Του Αργύρη Παρταγάνη
Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται το ελληνικό μπάσκετ στις μικρές ηλικίες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη; Το ερώτημα έχει τεθεί πολλές φορές, με διαφορετικές αφορμές και με διαφορετική στόχευση. Ο μέσος μπασκετικός φίλαθλος θυμάται συσσωρευμένες επιτυχίες των «μικρών» εθνικών ομάδων και συγκεκριμένες φουρνιές παικτών που έγραψαν ιστορία σ’ αυτό το επίπεδο. Κοιτώντας μέσα απ’ αυτό το πρίσμα, θεωρούν ότι οι μικροί μπασκετμπολίστες μας (αγόρια, αλλά και κορίτσια) συγκαταλέγονται ανάμεσα στους κορυφαίους της Ευρώπης εξ ορισμού.
Υπάρχει και η άλλη ανάγνωση. Πολλοί σημειώνουν την έλλειψη μεταλλίων τα τελευταία χρόνια και θεωρούν ότι το ελληνικό μπάσκετ, στο επίπεδο των μικρών ηλικιών, υφίσταται μια γενική καθίζηση. Τέτοια, που να αφήνει αμφιβολίες για το αν το μπάσκετ στη χώρας μας βρίσκεται ακόμα στην ελίτ της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Αυτές οι αντικρουόμενες απόψεις αποτέλεσαν και το κίνητρο για την έρευνα που θα διαβάσετε, η οποία έχει σκοπό να απαντήσει στην ερώτηση αυτή με αριθμούς και στοιχεία, που δεν αμφισβητούνται.
Επιχειρούμε, λοιπόν, να καταγράψουμε την πλήρη κατάταξη στις μικρές ηλικίες του ευρωπαϊκού μπάσκετ από το 2005 και μετά.
Η χρονιά έναρξης δεν είναι ούτε τυχαία, ούτε αυθαίρετη. Το 2005 η ευρωπαϊκή ζώνη της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας (FIBA Europe) καθιέρωσε το σύστημα των κατηγοριών σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες (Νέων Ανδρών/Γυναικών, Εφήβων/Νεανίδων και Παίδων/Κορασίδων) κι επίσης την διεξαγωγή τους κάθε χρόνο. Οι ομάδες πλέον χωρίστηκαν σε δύο (και προοδευτικά σε τρεις) κατηγορίες, με προβιβασμούς και υποβιβασμούς, αλλά και με απόλυτη κατάταξη. Δηλαδή δεν κατατάσσονται απλώς οι πρώτες ομάδες κάθε τουρνουά ή μόνο αυτές της Α’ κατηγορίας, αλλά κι αυτές της Β’ κατηγορίας. Αυτό διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό την έρευνα και προσθέτει αξιοπιστία, καθώς δεν υπάρχουν προσωπικά κριτήρια αξιολόγησης, αλλά μόνο η κατάταξη σε κάθε χρονιά.
Το σύστημα βαθμολόγησης είναι τελείως αντίθετο από το συνηθισμένο: Πρώτος στην κατάταξη δεν είναι αυτός που έχει τους περισσότερους βαθμούς, αλλά αυτός με τους λιγότερους! Το δανειστήκαμε από την… ιστιοπλοΐα και τη βαθμολογία κάθε ιστιοδρομίας. Εκεί ο πρώτος παίρνει 1 βαθμό, ο δεύτερος 2, ο τρίτος 3 κ.ο.κ. Οπότε σύμφωνα με αυτό το σύστημα ο πρωταθλητής κάθε κατηγορίας παίρνει 1 βαθμό, το αργυρό μετάλλιο δίνει 2, το χάλκινο 3 κ.ο.κ. Οι ομάδες που, για διάφορους λόγους, δεν συμμετείχαν σε μία διοργάνωση, βαθμολογούνται με έναν βαθμό περισσότερο από την τελευταία ομάδα που συμμετείχε και κατατάχθηκε.
Θα διαβάσετε, λοιπόν, έξι διαφορετικούς πίνακες, έναν για κάθε διοργάνωση (Νέων Ανδρών, Νέων Γυναικών, Εφήβων, Νεανίδων, Παίδων, Κορασίδων) από το 2005 ως το 2022. Από την κατάταξη των ομάδων και τους συνολικούς βαθμούς που πήραν φαίνεται και η δυναμική τους στο συγκεκριμένο ηλικιακό επίπεδο.
