Του Βασίλη Σκουντή
Χρόνια και ζαμάνια έχουν περάσει από την τελευταία φορά που η Εθνική ομάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με την Αίγυπτο, καθώς την βρίσκει απόψε (3/7, 21:00, ΕΡΤ1, Novasports Start) απέναντί της στο Προολυμπιακό τουρνουά…
Για την ακρίβεια έχουν περάσει χρόνια και… Ζαμάλεκ, καθόσον η φερώνυμη ομάδα η οποία εδρεύει στη Γκίζα (όπου παρεμπιπτόντως δεσπόζει η Πυραμίδα του Χέοπα, το μοναδικό διασωζόμενο ανάμεσα στα Επτά Θαύματα του αρχαίου κόσμου) είναι η πολυνίκης στα χρονικά του αιγυπτιακού πρωταθλήματος μπάσκετ και το διασημότερο εκτός των τειχών κλαμπ, ενώ διατηρεί κιόλας δεσμούς με το ελληνικό μπάσκετ!
Ο Αγγέλου, ο Αμπντελνάμπι και ο… Ελληνας Γκούντα
Αυτούς τους δεσμούς τους δημιούργησε ο Βαγγέλης Αγγέλου ο οποίος διετέλεσε προπονητής της κατά τη σεζόν 2021-22 ανταποδίδοντας τρόπον τινά την πρότερη εν Ελλάδι παρουσία δυο παικτών από τη χώρα των Φαραώ: του Σαμίρ Γκούντα και του Αλαα Αμπντελνάμπι που πέρασαν από τα μέρη μας στη δεκαετία του ’90…
Σε αντίθεση με τον Χαλκιδαίο προπονητή ο οποίος έμεινε για λίγους μήνες στη Ζαμάλεκ και τον νυν σχολιαστή των αγώνων των Σίξερς Αλαα Αμπντελνάμπι που φόρεσε τη φανέλα του Παπάγου τη σεζόν 1995-96 μετά από την πεντάχρονη θητεία του στο ΝΒΑ (1990-95/ Μπλείζερς, Μπακς, Σέλτικς, Κινγκς, Σίξερς) ο Γκούντα μας κατσικώθηκε για τα καλά!
O γεννημένος το 1972 Αιγύπτιος σέντερ αγωνίσθηκε κατά σειρά στον Άρη (1995-96), στον ΒΑΟ (1996-97), στο Ηράκλειο (1997-98) και στο Περιστέρι (1998-99), ενώ πέρασε άλλες τρεις σεζόν στην Κύπρο και συν τοις άλλοις σημάδεψε μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στα χρονικά του πρωταθλήματος της Α1.
Το κάζο του ΒΑΟ στον Ολυμπιακό
Οι δείκτες του ρολογιού μένουν σταματημένοι στη 15η Φεβρουαρίου του 1997 στο γηπεδάκι «Μενέλαος Γκράτζιος» των Συκεών, όπου ο νεοφώτιστος ΒΑΟ έριξε στο κανναβάτσο τον Ολυμπιακό με 80-79!
Σε αυτόν τον ιστορικό αγώνα που μάλιστα δεν είχε μεταδοθεί από την τηλεόραση ο Γκούντα είχε σκοράρει 23 πόντους απέναντι στην πανίσχυρη frontline των Πειραιωτών (Παναγιώτης Φασούλας, Ντράγκαν Τάρλατς, Κρίστιαν Βελπ), συνεπικουρούμενος από τον βετεράνο του ΝΒΑ Τζεφ Μαλόουν (με μέσο όρο 19.0 πόντους σε 13 σεζόν με τους Μπούλετς, τους Τζαζ, τους Σίξερς και τους Χιτ) και τον Χρήστο Χρονόπουλο…
Σε πείσμα της εμβληματικής νίκης του ο ΒΑΟ υποβιβάσθηκε, ενώ ο Ολυμπιακός συνήλθε μετά το γερό κάζο και πέτυχε το διθυραμβικό triplecrown!
