Του Θάνου Σαρρή
Τον Δεκέμβριο, παράλληλα με τα όσα λάμβαναν χώρα στα γήπεδα του Κατάρ για το Μουντιάλ, ανοίξαμε το φάκελο του Sportswashing, ερευνώντας ενδελεχώς το πώς ο αθλητισμός «εργαλειοποιείται» για το ξέπλυμα της εικόνας μιας χώρας ή ενός καθεστώτος. Ενίοτε, προχωρώντας και κάποια βήματα παραπέρα. Στην έρευνα εκείνη, λοιπόν, αναφέραμε χαρακτηριστικά: Πρόσφατα, η Σαουδική Αραβία, συμφώνησε με τον Λιονέλ Μέσι για την προώθηση του vision 2030, ο οποίος φιγουράρει στη σελίδα “visit Saudi”. Πόσο ειρωνικό, το ότι ο Μέσι είναι πρεσβευτής της UNICEF, η οποία ανακοίνωσε πέρυσι ότι περισσότερα από 10.000 παιδιά έχουν χάσει τη ζωή τους στην Υεμένη, μετά την εμπλοκή της Σαουδικής Αραβίας. Πατώντας στον παραπάνω σύνδεσμο και διαβάζοντας την έρευνα, θα δείτε περισσότερα για το «άνοιγμα» της χώρας στον αθλητισμό.
Λίγους μήνες μετά, όταν το διαζύγιο του Παγκόσμιο Πρωταθλητή με την Παρί Σεν Ζερμέν οριστικοποιήθηκε, τα διεθνή Media βούιξαν με την είδηση: Η Αλ Χιλάλ προσφέρει στον Λιονέλ Μέσι το μεγαλύτερο συμβόλαιο στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Το ποσό που είδε το φως της δημοσιότητας προκαλούσε ζάλη: 1.2 δις ευρώ. Η καταλανική Sport το πήγε ένα βήμα παραπέρα, τονίζοντας ότι ο Pulga θα ανακοινωθεί στις 6 Ιουνίου, ενώ αντιπροσωπεία του συλλόγου της Σαουδικής Αραβίας ταξίδεψε στο Παρίσι, προκειμένου να πιέσει για το deal.
Λιονέλ Μέσι – Σαουδική Αραβία: Το συμβόλαιο
Ακόμα κι όταν η πλάστιγγα είχε γείρει υπέρ της Ίντερ Μαϊάμι, μιας και ο Μέσι με την οικογένειά του δεν έδειχναν διατεθειμένοι να ζήσουν στη Σαουδική Αραβία, η Αλ Χιλάλ φέρεται να επέστρεψε με 1.5 δις, μην μπορώντας να δεχθεί ότι υπάρχει κάτι που δεν αγοράζεται. Ο Λίο επέλεξε τη Νότια Φλόριντα και άφησε το remake του Messi vs Ronaldo στην έρημο να παραμένει όνειρο για τους Σαουδάραβες και τον Μπενζεμά να κλέβει την παράσταση με την μεταγραφή του στην Αλ Ιτιχάντ.
Κι έπειτα, ήρθε το ρεπορτάζ των New York Times, για να εμβαθύνει περισσότερο σε αυτή τη σχέση του Μέσι με το «όραμα» της Σαουδικής Αραβίας, τις οικονομικές της προεκτάσεις, αλλά και τις δεσμεύσεις. Σύμφωνα λοιπόν με τους Αμερικανούς, ο Αργεντινός θα λάβει περίπου 25 εκατομμύρια δολάρια σε βάθος τριετίας, κάνοντας… διακοπές! Για την ακρίβεια, πληρώνεται δύο εκατομμύρια για μια πενθήμερη εκδρομή με την οικογένεια και τους φίλους του σε κάποιο πεντάστερο ξενοδοχείο της χώρας ή για δύο τριήμερες τον χρόνο. Επιπλέον, παίρνει δύο εκατομμύρια για 10 posts στα Social Media του ανά έτος, δύο ακόμα για συμμετοχή σε φιλανθρωπικές καμπάνιες καθώς και άλλα δύο για τη συμμετοχή του στην ετήσια τουριστική καμπάνια της χώρας. Είναι τέτοια η δέσμευσή του που, όπως έφεραν οι Times στη δημοσιότητα, τον Φεβρουάριο του 2021, λίγο μετά την υπογραφή του συμβολαίου του, ο Μέσι έστειλε απολογητική επιστολή στον Υπουργό Τουρισμού της Σαουδικής Αραβίας επειδή… είχε αγωνιστικές υποχρεώσεις με την Μπαρτσελόνα και δεν μπορούσε να επισκεφτεί τη χώρα. Τον αποκάλεσε «Αυτού Μεγαλειότητα».
