Της Νίκης Μπάκουλη
Για τον πρόεδρο της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο τρόπος που προσπαθεί να αντιμετωπίσει ο πλανήτης τον κορονοϊό είναι “ψύχωση που καταστρέφει τις οικονομίες σχεδόν όλων των χωρών”. Η λέξη ψύχωση έχει γίνει η αγαπημένη του, από τις αρχές του Μάρτη που επιμένει πως ο Covid-19 δεν είναι τίποτα. Συνήθως την προτιμά κάθε φορά που τον ρωτούν γιατί δεν επιβάλει τα μέτρα που ακολουθούν όλοι οι άλλοι διαπλανητικά. Βλέπεις, σε αυτό το κομμάτι γης του πλανήτη, τα εργοστάσια δουλεύουν κανονικά, όπως και τα καταστήματα, τα θέατρα, οι κινηματογράφοι και φυσικά, οι αθλητικές λίγκες. Και όποιος φοράει μάσκα ή γάντια, γίνεται αντικείμενο χλευασμού.
Το μόνο που έχει ακολουθήσει είναι οι 14 μέρες καραντίνας, για όποιον ‘μπαίνει’ στη χώρα από την αλλοδαπή. Επίσης, διέταξε την KGB (αυτό είναι το όνομα της κυβερνητικής υπηρεσίας ασφάλειας -αλήθεια) να ερευνήσει όποιον δηλώνει πως θάνατος σχετίζεται με τον Covid-19. Ο πρώτος που το έκανε ήταν ο διευθυντής εφημερίδας (Yezhednevnik), όταν δημοσίευσε σχετικό άρθρο στις 23/3, με τίτλο “ήλθε η ώρα να πανικοβληθούμε”. Δυο μέρες μετά, τον συνέλαβαν πράκτορες της KGB, έξω από το Μινσκ και τον κατηγόρησαν για δωροδοκία, ενώ έγινε έφοδος στα γραφεία του εντύπου.
Στα highlights όσων έχει πει τελευταία ο Λουκασένκο ανήκει το “η Λευκορωσία έχει επιβιώσει πολύ χειρότερων καταστάσεων από το μυθιστορηματικό ιό που έχει χτυπήσει τον κόσμο”. Παρ’ όλα αυτά, ζήτησε από τις εταιρίες της χώρας να αυξήσουν την παραγωγή μηχανημάτων που βοηθούν στην αναπνοή. Είπαμε, εκείνος δεν πιστεύει στον κορονοϊό. Πιστεύουν όμως, άλλοι. Να μην ‘βγάλει’ κάτι;
Lukashenka said that COVID doesn’t take Belarus people, because God helps us, that sauna and ice-hockey prevent the infection. It’s only one country where football games are being played; kids go to the circus, and TV anchors mock people who wear masks. pic.twitter.com/Ee1RZz76Pz
— Franak Viačorka (@franakviacorka) March 28, 2020
Για να καταλάβεις το φαινόμενο, θα μου επιτρέψεις να σου πω δυο πράγματα για αυτόν τον άνθρωπο.
Η θέση ‘πρόεδρος της Λευκορωσίας’ δημιουργήθηκε στις 20 Ιουλίου του 1994. Εκείνη τη μέρα κάθισε στην καρέκλα ο Λουκασένκο. Από τότε δεν έχει σηκωθεί. Ποτέ. Προωθεί τον εαυτό του ως ‘ο άνθρωπος του λαού’, οι πολίτες του τόπου του τον αποκαλούν “πατέρα”. Στη τελευταία ‘μέτρηση’ (τον Αύγουστο του 2015) το 74.1% των ερωτηθέντων συμφώνησε πως όλες οι πολιτικές είχαν ως αντικείμενο το καλό του λαού.
Μεγάλωσε ως παιδί αγνώστου πατρός, κάτι που δεν ήταν πολύ εύκολο στην εποχή του (γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1954). Έκανε σπουδές στη γεωργία, υπηρέτησε στην πρώτη γραμμή του στρατού (στα σύνορα) και μετά απορροφήθηκε στον στρατό της Σοβιετικής Ένωσης. Παράλληλα, άρχισε την πολιτική του δραστηριότητα, στο Μινσκ. Το 1982, όταν έφυγε από τον στρατό, έγινε διευθυντής σε φάρμα-κολεκτίβα. Το 1990 εξελέγη ως βουλευτής στο Ανώτατο Συμβούλιο της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας. Όταν τέθηκε θέμα ανεξαρτησίας από τη Σοβιετική Ένωση, ήταν ο μόνος (στο κοινοβούλιο) που ‘χε ψηφίσει κατά. Είχε ήδη ‘χτίσει’ τη φήμη του πολέμιου της διαφθοράς, όταν έγινε πρόεδρος της σχετικής επιτροπής.
