Το διάστρεμμα αστράγαλου αναφέρεται στο τραυματισμό των συνδέσμων της ποδοκνημικής άρθρωσης. Η κατηγοριοποίηση του γίνεται σε έσω, έξω και υψηλό διάστρεμμα ποδοκνημικής. Το συχνότερο από αυτά είναι το έξω διάστρεμμα (διάστρεμμα υπτιασμού) με ποσοστό 85%. Αυτός είναι ένας ιδιαίτερα συχνός τραυματισμός που προσβάλλει αρκετούς ασθενείς κατά την διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων.
Πως συμβαίνει;
Το έξω διάστρεμμα ποδοκνημικής συμβαίνει συνήθως λόγω ενός τραυματισμού, όπου το πόδι γυρίζει προς τα μέσα (υπτιασμός), και εμφανίζεται συχνά κατά την διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων. Τα συμπτώματα είναι ο πόνος στην εξωτερική επιφάνεια, οίδημα (πρήξιμο) και εκχύμωση (μώλωπας). Επιδημιολογικά τα αθλήματα όπου έχουν περισσότερα άλματα και έντονες αλλαγές κατεύθυνσης, όπως (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, χάντμπολ) έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σε τέτοιου είδους συνδεσμικούς τραυματισμούς. Το διάστρεμμα της ποδοκνημικής κατέχει 25% του συνόλου σε αθλητικούς τραυματισμούς!
Παράγοντες κίνδυνου;
Τα επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα της ποδοκνημικής δημιουργούν χρόνια αστάθεια, αλλαγή του τρόπου βάδισης και δημιουργία προβλημάτων στην ποδοκνημική άρθρωση. Η φυσιοθεραπευτική προσέγγιση υπερτερεί των άλλων μεθόδων με την μείωση του πόνου, αύξηση του εύρους κίνησης και ιδιοδεκτικότητας.
Διάστρεμμα υπτιασμού
Ταξινόμηση διαστρεμμάτων:
α) διάστρεμμα πρώτου βαθμού (GRADE I) εντοπίζεται πρήξιμο στην έξω επιφάνεια και τραυματισμός (διάταση) του πρόσθιου αστραγαλοπερονιαίου συνδέσμου. Υπάρχει η δυνατότητα της φόρτισης της άρθρωσης με πόνο χωρίς σημεία αστάθειας (τα σημεία αστάθειας είναι κλινικά τεστ που χρησιμοποιούνται από ορθοπεδικούς ιατρούς)
β) διάστρεμμα δευτέρου βαθμού (GRADE II) έντονο διάχυτο πρήξιμο στην ποδοκνημική με πιθανή ρήξη του πρόσθιου αστραγαλοπερονιαίου και πτερνοπερονιαίου συνδέσμου. Επίσης πιθανά σημεία αστάθειας της άρθρωσης. Αρκετά μεγάλη δυσκολία στην φόρτιση.
γ) διάστρεμμα τρίτου βαθμού (GRADE III) έντονος πόνος, οίδημα και αίμαρθρο, μεγάλη απώλεια της κίνησης στην περιοχή, αδυναμία φόρτισης του άκρου. Καταστροφή πρόσθιου οπίσθιου αστραγαλοπερονιαίου, πτερνοπερονιαίου συνδέσμου και αρθρικού θυλάκου. θετικά τα σημεία αστάθειας.
Ταξινόμηση διαστρεμμάτων
Αρχική αντιμετώπιση του διαστρέμματος:
Η αρχική αντιμετώπιση είναι με το πρωτόκολλο του (R.I.C.E)
- REST (Ξεκούραση) για 48 ώρες
- ICE (Παγοθεραπεία) για 20λεπτα από 4 έως 8 φορές την ημέρα
- COMPRESS (Περίδεση) για την μείωση του οιδήματος
- ELEVATE (Ανύψωση) λίγο πάνω από το επίπεδο της καρδιάς
Αντιμετώπιση διαστρέμματος:
Η αντιμετώπιση του διαστρέμματος γίνεται με φυσιοθεραπευτική αποκατάσταση. Στόχος του προγράμματος είναι η επανένταξη του αθλητή στις αθλητικές του δραστηριότητες. Τα σύγχρονα πρωτόκολλα αποκατάστασης ενισχύουν την επιθετική φυσιοθεραπευτική προσέγγιση!
Το taping: της ποδοκνημικής άρθρωσης προάγει την σταθερότητα όπως επίσης και την γρηγορότερη σύσπαση των περονιαίων μυών, βασικοί μύες επανεκπαίδευσης μετά από διαστρέμματα.
Το Manual therapy: ειδικές τεχνικές κινητοποίησης της άρθρωσης για την μείωση του πόνου, αύξηση του εύρους κίνησης.
Manual therapy
θεραπευτική άσκηση: Η θεραπευτική άσκηση είναι κομμάτι του φυσικοθεραπευτή και στόχος αυτής είναι το βέλτιστο φορτίο (σωστό) ανάλογα με την φάση της αποκατάστασης. Στο διάστρεμμα ποδοκνημικής έχει σαν στόχο την επανεκπαίδευση των μυών (περονιαίων) και όλου του κάτω άκρου σε ανοιχτές -κλειστές κινητικές αλυσίδες.
Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες (fear avoidance): Η διαδικασία της επούλωσης του τραυματισμού είναι και η απευαισθητοποίηση του φόβου που έχει ο αθλούμενος να ξαναγυρίσει στα επίπεδα άθλησης που είχε πριν το τραυματισμό δεν πρέπει να παραλείπονται γιατί αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι της συνολικής αποκατάστασης!
Μετενίδης Ανδρέας
(Φυσικοθεραπευτής) PT
(Certified Mulligan Practitioner) CMP
(Manual Therapy in progress) OMT