Της Νίκης Μπάκουλη
Στο Contra υπάρχει ένας άνθρωπος που είναι κινούμενη ιστορία. Όχι λόγω ηλικίας, διότι ο Γιάννης Φιλέρης ανήκει στην κατηγορία των αιώνιων έφηβων στη ψυχή, αλλά χάριν των γνώσεων που διαθέτει, των εμπειριών που ‘χει αποκτήσει και όσων έχει ζήσει. Συχνά πυκνά λοιπόν, (βλ. καθημερινά) διηγείται μια ιστορία, από το πουθενά. Δηλαδή, χωρίς να υπάρχει λόγος επικαιρότητας.
Συνήθως, οι ιστορίες του είναι αφορμή για κείμενο. Μια από τις τελευταίες αφορά τον άνθρωπο που ‘χει δώσει το όνομα του στο τρόπαιο που σηκώνει ο πρωταθλητής κόσμου, όπως λένε στην Αμερική (πρωταθλητής του ΝΒΑ, όπως λέμε σε όλον τον άλλον κόσμο): τον Larry O’Brien.
Σήμερα θα γνωρίσουμε τον κομισάριο του ΝΒΑ που είχε πρωταγωνιστικό ρόλο, στο μεγαλύτερο πολιτικό σκάνδαλο του 20ου αιώνα, γνωστό ως Watergate! Ας αρχίσουμε όμως, από τον ονοματοδοσία του τροπαίου. Το 1964 λεγόταν Walter A. Brown Trophy, στη μνήμη του ιδρυτή και πρώτου ιδιοκτήτη των Boston Celtics, στον οποίον ‘πιστώνεται’ η συγχώνευση της Βasketball Association of America (BAA) με τη National Basketball League -το 1949-, για να γεννηθεί η National Basketball Association.
Ο πρωταθλητής κρατούσε το τρόπαιο ένα χρόνο μέχρι την παράδοση στον επόμενο. Αν δεν υπήρχε παράδοση, συνέχιζε να το ‘χει στα γραφεία του. Οι Celtics έζησαν αυτήν την εμπειρία οκτώ φορές -στα 11 δαχτυλίδια που φόρεσαν από το 1957 έως το 1969.
Το 1977 σχεδιάστηκε μια νέα κούπα, χωρίς να αλλάξει το όνομα. Αυτό έγινε το 1984, για να τιμηθεί ο κομισάριος του ΝΒΑ (από το 1975 έως το 1984), Larry O’ Brien. Μάντεψε ποιοι το σήκωσαν πρώτοι. Να σε βοηθήσω: οι Celtics.
Πάμε τώρα, στο ρόλο του Ο’ Μπράιαν, στο Watergate.
O Mark Felt είχε για κωδικό όνομα το “Βαθύ λαρύγγι”. Πέρασε στην ιστορία ως η πιο γνωστή ανώνυμη πηγή. Υπήρξε εκείνος στον οποίον χρωστά η ανθρωπότητα τη βασική συνθήκη για την επίλυση οικονομικών και πολιτικών σκανδάλων (βλ. τη φράση “follow the money”) και την αποκάλυψη όσων -αποτρόπαιων- έκανε ο Richard N. Nixon ως Πλανητάρχης. Η συνέπεια ήταν να γίνει (ο Νίξον) ο πρώτος -και τελευταίος, μέχρι νεοτέρας- Πλανητάρχη που παραιτήθηκε.
Ο Φελτ ήταν ο τρίτος πιο ισχυρός άνδρας του FBI, την εποχή του J. Edgar Hoover. Ο Χούβερ, όπως αποδείχθηκε χρόνια μετά το θάνατο του, έκανε κατάχρηση της δύναμης του, συγκέντρωνε σε μυστικά αρχεία τα ‘άπλυτα’ όλων των πολιτικών ηγετών (και των Προέδρων των ΗΠΑ) και χρησιμοποιούσε παράνομες μεθόδους για να βρει αποδεικτικά στοιχεία.
Το Wategate ήταν το όνομα ξενοδοχείου στo Washington DC. Στον 6ο όροφο είχαν τα αρχηγεία τους οι Δημοκρατικοί, το 1972. Στις 17/7 εκείνου του χρόνου, ο φύλακας του κτιρίου παρατήρησε ότι υπήρχε κολλητική ταινία στα μάνταλα μιας σειράς από πόρτες, από το γκαράζ έως το γραφείο της Εθνικής Επιτροπής Δημοκρατικών. Τις αφαίρεσε, εν τούτοις όταν πέρασε για νέο έλεγχο, τις βρήκε πάλι στη θέση τους.
Αμέσως ειδοποίησε την αστυνομία που έσπευσε και ‘έπιασε’ στα πράσα πέντε άνδρες να κλέβουν έγγραφα και να βάζουν κοριό στα τηλέφωνα.
