Του Βασίλη Σκουντή
Στις 13 του περασμένου Δεκεμβρίου στην Πόλη ο Κέντρικ Ναν ήταν απών, εκτίοντας την ποινή αποκλεισμού μιας αγωνιστικής ελέω της αποβολής του στο ματς με την Παρτίζαν και οι Πράσινοι έχασαν τα αυγά και τα καλάθια, γνωρίζοντας μια βαριά ήττα (67-93) από την Εφές.
Στις 6 Φεβρουαρίου του 2025 στο ΟΑΚΑ ο Ναν ήταν όχι μονάχα παρών, αλλά ξεφάντωσε κιόλας σκοράροντας 36 πόντους και οδηγώντας τους επτάκις πρωταθλητές Ευρώπης στην επικράτηση με 104-89.
Ο Σουλτάνος Ναν και το 8-0 της Εφές
Απόψε, 22 Απριλίου του 2025 ο Ναν περιμένει τους Τούρκους φορώντας στο κεφάλι του (με ή χωρίς αφάνα στην κώμη) δυο στέμματα: αυτό του πρώτου σκόρερ και εκείνο του MVP της κανονικής περιόδου, με ό,τι αυτή η διπλή ευτυχής συγκυρία συνεπάγεται στη δικαιολογημένη επιθυμία του να αποδείξει ότι όντως είναι ο βασιλεύς των βασιλέων!
Και βασιλεύς και (παρεμπιπτόντως, λόγω του αντιπάλου) Σουλτάνος!
Αλλά και οι δις εστεμμένοι εισβολείς έρχονται με τα σέα τους και τα μέα τους, το δίχως άλλο: από εκείνο το βράδυ της 6ης Φεβρουαρίου που βρέθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα και δέχθηκαν τα πυρά του Ναν, δεν έχουν γνωρίσει καμιά άλλη ήττα!
Έπαιξαν οκτώ ματς, νίκησαν σε όλα, αναρριχήθηκαν στην έκτη θέση και προφανώς επιφυλάσσονται δια τα περαιτέρω, ώστε ν’ αποδείξουν κιόλας στον ηθικό αυτουργό των θριάμβων τους ότι μπορούν να τα καταφέρουν και ερήμην του…
Ο αυτουργός Αταμάν και το τουρκικό lobby
Μιας και το ‘φερε η κουβέντα ο Εργκίν Αταμάν κάθισε στον πάγκο της Eφές επί δέκα σεζόν, (1999, 2001, 2008-2010, 2017-2023) και την οδήγησε στην κατάκτηση δυο τροπαίων της EuroLeague, πέντε Πρωταθλημάτων και πέντε Κυπέλλων.
Την οδήγησε επίσης σε άλλα δυο Final 4 της Euroleague, χώρια το τι θα κατάφερνε τη σεζόν 2019-2020 , η οποία τερματίσθηκε πρόωρα και άδοξα λόγω της πανδημίας…
Πέρα από τον Αταμάν, η Εφές θα βρει απέναντι της άλλους τρεις Τούρκους εκ των οποίων οι δυο έχουν υπάρξει στελέχη της (Τζέντι Όσμαν), Τσενκ Γιλντιρίμ, ενώ ο τρίτος (Ομέρ Γιούρτσεβεν) προέρχεται από τους… ακατονόμαστους εχθρούς της (Φενέρμπαχτσε).
Oι δυο ημιτελικοί και η σειρά του 2005
Αρχής γενομένης από τη σεζόν 1993-94 οι δυο ομάδες έχουν βρεθεί αντιμέτωπες 42 φορές με τους Πράσινους να έχουν τη μερίδα του λέοντος με σκορ 23-19.
Σε αυτό το μεταξύ τους νταλαβέρι οι Πράσινοι ανακαλούν στη μνήμη τους τρεις σημαδιακές στιγμές, καθώς νίκησαν την Εφές στον ημιτελικό του Final 4 του 2000 στην Πυλαία με 81-71, στον ημιτελικό του Final 4 του 2001 στο Παρίσι με 74-66 και στη σειρά των playoffs της σεζόν 2004-05 με λάφυρο την πρόκριση στο Final 4 της Μόσχας.
