Ο αυτοκράτορας της Ferencváros

Του Ιωάννη Πέππα

Ο Ούγγρος κεντρικός επιθετικός, Φλόριαν Άλμπερτ (Flórián Albert), γεννήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου του 1941, σε ένα μικρό χωριό, το Χερτσεγκσάντο, κοντά στα σύνορα της Ουγγαρίας με τη Γιουγκοσλαβία. Ονομάστηκε Ευρωπαίος Ποδοσφαιριστής της χρονιάς το 1967. Με το παρατσούκλι «Ο Αυτοκράτορας», έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους πιο Κομψούς Ποδοσφαιριστές Όλων των Εποχών. Ένας θρύλος για την Φερεντσβάρος, εντάχθηκε στην ομάδα ως μαθητής και πέρασε ολόκληρη την καριέρα του στη «Φράντι». Επίσης πρωταγωνίστησε με την εθνική ομάδα της Ουγγαρίας, κερδίζοντας 75 διεθνείς συμμετοχές, σκοράροντας 31 γκολ. Ήταν ο Κορυφαίος Σκόρερ στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 με 4 γκολ και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην 3η θέση της Ουγγαρίας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 1964. Έμεινε πιστός στην Φερεντσβάρος ακόμη και μετά την απόσυρσή του, συμμετέχοντας ενεργά στις δραστηριότητες του συλλόγου, ενώ κατείχε επίσης διοικητικές θέσεις. Από το 2007 το γήπεδο της Φερεντσβάρος φέρει το όνομά του. Πέθανε τον Οκτώβριο του 2011, σε ηλικία 70 ετών.

O πατέρας του, ήταν σιδηρουργός και πάλευε δύσκολα να αναθρέψει αυτόν και τα 2 αδέρφια του. Η μητέρα του, ήταν κροατικής καταγωγής και πέθανε όταν ο μικρός Φλόριαν ήταν μόλις 2 ετών. Λίγα χρόνια αργότερα, η οικογένεια μετακόμισε στην πρωτεύουσα, στη Βουδαπέστη, όπου έδρευε η σπουδαία Φερεντσβάρος.

Μία μέρα, ο μικρός Φλόριαν, σε ηλικία μόλις 11 ετών, αποφάσισε να πάρει μέρος σε μία προπόνησή της, μετά το τέλος της οποίας οι άνθρωποι της ουγγρικής ομάδας έτριβαν τα χέρια και τα… μάτια τους με αυτά που είχαν δει από τον πιτσιρικά! Η αρχική του θέση ήταν στην άμυνα, αλλά γρήγορα προωθήθηκε στην επίθεση. Το επαγγελματικό του ντεμπούτο το πραγματοποίησε σε ηλικία 17 ετών, στις 2 Νοεμβρίου του 1958, εναντίον της Ντιοσγκίσπορ, σε έναν αγώνα στον οποίο σκόραρε 2 φορές. Από τότε, δεν έβγαλε από πάνω του τη πράσινη φανέλα της Φερεντσβάρος, παρά μόνον μετά από 16 ολόκληρα χρόνια, όταν και αποσύρθηκε από την ενεργό δράση! Λίγους μήνες μετά κλήθηκε στην εθνική ομάδα των Μαγυάρων, έχοντας εντοπιστεί από τον εθνικό προπονητή, Λάγιος Μπάροτι (Lajos Baróti), σε έναν αγώνα Νέων μεταξύ της Ουγγαρίας και της Γιουγκοσλαβίας. Η πρώτη του εμφάνιση στην ουγγρική εθνική ομάδα, ήρθε στις 28 Ιουνίου του 1959 εναντίον της Σουηδίας, στη νίκη με 3-2, στη Βουδαπέστη. Δίπλα του δεν είχε παίκτες της αξίας της προηγούμενης γενιάς, κατάφερε, όμως, να κρατήσει την Ουγγαρία σε ένα αρκετά υψηλό επίπεδο.

