Του Θάνου Σαρρή
«Μαζική εξάπλωση του καρκίνου της χειραγώγησης των αγώνων». Αυτά ήταν τα λόγια του επικεφαλής της Sportradar για τον τρόπο που οι επιτήδειοι προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν τις συνθήκες που δημιούργησε ο κορονοϊός και να επεκτείνουν την εγκληματική τους δραστηριότητα. Ο βασικός λόγος ήταν, φυσικά, οικονομικός. Η πανδημία, η διακοπή των πρωταθλημάτων και η συνέχειά τους χωρίς φιλάθλους στις κερκίδες προκάλεσε σοβαρά πλήγματα στα ταμεία των συλλόγων. Ομάδες -μεγαθήρια, όπως η Άρσεναλ, προχώρησαν σε απολύσεις προσωπικού, ενώ στη Γερμανία ο Κρίστιαν Σέιφερτ, εκτελεστικός διευθυντής της Bundesliga, υποστήριξε πως οι 13 από τις 36 ομάδες των δύο πρώτων κατηγοριών βρέθηκαν αντιμέτωπες με τον αφανισμό.
Εξάπλωση και εκμετάλλευση
Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια του πρώην, πλέον, προέδρου της Μπαρτσελόνα, Γιόσεπ Μπαρτομέου, λίγο πριν οδηγηθεί στην παραίτηση: «Από τις 14 Μαρτίου δεν έχουμε λάβει ούτε ευρώ. Έχουμε χάσει 200 εκατομμύρια! Έπρεπε να κλείσουμε τις μπουτίκ και το μουσείο, ενώ δεν υπήρχαν καθόλου πωλήσεις εισιτηρίων. Επιστρέψαμε τα χρήματα για τα παιχνίδια που ο κόσμος δεν μπορούσε να βρεθεί στο γήπεδο. Διακόσια εκατομμύρια είναι πολύ μεγάλο χτύπημα. Στον σχεδιασμό μας είχαμε υπολογίσει έσοδα 1.1 δις και τώρα θα εισπράξουμε 30% λιγότερα λόγω του κορονοϊού. Το λέω αυτό επειδή αν κάποιος σκεφτεί ότι η πανδημία δεν επηρεάζει την Μπαρτσελόνα, κάνει λάθος. Επηρεάζει όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά κλαμπ και η Μπάρτσα είναι ο σύλλογος με τα περισσότερα έσοδα στην Ευρώπη, οπότε επηρεάζεται περισσότερο από κάθε άλλον».
Μικρότερες ομάδες, σε πιο αδύναμες λίγκες, έφτασαν να αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης. Το ίδιο συνέβη με ποδοσφαιριστές, διαιτητές αλλά και άλλους εργαζόμενους του χώρου. Ο δεύτερος λόγος είναι η αύξηση της δημοτικότητας άλλων αθλημάτων τον καιρό της διακοπής των πρωταθλημάτων και κυρίως των esports, που συνεχώς αναπτύσσονται. Τα εγκληματικά δίκτυα που λυμαίνονται τον αθλητισμό αντιλήφθηκαν γρήγορα το αδιέξοδο, στο οποίο βρέθηκαν αθλητές εκτός των “μεγάλων” σπορ και τους έθεσαν ένα εκβιαστικό δίλημμα, προκειμένου να τους δώσουν παράταση ζωής.
Από το ποδόσφαιρο στα esports
Ο Αντρέας Κράνιτς, διευθυντής της Sportsradar, της εταιρείας που συνεργάζεται με 80 αθλητικές αρχές και σύμφωνα με τη FIFA αποτελεί τον ηγέτη στον εντοπισμό ύποπτων αγώνων, τόνισε: «Αν και τα περισσότερα αθλήματα κατέρρευσαν το 2020 ως συνέπεια του Covid-19, ανακαλύψαμε μια τεράστια εξάπλωση του καρκίνου της χειραγώγησης των αγώνων. Στο παρελθόν, οι fixers στόχευαν τα αθλήματα, στα οποία το κέρδος και οι τζίροι ήταν τεράστια, όπως το ποδόσφαιρο, το τένις και το μπάσκετ. Πλέον, αυτό έχει αλλάξει».