Για να βάλω το ιστορικό υπόβαθρο σε αυτό το ελληνοτουρκικό αλισβερίσι, η πρώτη ελληνική ομάδα που αντιμετώπισε την Εφές είναι ο Άρης τη σεζόν 1979-80 στον όμιλο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όπου μοιράστηκαν τις νίκες (63-66 και 112-87).
Η καρεκλομαχία και οι πέντε καρέκλες
Την περίοδο 1989-90 τη βρήκε στο δρόμο του, στο Κύπελλο Κόρατς ο Πανιώνιος που γνώρισε δύο ήττες (93-95, 84-94), ενώ στις 16 Μαρτίου του 1993 την αντιμετώπισε και πάλι ο Άρης στο Τορίνο, με τον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων να χρίζει νικήτρια την ελληνική ομάδα (50-48), αλλά και να εξελίσσεται σε μια πρωτοφανή καρεκλομαχία!
Κι από τις ιπτάμενες καρέκλες στην πρωτεύουσα του Πιεμόντε φτάσαμε μετά από οκτώ μήνες στις πέντε στημένες καρέκλες της Γλυφάδας!
Από τις αρχές της δεκαετίες του ’90 η Εφές Πίλσεν παρουσιαζόταν ως μια ανερχόμενη δύναμη του ευρωπαϊκού μπάσκετ (μάλιστα το 1996 κατέκτησε το Κύπελλο Κόρατς με αντίπαλο την Ολίμπια Μιλάνο) και ως εκ τούτου μπήκε για τα καλά στο κάδρο του ελληνικού μπάσκετ.
Η αναφορά στις πέντε στημένες καρέκλες της Γλυφάδας δεν είναι σχήμα λόγου: τη σεζόν 1993-94 και σε πείσμα της ανωτερότητας του, που τον οδήγησε έως το Final 4 του Τελ Αβίβ, ο Παναθηναϊκός άρπαξε δυο κρυάδες από τους πρωταθλητές Τουρκίας!
Το πρώτο ραντεβού του Παναθηναϊκού με την τότε λεγόμενη Εφές Πίλσεν συντελέστηκε στις 25 Νοεμβρίου του 1993 και υπήρξε μοιραίο πολλώ λογιώ…
Ο Αραφάτ και η Μακεδονία
Η υπόθεση είχε αρχίσει να βρομάει από την παραμονή, όταν η τουρκική αποστολή έφτασε στο παλιό αεροδρόμιο ταυτόχρονα με τον Γιασέρ Αραφάτ που ερχόταν για να συναντήσει τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Στον έλεγχο των διαβατηρίων όταν ο Πέταρ Ναουμόσκι ρωτήθηκε για την πατρίδα του, απάντησε ότι «είμαι από τη Μακεδονία» και δεδομένης της έντασης που επικρατούσε εκείνη την εποχή έγινε της κακομοίρας!
Ο Σκοπιανός γκαρντ ανακάλεσε στη συνέχεια δηλώνοντας υπήκοος της FYROM, ενώ την ίδια στιγμή οι προπονητής Αϊντίν Ερς ξεχνούσε ότι στον Παναθηναϊκό αγωνιζόταν ο Νίκος Γκάλης και κατονόμαζε ως πιο επικίνδυνους παίκτες τον Βολκόφ, τον Βράνκοβιτς και τον Παταβούκα!
Η βουλγάρικη ζώνη και ο δήμιος Σαρίτσα
Εκείνο το βράδυ στη Γλυφάδα ο (μέντορας του Αταμάν) Αϊντίν Ερς έπαιξε επί σαράντα λεπτά μια παλιομοδίτικη άμυνα ζώνης 3-2 («βουλγάρικη», όπως την αποκαλούσαν από παλιά οι προπονητές) με τους εκάστοτε πέντε παίκτες του να μοιάζουν σαν στημένες καρέκλες, απέναντι στις οποίες ο Παναθηναϊκός αποδείχτηκε ανήμπορος ν’ αντιδράσει με αποτέλεσμα να δεχτεί μια ψυχρολουσία, γνωρίζοντας την απροσδόκητη ήττα με 82-67!
