Του Νίκου Τζουάννη
Στο χάρτη του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, τα πιο συναρπαστικά ταξίδια δεν ξεκινούν πάντα από γνωστούς προορισμούς. Μερικές φορές, η σπίθα ανάβει σε μέρη μικρά, σε χώρες που κουβαλούν το βάρος της ιστορίας, ακόμα και της αποικιοκρατίας, αλλά και τον δυναμισμό της διασποράς τους. Το Κουρασάο, το Σουρινάμ και η Ινδονησία αποτελούν πλέον μια άτυπη τριάδα – οι τρεις “μικρές Ολλανδίες” – όπου το ποδόσφαιρο και το οράνιε (πορτοκαλί) μπλέκουν και δημιουργούν ένα ξεχωριστό μείγμα.
Η Ολλανδία, με το οργανωμένο ποδόσφαιρο, την ακαδημαϊκή προσέγγιση στην προπόνηση και το ολοκληρωτικό της στυλ, έχει υπάρξει ένα τεράστιο φυτώριο ταλέντων. Kαι έχει διδάξει τα μυστικά της «στρογγυλής θεάς» σε όλες τις φυλές του κόσμου. Τα παιδιά που έπαιζαν μπάλα στις αλάνες του Άμστερνταμ, του Ρότερνταμ ή της Ουτρέχτης συχνά είχαν ρίζες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά: σε ένα νησί της Καραϊβικής, σε μια ζούγκλα της Νότιας Αμερικής ή σε ένα αρχιπέλαγος 17.000 νησιών στην Ασία. Κάποτε οι άποικοι ήταν αυτοί που – με τη βία – κυριαρχούσαν. Τώρα ήρθε η στιγμή των πρώην αποικιών να «εκμεταλλευτούν» τον ποδοσφαιρικό πλούτο της Μητρόπολης.
Κουρασάο: Το νησί που τόλμησε να ονειρευτεί
Το Κουρασάο, με πληθυσμό μικρότερο από πολλές συνοικίες του Άμστερνταμ, έγινε η μικρότερη χώρα στην ιστορία που προκρίθηκε σε Παγκόσμιο Κύπελλο. Ακούγεται σαν παραμύθι, αλλά είναι μία πραγματικότητα χτισμένη πάνω σε παλιά δεσμά και κυρίως από ανθρώπους που η καταγωγή τους είναι από αυτή τη μικρή νησιωτική χώρα που βρίσκεται στο νότιο μέρος της Καραϊβικής Θάλασσας.
Το νησί ανήκει ακόμη στο Βασίλειο των Κάτω Χωρών και η σύνδεση αυτή έχει αφήσει βαθύ αποτύπωμα στο ποδόσφαιρο.
H συντριπτική πλειοψηφία των διεθνών του, γεννήθηκε στην Ολλανδία, έμαθε ποδόσφαιρο σε ολλανδικές Ακαδημίες και αγωνίζεται στην Eredivisie ή την Eerste Divisie. Κάποιοι δεν είχαν καν ταξιδέψει μέχρι το Κουρασάο και δεν είχαν γνωρίσει την πατρίδα των προγόνων τους, προτού παίξουν για τα χρώματα της νησιωτικής χώρας, υπό τις οδηγίες του σπουδαίου Ολλανδού προπονητή, Ντιρκ Άντβοκαατ.
Υπολογίζεται ότι οι Ολλανδοί με καταγωγή από Κουρασάο ξεπερνούν κατά πολύ τον πληθυσμό του ίδιου του νησιού. Ζουν κυρίως σε Ρότερνταμ, Άμστερνταμ, Χάγη, Αϊντχόφεν. Πόλεις με σημαντικές τοπικές κοινότητες όπου το ποδόσφαιρο λειτουργεί ως κοινωνικός ιστός.
Κι έτσι, το «μικρό» Κουρασάο ταρακούνησε τον ποδοσφαιρικό πλανήτη. Απέκλεισε τη Τζαμάικα, πέρασε στον παγκόσμιο χάρτη (σε όμιλο με Γερμανία, Εκουαδόρ και Ακτή Ελεφαντοστού) και απέδειξε πως ένα έθνος μπορεί να είναι μικρό σε μέγεθος, αλλά τεράστιο σε ψυχή όταν ακουμπά στη δύναμη των παιδιών της διασποράς.
Σουρινάμ: Η χώρα που γέννησε τη μισή Ολλανδική εθνική ομάδα
Το Σουρινάμ διεκδικεί την πρόκριση στο Μουντιάλ μέσω των πλέι-οφ. Και αυτό από μόνο του είναι ιστορικό.
Αλλά η σχέση του με το ολλανδικό ποδόσφαιρο είναι στενή, καθώς η διασπορά του Σουρινάμ είναι ίσως η πιο επιδραστική στην ιστορία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.
