Του Αντώνη Καρπετόπουλου
Η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων είναι ένα από τα ελάχιστα γεγονότα που πραγματικά τραβά όλη την προσοχή του πλανήτη. Οι τελετές έναρξης δημιουργούν την ωραία ψευδαίσθηση ότι η ιστορία της ανθρωπότητας γράφεται στους Ολυμπιακούς με ένα ταξίδι απο γιορτή σε γιορτή, που λέει και το τραγούδι. Δεν είναι έτσι ακριβώς αλλά απόψε στο Παρίσι θα υπάρξει μια από τις πιο πρωτότυπες τελετές έναρξης: η πρώτη εκτός γηπέδου καθώς θα γίνει στον Σηκουάνα. Εχω μεγάλη περιέργεια το ομολογώ και για την τελετή και για την γιορτή.
Οι εικόνες από την τελετή έναρξης των προηγούμενων Ολυμπιακών Αγώνων, αυτών που έγιναν στον Τόκιο μετά κόπων και βασάνων, μου έχουν μείνει στο μυαλό, όσο κι αν η μνήμη μου αδυνατίζει συνεχώς. Ηταν οι τελευταίες μέρες της πανδημίας. Ο αυτοκράτορας Ναρουχίτο, συμβολικά μόνος, δηλαδή χωρίς την οικογένεια του στην εξέδρα των επισήμων, κήρυξε την έναρξη των πιο δύσκολων Ολυμπιακών Αγώνων της ιστορίας σε ένα σχεδόν άδειο γήπεδο στο οποίο υπήρχαν μόνο 6000 τεχνικοί, αρτίστες και αθλητές, 900 περίπου επίσημοι και 3500 δημοσιογράφοι – όλοι με μάσκες.
Οι Γιαπωνέζοι, που ανέλαβαν τους Αγώνες με αρκετές αμφιβολίες για την ανάγκη διεξαγωγής τους, είχαν κάνει δυο τελετές έναρξης στην συσκευασία της μιας: μια για τον πλανήτη και μια για να ικανοποιηθούν κομμάτι οι ίδιοι. Η τελετή του Τόκιο ήταν στο πρώτο μέρος εξωστρεφής και στο δεύτερο εσωστρεφής.
Ας θυμηθούμε το Τόκιο
Η τελετή που είχε ως στόχο το τηλεοπτικό κοινό, αφού το γήπεδο ήταν άδειο, είχε ξεκινήσει με ένα βίντεο. Τη θυμάμαι καλά και την διηγούμαι σε ενεστώτα χρόνο. Μια σειρά από γεωμετρικά σχήματα σχεδιάζονται σε έναν πίνακα με κιμωλία. Προκύπτουν μια σειρά από σιλουέτες στο κέντρο του Σταδίου. Στο έδαφος του τοποθετείται ένας σπόρος: η ζωή ξεκινά. Η εικόνα καταλήγει στον αγωνιστικό χώρο, στο κέντρο του στέκεται μια μοναχική αθλήτρια. Βάζει το χέρι της στο έδαφος και αισθάνεται την παρουσία του σπόρου. Αμέσως μετά ένα δεύτερο βίντεο θυμίζει την πανδημία, τον κόπο και τον ιδρώτα των αθλητών που κινδύνεψαν να χάσουν τους Αγώνες. Ενώ χιλιάδες πυροτεχνήματα εκτοξεύονται προς τον ουρανό για να μας θυμίσουν ότι η γιορτή αρχίζει, στο κέντρο του γηπέδου γεωμετρικά σχήματα μας δείχνουν πως ο χρόνος περνά. Οι Γιαπωνέζοι ισχυρίζονται πως ο αθλητισμός νικά το χρόνο, δημιουργεί ιστορία, αντιπροσωπεύει το είδος του θριάμβου που ο άνθρωπος έχει ανάγκη.