Ήταν στραβό το κλήμα με την αποτυχία, το ‘φαγε και ο γάιδαρος με τη βροχή των αντικειμένων που έπεσαν: τόσο στην είσοδο, όσο και στην έξοδο τους οι Τούρκοι δεν έτυχαν αυτού που ακριβώς θεωρούμε ελληνική φιλοξενία και οι μπαγάσες το κράτησαν μανιάτικο ενόψει της ρεβάνς!
Το στραβό κλήμα εκείνης της βραδιάς το ‘φαγε βασικά ο τότε ανατέλλων σταρ της Εφές, Ουφούκ Σαρίτσα ο οποίος έβαλε 34 πόντους, με 7/11 δίποντα, 4/6 τρίποντα, 8/10 βολές και γράπωσε και επτά ριμπάουντ!
Η «ντροπή» του Παύλου και το αντίο του «Ζε-Πα»
Το μάρμαρο της ήττας έπεσε βαρύ και στον Ζέλικο Παβλίσεβιτς, που μπορεί σε ώρες ανάγκης επιβεβαίωσης και αυτοάμυνας να προέτασσε τα δυο δάχτυλα του και να έλεγε «Τwo Cups, my friend, two Cups» (εννοώντας τα δύο Κύπελλα Πρωταθλητριών, που είχε κατακτήσει με την Τσιμπόνα το 1986 και με τη Γιουγκοπλάστικα το 1991), αλλά αυτά δεν ήταν ικανά να τον σώσουν…
Το ίδιο βράδυ ο Παύλος Γιαννακόπουλος αφού προηγουμένως μπήκε στα αποδυτήρια λέγοντας «πρέπει να ντρέπεστε παιδιά μου», αποφάσισε να αποπέμψει τον Κροάτη προπονητή και να ανακαλέσει εξ εφέδρων τον Κώστα Πολίτη ο οποίος ντεμπούταρε μια εβδομάδα αργότερα (1η Δεκεμβρίου), στο θριαμβευτικό ματς με την μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης, Τζουβεντούτ Μπανταλόνα που είχε στον πάγκο της τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς!
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Αλβέρτης 15, Γκάλης 13, Παταβούκας 9, Βολκόφ 12, Βράνκοβιτς 18 (12ρ.), Γεωργικόπουλος
ΕΦΕΣ ΠΙΛΣΕΝ: Ναουμόσκι 14, Αϊντίν 17, Οτζτούρκ, Ρίτσαρντ 5, Οϊγκούτς 12, Σαρίτσα 34
«Το εξπρές του μεσονυκτίου»
Ο αγώνας του δευτέρου γύρου, στις 27 Ιανουαρίου του 1994, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως το μπασκετικό remake του «Εξπρές του μεσονυκτίου»!
Ήμουν παρών στο «Abdi Ipekci», μαζί με λίγους τολμηρούς συναδέλφους κι αν δεν ήταν δίπλα μας ο καλός φίλος Εσάτ Γιλμαέρ, δεν ξέρω εάν θα με ξανάβλεπε η μανούλα μου ζωντανό!
Βεβαίως περισσότερο από τους δημοσιογράφους, στη δίνη του τουρκικού κυκλώνα (υπό μορφήν αντιποίνων για τα διατρέξαντα στη Γλυφάδα) βρέθηκαν τα μέλη της αποστολής του Παναθηναϊκού, που είδαν τον Χριστό φαντάρο!
Μέσα σε αυτή την πυρακτωμένη έως κολασμένη ατμόσφαιρα ο Παναθηναϊκός πάλεψε το κατά δύναμιν, αλλά εντέλει ηττήθηκε για δεύτερη φορά, αυτή τη φορά με 68-59, σε μια βραδιά στην οποία ο Βολκάν Αϊντίν πέρασε χειροπέδες στο Νίκο Γκάλη, κατεβάζοντας τον στους; 5 πόντους με 1/5 δίποντα, 1/3 τρίποντα και 0/1 βολή!
