Του Βασίλη Σαμπράκου
Δεν χρειάζεται τεκμηρίωση η θεώρηση ότι με την πρόσληψη του Ράφα Μπενίτεθ ο Παναθηναϊκός δημιούργησε μια συνθήκη επανεκκίνησης.
Όταν βάζεις λογική, δεν μπορεί να μη σκεφτείς ότι ένας προπονητής που αναλαμβάνει μια ομάδα στο τέλος του Οκτωβρίου και ενώ αυτή έχει αλλάξει δύο προπονητές σε ένα περίπου τετράμηνο η μεταβατική διαδικασία θα είναι “επίπονη”.
Σύμφωνα με αυτά που διδάσκονται οι προπονητές στα διπλώματα της UEFA, όταν μια ομάδα αλλάζει προπονητή, δεν αλλάζει απλώς πρόσωπο στον πάγκο· αλλάζει ρυθμό, σκέψη, καθημερινότητα. Κάθε τέτοια μετάβαση περνάει από στάδια, που απαιτούν χρόνο και υπομονή.
Ξεκινά από την “ημερομηνία μηδέν”, όταν ο νέος μάνατζερ μπαίνει στα αποδυτήρια, παρατηρεί, αξιολογεί και καταλαβαίνει τι έχει μπροστά του – μια φάση διάρκειας περίπου δύο εβδομάδων.
Ακολουθεί το στάδιο της ευθυγράμμισης, όπου προσπαθεί να φέρει τους παίκτες στη δική του φιλοσοφία, να δημιουργήσει εμπιστοσύνη και να βάλει νέους κανόνες· συνήθως χρειάζεται άλλες τρεις ή τέσσερις εβδομάδες.
Ακολουθεί η οργάνωση, το χτίσιμο της καθημερινότητας και της τακτικής ταυτότητας, που μπορεί να κρατήσει περίπου ενάμιση μήνα.
Αν όλα κυλήσουν ομαλά, τότε αρχίζει να φαίνεται στο γήπεδο η φάση της απόδοσης – οι πρώτοι αυτοματισμοί, οι αναγνωρίσιμες συμπεριφορές, τα πρώτα αποτελέσματα που παράγονται μέσα από το σχέδιο, όχι από τη συγκυρία.
Λίγο αργότερα θα έρθει αναπόφευκτα η δοκιμασία: μια κρίση, μια σειρά κακών εμφανίσεων ή ένας τραυματισμός και μια απουσία που θα φανερώσει αν η ομάδα έχει αντέξει ψυχολογικά και αν ο προπονητής έχει πραγματικά επιβληθεί.
Όσοι περνούν αυτή τη φάση χωρίς να ραγίσουν, φτάνουν στην εδραίωση – εκεί όπου η ομάδα παίζει “με τη σκέψη του προπονητή”, λειτουργεί από ένστικτο και έχει αποκτήσει ταυτότητα.
Δηλαδή περνά στη φάση που οι πληροφορίες του νέου προπονητή έχουν περάσει στο υποσυνείδητο των ποδοσφαιριστών, της ομάδας.
Από το reset ως την εδραίωση, η διαδικασία συνήθως απαιτεί τουλάχιστον τρεις έως τέσσερις μήνες, και συχνά περισσότερο, γιατί η αλλαγή προπονητή δεν είναι ποτέ απλώς αλλαγή σχεδίων· είναι αλλαγή κουλτούρας
Όλη αυτή η διαδικασία, το “plan for the first 100 days” είναι μια από τις πρακτικές ασκήσεις που κάνουν οι προπονητές που σπουδάζουν για να πάρουν το UEFA Pro δίπλωμα και να δουλέψουν στο κορυφαίο επίπεδο.
Με όλα τα παραπάνω κατά νου, όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι ο Μπενίτεθ στον Παναθηναϊκό βρίσκεται ακόμη στη φάση της “ημερομηνίας μηδέν”.
Και τη ζει αυτή τη φάση με ένα παιχνίδι ανά τρεις μέρες, και ενώ δεν έχει στην διάθεσή του ποδοσφαιριστές πάνω στους οποίους η ομάδα είχε βασίσει πολλά για το παιχνίδι της.
Ναι, είναι ο Μπενίτεθ, κάποιος που έχει σηκώσει πολύ βαριά τρόπαια και έχει επηρεάσει την προπονητική στον καιρό της ακμής του, αλλά η εμπειρία δεν τον κάνει μάγο.
“Καταλαβαίνετε, έχουμε αλλάξει τρεις προπονητές μέσα σε μερικούς μήνες, και κάθε ένας έχει διαφορετικές ιδέες”, είπε στον Βόλο ο Ίνγκασον.
