Του Αντώνη Καρπετόπουλου
Οι ημιτελικοί των ευρωπαϊκών διοργανώσεων είναι ματς υπερβάσεων. Ο τελικός είναι ένα μονό παιγνίδι. Σε αυτόν υπάρχει και τακτική – και αρκετή μάλιστα. Αν οι ομάδες αλληλοεξουδετερώνονται και τα ματς φτάνουν στα πέναλτι δεν είναι μόνο γιατί μετά από ένα σημείο υπάρχει πολλή προσοχή και φόβος για ρίσκα: είναι και γιατί έχει προηγηθεί μια τακτική προετοιμασία που αφορά και το πώς ο αντίπαλος θα περιοριστεί. Οι ημιτελικοί είναι σχεδόν αποκλειστικά παιγνίδια παικτών: είναι διπλοί, δεν αρκεί μια υπέρβαση αλλά χρειάζονται δυο – ειδικά να δεν έχεις ξαναβρεθεί σε ημιτελικό. Ο τελικός θέλει πέρα από την καλύτερη δυνατή απόδοση των παικτών και την καλύτερη δυνατή γνώση του αντιπάλου. Ο Ολυμπιακός φτάνει απόψε στον πρώτου ευρωπαϊκό τελικό στο επίπεδο των ανδρών – το λέω γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε το έπος των πιτσιρικάδων του. Απέναντι του θα έχει μια ομάδα που του μοιάζει κομμάτι, την Φιορεντίνα που για να φτάσει σε δεύτερο τελικό στην σειρά έκανε κι αυτή τις υπερβάσεις της. Ας πούμε δυο λόγια για το πώς παίζει η ιταλική ομάδα.
Κάποιος που δουλεύει χρόνια
Η βασική διάταξη που χρησιμοποιεί ο προπονητής Βιντσέντσο Ιταλιάνο είναι το 4-2-3-1 με ένα «δεκάρι» πίσω από τον φορ, δυο εξτρέμ που συγκλίνουν πολύ κι αφήνουν τις πλάγιες γραμμές στους ακραίους μπακ στη φάση της επίθεσης και δυο μέσους που πρέπει να γεμίσουν το γήπεδο. Όταν η Φιορεντίνα κάνει κατοχή μπάλας βλέπουμε κάτι που μοιάζει με 2-1-5-2, όταν αμύνεται μοιάζει να αμύνεται με 4-4-1-1. Προσπαθώντας να καλύψει τους πλάγιους αμυντικούς της κυρίως.
Στο παιχνίδι της Φιορεντίνα φαίνεται σε μεγάλο βαθμό ότι η ομάδα έχει ένα προπονητή που δουλεύει εκεί αρκετό καιρό. Ο Βιντζέντσο Ιταλιάνο, που το καλοκαίρι πιθανότατα θα αναλάβει τη Νάπολι, έχει φτιάξει μια ομάδα που της αρέσει να κάνει κατοχή μπάλας – στο ματς με το Κάλιαρι πρόσφατα σκόραρε μετά από είκοσι πάσες. Ο Ιταλιάνο θέλει χτίσιμο φάσεων από την άμυνα, αλλά και πολλές πάσες σε φάσεις ανάκτησης της μπάλας, ειδικά αν στην ενδεκάδα υπάρχουν ο Μπελτράν (ως δεκάρι) και ο Μπελότι ως φορ: ο Αργεντίνος θέλει να φιλτράρει το παιγνίδι, ο Ιταλός δεν είναι πολύ γρήγορος ώστε να κυνηγά βαθιές μπαλιές και ίσως για αυτό ο Ιταλιάνο να σκέφτεται να χρησιμοποιήσει απόψε αρχικά τουλάχιστον ως φορ τον ΕνΖολά. Αυτό το χαρακτηριστικό του παιγνιδιού της, η διάθεση για κατοχή μπάλας δηλαδή, την κάνει να διαφέρει κάπως από τον Ολυμπιακό: ο Μεντιλίμπαρ, ακόμα κι όταν ο Ολυμπιακός αμύνεται, θέλει πιο γρήγορη ανάπτυξη – για αυτό ο ΕλΚαμπί στο ματς με την Αστον Βίλα σκόραρε μετά από «βολέ-ασίστ» του Τζολάκη. Κατά τα άλλα οι δυο ομάδες μοιάζουν σαν δυο σταγόνες νερού. Και στην Φιορεντίνα δημιουργοί είναι οι εξτρέμ (ο Γκονζάλες και ο Τσέχος Μπαράκ ή ο Γάλλος Ικονέ ή ο Μπελτράν όταν μετατοπίζεται στο πλάι). Και ο Ιταλιάνο θέλει πρέσινγκ ψηλά, και τα ακραία μπακ της ιταλικής ομάδας είναι επιθετικά (κυρίως ο Ντοντό που μπορεί να αγωνιστεί εύκολα και ως εξτρέμ). Και τα λάθη της άμυνας δεν είναι ασυνήθιστα. Αυτό ωστόσο που αποτελεί μεγάλη ομοιότητα των δυο ομάδων είναι το διαρκές rotation που οι προπονητές αγαπάνε. Ο Μεντιλίμπαρ το έκανε κυρίως στο ελληνικό πρωτάθλημα, ο Ιταλιάνο παντού και ασταμάτητα.