Οι κακοποιοί συνελήφθησαν, δικάστηκαν και καταδικάστηκαν. Στο μεσοδιάστημα, έγιναν γνωστοί ως “Υδραυλικοί”, καθώς ήταν αυτοί που ‘χαν επιλεγεί από συνεργάτες του Νίξον, για να σταματήσουν τις διαρροές. Το γραφείο που είχαν για στόχο οι “Υδραυλικοί” άνηκε στον Λάρι Ο’ Μπράιαν.
Την ημέρα της σύλληψης τους, επιχείρησαν την τέταρτη προσπάθεια “να πάρουν τα καλούδια”, όπως έλεγε ο Νίξον. Στην πρώτη βρέθηκαν κλειδωμένοι, όλο το βράδυ, σε μια ντουλάπα. Στη δεύτερη, έφτασαν μέχρι τα γραφεία και διαπίστωσαν πως δεν είχαν τα εργαλεία για να παραβιάσουν την κλειδαριά. Στην τρίτη τα είχαν, μπήκαν στα γραφεία, έβαλαν κοριούς στα τηλέφωνα και φωτογράφισαν συγκεκριμένα έγγραφα. Σύντομα διαπίστωσαν πως ο κοριός που βρισκόταν στο τηλέφωνο του Ο’ Μπράιαν, δεν λειτουργούσε, ενώ κάποιες φωτογραφίες ήταν θολές. Οπότε, έπρεπε να επιστρέψουν. Και στην τέταρτη συνελήφθησαν.
Ο -γεννημένος στη γενέτειρα του μπάσκετ, το Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είχε ιδέα από μπάσκετ, πως έπαιξε ή διακρίθηκε-, Lawrence Francis O’Brien Jr. Υπήρξε επικεφαλής της στρατηγικής εκλογών των Δημοκρατικών, για διάστημα μεγαλύτερο των δυο δεκαετιών. Ο πατέρας του υπήρξε ηγετικό στέλεχος των Δημοκρατικών, στη Μασαχουσέτη και ο Λάρι από τα 11 ήταν εθελοντής στην προεδρική καμπάνια (1928). Για τις σπουδές του επέλεξε τη νομική.
Το 1952 επιλέχθηκε από τον John F. Kennedy για διευθυντής της εκλογικής του καμπάνιας, ως γερουσιαστή, στη Μασαχουσέτη. Τον έβγαλε ασπροπρόσωπο και τον οδήγησε στην εκλογή. Ανέλαβε έτσι, το έργο της προεκλογικής εκστρατείας του Κένεντι, αυτή τη φορά για το πόστο του Προέδρου, το 1956. Ο Κένεντι έγινε ο 35ος Πλανητάρχης και το 1960 έκανε τον Ο’ Μπράιαν τον προσωπικό του βοηθό. Μην ‘τσιμπάς’ από το ανεπαρκές του τίτλου. Έγινε ο κορυφαίος λομπίστας.
Μετά τη δολοφονία του JFK, το Νοέμβριο του 1963 πρόσφερε τις υπηρεσίες του στον επόμενο Πρόεδρο, Lyndon B. Johnson, ο οποίος το 1965 τον έκανε Γενικό Διευθυντή Ταχυδρομείων. Έμεινε εκεί έως το 1968 και το τέλος της θητείας του Τζόνσον, οπότε αφοσιώθηκε στην καμπάνια του Robert F. Kennedy.
Η δολοφονία του Μπόμπι Κένεντι, έπιασε δουλειά για να ‘βγάλει’ τον επόμενο πρόεδρο των Δημοκρατικών και τελικά βρέθηκε μπλεγμένος, ως άνθρωπος-κλειδί στο μεγαλύτερο σκάνδαλο της ιστορίας του 20ου αιώνα.
Σε μια προεκλογική περίοδο που γινόταν ο κακός χαμός με mind games και κατασκοπεία, μια τακτική ήταν να ΄τροφοδοτείται’ ο αδελφός του Ρίτσαρντ Νίξον, Ντόναλντ με λάθος πληροφορίες που ακολούθως θα μετέφερε στον Πρόεδρο. Ένα από τα fake news (όπως τα λέμε πια) αφορούσε παράνομη συνεργασία μεταξύ του Νίξον και του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία, επενδυτή και playboy, Howard Hughes.
Μετά τη δολοφονία του τελευταίου, ο αντιπρόεδρος Hubert Humphrey διόρισε τον Ο’ Μπράιαν ως επικεφαλής της δικής του καμπάνιας και ο Howard Hughes να υπηρετήσει στην Ουάσινγκτον, ως δικός του λομπίστας. Προσπαθώντας, να βρει ο Νίξον (ο Πρόεδρος) τα στοιχεία που αποδείκνυαν την ενοχή του και να τα εξαφανίσει, διέταξε αυτό που έγινε γνωστό ως Watergate και του στοίχισε την προεδρία.