Το όνομά του, απέκτησε παγκόσμια φήμη το 1962, όταν ταξίδεψε στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Χιλής, ως ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα της διοργάνωσης. Εναντίον της Αγγλίας, με μοναδικό σλάλομ, σημείωσε το νικητήριο γκολ (2-1). Στο 6-1 επί της Βουλγαρίας, πέτυχε στα πρώτα δευτερόλεπτα το πρώτο από τα 3 του γκολ. Στον προημιτελικό, η Ουγγαρία αποκλείστηκε από την Τσεχοσλοβακία, αλλά ο Αλμπερτ με 4 γκολ αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης, μαζί με τους Βραζιλιάνους Βαβά (Edvaldo Jizídio Neto, ‘’Vavá’’), Γκαρίντσα (Manuel Francisco dos Santos, ‘’Garrincha’’), τον Χιλιανό Λεονέλ Σάντσες (Leonel Sánchez), τον Σοβιετικό Βαλεντίν Ιβάνοφ (Valentin Ivanov) και τον Γιουγκοσλάβο Ντράζαν Γιέρκοβιτς (Dražan Jerković). Οι Μαγυάροι, τερμάτισαν στην 5η θέση, με τον Αλμπερτ να κατακτά τον τίτλο του Καλύτερου Νέου Παίκτη του Παγκοσμίου Κυπέλλου!

Νωρίτερα, είχε φροντίσει να δώσει άλλη μία… γεύση στο ευρωπαϊκό κοινό. Το 1959 αναδείχτηκε Πρώτος Σκόρερ στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ελπίδων, ενώ έναν χρόνο αργότερα, κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης, σημειώνοντας 5 γκολ. Εναντίον της Γιουγκοσλαβίας σημείωσε χατ τρικ! Στα 20 του χρόνια είχε πετύχει όσα ελάχιστοι στην ηλικία του!

Παράλληλα, άρχισαν να έρχονται και οι επιτυχίες με τη Φερεντσβάρος, η οποία επί των ημερών του πέτυχε τη μεγαλύτερη διάκριση στην ιστορία της, κατακτώντας το Κύπελλο Διεθνών Εκθέσεων (μετέπειτα Κύπελλο UEFA) του 1965, αποκλείοντας Ρόμα και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ κατά τη διάρκεια μιας πορείας που κατέληξε, επικρατώντας με 1-0 της Γιουβέντους, στον μονό τελικό που διεξήχθη στο Τορίνο, στην έδρα της Γιούβε! Η ευκαιρία για έναν δεύτερο ευρωπαϊκό τίτλο, χάθηκε το 1968, όταν η Φερεντσβάρος, έχασε το τρόπαιο σε διπλούς τελικούς (0-1 και 0-0) από την αγγλική Λιντς.

Το στυλ του ήταν αρχοντικό. Είχε ύψος λίγο πάνω από 1,80μ., ήταν αρκετά γρήγορος και είχε το ένστικτο του σκόρερ που διέθεταν όλοι οι σπουδαίοι σέντερ φορ. Στην πατρίδα του, τον αποκαλούσαν «αυτοκράτορα», ενώ όπως κάθε λευκός μπαλαδόρος της εποχής, είχε και το προσωνύμιο «λευκός Πελέ». Το 1964, η Εθνική Ουγγαρίας έφτασε στην τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος με 3 γκολ του Αλμπερτ εναντίον της Γαλλίας. Η καριέρα του απογειώθηκε το 1966, στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αγγλίας, όπου παρότι δεν σκόραρε ούτε ένα γκολ, βρέθηκε στην Κορυφαία 11άδα της διοργάνωσης!

Μάγεψε και τους Βραζιλιάνους

Έμεινε στην ιστορία, όταν στις 15 Ιουλίου του 1966, στο Γκούντισον Παρκ του Λίβερπουλ, για τη 2η αγωνιστική του Γ΄ ομίλου του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Αγγλίας, η Ουγγαρία επικράτησε της Βραζιλίας με 3-1 και 50.000 φίλαθλοι φώναζαν ρυθμικά το όνομα του! Μπορεί να μη σκόραρε, αλλά έκανε όλα τα υπόλοιπα, δίνοντας δύο ασίστ και ταλαιπωρώντας συνεχώς τη βραζιλιάνικη άμυνα. Ο ενθουσιασμός μεταφέρθηκε και από τον Τύπο της εποχής που δεν άργησε να προχωρήσει στις… διαχρονικές υπερβολές. «Ο Αλμπερτ είναι ο πραγματικός Πελέ» έγραφαν τα ΜΜΕ στην Ουγγαρία, ενώ ένας Άγγλος δημοσιογράφος επιστρατεύοντας το φλεγματικό του χιούμορ είχε δηλώσει: «Αν επέστρεφα σπίτι μου και έβρισκα τη γυναίκα μου στο κρεβάτι με τον Αλμπερτ, αμέσως θα έτρεχα στην κουζίνα να του ψήσω καφέ!».