ΕΦΕΣ ΠΙΛΣΕΝ: Κορουτσού 3, Ναουμόσκι 17, Αϊντίν 11, Οτζτούρκ, Ρίτσαρντ 16, Οϊγκούτς 7, Σαρίτσα 14.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΚΟΣ: Αλβέρτης 2, Γκάλης 5, Παταβούκας 12, Γκέκος, Βολκόφ 18 (13ρ.), Βράνκοβιτς 12, Παπαγιάννης 2, Μυριούνης 3
Tα γλέντια του Ράτζα και το ντεμπούτο του Φώτση
Οι δρόμοι των δύο ομάδων δεν έτυχε να διασταυρωθούν τα επόμενα πέντε χρόνια κι όταν βρέθηκαν πάλι αντιμέτωπες η ατμόσφαιρα ήταν πολύ πιο ειρηνική!
Τη σεζόν 1998-99 ο Παναθηναϊκός δεν άφησε την Εφές να του πάρει τον αέρα και πέτυχε δύο άνετες νίκες. Στο ΟΑΚΑ επικράτησε με 77-63 (Ράτζα 24, Μποντιρόγκα 22, Αλβέρτης 15- Ναουμόσκι 16, Ντρόπμπνιακ 16, Μπεσόκ 14), έχοντας αφηνιασμένο τον Ντίνο που πανηγύριζε ξέφρενα κάθε καλάθι, επειδή οι Τούρκοι τον είχα κατηγορήσει διότι, τάχα, τους πούλησε και προτίμησε την Ελλάδα!
Στις 16 Δεκεμβρίου του 1998, οι Πράσινοι πέρασαν σαν σίφουνας από την Πόλη και διέλυσαν την Εφές με 80-53 (Αλβέρτης 22, Ράτζα 19, Μποντιρόγκα 15- Ναουμόσκι 19, Τούρκογλου 10), σε ένα ματς που έμελλε να αποδειχθεί ιστορικό, διότι εκείνο το βράδυ -με προπονητή τον Λευτέρη Σούμποτιτς- έκανε το ντεμπούτο του με την πράσινη φανέλα ο Αντώνης Φώτσης!
Κουτλουάι: «Σκοράρω και με δεμένα τα μάτια μου»
Την επόμενη σεζόν (1999-2000) οι δυο ομάδες χόντρυναν τις παρτίδες τους, καθώς αναμετρήθηκαν στον ημιτελικό του Final 4!
Στις 18 Απριλίου του 2000 στη νεότευκτο «Παλατάκι» της Πυλαίας ο Παναθηναϊκός δεν άφησε περιθώρια ουσιαστικής αντίδρασης στους Τούρκους και επιβλήθηκε με 81-71 σφραγίζοντας το εισιτήριο για τον τελικό (με την Μακαμπί) και τον δεύτερο τίτλο του.
Την παραμονή του αγώνα ο Ιμπραήμ Κουτλουάι, είχε κάνει τη βαρύγδουπη δήλωση ότι «μπορώ να σκοράρω και με δεμένα τα μάτια μου» , αλλά την πάτησε, διότι τον ανέλαβε ο (μετέπειτα συμπαίκτης του, όπως και του Μουλαομέροβιτς) Φραγκίσκος Αλβέρτης και τον έπιασε αιχμάλωτο.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Μποντιρόγκα 22, Ρέμπρατσα 15, Αλβέρτης 11, Ρότζερς 9, Τζεντίλε 7, Κάτας 5, Φώτσης 5, Μπερκ 4, Κοχ 3
ΕΦΕΣ ΠΙΛΣΕΝ: Μουλαομέροβιτς 14, Τούρκογλου 15, Ονάν 3, Βεκίλογλου 3, Κουτλουάι 8, Μπεσόκ 13, Γουίνσλοου 4, Ντρόμπνιακ 11
Ομπράντοβιτς: «Αφού το είπε ο Ιμπο, τότε χεστήκαμε στα βρακιά μας»!
Δέκα τρεις μήνες αργότερα ο Ιμπο βρισκόταν πλέον στα μέρη μας ως (τιμώμενος μάλιστα από τον τότε Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Παπανδρέου) παίκτης της ΑΕΚ, αλλά φρόντισε να πατήσει ξανά τον κάλο του Ζέλικο!
