Του Θάνου Σαρρή
Η περίφημη ρήση του Τζορτζ Όργουελ ότι το «ποδόσφαιρο είναι ένας πόλεμος χωρίς τους πυροβολισμούς» ήταν μέρος του δοκιμίου του που ακολούθησε την περιοδεία της Ντιναμό Μόσχας στη Μεγάλη Βρετανία, λίγο πριν το ξέσπασμα του Ψυχρού Πολέμου. Ο Όργουελ, αντιλήφθηκε την εργαλειοποίηση του παιχνιδιού από νωρίς, όμως ακόμα κι εκείνος δεν μπορούσε να οραματιστεί το δυστοπικό μέλλον του ποδοσφαίρου.
«Η παγκοσμιοποίηση και η εμπορευματοποίηση, χάρη στη βοήθεια και της τηλεόρασης, έχουν διαμορφώσει συνθήκες έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των ομάδων. Ο ανταγωνισμός έχει γίνει τόσο σκληρός όσο και ένας πόλεμός… Το αποτέλεσμα απέκτησε μεγάλη οικονομική σημασία, τόση, που η νίκη μέσα στο γήπεδο έχει γίνει ισοδύναμη της επιβίωσης έξω από αυτό», έγραφε ο αείμνηστος Χρίστος Χαραλαμπόπουλος στο βιβλίο «Η τέχνη του πολέμου για το ποδόσφαιρο», προσθέτοντας πως «οι επαγγελματικοί ποδοσφαιρικοί σύλλογοι των οικονομικά ισχυρών πρωταθλημάτων θυμίζουν τις παλιές αποικιοκρατικές δυνάμεις».
Ο Χαραλαμπόπουλος κάνει αναφορά και στους νεκρούς αυτού του πολέμου. Τον Μαρκ Βιβιέν Φοέ της εθνικής Καμερούν, τον Αντόνιο Πουέρτα της Σεβίλλης, τον Μίκλος Φέχερ της Μπενφικα, τον Πατρίκ Εκένγκ της Ντιναμό Βουκουρεστίου. Τέσσερις από τους νεκρούς εντός αγωνιστικού χώρου. Oι πιο γνωστές από τις εβδομήντα, επισήμως, περιπτώσεις της τελευταίας 12ετίας. «Παρά το γεγονός ότι σχεδόν όλοι αυτοί οι θάνατοι, επισήμως, οφείλονται σε παθολογικούς λόγους – ιδίως καρδιακά επεισόδια- είναι πλέον κοινό μυστικό ότι το φορτωμένο αγωνιστικό πρόγραμμα των ομάδων καταπονεί τον οργανισμό των ποδοσφαιριστών», έγραφε ο Χρίστος. Το 2018, ο καθηγητής καρδιολογίας Σαντζάι Σάρμα, επικεφαλής σχετικής έρευνας στο St George’s University of London, είχε δηλώσει: «Πρέπει να ανοίξουμε τα μάτια μας όσον αφορά το γεγονός ότι οι πιθανότητες θανάτου είναι υψηλότερες από ό,τι νομίζαμε».
Ο Δανός Κρίστιαν Έρικσεν ισορρόπησε ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο. Ο 29χρονος διεθνής μέσος της Τότεναμ κατέρρευσε μέσα στο χορτάρι στην πρεμιέρα της χώρας του στο Euro, στην αναμέτρηση με την Ισλανδία. Οι εικόνες σόκαραν όλον τον κόσμο, αν και κάποιοι επιθυμούσαν διακαώς να τις βλέπουν σε λούπα. Ο Άγγλος διαιτητής διέκοψε την αναμέτρηση και οι γιατροί με τους νοσηλευτές όρμησαν στον αγωνιστικό χώρο, για να δώσουν τη δική τους μάχη. Οι συμπαίκτες του φρόντισαν ώστε η μάχη αυτή να δοθεί μακριά από τα μάτια των αρπακτικών. Ο ένας δίπλα στον άλλον, έφτιαξαν ένα κύκλο. Στο κέντρο του ήταν ο Έρικσεν με τους γιατρούς και τριγύρω εκείνοι. Με μάτια που αντανακλούσαν τα συναισθήματα της στιγμής. Προστάτες. Για τον ίδιο, την οικογένειά του, την ομάδα, τους συμπατριώτες τους που παρακολουθούσαν σοκαρισμένοι, τον ποδοσφαιρικό κόσμο. Δεν χρειάζονταν άλλες εικόνες. Μόνο η μάχη των γιατρών. Και το καλό νέο της επιβίωσης.
Όποιος κι αν σηκώσει στο τέλος το τρόπαιο του πρωταθλητή Ευρώπης, αυτή είναι η εικόνα του Euro. Ίσως η εικόνα όλων των Euro. Των ποδοσφαιριστών, των πρωταγωνιστών δηλαδή του όμορφου παιχνιδιού. Της ασπίδας για τον συμπαίκτη τους, για μια καρδιά που δεν άντεξε. Της ασπίδας από το σύγχρονο ποδόσφαιρο.
Προφανώς είναι πολύ νωρίς για να εξηγήσει κανείς τους λόγους που η καρδιά του Έρικσεν σταμάτησε για λίγο, όμως το καμπανάκι ήχησε ξανά. Κι έπειτα, οι φρουροί με τα κόκκινα ήταν εκεί, για τους καταναλωτές της εικόνας αυτής. Για εκείνους που αναζητούσαν επιπλέον λήψεις, ριπλέι και φωτογραφίες που θα γίνονταν πρωτοσέλιδο σε ταμπλόιντ. Για τους θεατές που ήθελαν ένα βίντεο για να ανεβάσουν στα Social Media. Για τα online media που ξεσκίζουν χαρακτήρες και προσωπικότητες, που επιτρέπουν σχόλια με κατάρες και κουτσομπολιά, επειδή ο ποδοσφαιριστής φορά διαφορετική φανέλα από την ομάδα του ιδιοκτήτη τους και τώρα «έπαιζαν» με προσευχές.
Ο «ποδοσφαιρικός πόλεμος» πια έχει μετεξελιχθεί, έχει σχηματίσει επιπλέον παρατάξεις. Το σύνθημα με το όνομα του Κρίστιαν Έρικσεν, μοιρασμένο σε κερκίδες με Δανούς και Φινλανδούς. Η αφιέρωση του Λουκάκου, στο παιχνίδι του Βελγίου με τη Ρωσία που ακολούθησε και του Χακίμι, σε αυτό του Μαρόκου με την Μπουρκίνα Φάσο. Οι αγκαλιές των Κίερ και Σμάιχερ στην αδερφή του άτυχου ποδοσφαιριστή. Τα μηνύματα συμπαράστασης από όλον τον αθλητικό κόσμο. Και πάνω από όλα η ασπίδα των παικτών της Δανίας. Κόντρα στα συμφέροντα που βάζουν το κέρδος πάνω από τη ζωή, σ’ αυτούς που κινούν τα νήματα θέλοντας τους παίκτες ρομπότ, σ’ όλους όσοι θέλουν το ποδόσφαιρο reality και «διψούν» για αίμα.
Μακάρι όλα να πάνε καλά με τον Έρικσεν, μακάρι αυτό το «καμπανάκι» να ακουστεί περισσότερο, προς πάσα κατεύθυνση…
Πηγή: Το Κουτί της Πανδώρας