Φυσικά και αναγνωρίζουμε ότι σε κάποιες περιπτώσεις και σε κάποιες διοργανώσεις η κατάταξη των ομάδων δεν αποτυπώνει ξεκάθαρα τη δυναμική τους. Ένας τραυματισμός σε κρίσιμο σημείο ή ένα άτυχο αποτέλεσμα σε χιαστί ματς μπορούν να επηρεάσουν την τελική κατάταξη. Είναι, όμως, τέτοιο το δείγμα σε κάθε βαθμολογία (16 διοργανώσεις) που μπορεί να χαρακτηριστεί αξιόπιστο.
Παίδες
Έφηβοι
Νέοι Άνδρες
Όπως φαίνεται στους πίνακες, η Ελλάδα βρίσκεται στην 7η θέση της κατάταξης στους Νέους Άνδρες και στους Εφήβους και στην 9η στους Παίδες. Αντίστοιχα βρίσκεται στην 18η θέση στις Νέες Γυναίκες και στις Νεανίδες και στην 14η στις Κορασίδες. Η αλήθεια, λοιπόν, σχετικά με το επίπεδό μας βρίσκεται κάπου στη μέση.
Το ελληνικό μπάσκετ δεν μπορεί επ’ ουδενί να χαρακτηριστεί ευρωπαϊκή υπερδύναμη στις μικρές ηλικίες. Η Ισπανία δικαίως κατέχει αυτό τον τίτλο, με αποτελέσματα και πλασαρίσματα που θυμίζουν άλλες εποχές και δεκαετίες, όπου η ΕΣΣΔ και η ενωμένη Γιουγκοσλαβία σάρωναν τις πρωτιές και τα μετάλλια. Υπάρχει, όμως, αξιοσημείωτη διαφορά και με άλλες δυνάμεις, όπως η Λιθουανία, η Γαλλία, η Σερβία. Ομάδες όπως η Τουρκία, η Ιταλία και η Ρωσία (αν δεν υπολογίσουμε τον φετινό της αποκλεισμό, που της «στοίχισε» πολλούς βαθμούς) βρίσκονται διαχρονικά πάνω από εμάς στην κατάταξη. Και υπάρχει μια σειρά ομάδων (Ισραήλ, Λετονία, Γερμανία, Σλοβενία) οι οποίες κερδίζουν συνεχώς έδαφος. Αναφερόμαστε πάντα σε διαχρονικές επιτυχίες, όχι σε μια-δύο καλές φουρνιές.
Κορασίδες
Νεάνιδες
Νέες Γυναίκες
Στα κορίτσια, η καλύτερη κατάταξή μας είναι στο επίπεδο των Κορασίδων, όπου μάλιστα στις περισσότερες διοργανώσεις συμμετείχαμε στην Α΄ κατηγορία. Η 18η θέση των Νεανίδων και Νέων Γυναικών μας τοποθετούν σ’ ένα γκρουπ ομάδων που μπορεί να θεωρηθεί… ασανσέρ μεταξύ Α’ και Β’ κατηγορίας και τα αποτελέσματά τους διαφοροποιούνται ανάλογα με το επίπεδο της κάθε φουρνιάς.
Συμπέρασμα: Δεν είμαστε πρώτοι, αλλά παραμένουμε διαχρονικά σε υψηλό επίπεδο. Οπωσδήποτε υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, όμως τα αποτελέσματα δεν θα έλθουν από τη μία ημέρα στην άλλη. Χρειάζεται πλάνο, πίστη, δουλειά και υπομονή.
Κι αν κάτι φαίνεται ξεκάθαρα από αυτούς τους πίνακες, είναι ότι… δεν παίζουμε μόνοι μας. Υπάρχουν πολλές χώρες που καλλιεργούν το μπάσκετ σε υψηλό επίπεδο. Επενδύουν στις μικρές ηλικίες, έχουν πια τεχνογνωσία, έχουν όρεξη, έχουν κορμιά για να δουλέψουν, έχουν πλάνο. Οι εποχές που θεωρούσαμε την πλειοψηφία των Ευρωπαίων ως πολύ υποδεέστερους και παραδεχόμασταν ως δυνατές μόνο 4-5 ομάδες έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Όλοι δουλεύουν, οφείλουμε να το κάνουμε κι εμείς με μεγαλύτερη ένταση για να διατηρηθούμε στην ελίτ και, γιατί όχι, να σκαρφαλώσουμε ψηλότερα.
Πηγή: ΕΟΚ e-magazine