Σε μια repetition της περυσινής σεζόν, ο Παναθηναϊκός και η Εφές Πίλσεν βρέθηκαν πάλι αντιμέτωποι στον ημιτελικό του Final 4 της θνησιγενούς SuproLeague ενόψει του οποίου ο Κουτλουάι είχε δηλώσει στον τουρκικό Τύπο ότι «ο Παναθηναϊκός δεν έχει γρήγορες επιστροφές στην άμυνα και εφόσον η Εφές Πίλσεν τρέξει στον αιφνιδιασμό, θα νικήσει».
Η δήλωση αυτή τέθηκε υπ’ όψιν του Ομπράντοβιτς την παραμονή του αγώνα σε μια συνέντευξη προς τους Έλληνες δημοσιογράφους και τα γέλια που έβαλε ο Δημήτρης Ιτούδης μαρτυρούσαν από πριν το αστείον του πράγματος, όπως το διατύπωσε με το παροιμιώδες ύφος του ο Ζέλικο: «Ε, αφού το είπε ο Κουτλουάι, τότε κι εμείς χεστήκαμε στα βρακιά μας»!
Όντως το επόμενο βράδυ (11 Μαΐου) στο «Μπερσί» των Παρισίων ο Παναθηναϊκός δεν τα έκανε πάνω του, ξανανίκησε με ηγέτη τον Μποντιρόγκα την Εφές και προκρίθηκε στον τελικό, πάλι με τη Μακαμπί από την οποία αυτή τη φορά γνώρισε την ήττα.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Αλβέρτης 10, Καλαϊτζής 6, Κοχ 10, Ρότζερς 2, Φώτσης 11, Τζεντίλε 2, Μποντιρόγκα 22, Μίντλετον 6, Ρέμπρατσα 5, Μπαλογιάννης
ΕΦΕΣ ΠΙΛΣΕΝ: Μουλαομέροβιτς 20, Ονάν 15, Στσεπάνοβιτς, Τουντσερί 4, Γιλμάζ, Μπεσόκ 10, Οκούρ 2, Ντρόμπνιακ 15.
Η κολασμένη σειρά του 2005
Πέρασαν τέσσερα χρόνια και οι δυο ομάδες έδωσαν ραντεβού σε μια κολασμένη σειρά (τριών) αγώνων, που έκρινε την πρόκριση στο Final 4 της Μόσχας, εξελίχθηκε με συναρπαστικό και επεισοδιακό τρόπο και κατέρριψε κάθε ρεκόρ προσέλευσης κόσμου.
Παρεμπιπτόντως το ρεκόρ που σημειώθηκε σε εκείνο το Game 3 καταρρίφθηκε στον τέταρτο αγώνα της σειράς των playoffs της σεζόν 2012-2013 με την Μπαρτσελόνα, ο οποίος ωστόσο για τον Παναθηναϊκό κόστισε «ο κούκος αηδόνι»!
Στις 6 Απριλίου του 2005 στο κατάμεστο ΟΑΚΑ ο Παναθηναϊκός έριξε στο κανναβάτσο την Εφές μετά από μια δραματική μάχη διαρκείας 45 λεπτών, επικρατώντας με 102-96.
Στην κανονική διάρκεια της αναμέτρησης το σκορ ήταν 88-88, στην πρώτη περίοδο 21-21, στο ημίχρονο 46-46 και στο τριακοστό λεπτό 64-63!
Για τους «πράσινους» ο Λάκοβιτς πέτυχε 26 πόντους, ο Στσεπάνοβιτς 19, ο Μπατίστ 17 και ο Κουτλουάι 14, ενώ για την Εφές ο Ντόμερκαντ είχε 29, ο Σόλομον 25 και ο Νίκολιτς 12.
Δυο εικοσιτετράωρα αργότερα στο φλεγόμενο «Αμπντί Ιπεκτσί» η Εφές επιβλήθηκε με 75-63 και ισοφάρισε τη σειρά σε 1-1 (Σόλομον 24, Πρκάτσιν 16- Λάκοβιτς 20, Φέμερλινγκ 10).