Ο Πολυτιμίδης και ο Χουγκάζ
Oι μπασκετικές και γενικότερα οι αθλητικές σχέσεις των δυο χωρών δεν περιορίζονται βεβαίως στον Γκούντα, στον Αμπντελνάμπι και στον Αγγέλου, άλλωστε οι γέφυρες στήθηκαν για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1940, μεσούσης της γερμανικής κατοχής!
Η Ιστορία εικονογραφείται από τη θρυλική φυσιογνωμία του Αιγυπτιώτη Πόλυ Πολυτιμίδη ο οποίος διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στα ελληνικά μπασκετικά δρώμενα με τον Τρίτωνα και τον Εθνικό Αθηνών.
Παρεμπιπτόντως μετά τον Πολυτιμίδη ακολούθησαν και άλλοι Αιγυπτιώτες που ήλθαν και έπαιξαν μπάσκετ στην Ελλάδα με επιφανέστερο εξ αυτών τον νυν προπονητή Κρις Χουγκάζ, πατέρα του διεθνούς φόργουορντ του Περιστερίου, Νίκου Χουγκάζ.
Ο Κεραυνός Καΐρου στην Α’ Εθνική
Δέκα πέντε χρόνια μετά τον σπόρο που έριξε ο Πολυτιμίδης και άνθισε σε πολλούς μπασκετικούς κήπους, η Αθήνα υποδέχθηκε μια ομάδα της Αιγύπτου η οποία έλαβε μέρος –και όχι εκτός συναγωνισμού-στο Πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής!
Αυτό το ιστορικό γεγονός συνέβη τη σεζόν 1956-57 όταν ο ΣΕΓΑΣ που είχε τότε τη δικαιοδοσία του μπάσκετ, προσκάλεσε τον Κεραυνό Καΐρου ο οποίος στελεχωνόταν από Ελληνες της Αιγύπτου, μεταξύ των οποίων ξεχώριζαν ο εξαιρετικός σκόρερ Αβαρλής και ο Δρακόπουλος.
Μάλιστα στην τελική φάση του πρωταθλήματος ο Κεραυνός νίκησε την ΑΕΚ με 84-70 και τον ΠΑΟΚ με 58-55, ενώ ηττήθηκε με μικρές διαφορές από τη ΧΑΝΘ, τον Σπόρτιγκ, τον Ολυμπιακό και τον Πανελλήνιο και κατέλαβε την έκτη θέση επί επτά ομάδων.
Ο Καβάφης, ο Γκώνιας και ο μπαμπάς του Ουάρντα
Εκτός από τον Γκούντα και τον Αμπντελνάμπι έχουν περάσει από την Ελλάδα άλλοι δυο Αιγύπτιοι παίκτες οι οποίοι αγωνίσθηκαν σε ομάδες της Α2 (Γιάσερ Σαλέχ, Γιουσέφ), ενώ οι ούτως ή άλλως παραδοσιακές σχέσεις των δυο χωρών σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένου και του σπουδαίου Αλεξανδρινού ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη, ενδυναμώθηκαν ακόμη περισσότερο στο ποδόσφαιρο.
Πριν από τον Αγγέλου είχε ξενιτευτεί στο Κάιρο ο Τάκης Γκώνιας ο οποίος κάθισε επί δυο σεζόν (2018-20) στον πάγκο της Γουάντι Ντέγκλα, ενώ αυξάνονται και πληθύνονται οι Αιγύπτιοι ποδοσφαιριστές που έχουν αγωνισθεί σε ελληνικές ομάδες, μεταξύ αυτών ο Μαγκντί Τολμπά, ο Μαχμούντ Σικαμπάλα και βεβαίως ο Αμρ Ουάρντα.