Η εμφάνισή του ήταν τέτοια που λατρεύτηκε ακόμη και στη Βραζιλία! Έκτοτε, τον καλούσαν να πάρει μέρος σε φιλικούς αγώνες των κορυφαίων ομάδων της χώρας, ενώ το 1968 ήταν από τους πρώτους που πήρε πρόσκληση να αγωνιστεί με τη Μικτή Κόσμου σε αναμέτρηση για την επέτειο της ανεξαρτησίας της Βραζιλίας! Η Φλαμένγκο μάλιστα έσπευσε να του προσφέρει πλουσιοπάροχο επαγγελματικό συμβόλαιο συνεργασίας! Ο Αλμπερτ, όμως, δεν είχε σχέδια φυγής από την Ουγγαρία, όπως είχαν τα προηγούμενα αστέρια των Μαγυάρων. Ήταν πιστός στο καθεστώς και ευχαριστημένος με όσα απολάμβανε στη Φερεντσβάρος και αρνήθηκε ευγενικά. «Η μεταγραφή σε ομάδα του εξωτερικού δεν συμβαδίζει με τη σοσιαλιστική αθλητική ηθική» συνήθιζε να τονίζει.

Τα κατορθώματά του εκείνη την περίοδο του χάρισαν και μια μοναδική διάκριση. Το 1966, το «Φρανς Φουτμπόλ», είχε απονείμει τη «Χρυσή Μπάλα» στον Μπόμπι Τσάρλτον (Bobby Charlton), αλλά την επόμενη χρονιά, το 1967, το γαλλικό περιοδικό επιβράβευσε με το διασημότερο ποδοσφαιρικό έπαθλο τα κατορθώματα του Μαγυάρου, αναδεικνύοντάς τον Κορυφαίο Παίκτη των ευρωπαϊκών γηπέδων! Ολοκλήρωσε την ψηφοφορία με 68 πόντους, 28 μπροστά από τον Μπόμπι Τσάρλτον, ο οποίος ήρθε 2ος και μέχρι σήμερα, είναι ο μοναδικός Ούγγρος ποδοσφαιριστής που έχει τιμηθεί αυτή την κορυφαία ατομική διάκριση! Την ίδια χρονιά, σημείωσε 28 γκολ σε 27 παιχνίδια του ουγγρικού πρωταθλήματος!

Ο «Αυτοκράτορας» αποχώρησε με όλες τις τιμές

Ο Αλμπερτ βρισκόταν στην καλύτερη περίοδο της καριέρας του. Μία στιγμή, όμως, ήταν αρκετή για να αλλάξει τα πάντα. Η αρχή του τέλους της καριέρας του Αλμπερτ ξεκίνησε στις 15 Ιουνίου του 1969, όταν σε αγώνα με τη Δανία για για την προκριματική φάση του Μουντιάλ 1970, συγκρούστηκε με τον τερματοφύλακα Κνουντ Ένγκενταλ (Knud Engedal), με αποτέλεσμα να σπάσει το πόδι του! Χωρίς τον Αλμπερτ στην κορυφή της επίθεσης, οι Ούγγροι δεν πήγαν στο Μέξικο. Έμεινε περίπου έναν χρόνο μακριά από τους αγωνιστικούς χώρους και όταν γύρισε, ποτέ δεν έφτασε στο ίδιο επίπεδο απόδοσης. Επέστρεψε στη δράση, στο ουγγρικό πρωτάθλημα στις 27 Απριλίου του 1970, εναντίον της Σαλγκοταριάν και στις 4 Απριλίου του 1971, έπαιξε τον πρώτο διεθνή αγώνα μετά τον τραυματισμό του, ένα φιλικό εναντίον της Αυστρίας.