Η μπάλα της Σόλομον και τα λουλούδια του Θανάση…
Πίσω από τον πάγκο του Παναθηναϊκού είχαν καθίσει οπαδοί της Εφές οι οποίοι κόρναραν αδιάκοπα και προκαλούσαν πανδαιμόνιο, με αποτέλεσμα τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς να μην τον ακούει ούτε ο… εαυτός του, ενώ στη λήξη του αγώνα ο (παίκτης του Άρη τη σεζόν 2002-2003) Γουίλι Σόλομον πέταξε επιδεικτικώς την μπάλα στον πάγκο του Παναθηναϊκού απ’ όπου την μάζεψε και την κράτησε ο φυσικοθεραπευτής Άκης Παναγιωταράς.
Δια παν ενδεχόμενον, που λένε…
Το ίδιο βράδυ στο σαλόνι του ξενοδοχείου «Ρίο» όπου βρισκόταν για το All Star Game της Πάτρας ο Θανάσης Γιαννακόπουλος, που παρακολουθούσε τον αγώνα από την τηλεόραση, έβριζε θεούς και δαίμονες και υποσχόταν μια καυτή ρεβάνς, ενώ αργότερα έπνιξε τον πόνο του στα μπουζούκια, ραίνοντας με γαρύφαλλα τον Σταύρο Ελληνιάδη!
Το ρεκόρ θεατών και οι τσολιάδες
Στις 14 Απριλίου, στο ΟΑΚΑ δημιουργήθηκε το πραγματικό αδιαχώρητο από 20.000 και πλέον θεατές, συμπεριλαμβανομένων και αρκετών… (ντυμένων) τσολιάδων οι οποίοι κυκλοφορούσαν με τις φουστανέλες στην εξέδρα, εκεί μάλιστα είχε τοποθετηθεί κι ένα πλακάτ το οποίο έγραφε «68 εκατομμύρια βρωμότουρκοι έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση»!!!
Στη λήξη του αγώνα αποτυπώθηκε το 84-76 (Λάκοβιτς 22, Κουτλουάι 15, Αλβέρτης- Ντόμερκαντ 17, Κέτσμαν 15, Σόλομον 12), υπέρ του Παναθηναϊκού που σούταρε 12/25 τρίποντα και πήρε την πρόκριση, μαζί με το αίμα του πίσω από τον Σόλομον!
Η μπάλα και η ευχή του Καλαϊτζή
Όταν ακούστηκε η κόρνα, ο Γιώργος Καλαϊτζής πήρε την μπάλα που τους είχε πετάξει στο «Αμπντί Ιπεκτσί» ο Αμερικανός και του την επέστρεψε με τον ίδιο τρόπο, εμπλουτισμένη με τις υπογραφές όλων των παικτών και με μια αφιέρωση γραμμένη στα αγγλικά: «Good luck in the Turkish Championship»!
Ποτέ κανείς δεν μίλησε ανοιχτά γι’ αυτή την υπόθεση, αλλά κυκλοφορούν διάφορες φήμες…
Ο Καλαϊτζής τα είχε μαζεμένα στον Σόλομον, επειδή συν τοις άλλοις του είπε κάτι για τη μητέρα του που είχε φύγει από τη ζωή και μάλιστα (λέγεται ότι) μετά το τέλος του ματς τον περίμενε στη φυσούνα, τον έπιασε από τον λαιμό και πήγε να τον πνίξει!
Το ίδιο παρεμπιπτόντως είχε συμβεί και το 1988 στο Σερτόγκενμπος της Ολλανδίας (μετά τον αγώνα του Προολυμπιακού Τουρνουά ανάμεσα στην Εθνική και τη Γιουγκοσλαβία) με τον Παναγιώτη Γιαννάκη και τον Ντράζεν Πέτροβιτς…
Από τότε κύλησε πολύ νερό στο ποτάμι και αρχής γενομένης από σήμερα-και για όσα τραβήξει αυτή η σειρά-οι δυο ομάδες ξαναβρίσκονται αντιμέτωπες με αντικείμενο του πόθου και δέλεαρ ένα εισιτήριο για Άμπου Ντάμπι μεριά…
Πηγή: Sport24