Α, για να μην το ξεχάσω: o μπαμπάς του Ουάρντα, ο γεννημένος το 1955 Μοσέν Ουάρντα λογίζεται ως ένας από τους κορυφαίους Αιογύπτιους μπάσκετμπολίστες όλων των εποχών, αγωνίσθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 (όπου πρώτος σκόρερ αναδείχθηκε ο συμπατριώτης του Μοχάμεντ Σολιμάν με μέσο όρο 25.6 πόντους και 9.4 ριμπάουντ) και έχει εισαχθεί στο Hall Of Fame της FIBA!
Στα χνάρια του Αλμπνελνάμπι βάδισε αργότερα ο Αμπντέλ Ναντέρ, ο οποίος έγινε ο δεύτερος Αιγύπτιος παίκτης που αγωνίσθηκε στο ΝΒΑ (2016-2022/Σέλτικς, Θάντερ, Σανς), αλλά δεν έχει αγωνισθεί ποτέ με την Εθνική ομάδα της πατρίδας του.
Νταλαβέρι 84 ετών
Απόψε η Ελλάδα και η Αίγυπτος θα αναμετρηθούν για πρώτη φορά μετά από τριάντα χρόνια και για δωδέκατη στα χρονικά σε ένα νταλαβέρι που άρχισε πριν από 84 χρόνια!
Οι δυο ομάδες συστήθηκαν σε έναν φιλικό αγώνα που διεξήχθη στις 20 Απριλίου του 1940 στο Κάιρο, όπου η Εθνική ηττήθηκε με 60-35, έχοντας στον πάγκο της τον Κώστα Νιάτα και πρώτους σκόρερς τον καθηγητή Πανεπιστημίου Αλκη Αγγέλου (9 πόντοι) και τον μετέπειτα διεθνή διαιτητή Αντώνη Σκυλογιάννη (8).
Εννέα χρόνια αργότερα, στις 21 Μαΐου του 1949 ακολούθησε ο πρώτος επίσημος αγώνας στο πλαίσιο του κολοβωμένου EuroBasket στο Κάιρο όπου οι «Φαραώ» με προπονητή τον Ιταλό Νέλο Παρατόρε νίκησαν με 50-39 (Ματθαίου 10, Ταλιαδώρος 10, Αλ. Αποστολίδης 6) και εν συνεχεία κατέκτησαν αήττητοι (6-0) το χρυσό μετάλλιο, αφήνοντας δεύτερη τη Γαλλία (5-1) και τρίτη την Ελλάδα (4-2).
Σαπουνόνερο για… σούπα!
Οι αγώνες εκείνου του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος διεξήχθησαν σε ανοικτό γήπεδο στην Ηλιούπολη του Καίρου και σε συνθήκες καύσωνα, με αποτέλεσμα οι παίκτες όλων των ομάδων να υποφέρουν των παθών τους τον τάραχον.
«Δεν μπορούσαμε να πάρουμε ανάσα από τη ζέστη, ο ιδρώτας έσταζε πάνω μας και η μπάλα γλίστραγε από τα χέρια μας» μού είχε πει ο συχωρεμένος ο Αλέκος Σπανουδάκης, ο οποίος θυμόταν και ένα ευτράπελο περιστατικό…
«Άλλοι παίκτες ταξίδεψαν με αεροπλάνο και άλλοι με καράβι με αποτέλεσμα να μην βρισκόμαστε όλοι στο ίδιο επίπεδο προσαρμογής στις συνθήκες. Όταν καθίσαμε για πρώτη φορά όλοι μαζί στο τραπέζι οι σερβιτόροι μας έφεραν ένα μπολάκι με σαπουνόνερο για να πλύνουμε τα χέρια μας μετά το φαγητό, αλλά ο Νίκος Μπουρνέλος που είχε φτάσει εκείνη την ημέρα δεν ήξερε τι ήταν. Του κάναμε πλάκα ότι επρόκειτο για σούπα κι αυτός από την πείνα του το ήπιε μονορούφι»!
