football Club Spartak-Moscow
1979–1982: Σοβιετική Ένωση
1991/92: Asmaral
1994/95: Football Club Dynamo Moscow