Πολλοί και διάφοροι
Αν δεις πέντε ματς της Φιορεντίνα θα πιστέψεις πως έχει καμιά 25αριά παίκτες με ίδια ποιότητα: προφανώς δεν ισχύει. Ο Ιταλιάνο προσπαθούσε όλη την χρονιά να πάρει λίγα από πολλούς – αν υπήρχε μεγαλύτερη στήριξη παικτών και λιγότεροι πειραματισμοί ίσως οι Βιόλα να είχαν και καλύτερη τύχη στο ιταλικό πρωτάθλημα. Εχει χρησιμοποιήσει τον καιρό που βρίσκεται στην Φιορεντίνα πάνω από 120 (!) διαφορετικές ενδεκάδες, επιλογή υπερβολική. Δεν αλλάζουν απλά οι παίκτες της ενδεκάδας: ανάλογα με το ποιον έχει συμπαίκτη ο καθένας (ειδικά στην μεσαία γραμμή και στην επίθεση παίζει κι αλλιώς. Ένα παράδειγμα είναι η περίπτωση του Ντάνκαν και η συμπεριφορά του στη φάση της κατοχής της μπάλας. Όταν υπάρχει ως βασικός και παίζει «δεκάρι» ο Μπελτράν, πηγαίνει δίπλα του συνήθως και οι δυο γίνονται δυο επιθετικοί που παίζουν πίσω από τον φορ. Αν πίσω από τον φορ παίζει ο Μποναβεντούρα (που ξεκινάει ως επιθετικός χαφ, όταν ο Ιταλιάνο θέλει περισσότερο πρέσινγκ), ο Ντάνκαν πάει στην άκρη για να συνεργαστεί με τον Μπιράγκι. Συνήθως τα εξτρέμ του Ιταλιάνο πατάνε περιοχή: δεν σκοράρουν πολύ, αλλά ο Ιταλός προπονητής περιμένει κάθε φορά τον ήρωα της μιας βραδιάς. Με την Μπριζ πχ ήταν ο ΕνΖολά που είναι εκρηκτικός αντίθετα από τον Μπελτράν ή τον Ντάνκαν που είναι καλοί με την μπάλα στα πόδια. Αυτός που ποτέ δεν λείπει βέβαια είναι ο Νίκο Γκονζάλες, ηγέτης και σκόρερ. Η ιδέα να τον αντιμετωπίσει στα ένας εναντίον ενός ο Ορτέγκα που λείπει καιρό δεν μου μοιάζει η καλύτερη.
Ο δεύτερος χρησιμότερος παίκτης των Βίλλα είναι ο Αρθουρ που ο Ιταλιάνο αποκαλεί «διευθυντής της ομάδας». Ο Άρθουρ είναι ένας κανονικός οργανωτής από τα μετόπισθεν, που γυρνά πολύ για να πάρει την μπάλα και να βοηθήσει τους δύο κεντρικούς αμυντικούς στο build up. Kαθετοποιεί το παιγνίδι, διαβάζει και πασάρει γρήγορα, έχει στα 27 του χρόνια περάσει από την Μπαρτσελόνα, την Λίβερπουλ και την Γιουβέντους. Διευθυντής σε αυτές τις ομάδες μάλλον δεν μπορούσε να γίνει – για την Φιορεντίνα είναι όμως μια πολυτέλεια. Ο Ιταλιάνο του βάζει δίπλα τον Μποναβεντούρα και τον Μαντραγκόρα, αλλά όπως σας είπα τίποτα δεν είναι δεδομένο. Δεδομένο είναι πως ο Αρτουρ παίζει για τους συμπαίκτες του, βλέπει το γήπεδο, και όταν πιέζεται μπορεί να βγαίνει και στο πλάι ψάχνοντας χώρους και συνεργασίες.