Πέραν όμως των επιδοτούμενων διακοπών και του influencing, ο Λιονέλ Μέσι έχει έναν ακόμα σημαντικό όρο στο συμβόλαιό του: Δεν μπορεί να εκφράσει δημόσια τίποτα που να αμαυρώνει την εικόνα της Σαουδικής Αραβίας, της χώρας δηλαδή που βρίσκεται στην 127η θέση σε σύνολο 146 χωρών στη φετινή έκθεση για την έλλειψη ισότητας των φύλων, τη χώρα που την βαραίνουν υποθέσεις όπως η δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι, ο ρόλος της στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης, οι φυλακισμένοι δημοσιογράφοι και ακτιβιστές, τα δικαιώματα των γυναικών, οι εκτελέσεις και οι φυλακίσεις όσων τολμούν να διαφωνήσουν με το καθεστώς.
«Να ακούσουμε τον Μέσι και τον Ρονάλντο…»
Τον Μάιο του 2017, είχα μια συνομιλία με τον πρώην αμυντικό του Ολυμπιακού, Αμπντεσλάμ Ουαντού, ο οποίος βίωσε στο πετσί του την «καφάλα» στο Κατάρ. Όταν η ομάδα τού ζήτησε να λύσει το συμβόλαιό του χωρίς αποζημίωση και εκείνος αρνήθηκε, ξεκίνησαν τα καψόνια. Τον άφησαν χωρίς ηλεκτρικό και με απλήρωτο ενοίκιο, ενώ τον ανάγκαζαν να κάνει προπονήσεις μόνος του σε ώρες που η θερμοκρασία άγγιζε του 50 βαθμούς Κελσίου. Τότε, λοιπόν, σε εκείνη τη συζήτηση, είχε αναρρωτηθεί: «Και οι παίκτες; Θα δεχθούν να παίξουν σε μια χώρα που υποστηρίζει ακόμα τη δουλεία; Πρέπει να μιλήσουν οι ίδιοι οι ποδοσφαιριστές γι’ αυτό. Θέλουμε να ακούσουμε τον Μέσι και τον Ρονάλντο. Θέλω να ρωτήσω τον Μέσι, αν θα πανηγυρίζει τα γκολ του σε μια χώρα που ο κόσμος πεθαίνει…».
Ο pulga πανηγύρισε τα γκολ του, παρέα με εκατομμύρια φιλάθλους σε όλον τον κόσμο και εδώ μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι ακόμα κι αν μιλούσε, όπως έκαναν οι Γερμανοί, δεν θα άλλαζε κάτι ως προς τη διεξαγωγή του Παγκόσμιου Κυπέλλου. Το παιχνίδι είχε χαθεί. Το ερώτημα όμως μπορεί να στραφεί στη Σαουδική Αραβία, για την οποία, ειρήσθω εν παρόδω, ο βραβευμένος ερευνητής Τζέιμς Ντόρσι εξηγούσε στο Gazzetta, οι λόγοι της στροφής της στον αθλητισμό ξεπερνούν το Sportswashing: «Η Σαουδική Αραβία είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο. Το μεγαλύτερο παιδί στην πλατεία. Ο αθλητισμός ταιριάζει στη στρατηγική της οικονομικής επέκτασης. Τα οράματα για τα κράτη αυτά είναι πρωτίστως οικονομικά. Αυτό νομίζω ότι μετρά περισσότερο για τη Σαουδική Αραβία, που σκοπεύει να γίνει η καρδιά του Κόλπου σε όλα. Αυτό που λένε στις εταιρείες είναι ότι αν θέλεις να κάνεις δουλειές με την κυβέρνηση, πρέπει να έχεις τη βάση σου εδώ, ενώ μέχρι το 2024, τα προϊόντα που έρχονται από τρεις ζώνες της Ε.Ε δεν θα είναι πια αφορολόγητα. Χτίζουν ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια, κάνουν τέτοιες κινήσεις. Οπότε ο αθλητισμός είναι ένας παράγοντας αυτών. Η φήμη σίγουρα παίζει ρόλο, αλλά το να μειώσουμε όλα αυτά στο επίπεδο του sportswashing νομίζω ότι δεν είναι ακριβές και χάνει το νόημα. Είναι οικονομικό το ζήτημα».
Είναι, σίγουρα, οικονομικό το ζήτημα. Και όπως έγραψαν οι New York Times, η επιλογή του Λιονέλ Μέσι να συνεχίσει στην Ίντερ Μαϊάμι δεν διατάραξε τη σχέση του με το καθεστώς. Δεν το εξέλαβαν ως απόρριψη. Κι ας μην παίξει αντίπαλος με Μπενζεμά-Ρονάλντο. Τη δουλειά, την κάνει ακόμα και από το Μαϊάμι…
Πηγή: Gazzetta