Σαν να ήθελε να πει “έχουμε πάθει εγκεφαλικό με τον βομβαρδισμό των πληροφοριών”. Στον Παναθηναϊκό έχει επικρατήσει, τακτικά, το χάος.
Σε παιχνίδια σαν αυτό στον Βόλο, εκεί που της λείπει μιας ομάδας η ποιότητα στην ομαδική τεχνική, η ομάδα και κατ’ επέκταση ο προπονητής έχουν την ανάγκη να δουν την ατομική ποιότητα να καλύπτει ένα μέρος του ομαδικού ελλείμματος.
Άρα είναι εύκολη η εξήγηση για αυτό που του συνέβη του Παναθηναϊκού στον Βόλο: δεν βρήκε ποτέ έναν ηγέτη για να πάρει την ευθύνη και να επιχειρήσει με μια ενέργεια να δημιουργήσει μια έκπληξη για την καλοστημένη και καλοδουλεμένη αντίπαλη άμυνα.
Και ακριβώς εκεί βρίσκεται η κεντρική ιδέα αυτής της νέας ιστορίας που γράφει ο Παναθηναϊκός με τον Ράφα Μπενίτεθ.
Αν και με αυτόν τον προπονητή λειτουργήσει με το ίδιο μυαλό και “απαιτεί” αποτελέσματα με το καλημέρα, δηλαδή αν τον προσέλαβε με την πρεμούρα να τον δει να σηκώνει τον Μάιο τον τίτλο, θα γράψει την ιστορία ακόμη μιας αποτυχίας.
Το πραγματικό ποδόσφαιρο δεν είναι TikTok, να δεις το βίντεο με την παρουσίαση του Μπενίτεθ κι ύστερα να κουνήσεις τον αντίχειρα για να πας στο βίντεο της κατάκτησης του τίτλου.
Είναι άλλο να έχεις μια προσμονή, και άλλο να έχεις την απαίτηση και κυρίως να μην έχεις υπομονή.
Πώς να την βρει όμως την υπομονή ο κόσμος του Παναθηναϊκού, όταν ζει 15 χρόνια μακριά από τον τίτλο και δεν εμπιστεύεται αυτόν που διοικεί την ΠΑΕ στην διάρκεια των τελευταίων περίπου 13 ετών;
Σε αυτό το σημείο κρύβεται η μόνη επιλογή που έχει ο Παναθηναϊκός για να αυξήσει τις πιθανότητες να φτιάξει ομάδα: να αφήσει τον προπονητή να μιλήσει δημόσια για να εξηγήσει στον κόσμο το πλάνο του και την διαδικασία.
Αν συμβεί αυτό, όσοι θα βρίσκονται στο γήπεδο θα είναι καλά ενημερωμένοι και γι’ αυτό προετοιμασμένοι. Ο ορισμός των αποτελεσματικών δημοσίων σχέσεων.
Και γιατί να πιστέψει ο κόσμος στο νέο σχέδιο; Η μόνη επιλογή που έχει ο Παναθηναϊκός για να πείσει τον κόσμο του να ακολουθήσει κρύβεται στην απάντηση αυτής της ερώτησης.
Μόνο αν πείσει τον κόσμο του ότι πλέον ηγείται άλλος, δηλαδή ηγείται ο Μπενίτεθ και όχι ο Γιάννης Αλαφούζος, μπορεί να αγοράσει χρόνο.
Άρα σε αυτή τη συνέντευξη Τύπου ο Ισπανός προπονητής θα έπρεπε να έχει δίπλα του τον ιδιοκτήτη, που θα δηλώσει με τεκμηρίωση ότι στο εξής και μέχρι τη λήξη της περιόδου εκείνος και όσοι τον περιβάλλουν δεν θα εμπλακούν στο ελάχιστο με τις διαδικασίες του ποδοσφαιρικού τμήματος και θα αφήσουν τον προπονητή να επιλέξει τα πρόσωπα με τα οποία θα δουλέψει για να χτίσει τον νέο Παναθηναϊκό.
Στην δεδομένη στιγμή, τον Νοέμβριο του 2025, ο Παναθηναϊκός έχει μια μόνη ελπίδα για να κάνει πραγματικό πρωταθλητισμό μέχρι το καλοκαίρι του 2027: να κάνει μάνατζερ αγγλικού τύπου τον Μπενίτεθ, και να αφήσει σε “άφθαρτους” διευθυντές την διεύθυνση του ποδοσφαιρικού τμήματος, πείθοντας τον κόσμο ότι ο Γιάννης Αλαφούζος δεν συμμετέχει στις διαδικασίες για την λήψη των σοβαρών αποφάσεων.
Οτιδήποτε άλλο θα οδηγήσει και τον Μπενίτεθ στον δρόμο των προκατόχων του.
Πηγή: Gazzetta