Στα τέλη του 1993 είχε έτοιμο το φάκελο με τις κατηγορίες για διαφθορά, εναντίον 70 ανώτατων κυβερνητικών αξιωματούχων. Στη λίστα ήταν ο Πρόεδρος του Ανώτατου Σοβιέτ, Στάνισλαβ Σούσκεβιτς και ο πρωθυπουργός Βιάτσεσλαβ Κέμπιτς. Στη λίστα των εγκλημάτων που ‘χαν διαπράξει ήταν η κλοπή κρατικών κονδυλίων, για προσωπική χρήση. Παρ’ ότι ουδέποτε αποδείχθηκαν στο 100% οι κατηγορίες, ο Σούσκεβιτς παραιτήθηκε -από ντροπή και μετά την απώλεια της ψήφου εμπιστοσύνης. Και μάντεψε ποιος έγινε ο ανώτατος άρχοντας της χώρας; Μένει να σου πω τον τρόπο: δημοκρατικές προεδρικές εκλογές. Οι υποψήφιοι ήταν έξι. Μεταξύ τους ήταν και αυτοί που ‘χε ‘φάει’. Ο Λουκασένκο κέρδισε με ποσοστό 45.1%.
‘Κοιτάξτε έξω από το παράθυρο. Βλέπετε να ‘χει τοποθετηθεί φράκτης έξω από το παλάτι; Βλέπετε κάποιον φρουρό; Αυτή η χώρα είναι ασφαλής για όλους’.
Το Μάιο του 1995 έκανε referendum για να αλλάξει τα εθνικά σύμβολα -και να κάνει τη ρωσική γλώσσα ισότιμη εκείνης της Λευκορωσίας-, διέλυσε το Ανώτατο Σοβιέτ και βρέθηκε απέναντι σε 199 μέλη του κοινοβουλίου που ζήτησαν την αποπομπή του -για παράβαση του Συντάγματος. Νίκησε με 70.5% των ψήφων -προσθέτοντας στο Σύνταγμα τη θανατική ποινή (μόνο το 2018 πέθαναν κατ’ αυτόν τον τρόπο τέσσερις άνθρωποι). Νίκησε και τους οχτρούς. Τότε πήρε στα χέρια του όλη την κυβερνητική δύναμη που ‘χει ένα έθνος. Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δέχθηκαν ποτέ τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Μέχρι σήμερα αναφέρουν πως η Λευκορωσία είναι “το τελευταίο δικτατοράτο της Ευρώπης”. Ένας από τους βασικούς λόγους έχει να κάνει με τις συνεχόμενες καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
“Δεν καταλαβαίνω πραγματικά τι είναι δικτάτορας. Από την άλλη, κάποιες φορές με ζηλεύω. Είμαι ο τελευταίος δικτάτορας της Ευρώπης. Και δεν υπάρχουν άλλοι, πουθενά στον κόσμο” (Reuters, 2012)
Κατά καιρούς, έχει αναφερθεί με τα καλύτερα λόγια στον Χίτλερ, έχει κάνει αντισημιτικά σχόλια, ενώ σε προειδοποίηση των ηγετών της ΕΕ πως θα προβούν σε μέτρα για να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, επιτέθηκε σε εκπρόσωπο της Γερμανίας, λέγοντας “καλύτερα να είμαι δικτάτορας παρά να είμαι γκέι”. Ο ίδιος έχει δηλώσει, δημοσίως πως “αν μια γυναίκα είναι λεσβία, φταίει ο άνδρας της”.
Άπαξ και επικράτησε στο δημοψήφισμα, διέλυσε το κοινοβούλιο και έφτιαξε ένα με αυτούς που ήταν πιστοί σε εκείνον. Έτσι, δεν υποστηρίχτηκε και το αίτημα για την αποπομπή του. Όταν η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας διέκοψε κάθε επαφή με το ρούβλι της Λευκορωσίας -με αποτέλεσμα την υποτίμηση του-, ανέλαβε τον έλεγχο της Εθνικής Τράπεζας της Λευκορωσίας, έδιωξε τους πάντες και κατηγόρησε τη Δύση για τα οικονομικά προβλήματα. Συν αυτό, κατηγόρησε και ξένες κυβερνήσεις πως συνωμοτούσαν εναντίον του. Αυτά και άλλα πολλά έγιναν μόνο στην πρώτη θητεία του. Σκέψου ότι επανεξελέγη το 2001, το 2006, το 2010 και το 2015.
Ο δηλωμένος ως “ορθόδοξος άθεος”, παντρεύτηκε τον πρώτο του έρωτα (το 1975). Μαζί απέκτησαν δυο γιους -χώρια ο Αλεξάντερ έχει έναν ακόμα γιο, με γυναίκα που ‘χε διατελέσει προσωπική του γιατρός. Η σύζυγος (Γκαλίνα) ζει σε άλλο σπίτι, από τότε που εξελέγη ο Αλεξάντερ πρόεδρος. Νομικά, είναι ακόμα παντρεμένοι. Υπήρξε δρομέας, είναι φαν του ποδοσφαίρου (έπαιζε πριν γίνει πολιτικός), κάνει σκι και έχει ασχοληθεί και με το ice hockey.