Η εταιρεία του βρήκε περισσότερους από 600.000 αγώνες σε 26 αθλήματα μέσα στο 2020, ενώ εντόπισε ύποπτη στοιχηματική δραστηριότητα σε ποδοσφαιρικά φιλικά, καθώς και χειραγώγηση σε άλλα αθλήματα, όπως το πινγκ-πονγκ, τα esports και το βόλεϊ. «Αυτό που επιτήδειοι κατάλαβαν γρήγορα, είναι ότι πολλά αθλήματα πλέον υποφέρουν οικονομικά, ως συνέπεια του Covid-19. Και ότι εκεί που υπάρχουν πολύ λιγότερα χρήματα, οι παίκτες, οι διαιτητές και οι προπονητές γίνονται όλο και πιο ευάλωτοι. Έχουμε δει ανθρώπους που στήνουν αγώνες να εξαγοράζουν ολόκληρους συλλόγους, να επενδύουν, να φέρνουν τους δικούς τους ανθρώπους και να ξεκινούν τη χειραγώγηση», πρόσθεσε ο Κράνιτς, δείχνοντας τη δύναμη που έχουν αποκτήσει πλέον τα κυκλώματα των στημένων αγώνων.
Ασπίδα κατά των στημένων
Σύμφωνα με τον Guardian, ποδοσφαιρικές ομάδες από τη Ρωσία, τη Βραζιλία, το Βιετνάμ, την Τσεχία και την Αρμενία συχνά λαμβάνουν μέρος σε ύποπτα φιλικά, τα οποία αυξήθηκαν από 32 το 2010 σε 62 το 2020. Μια στρατηγική που έχουν αναπτύξει οι fixers είναι να προσεγγίζουν ομάδες και άτομα κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής ή χειμερινής προετοιμασίας, όπου τα άτομα – κλειδιά μπορούν να φύγουν από τη χώρα πριν προκύψουν ανακριτικές διαδικασίες. Στο πινγκ πονγκ, ένα ματς είχε “χτυπήσει” τα συστήματα των ερευνητών το 2019, ενώ το 2020 υπήρξαν 20. Αντίστοιχα, στα esports, οι τρεις ύποπτοι αγώνες του 2019 έγιναν 39 πέρυσι. Εσχάτως, σύμφωνα με τη Sportradar, διαιτητής στην Ευρώπη είναι ύποπτος για χειραγώγηση ενός αγώνα, προκειμένου να μπουν δύο γκολ στο πρώτο ημίχρονο.
Συνολικά, τα συστήματα της Sportradar έδειξαν συνολικά 526 παιχνίδια με υψηλές πιθανότητες χειραγώγησης, έναντι 661 το 2019. Ωστόσο, ο Κράνιτς τόνισε ότι το ποσοστό έχει ανέβει, ενώ νέα αθλήματα, νέες λίγκες και νέες ομοσπονδίες έχουν μπει στο στόχαστρο. Ως «αντίδοτο» σε αυτό, η εταιρεία προθυμοποιήθηκε ναα παραχωρήσει το Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού Απάτης σε όλες τις αθλητικές Ομοσπονδίες, ούτως ώστε να τις βοηθήσει να προστατευτούν από τον κίνδυνο. «Θα είναι σαν συναγερμός για τους κλέφτες, δωρεάν για πάντα, προκειμένου να προειδοποιεί τους αθλητικούς μας εταίρους για ύποπτα ματς. Από το 2009, έχουμε βρει περισσότερα από 5.300 χειραγωγημένα ματς σε όλα τα σπορ. Και όταν λέμε ότι ένα ματς είναι χειραγωγημένο, είμαστε 100% σίγουροι», κατέληξε ο Κράνιτς.
Το κόστος αναμένεται να ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο, ωστόσο η αξία της επένδυσης σε έναν «καθαρό» αθλητισμό είναι ανεκτίμητη. Τους επόμενους μήνες θα κορυφωθεί η συζήτηση των ανθρώπων της εταιρείας με τους επικεφαλής των εκάστοτε αθλημάτων, προκειμένου από τον Οκτώβριο τα προηγμένα συστήματα εντοπισμού της Sportradar να είναι σε θέση να προστατέψουν όλα εκείνα τα αθλήματα, που τράβηξαν τους επιτήδειους μετά την πανδημία. Οι Ομοσπονδίες στη συνέχεια θα λαμβάνουν την απόφαση για το αν θα προχωρήσουν σε έρευνα οι ίδιες, αν θα ενημερώσουν την αστυνομία ή αν θα ζητήσουν τη βοήθεια των ερευνητών της Sportradar.
Η μεγάλη πρόκληση, βέβαια, είναι να αναλάβουν πραγματική δράση οι Ομοσπονδίες και οι λίγκες όταν ένας «αγώνας» χτυπήσει στο σύστημα…
Πηγή: Το Κουτί της Πανδώρας