Στην επόμενη πράξη βλέπουμε νεύρα και μυείς του ανθρώπινου σώματος, αρτηρίες της καρδιάς. Χορευτές πέφτουν από τον ουρανό στη γη χρησιμοποιώντας ελαστικά σχοινιά που θυμίζουν χορδές. Οι Γιαπωνέζοι δεν κάνουν άλλο από το να θυμίζουν στην ανθρωπότητα πως ότι θα ακολουθήσει μια γιορτή αθλητών – μοναχικών αυτή τη φορά δυστυχώς. Αλλά, λέει ο εμπνευστής της γιορτής, το παλκοσένικο των Ολυμπιονικών ήταν και είναι πάντα δικό τους.
Μετά η δράση φεύγει από το γενικό και περνάμε στο ειδικό όλα γίνονται πολύ μίνιμαλ, πολύ γιαπωνέζικα. Πριν φτάσουμε σε αυτό, ως γέφυρα ανάμεσα στα δυο κομμάτια της τελετής, χρησιμοποιήθηκε ένα αφιέρωμα στους νεκρούς της πανδημίας – με μια υπενθύμιση και των νεκρών στους Ολυμπιακούς του Μονάχου: το βρήκα λίγο αμήχανο. Όπως πολύ αμήχανο βρήκα και το αμιγώς γιαπωνέζικο κομμάτι της τελετής. Η αναφορά στην κουλτούρα Εντό ήταν μια στιγμή άγιας γιαπωνέζικης εσωστρέφειας. Οι ξυλουργοί και οι τεχνίτες (που συμβολικά κατασκεύασαν την Μεγάλη Ιαπωνία) δεν με άγγιξαν. Τα τραγούδια Kiyari που ακούστηκαν απαιτούν πολλή ειδική γνώση – υπάρχουν λέει κάποια που τραγουδιούνται στη δουλειά και κάποια στις γιορτές. Η αναφορά στους πρώτους Ολυμπιακούς που το Τόκιο διοργάνωσε μου φάνηκε υποχρεωτική – η εμφάνιση των ξύλινων κύκλων ήταν ανεμπνευστή, σχεδόν όσο και το τελετουργικό που προηγήθηκε της ανάκρουσης του γιαπωνέζικου ύμνου. Είχα βρει, από την άλλη, γοητευτική την επιλογή της σπουδαίας τενίστριας Οζάκα στο ρόλο του τελευταίου λαμπαδηδρόμου: πιο πολύ από Γιαπωνέζα η τεράστια αυτή αθλήτρια είναι ένα σύμβολο του υπέροχου παγκοσμιοποιημένου αθλητισμού του οποίου οι Αγώνες αποτελούν την ωραιότερη έκφραση. Κρίμα που αμέσως μετά τους Ολυμπιακούς σταμάτησε νικημένη από την κατάθλιψη. Την θυμάμαι σαν τώρα την τελετή του Τόκιο όπως θυμάμαι και πως μόλις ξεκίνησε η παρέλαση των αθλητών κι ο Λευτέρης Πετρούνιας με την Αννα Κορακάκη μπήκαν πρώτοι κρατώντας τη σημαία της Ελλάδας, όπως σε κάθε τελετή έναρξης σε αυτή τη σκηνή συγκινήθηκα. Απόψε σημαιοφόροι θα είναι ο Γιάννης Αντετοκούνμπο και η Αντιγόνη Ντρισμπιώτη: για την ακρίβεια θα είναι ο καπετάνιος και η καπετάνισσα του πρώτου σκάφους. Ένα κορίτσι που δούλευε στο τσιπουράδικο του μπαμπά της κι έγινε πρωταθλήτρια κι ένας σταρ του ΝΒΑ που αυτοπροσδιορίζεται «παιδί από τα Σεπόλια». Η Ντρισμπιώτη είναι ένα greak dream με όνομα από την κλασική αρχαιότητα. Kι ο Γιάννης η απόδειξη ότι η Ελλάδα μας είναι μια δυτική φιλελεύθερη χώρα.