Αν έχεις φτάσει έως εδώ, έχεις διαβάσει διάφορες από τις ατάκες του που εξηγούν ποιος είναι. Η λίστα αυτή εμπλουτίστηκε τις ημέρες του κορονοϊού. Για αρχή, επέμεινε πως “οι φόβοι που υπάρχουν για την πανδημία είναι ψύχωση”, αφότου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ενημέρωσε πως στη χώρα του (των 9.5 εκατομμυρίων κατοίκων) έχουν καταγραφεί 152 περιστατικά και μηδέν θάνατοι. Η γειτονική Ρωσία έχει ενημερώσει για 1.836 κρούσματα. Προφανώς και οι πληροφορίες ελέγχονται. Σε κάθε ευκαιρία απορρίπτει ό,τι κάνουν οι συνάδελφοι του στις άλλες χώρες, για να περιορίσουν τις συνέπειες του Covid-19. Επιπροσθέτως, είναι ο μόνος ηγέτης που δεν έχει προβεί στην διακοπή των αθλητικών διοργανώσεων. Και να σου πει και το γιατί. Δηλαδή, να σου πω εγώ τι είπε, στην κρατική τηλεόραση, αφότου σήμανε την έναρξη αγώνα ice hockey, το περασμένο Σάββατο, στο Μινσκ.
“Είναι καλύτερο να πεθαίνεις όρθιος, από το να ζεις πεσμένος στα γόνατα”.
Τον ρώτησαν αν θα τον σταματούσε ποτέ ο κορονοϊός. Είπε ότι ο κρύο που ‘χει στην ‘αρένα’ είναι ‘η πραγματική θεραπεία’ κάτι που ουδεμία έρευνα επιβεβαιώνει, αλλά ποσώς τον ενδιαφέρει. “Εδώ που είμαστε είναι σαν να ‘χουμε μπει σε καταψύκτη. Είναι το καλύτερο πράγμα για την υγεία. Ο αθλητισμός, ειδικά στον πάγο, είναι το καλύτερο φάρμακο”. Τώρα θα σου πω τι είπε για τη συνέχιση του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου (που είχε το ντέρμπι του Μινσκ, μεταξύ της FC Minsk και της Dinamo Minsk, το Σάββατο 25/3 και στις εξέδρες βρέθηκαν περί τους 3000 φιλάθλους), σε γήπεδα που δεν είναι ‘καταψύκτες’.
“Με τη βοήθεια του Θεού, τη σάουνα (η ζέστη ‘σκοτώνει’ τον ιό) και τη βότκα, δεν κολλάς τίποτα. Αυτές είναι οι καλύτερες θεραπείες. Tα τρακτέρ γιατρεύουν τους πάντες. Τα χωράφια γιατρεύουν τους πάντες”.
Διευκρίνισε πως ο ίδιος δεν πίνει βότκα “αλλά πρόσφατα μου είπαν πως ο κόσμος δεν τη χρησιμοποιεί μόνο για να καθαρίζει τα χέρια του, αλλά και ως δηλητήριο για τον ιό. Πρέπει να πίνετε 40 με 50 γραμμάτια τη μέρα, καθημερινά. Όχι όμως, στη δουλειά“. Επέμεινε πως ό,τι (δεν) κάνει, είναι σε απόλυτη συνάρτηση με αυτά που του λέει το Υπουργείο Αθλητισμού -που προφανώς και ελέγχει ο ίδιος. “Όλοι όσοι μπαίνουν στο γήπεδο, φορούν γάντια”. Φωτογραφίες διέψευδαν τη δήλωση. Αλλά και πάλι: μικρή σημασία έχουν τα γεγονότα. Σημασία στη Λευκορωσία έχει το τι λέει ο απόλυτος ηγέτης της. Έτσι, αυτό το σαββατοκύριακο θα διεξαχθούν 8 ματς, με τη διεθνή ένωση επαγγελματιών ποδοσφαιριστών (FIFPro) που δεν έχει στα μέλη του τους παίκτες της συγκεκριμένης λίγκας, να διαμαρτύρεται. Αλλά αυτό είναι κάτι που δεν ανήκει στα ενδιαφέροντα του Λουκασένκο.
Θα μου επιτρέψεις να ‘κλείσω’ με μια πρόταση: όσοι ζουν ανάμεσα μας, στην Ελλάδα και δεν πιστεύουν πως υπάρχει κορονοϊός, μπορούν να αιτηθούν το ταξίδι τους στη Λευκορωσία και έτσι να είμαστε όλοι ευχαριστημένοι.
Πηγή: Contra