Η φιέστα για τον Νάσερ
Τον Αύγουστο του 1956 η Εθνική επέστρεψε στο Κάιρο για να συμμετάσχει σε ένα Τουρνουά το οποίο εξαιτίας μιας σύγχυσης εθεωρείτο για πολλά χρόνια ως Προολυμπιακό και μάλιστα ως τέτοιο αναφέρεται ακόμη στα αρχεία της ΕΟΚ.
Στην πραγματικότητα επρόκειτο για το λεγόμενο «Τουρνουά της Απελευθέρωσης» καθώς πενήντα ημέρες νωρίτερα ο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ είχε αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, ανατρέποντας το προηγούμενο καθεστώς.
Τα Προολυμπιακά Τουρνουά καθιερώθηκαν από τη FIBA το 1960, ενώ στα πέντε ματς που έπαιξε τον Αύγουστο του 1956 στο Κάιρο η ελληνική ομάδα σημείωσε τρεις νίκες επί του Λιβάνου (71-54), της Συρίας (94-75)και της Αιγύπτου (77-68) και δυο ήττες από την Πολωνία (54-55) και τη Ρουμανία (49-50)
«Παίξαμε στo γήπεδο του SportingClub, που είχε παρκέ, αλλά ήταν ανοικτό και καήκαμε από τη ζέστη, αλλά μας έκανε εντύπωση το πόσο φιλόξενοι και περιποιητικοί ήταν οι Αιγύπτιοι» μού είπε χθες ξεφυλλίζοντας το άλμπουμ των αναμνήσεων του ο Νίκος Μπαμπανικολός, ένας από τους τρεις επιζώντες από εκείνη την ομάδα, μαζί με τον Μίμη Στεφανίδη και τον Βαγγέλη Νικητόπουλο.
Το 7-4 και ο Φάνης
Στους προηγούμενους έντεκα αγώνες απέναντι στην Αίγυπτο η Εθνική πλειοδοτεί στις νίκες με σκορ 7-4, ενώ οι δυο αναμετρώνται για πρώτη φορά μετά τις 5 Αυγούστου του 1994.
Τότε στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος στο Χάμιλτον του Καναδά η ελληνική ομάδα, με προπονητή τον αείμνηστο Μάκη Δενδρινό, είχε επιβληθεί με 69-53 (Χριστοδούλου 16, Γιαννάκης 15, Φασούλας 11, Γαλακτερός 8, Μπακατσιάς 8, Σιγάλας 7, Παταβούκας 2, Τσέκος 2, Μυλωνάς, Ρεντζιάς, Παπαπέτρου, Μπουντούρης).
Εκτός από το χρυσό μετάλλιο στο EuroBasket του 1949 στο Κάιρο, η Αίγυπτος έχει στο παλμαρέ της και το χάλκινο στην αντίστοιχη διοργάνωση του 1947 στην Πράγα.
Οι Άραβες έχουν συμμετάσχει σε επτά Ολυμπιακά Τουρνουά (με τελευταίο εκείνο του 1988), σε επτά Παγκόσμια Πρωταθλήματα και σε τέσσερα EuroBasket, ενώ στα AfroBasket μοστράρουν πέντε χρυσά, έξι ασημένια και έξι χάλκινα μετάλλια.
Το νέκταρ του Ροντλ
Στον πάγκο της Αιγύπτου βρίσκεται ο Γερμανός παλαίμαχος παίκτης και πρώην προπονητής της Άλμπα Βερολίνου, Χένρικ Ροντλ ο οποίος το 1993, μέσα σε τρεις μήνες, ρούφηξε το νέκταρ των θριάμβων πρώτα με το Νορθ Καρολάινα στο FinalFour του NCAA και στο καπάκι με την Εθνική ομάδα της πατρίδας του στο EuroBasket.
Εννέα χρόνια αργότερα (2002) ο ξανθομάλλης γκαρντ κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, ενώ με την Άλμπα κατέκτησε το Κύπελλο Κόρατς του 1995, επτά Πρωταθλήματα και τέσσερα Κύπελλα Γερμανίας.
Πηγή: Sport24