Πέντε στην άμυνα πέντε στην επίθεση
Η Φιορεντίνα είναι σαν να παίζει με πέντε παίκτες άμυνα και με πέντε επίθεση: με συνδετικό κρίκο τον Βραζιλιάνο. Επίσης είναι ομάδα που ψάχνει και αξιοποιεί πολύ στημένες φάσεις: βοηθάνε για αυτό και οι προωθήσεις των κεντρικών αμυντικών – κυρίως του Μιλένκοβιτς. Οι κεντρικοί αμυντικοί του Ιταλιάνο προτιμούν να βγαίνουν πρώτοι στην μπάλα κι όχι να κολλάνε στον αντίπαλο φορ ή εξτρέμ. Όπως είδαμε πρόσφατα να κάνει και η Αταλάντα το ζήτημα δεν είναι με πόσους παίκτες οι Βιόλα αμύνονται, αλλά το πώς δεν θα αφήσουν τον αντίπαλο να παίξει όπως θέλει κοντά στην περιοχή τους: δεν καλύπτουν τόσο το χώρο – κυρίως προσπαθούν να μην επιτρέψουν περιστροφές επιθετικών και εύκολη κυκλοφορία της μπάλας από τον αντίπαλο. Ο Μιλένκοβιτς κατεβάζει και συχνά την μπάλα, αλλά αυτό δεν ξέρω αν θα το δούμε απόψε: η Φιορεντίνα παίζοντας εκτός έδρας θα προσπαθήσει να είναι πιο «τετράγωνη» από όσο συνήθως. Για να το κάνω ακόμα πιο απλό και κατανοητό η Φιορεντίνα αμύνεται όπως η ΑΕΚ (με πολλά ένας εναντίον ενός) και επιτίθεται όπως ο ΠΑΟΚ (με κάμποσες συγκλίσεις και συχνά ένα φορ, τον Μπελότι, που δουλεύει για τους εξτρέμ).
Αρετές της είναι η καλή κυκλοφορία της μπάλας, η ταχύτητα που δίνει στο παιγνίδι της ο Ντοντό και παίκτες όπως ο ΕνΖολά και ο Μποναβεντούρα – φυσικά και η ποιότητα των Αρθουρ και Νίκο Γκονζάλες, αλλά και ο καλός της έμπειρος τερματοφύλακας Τερατσιάνο του οποίου μια επέμβαση στο ματς με την Μπριζ στις καθυστερήσεις έδωσε στην ομάδα του Ιταλιάνο την δυνατότητα να ρθει στην Αθήνα. Αδυναμίες της είναι οι αργές επιστροφές των μέσων της, οι υπερβολικές πρωτοβουλίες των αμυντικών της, η μέτρια άμυνά της σε στημένες φάσεις και η δυσκολία των στόπερ να παίξουν με γρήγορους αντίπαλους φορ.
Επίλογος ενός κεφαλαίου
Ο Ολυμπιακός παίζει με μια ομάδα που του μοιάζει. Για να κερδίσει πρέπει να είναι απλά καλύτερός της. Δεν θα είναι εύκολο. Αλλά έχει στα υπέρ του ότι έχει κάνει ένα υπέροχο ταξίδι φέτος στην Ευρώπη και ότι σε αυτό το ταξίδι έμαθε και κατάλαβε πολλά. Δεν είναι φινάλε το αποψινό: πρέπει να είναι αρχή. Ας το δούμε ως επίλογο ενός ωραίου κεφαλαίου που εμπεριέχεται σε μια συλλογή από ιστορίες εκατό χρόνων που όπως και να χει θα συνεχιστούν. Κατά τα άλλα όλοι νομίζουν οι παίκτες γνωρίζουν ποια θα είναι η θέση τους σε αυτή την ιστορία αν σηκώσουν μια κούπα που θα μοιάζει πιο πολύ από κάθε άλλη φορά ως όνειρο που έγινε πραγματικότητα.
Πηγή: Karpetshow
