Ο κορυφαίος Γερμανός ντριμπλέρ

Του Ιωάννη Πέππα

Ο (Δυτικο)-Γερμανός δεξιός ακραίος επιθετικός, Ράινχαρντ “Σταν” Λιμπούντα (Reinhard “Stan” Libuda) γεννήθηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1943, στο Βεντλινγχάουζεν της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, περίπου 30 χλμ. ανατολικά του Μπίλεφελντ. Η τεράστια ικανότητά του ως ντριμπλέρ ήταν ένας σημαντικός παράγοντας στη κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων του 1966, του πρώτου ευρωπαϊκού τίτλου της Ντόρτμουντ, αλλά και της σκληρής κατάκτησης της 3ης θέσης στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 από την εθνική ομάδα της Δυτικής Γερμανίας. Έγινε γνωστός παίζοντας για την ομάδα της Σάλκε από το 1961 έως το 1976 με δύο διακοπές: από το 1965 μέχρι το 1968 που αγωνίστηκε για τη Μπορούσια του Ντόρτμουντ και την περίοδο 1972/73 παίζοντας για το Στρασβούργο. Μεταξύ 1963 και 1971, κέρδισε 26 διεθνείς συμμετοχές για την εθνική ομάδα της Δυτικής Γερμανίας και σημείωσε 3 γκολ. Ντροπαλός ως χαρακτήρας, αργότερα στη ζωή του υπέφερε από καρκίνο και πέθανε το 1996 από τις επιπλοκές ενός εγκεφαλικού επεισοδίου. Ήταν τρομερός μαχητής, ενώ διέθετε τεράστια ικανότητα ως ντριμπλέρ. Τον αποκαλούσαν «Σταν», από τον Σερ Στάνλεϊ Μάθιους (Sir Stanley Matthews), τον Άγγλο σταρ που έπαιζε στην ίδια θέση και ο οποίος είχε επαινεθεί για τις δεξιότητές του στη ντρίμπλα.

Εκπαιδευμένος στα τμήματα υποδομής της Σάλκε, ήταν ένα από τα αστέρια της ομάδας που συμμετείχε στο ξεκίνημα της Μπουντεσλίγκα το 1963, στο πρώτο δυτικογερμανικό επαγγελματικό πρωτάθλημα που μόλις είχε δημιουργηθεί. Το 1965, έφυγε για την αιώνια αντίπαλο της Σάλκε, την Μπορούσια του Ντόρτμουντ. Την επόμενη χρονιά, Στις 5 Μαΐου του 1966, ήταν ο ήρωας της στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης, στη Γλασκόβη εναντίον της Λίβερπουλ. Με το σκορ ήταν 1-1, σκόραρε στο 106^ο λεπτό της παράτασης, το νικητήριο 2^ο τέρμα, με μια λόμπα από 25 μέτρα κι αφού η μπάλα αναπήδησε στο δοκάρι, βρήκε στο γόνατο του αμυντικού Κρις Λόουλερ (Chris Lawler) και κατέληξε στα δίχτυα, χαρίζοντας το τρόπαιο στη Μπορούσια! Το γκολ αυτό, ψηφίστηκε ως 2^ο «Γκολ του Αιώνα» από τους οπαδούς της Μπορούσια, στον εορτασμό των 100 ετών του συλλόγου της Βεστφαλίας. Αγωνίστηκε για 3 σεζόν με τη Ντόρτμουντ και το 1968, επέστρεψε στον σύλλογο που ξεκίνησε, τη Σάλκε.

Ήταν ο αρχηγός μιας ομάδας, που με παίκτες όπως ο Νόρμπερτ Νίγκμπουρ (Norbert Nigbur), ο Κλάους Φίχτελ (Klaus Fichtel), ο Κλάους Φίσερ (Klaus Fischer) και τα αδέλφια Έρβιν και Χέλμουτ Κρέμερς (Erwin και Helmut Kremers), εξελίχθηκε σε έναν σοβαρό διεκδικητή του τίτλου. Η μεγαλύτερη επιτυχία της, μετά από τη 2^η θέση στο πρωτάθλημα της σεζόν 1971/72, ήταν η κατάκτηση του Κυπέλλου την ίδια χρονιά με αντίπαλο την Καϊζερσλάουτερν. Το σκάνδαλο που συντάραξε το γερμανικό ποδόσφαιρο το 1971 (“Bundesligaskandal”), σχετικά με χειραγώγηση αγώνων ώστε να αποφύγει τον υποβιβασμό η Κίκερς Όφενμπαχ, ήταν μοιραίο για την καριέρα του. Όπως κι άλλοι παίκτες της Σάλκε, που είχαν εμπλακεί, αρχικά τιμωρήθηκε ισοβίως και αργότερα ή ποινή του ελαφρύνθηκε σε 2 χρόνια. Αναγκάστηκε να φύγει στο εξωτερικό για να συνεχίσει την καριέρα του, παίζοντας για μια σεζόν, την 1972/73 στη Γαλλία για τη Στρασμπούρ. Επέστρεψε στο Γκελσενκίρχεν το 1973 και έκλεισε την καριέρα του το 1976. Συνολικά, στη γερμανική Μπουντεσλίγκα, έπαιξε σε 264 παιχνίδια και σκόραρε 28 γκολ για την Σάλκε και τη Ντόρτμουντ.