Με μεγάλες
Η τελετή έναρξης αυτή τη φορά στο Παρίσι θα γίνει μπροστά σε κόσμο – τον περισσότερο στην ιστορία. Δεν έχω αμφιβολία πως η αισθητική της θα είναι εντυπωσιακή: η Γαλλία είναι μια μεγάλη χώρα και οι μεγάλες χώρες παρουσιάζουν τελετές έναρξης που σε καλούν να κατανοήσεις την κουλτούρα τους και να μυηθείς στην ιστορία τους – σε θέλουν θεατή της. Αλλά οι πολιτικές εντάσεις που έχει περάσει η Γαλλία πρόσφατα, οι δυσκολίες που έχει δείξει η αστυνομία της στο να εξασφαλίσει την τάξη ακόμα και στον προ διετίας τελικό του Τσάμπιονς λιγκ καθιστούν τους Αγώνες αυτούς μια ιστορία με κάμποσο σασπένς, που δεν έχει να κάνει μόνο με τις προσπάθειες των αθλητών που θα είναι πάλι και σε όλα τα σπορ μοναδικές. Ας ελπίσουμε κανείς να μην δημιουργήσει πρόβλημα στους αθλητές και στους Αγώνες τους, αλλά και μόνο η έκφραση αυτής της ελπίδας μαρτυρά μια μικρή αβεβαιότητα για το αν θα πάνε όλα καλά.
Η Εθνική μας αντιπροσωπεία στους Αγώνες αποτελείται από 100 αυλητές κι έχει βάλει ως στόχο να γυρίσει με διψήφιο αριθμό μεταλλίων. Ο στόχος είναι αρκετά φιλόδοξος αλλά αν δεν βάζεις υψηλούς στόχους δεν χρειάζεται να πηγαίνεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Για να επιτευχθεί πρέπει να ξαναπάρουν μετάλλια οι συνήθεις ύποπτοι, δηλαδή αυτοί που χρόνια τώρα κάνουν τεράστια κατορθώματα σε παγκόσμια και πανευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Για τον Τεντόγλου είμαι σίγουρος: για να μην ανεβεί στο βάθρο ο Μίλτος πρέπει να μην γίνουν οι Αγώνες. Είμαι επίσης βέβαιος για την τεράστια προσπάθεια που θα κάνει ο γυμναστής μας Λευτέρης Πετρούνιας. Εχω καλό προαίσθημα και για τον άλτη του επί κοντό Εμμανουήλ Καραλή: είναι σταθερότατος. Η Κορακάκη μου λένε πως προετοιμάστηκε για να είναι στο Παρίσι στην καλύτερη στιγμή της: μακάρι γιατί στο Τόκιο δεν τα κατάφερε. Εχουμε επίσης τρια τουλάχιστον πληρώματα ιστιοπλόων και κοπηλατών που μπορεί να πάρουν μετάλλια αλλά το να το καταφέρουν δεν είναι απλό. Την σπουδαία Εθνική μας ομάδα στο πόλο Ανδρών την ξέρουν και θα την περιμένουν πολλοί με το μαχαίρι στα δόντια. Όπως δεν είναι καθόλου απλό να πάρουν μετάλλιο οι κολυμβητές μας και οι ομάδες Πόλο των Ανδρών και των Γυναικών: ο ανταγωνισμός είναι απίστευτος. Εχω όμως την βεβαιότητα πως όλα τα παιδιά θα προσπαθήσουν για το καλύτερο: τα «παιδιά της κρίσης», οι Ελληνες αθλητές που δεν κάνουν πλέον πρωταθλητισμό με κρατικό χρήμα και φαρμακογνώστες που τους προπονούν και τους μανατζάρουν, είναι παιδιά που θα δώσουν ό,τι έχουν. Χάνουν, αλλά τον εαυτό τους δεν τον προδίδουν.
Ελπίζω τέλος η ΕΡΤ να μην χάσει τις προσπάθειες των Ελλήνων αθλητών. Στους προηγούμενους Ολυμπιακούς δεν είδαμε τον προκριματικό του Λευτέρη Πετρούνια – παλιότερα δεν είχαμε δει τα μετάλλια του Πύρρου Δήμα και του Ηλιάδη. Οι καιροί αλλάζουν: το μόνο που ζητάμε από τους υπεύθυνους είναι ό,τι και οι αθλητές από μας. Δηλαδή την προσοχή τους…
Πηγή: Karpetshow
