Του Κώστα Μπράτσου
Αν και αργία σήμερα 26 Δεκεμβρίου, τα πρωταθλήματα Αγγλίας και Σκωτίας έχουν έχουν πλήρη αγωνιστική, διατηρώντας την παράδοση. Από πού προέκυψε, όμως, η Boxing Day και ποια είναι η σχέση της με το ποδόσφαιρο; Διαβάστε την ιστορική αναδρομή σε ένα έθιμο που κρατάει χρόνια…
26 Δεκεμβρίου: Η ημέρα που ακολουθεί τη γιορτή των Χριστουγέννων και η οποία σαφώς εντάσσεται στο κλίμα κατάνυξης αυτής της περιόδου. Ημέρα που γιορτάζεται ο Αγιος Στέφανος στις περισσοτερες χώρες της Ευρώπης και ημέρα με μία ειδική έννοια στην Μ. Βρετανία, τις πρώην αγγλικές αποικίες και σε Καναδά, Αυστραλία κ.α.
Η Boxing Day, όπως ονομάζεται χαρακτηριστικά σε αυτές τις χώρες, είναι μία αργία που εορτάζεται συνήθως με την οικογένεια να μένει σπίτι συγκεντρωμένη, όπως συμβαίνει και τα Χριστούγεννα. Ουσιαστικά, αποτελεί επέκταση των Χριστουγέννων και ο λόγος ύπαρξης αυτής της γιορτής χάνεται στα βάθη των αιώνων στην Βρετανία.
Υπάρχουν πολλές εκδοχές για το πως προέκυψε αυτή η μέρα και γιατί πήρε αυτό το περίεργο όνομα. “Boxing Day” σημαίνει “Ημέρα του Κουτιού” στην ελληνική μετάφραση και στη σύγχρονη εποχή, η ονομασία μπορεί να αποδοθεί στο άνοιγμα των δώρων των Χριστουγέννων τη συγκεκριμένη ημέρα (εάν αυτό δεν έχει συμβεί ήδη στις 25 Δεκεμβρίου).
Ιστορικά, οι εκδοχές είναι πολλές και ποικίλουν από τόπο σε τόπο. Το πότε πρωτοεμφανίστηκε δεν έχει γίνει γνωστό με ακρίβεια, ωστόσο οι περισσότερες εκδοχές συγκλίνουν στα χρόνια του Μεσαίωνα. Ιδού ορισμένες από τις επικρατέστερες…
Η ημέρα των Χριστουγέννων είχε πολύ δουλειά για τους υπηρέτες, οι οποίοι έμεναν μακριά από τις οικογένειές τους αυτές τις ημέρες. Ετσι, την επομένη έπαιρναν ρεπό, επέστρεφαν στα σπίτια τους και έπαιρναν σε κουτιά το φαγητό που είχε απομείνει από την γιορτή των αφεντικών τους.
Η ανταλλαγή των δώρων, χρημάτων και αγαθών μεταξύ ατόμων του ίδιου κοινωνικού επιπέδου γινόταν την ημέρα των Χριστουγέννων ή πριν, ενώ η χαρά για αυτούς με μικρότερες δυνατότητες ερχόταν μία ημέρα μετά τις γιορτές.
Μέλη της εμπορικής τάξης έδιναν κουτιά με φαγητό και φρούτα στους βοηθούς τους στις 26 Δεκεμβρίου, ως αναγνώριση των κόπων τους όλη τη χρονιά.
Η ημέρα των Χριστουγέννων αποτελούσε αφορμή συγκέντρωσης όλων των μελών της οικογένειας στον ίδιο χώρο και οι εορτασμοί συνήθως κρατούσαν μέχρι την επομένη. Προτού, λοιπόν, χωριστεί και πάλι η οικογένεια, οι κυβερνήτες των περιοχών μοίραζαν τα… δώρα τους στον λαό (όπως είχαν υποχρέωση να κάνουν βάσει νόμων), προσφέροντας σε κουτιά φαγητό, ρούχα, εργαλεία και άλλα αγαθά, αναλόγως το μέγεθος της κάθε οικογένειας, που εκείνη την ημέρα ήταν φανερό.
Στις 26 Δεκεμβρίου, οι υπηρέτες στην Βρετανία κουβαλούσαν κουτιά στα σπίτια των αφεντικών τους, τα οποία έριχναν μέσα νομίσματα, ως δώρο για το τέλος της χρονιάς. Μία παρεμφερής εκδοχή θέλει τα αφεντικά να έχουν τοποθετήσει κουτιά σε μία γωνιά του σπιτιού από την αρχή της χρονιάς, στα οποία έβαζαν ένα χρηματικό ποσό και την επομένη των Χριστουγέννων οι υπηρέτες έσπαγαν τα κουτιά ανακαλύπτοντας τη… γενναιοδωρία των αφεντικών τους.
Στις εκκλησίες, τα κουτιά που προορίζονταν για ετήσιες δωρεές ανοίγονταν την ημέρα των Χριστουγέννων και τα ποσά που είχαν συγκεντρωθεί διανέμονταν από τον κλήρο την επομένη, την Boxing Day.
Στις 26 Δεκεμβρίου του 1920, στο “Γκούντισον Παρκ” του Λίβερπουλ, διεξήχθη το παιχνίδι των γυναικείων ομάδων Κερ Λέιντιζ και Σεντ Χέλεν Λέιντιζ. Στις εξέδρες συγκεντρώθηκαν 53.000 φίλαθλοι, ενώ 10 με 15.000 έμειναν εκτός γηπέδου, αφού το γήπεδο ήταν πλήρες. Αυτή η προσέλευση σήμανε “συναγερμό” στην Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της χώρας, αφού… απειλούσε το ανδρικό ποδόσφαιρο. Ως εκ τούτου, το γυναικείο ποδόσφαιρο μπήκε στον “πάγο” και στην Αγγλία ξαναπαίχτηκε επισήμως μετά από πενήντα χρόνια.
Boxing Day και ποδόσφαιρο
Κατά την Boxing Day η παράδοση θέλει τα πρωταθλήματα της Μεγάλης Βρετανίας να την… τιμούν εντός των αγωνιστικών χώρων. Η αρχή έγινε με την Ιρλανδία, στο πρωτάθλημα της οποίας τη συγκεκριμένη ημέρα διεξάγονταν όλα τα μεγάλα ντέρμπι, όπως π.χ. το παιχνίδι μεταξύ της Γκλεντόραν με την Λίνφιλντ.
Με τον καιρό, η τοποθέτηση αγώνων στο καλεντάρι την 26η Δεκεμβρίου έγινε… καθεστώς και πλέον κάθε ποδοσφαιρόφιλος έχει τη δυνατότητα σε μία αργία, να παρακολουθήσει αγώνες πρωταθλήματος.
Τα υπερβολικά φορτωμένα προγράμματα των ομάδων, πάντως, τα τελευταία χρόνια, έχουν φέρει στο… εδώλιο αρκετές φορές την Boxing Day. Οι προπονητές και οι παίκτες ζητούν να μην συνεχιστεί αυτή η παράδοση και να μην διεξάγονται αγώνες αυτήν τη μέρα. Εξάλλου, μέσα σε διάστημα μικρότερο των δύο εβδομάδων (λίγο πριν τα Χριστούγεννα μέχρι και την Πρωτοχρονιά), οι σύλλογοι της Premiership δίνουν κάθε χρόνο τρεις αγώνες, ώστε να ολοκληρωθεί το πρωτάθλημα μέσα στα προκαθορισμένα χρονικά πλαίσια.
Πηγή: Contra