Με την εθνική ομάδα της Δυτικής Γερμανίας, έκανε ντεμπούτο σε ηλικία 19 ετών, το 1963 στην Φρανκφούρτη, σ’ ένα παιχνίδι εναντίον της Τουρκίας. Έπαιξε συνολικά σε 26 διεθνείς αγώνες και σημείωσε 3 γκολ, από το 1963 έως το 1971. Το πιο σημαντικό γκολ του για τη Γερμανία, το σημείωσε στις 22 Οκτωβρίου του 1969, στο ‘Φολκσπαρκστάντιον’ του Αμβούργου στον αγώνα εναντίον της Σκωτίας, σκοράροντας το 3-2 για τους Γερμανούς. Αυτό το αποτέλεσμα εξασφάλισε την πρόκριση για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 στο Μέξικο. Εκεί, έπαιξε στους Ομίλους, το «παιχνίδι της ζωής του». Στη νίκη με 5-2 επί της Βουλγαρίας σημείωσε το γκολ της προσωρινής ισοφάρισης, πήρε ένα πέναλτι και δημιούργησε άλλα δύο γκολ, με τον Βούλγαρο προπονητή να δηλώνει μετά τον αγώνα, ότι «Αυτός ο άνθρωπος κοβόταν μόνο με πυροβόλο»! Συνολικά, έκανε 5 εμφανίσεις στο τουρνουά, συμπεριλαμβανομένου του λεγόμενου «Αγώνα του Αιώνα», στην ήττα 3-4 στον ημιτελικό από την Ιταλία. Η εμπλοκή του στο σκάνδαλο της Μπουντεσλίγκα (1971), σηματοδότησε και το τέλος της διεθνούς καριέρας του.

Η περίοδος μετά το ποδόσφαιρο ήταν λιγότερο ευτυχής για τον Λιμπούντα. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, ειδικά μετά τον χωρισμό από τη σύζυγό του, έζησε στο Γκελσενκίρχεν. Καθώς είχε ακυρώσει τις σπουδές του σαν μηχανικός στην αρχή της καριέρας του, ήταν για μεγάλο χρονικό διάστημα άνεργος, πριν βρει δουλειά σ’ ένα γραφείο με τη βοήθεια του παλιού παίκτη της Σάλκε και της εθνικής, του Ρολφ Ρούσμαν (Rolf Russmann). Ο ντροπαλός «Σταν» Λιμπούντα, άνοιξε ένα κατάστημα καπνού, αργότερα στη ζωή του αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες, ενώ έπασχε από καρκίνο του λάρυγγα. Τελικά πέθανε από τις επιπλοκές ενός εγκεφαλικού επεισοδίου, στις 25 Αυγούστου του 1996, σε ηλικία 52 ετών στο Γκελσενκίρχεν. Ήταν ο πρώτος παίκτης που πέθανε από την ομάδα του 1970. Η δυτική πρόσβαση στο «Βέλτινς-Αρένα», το γήπεδο της Σάλκε, φέρει το όνομα «Οδός “Σταν” Λιμπούντα».

Οι δεξιότητά του στη ντρίμπλα ήταν θρυλική. Τη δεκαετία του 1960, ο ιεροκήρυκας Werner Heukelbach της Γερμανικής Ευαγγελικής Εκκλησίας, προγραμμάτισε στο Ρουρ μια σειρά εκδηλώσεων με αφίσες, οι οποίες είχαν ως σλόγκαν το «Κανείς δεν Είναι σε Θέση να Αποφύγει τον Ιησού». Οι οπαδοί της Σάλκε, όπου εύρισκαν αυτή την αφίσα, συμπλήρωναν τη φράση «- εκτός από τον Σταν Λιμπούντα»! Μάλιστα έγινε και τραγούδι σχετικό με τη Σάλκε.

PALMARES

Εφηβική καριέρα