Το 1972, η Ουγγαρία προκρίθηκε στην τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, που έγινε στο Βέλγιο. Ο Αλμπερτ συμπεριλήφθηκε στην αποστολή, αλλά δεν υπολογιζόταν για βασικός. Στον ημιτελικό με τη Σοβιετική Ένωση, η Ουγγαρία βρέθηκε πίσω στο σκορ 0-1. Ο Αλμπερτ ήταν στον πάγκο καθώς ο προπονητής του τον ετοίμαζε για τον τελικό. Βλέποντας όμως ότι δεν μπορούσε να ανατρέψει το σκορ, στο 60ο λεπτό τον έριξε στον αγώνα σκεπτόμενος, όπως εξήγησε εκ των υστέρων, ότι «…αν δεν το κάνω τώρα, στη συνέχεια θα είναι αργά». Ο Αλμπερτ έκανε τα πάντα για να γυρίσει το παιχνίδι. Εξι λεπτά πριν από το τέλος της αναμέτρησης κέρδισε πέναλτι, το οποίο δεν αξιοποίησε όμως ο Σάντορ Σάμπο (Sándor Zámbó).

Στα 33 του, το 1974, κατάλαβε και ο ίδιος ότι είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου για να πει το μεγάλο αντίο. Στις 17 Μαρτίου του 1974, κόντρα στη Ζαλαέγκερσεγκ, ο Αλμπερτ αγωνίστηκε για τελευταία φορά για τη Φερεντσβάρος, όταν πέρασε ως αλλαγή και σκόραρε το τελευταίο του γκολ με τη «Φράντι»! Με τη λήξη της αναμέτρησης, πήρε δώρα από συμπαίκτες και αντιπάλους, έτρεξε να υποκλιθεί στους οπαδούς και αποχώρησε στους ώμους των συμπαικτών του. Με τα χρώματα της Φερεντσβάρος, στην οποία αφιέρωσε ολόκληρη την καριέρα του, σημείωσε 256 γκολ σε 351 παιχνίδια, κατέκτησε 4 πρωταθλήματα και αναδείχτηκε 3 φορές πρώτος σκόρερ στην Ουγγαρία. Δύο μήνες αργότερα, αγωνίστηκε για τελευταία φορά και στην Εθνική Ουγγαρίας, φτάνοντας τις 75 συμμετοχές και τα 31 γκολ.

Δοκίμασε να ασχοληθεί με την προπονητική στην Αλ Αχλί της Βεγγάζης στη Λιβύη χωρίς μεγάλη επιτυχία και όταν επέστρεψε στην Ουγγαρία εργάστηκε από διάφορα πόστα για τη Φερεντσβάρος. Από τεχνικός διευθυντής μέχρι επίτιμος πρόεδρος. Το 2007, μάλιστα, το γήπεδο της Φερεντσβάρος μετονομάστηκε από «Ουλιόι Ούτι» σε «Φλόριαν Αλμπερτ», μέχρι το 2014 όταν στη θέση του κατασκευάστηκε το υπερσύγχρονο ‘’Groupama Arena’’.

Στις 30 Νοεμβρίου του 1963, παντρεύτηκε την ηθοποιό Irén Bársony. Την ημέρα του γάμου τους, όλη η Βουδαπέστη πήγε να καμαρώσει τα ινδάλματά της! Το ζευγάρι είχε δύο παιδιά, ένα κορίτσι, την Magdolna, και ένα γιο, τον Flórián Albert, Jr., ο οποίος έγινε επίσης ποδοσφαιριστής, χωρίς όμως την επιτυχία του πατέρα του. Στις 27 Οκτωβρίου του 2011, υπεβλήθη σε επέμβαση στην καρδιά και παρά την αρχική ανακοίνωση ότι όλα πήγαν καλά, υπέστη επιπλοκές και τις πρώτες πρωινές ώρες της 31ης Οκτωβρίου, ο Φλόριαν Αλμπερτ, άφησε την τελευταία του πνοή, στα 70 του χρόνια. Η κηδεία του μεταδόθηκε σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση, ενώ η ομάδα του φρόντισε να τιμήσει με ιδιαίτερο τρόπο τη μνήμη του. Στον πρώτο αγώνα της, τα φώτα στο «Φλόριαν Αλμπερτ» έσβησαν, οι οπαδοί άναψαν κεριά και τον αποχαιρέτισαν με ένα πανό που έγραφε: «Ο Θεός θα είναι μαζί σου Αυτοκράτορα».

PALMARES

Εφηβική καριέρα