Του Αλέξανδρου Λοθάνο
Ήταν 12 Μαρτίου, όταν η Ρέιντζερς υποδέχθηκε την Μπάγερ Λεβερκούζεν σε ένα κατάμεστο «Άιμπροξ» στην Γλασκόβη, στο πρώτο μεταξύ τους παιχνίδι για την φάση των «16» του Europa League. Η ήττα της ομάδας του Στίβεν Τζέραρντ (1-3), η πρώτη εντός έδρας στην Ευρώπη ύστερα από 18 διαδοχικά παιχνίδια, έχει ήδη ξεχαστεί.
Κανείς, όμως, δεν ξεχνάει ότι αυτό ήταν το τελευταίο ποδοσφαιρικό παιχνίδι με κατάμεστες εξέδρες, προτού ο κορονοϊός, ο «ιός της μοναξιάς» όπως εύστοχα έχει βαφτιστεί (δυστυχώς), αδειάσει τα γήπεδα όλου του κόσμου.
Ο φίλαθλος είναι η ψυχή (και) του ποδοσφαίρου, το οποίο νιώθει ορφανό εδώ και εννέα μήνες, όπου οι αγώνες κεκλεισμένων των θυρών (ουσιαστικά) έχουν γίνει κανόνας, ενώ μέχρι την εμφάνιση του ιού Covid-19 ήταν μια δυσάρεστη εξαίρεση. Εντάξει, στην Ελλάδα όχι και τόσο…
Υγειονομικές βόμβες
Άθελά του, άλλωστε, το ποδόσφαιρο φέρεται να έπαιξε σημαντικό ρόλο στην έξαρση των κρουσμάτων κορονοϊού σε Λίβερπουλ και Μπέργκαμο, δύο από τις πλέον πληγείσες ευρωπαϊκές πόλεις στην διάρκεια του πρώτου κύματος.
Ο αγώνας της Λίβερπουλ με την Ατλέτικο, οι φίλαθλοι της οποίας ταξίδεψαν από την (ιδιαιτέρως) βεβαρημένη Μαδρίτη, αλλά και αυτός της Αταλάντα με την Βαλένθια στο Μιλάνο, έσπειραν τον ιό, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι οποίοι έκαναν λόγο για υγειονομικές βόμβες.
Μέχρι και σήμερα, τα γήπεδα θεωρούνται εστίες υπερμετάδοσης και, για τον λόγο αυτό, παραμένουν κλειστά, με την ελπίδα να ανοίξουν σιγά σιγά, όταν θα έχει επιτευχθεί ένα σημαντικό ποσοστό ανοσίας, μέσα από την διαδικασία του εμβολιασμού. Μέχρι τότε, άδειες εξέδρες και σκληρή βουβαμάρα…
Οι «φούσκες» της UEFA
Η πανδημία οδήγησε την UEFA στην μετάθεση για το καλοκαίρι του 2021 του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Αρχικά, η ευρωπαϊκή συνομοσπονδία υποστήριζε ότι η διοργάνωση θα λάβει χώρα κανονικά, αλλά όσο το πρόβλημα γιγαντώνονταν, το πήρε απόφαση πως το Euro δεν μπορούσε να διεξαχθεί υπό τις υπάρχουσες συνθήκες.
Και αν στο θέμα του Euro2020 (το logo και η ονομασία παραμένει αυτή, παρά την αλλαγή έτους διεξαγωγής) το επιτελείο του προέδρου Αλεξάντερ Τσέφεριν φάνηκε απροετοίμαστο (ποιος το αδικεί;), αντιμετώπισε με επιτυχία την ολοκλήρωση των Champions League και Europa League.
Με οδηγό την επιτυχημένη επανέναρξη των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων, με την Γερμανία να δείχνει τον δρόμο με συνεχή τεστ στις ομάδες και όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για τους εμπλεκόμενους, η UEFA δημιούργησε «υγειονομικές φούσκες» (σε πρότυπα ΝΒΑ) στην Λισσαβόνα και σε τέσσερις γερμανικές πόλεις (Γκέλζενκιρχεν, Κολωνία, Ντίσελντορφ και Ντούισμπουργκ), όπου και ολοκληρώθηκαν τον Αύγουστο οι δύο κορυφαίες ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Για κόσμο στις εξέδρες, βεβαίως, ούτε λόγος…
Αγκώνες και αποστάσεις
Η αβεβαιότητα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ιού Covid-19 προκάλεσε, ειδικά στο ξεκίνημα της επανέναρξης των αγώνων, σύγχυση ακόμα και για το πώς επιτρέπονταν να πανηγυρίζουν οι ποδοσφαιριστές τα γκολ.
Είδαμε πανηγυρισμούς με τους αγκώνες να αντικαθιστούν τα χέρια στο κλασικό high five, αλλά και την κοινή γνώμη να αντιμετωπίζει (σχεδόν) με φρίκη περιπτώσεις όπου συμπαίκτες… τολμούσαν να αγκαλιάζονται και να φιλιούνται μετά από την επίτευξη ενός τέρματος.