Αρκεί να δει κανείς τα ονόματα των ποδοσφαιριστών με καταγωγή από τη συγκεκριμένη χώρα: Ρουντ Γκούλιτ, Φρανκ Ράικαρντ, Κλάρενς Σέεντορφ, Έντγκαρ Ντάβιντς, Πάτρικ Κλάιφερτ, Bίρχιλ Φαν Ντάικ, Τσάβι Σίμονς, Ντένζελ Ντούμφρις.
Και η λίστα συνεχίζεται. Η κοινότητα των Σουρινάμιων στην Ολλανδία είναι τεράστια: ξεπερνά τις 350.000 ψυχές, δηλαδή ο μισός πληθυσμός του ίδιου του Σουρινάμ που ανεξαρτητοποιήθηκε από το Βασίλειο των Κάτω Χωρών το 1975. Οι γειτονιές του Άμστερνταμ, του Ρότερνταμ και της Χάγης έχουν πολυάριθμες οικογένειες δεύτερης και τρίτης γενιάς που ζουν και αναπνέουν με το ποδόσφαιρο.
Για δεκαετίες, οι παίκτες αυτοί δεν μπορούσαν να αγωνιστούν για το Σουρινάμ, καθώς είχαν διπλή υπηκοότητα, κάτι που δεν επέτρεπε τη συμμετοχή τους.
Μόλις την τελευταία πενταετία η κυβέρνηση του Σουρινάμ τροποποίησε τους κανόνες, επιτρέποντας στους παίκτες της διασποράς να ενταχθούν στην εθνική ομάδα. Και η αλλαγή αυτή έχει ήδη φέρει αποτελέσματα: το Σουρινάμ εμφανίζεται πιο οργανωμένο, πιο τεχνικό, πιο «ολλανδικό» από ποτέ.
Από τα στενά του Παραμαρίμπο μέχρι τα γήπεδα της Ευρώπης, μια παλιά σχέση ξαναγεννιέται και ίσως οδηγήσει το Σουρινάμ για πρώτη φορά στη μεγάλη σκηνή.
Ινδονησία: Το αρχιπέλαγος που άγγιξε το θαύμα
Η Ινδονησία δεν πρόλαβε το όνειρο. Έφτασε μέχρι τον 4ο γύρο των ασιατικών προκριματικών, νίκησε μεγάλες ομάδες όπως η Κίνα, άναψε… φωτιά στην Τζακάρτα και έκανε εκατομμύρια φιλάθλους να πιστέψουν στο αδύνατο. Τόσο κοντά, αλλά συνάμα και τόσο μακριά.
Η Ινδονησία ήταν για τρεις αιώνες αποικία της Ολλανδικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών και του Βασιλείου της Ολλανδίας. Παρότι το ποδόσφαιρο πέρασε από πολλά σκαμπανεβάσματα, μια σταθερά υπήρξε πάντα: η ύπαρξη παικτών ινδονησιακής καταγωγής που μεγάλωσαν στα ολλανδικά γήπεδα.
Κάποια στιγμή, η ομοσπονδία της χώρας, αποφάσισε να κάνει ένα μεγάλο «παιδομάζωμα», καθώς η Ινδονησία παρέμενε αδύναμη ποδοσφαιρικά και κατάφερε να πείσει ένα σωρό μέλη της «οράνιε» σχολής να παίξουν για την Εθνική ομάδα. Με ολλανδικό μοντέλο (προπονητής Πάτρικ Κλάιφερτ, τεχνικός διευθυντής Τζόρντι Κρόιφ) και συντονισμένη προσπάθεια, ο Ίτζες της Σασουόλο, ο Ντικς της Γκλάντμπαχ και ο Φερντόνκ της Λιλ μεταξύ πολλών, άλλαξαν υπηκοότητα και ανέβασαν επίπεδο την Εθνική Ινδονησίας.
Κάποιοι γεννήθηκαν στην Ολλανδία, άλλοι έχουν ινδονησιακές οικογένειες που μετανάστευσαν εκεί πριν από χρόνια. Oι Ολλανδοί υπήκοοι με καταγωγή από την Ινδονησία υπολογίζονται στο ένα εκατομμύριο, από τις μεγαλύτερες εξωασιατικές κοινότητες της χώρας. Τα παιδιά αυτής της κοινότητας έχουν γαλουχηθεί στο οργανωμένο ολλανδικό ποδόσφαιρο και πλέον προσφέρουν στην εθνική Ινδονησίας κάτι πολύτιμο: τεχνική, τακτική, πειθαρχία.
Παρά την τελική αποτυχία, η πρόοδος είναι αναμφισβήτητη. Για πρώτη φορά μετά το 1938 – την ιστορική συμμετοχή τότε ως “Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες” – η Ινδονησία βρέθηκε τόσο κοντά σε ένα σύγχρονο Μουντιάλ. Και άφησε ως αποτύπωμα, μια αρκετά ασυνήθιστη εικόνα στο ασιατικό ποδόσφαιρο.
Πηγή: Novasports