Αργά αλλά σταθερά, η κανονικότητα επανήλθε στους αγωνιστικούς χώρους και μεταξύ των ποδοσφαιριστών, έστω και αν οι ομάδες εξακολουθούν να μην μπαίνουν μαζί στο γήπεδο και διατηρούνται, στο μέτρο του δυνατού, αποστάσεις πριν και μετά τα παιχνίδια. Μακριά, αλλά πάντα αγαπημένοι…
Απώλειες δισεκατομμυρίων ευρώ
Τα γήπεδα άδειασαν και, μαζί βεβαίως, τα ταμεία των συλλόγων. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η ομάδα της Premier League με τα περισσότερα sold out, υπολογίζει ότι φέτος οι απώλειες της από το άδειο «Ολντ Τράφορντ» θα αγγίξουν τα 140 εκατομμύρια ευρώ.
Οι απώλειες των πέντε μεγάλων ευρωπαϊκών λιγκών (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία) υπολογίζονται σε πάνω από τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ, με το τσουνάμι των άδειων γηπέδων να παρασέρνει ακόμα και τα τηλεοπτικά συμβόλαια, όπως συνέβη στην Γαλλία.
Πολλές ομάδες κήρυξαν στάση πληρωμών, άλλες συμφώνησαν με τους ποδοσφαιριστές για πολύ γενναίες περικοπές μισθών και άλλες, απλά, εξαφανίστηκαν από τον χάρτη, υπό το τεράστιο βάρος της οικονομικής κρίσης που εξακολουθεί να μαστίζει (και) το ποδόσφαιρο, εξαιτίας του κορονοϊού.
Οι μικρές «ανάσες»
Από τον περασμένο Μάρτιο, όταν έκλεισαν σταδιακά τα ποδοσφαιρικά γήπεδα σε όλο τον πλανήτη, είναι ελάχιστες οι εξαιρέσεις όπου είδαμε, έστω και λίγο κόσμο στις εξέδρες.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου, το Σούπερ Καπ Ευρώπης μεταξύ Μπάγερν Μονάχου και Σεβίλλη στο «Φέρεντς Πούσκας» της Βουδαπέστης συγκέντρωσε πάνω από 15 χιλιάδες φιλάθλους, με μάσκες και αποστάσεις στις εξέδρες και ελέγχους θερμοκρασίας πριν από την είσοδο του κόσμου στο γήπεδο.
Αυτό το επιτυχημένο (άτυπο) τεστ έδωσε ελπίδες ότι οι φίλαθλοι θα επέστρεφαν σταδιακά στις εξέδρες, αλλά σε Champions League και Europa League, είδαμε κόσμο μόνο στα γήπεδα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (Ρωσία και Ουκρανία) και, σε περιορισμένο αριθμό, σε Πορτογαλία και Ουγγαρία.
Στις εγχώριες διοργανώσεις, το «λουκέτο» στην Ισπανία είναι μόνιμο μετά την επανέναρξη, ενώ σε Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία, υπήρξαν μικρές «ανάσες» με παρουσία κόσμου (στη Γερμανία υπήρξαν και αγώνες με πάνω από δέκα χιλιάδες φιλάθλους), αλλά η επέλαση του ιού Covid-19 οδήγησε τις κυβερνήσεις εκ νέου στην απόφαση για κλείσιμο των γηπέδων.
«Το ποδόσφαιρο χωρίς φιλάθλους είναι ένα τίποτα»
Πότε, όμως, θα έρθει η… ξαστεριά για τις ομάδες, μέσω της επιστροφής των φιλάθλων και, μαζί, το άνοιγμα όλων των επιχειρήσεων που ζουν από το ποδόσφαιρο (μπουτίκ, μπαρ, εστιατόρια κλπ.); Δυστυχώς, ουδείς γνωρίζει με σιγουριά.
Ο κορονοϊός έχει πάρει ήδη πάνω από 1,8 εκατομμύρια ψυχές σε όλο τον κόσμο, το τρίτο κύμα φαντάζει ακόμα πιο απειλητικό παρά τα εμβόλια και, προς το παρόν τουλάχιστον, οι κυβερνήσεις έκλεισαν τα λίγα γήπεδα που ήταν (ελαφρώς) ανοιχτά.
Τα άδεια γήπεδα και η νεκρική σιγή που δυστυχώς συνοδεύει τα περισσότερα από τα παιχνίδια, παρά τις (μάλλον αποτυχημένες) προσπάθειες των τηλεοπτικών δικτύων να προσθέτουν τεχνητούς ήχους και γραφικά γεμάτων εξεδρών) επιβεβαιώνουν απλά ότι «το ποδόσφαιρο χωρίς φιλάθλους είναι ένα τίποτα»…