Ο Ο’ Μπράιαν ήταν ο πρωταγωνιστής ουκ ολίγων θεωριών συνωμοσίας για τα χρόνια που ακολούθησαν και ως προς το ρόλο που έπαιξε στο Watergate. Eφόσον όμως, δεν αποδείχθηκε κάτι, συνέχισε να δραστηριοποιείται. Άλλαξε αντικείμενο: έγινε ο διάδοχος του James Walter Kennedy, στη θέση του κομισάριου του ΝΒΑ, την οποία εγκατέλειψε ο προκάτοχος το 1975, έπειτα από 12 χρόνια θητείας.
EΙΜΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΙΝΑΙ Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΕΦΙΚΤΟΥ, ΜΙΑ ΕΝΤΟΝΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΤΕΧΝΗ.
Οι κύριες προσφορές του Ο’ Μπράιαν, στα 9 χρόνια που ήταν στην καρέκλα ήταν η συγχώνευση της American Basketball Association με τη National Basketball Association, το 1976, έξι χρόνια μετά την πρώτη συζήτηση που έγινε για το συγκεκριμένο θέμα και μετά τη μήνυση του προέδρου του συνδέσμου των παικτών, Όσκαρ Ρόμπερτσον εναντίον τoυ ΝΒΑ.
Ο ‘Big O’ ηγήθηκε του κινήματος που έδωσε στο ΝΒΑers τη free agency. Έως τότε το μέλλον τους ήταν αποκλειστικά θέμα του οργανισμού που τους είχε επιλέξει στο ΝΒΑ draft.
Οι Denver Nuggets, Indiana Pacers, New York Knicks και San Antonio Spurs ήταν οι 4 από τις 6 εναπομείνασες ομάδες της ΑΒΑ που πήγαν στο ΝΒΑ, τον Αύγουστο του 1977. Οι Κentucky Colonels και Spirits of St. Louis ‘εξαφανίστηκαν’.
Επί των ημερών του:
- οι οργανισμοί από 18 έγιναν 23 (1979-80), προέκυψαν παραπάνω έξοδα και τελικά χασούρα 13 εκατ. δολ. για τη λίγκα, με 17 ομάδες να ‘χουν ‘χασούρα’ και τη σεζόν 1980-81. Το πρόβλημα λύθηκε με το format της free agency -που επίσης, προέκυψε με τον Ο’ Μπράιαν ως κομισάριο.
- διαπραγματεύτηκε, με επιτυχία, δυο ταραχώδεις συμβάσεις συλλογικής εργασίας: αυτή του 1976 και της συγχώνευσης και εκείνη του 1983, Τότε οι ΝΒΑers ήταν έτοιμοι να βάλουν λουκέτο στη λίγκα, αν δεν αποκτούσαν εγγυημένους μισθούς που να ανταποκρίνονταν στη δουλειά τους -και στο 55% των μεικτών κερδών κάθε οργανισμού. Ήταν η πρώτη φορά που οι ιδιοκτήτες έθεσαν θέμα salary cap.
- το κοινό στα γήπεδα έφτασε τα 10.000.000 το χρόνο, με ό,τι συνεπάγεται αυτού.
- καθιέρωσε το πρόγραμμα NBA College Scholarship.
- ‘καθάρισε’ το θέμα ουκ ολίγων μηνύσεων που ‘χαν καταθέσει εναντίον του ΝΒΑ παίκτες της Αmerican Basketball Association, αλλά και η ίδια η Ένωση.
- το ΝΒΑ υπέγραψε το πιο πλούσιο τηλεοπτικό συμβόλαιο της ιστορίας του (1982).
- έβαλε στο ‘παιχνίδι’ την καλωδιακή τηλεόραση -που τότε ήταν στην απαρχή της
- βρήκε τη συμβιβαστική λύση στη μήνυση του Ρόμπερτσον -κάτι που θεωρούσε ως το highlight της θητείας του.
- παρουσιάστηκε για πρώτη φορά, το salary cap (1983)
- εξέλιξε το NBA draft, προσθέτοντας τον όρο που ήθελε την ομάδα να έχει ένα χρόνο στη διάθεση της για να υπογράψει τον παίκτη που επέλεξε -διαφορετικά εκείνος επέστρεφε στο draft pool της ερχόμενης σεζόν.
- πρόσθεσε (1979) το τρίποντο.
- έκανε πιο αυστηρό το anti-drug πρόγραμμα (μιλάμε για την εποχή που ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι πίστευαν πως οι περισσότεροι NBAers έκαναν χρήση απαγορευμένων ουσιών -συν πολλά άλλα ρατσιστικά στερεότυπα).
Tο Νοέμβριο του 1983 δήλωσε πως “πάντα έρχεται η ώρα που πρέπει να προχωρήσεις” και ανακοίνωσε την παραίτηση του. Θα ήταν ενεργή από την 1η Φεβρουαρίου του 1984. Ο 66χρονος Ο’ Μπράιαν έδωσε συνέντευξη Τύπου, στην οποία τόνισε (και ξανατόνισε) πως δεν έφευγε, γιατί είχε λυγίσει από την πίεση που του ασκούσαν οι ιδιοκτήτες.
“Τουναντίον, συναντήθηκα με εκπροσώπους τους που μου πρότειναν νέο πενταετές συμβόλαιο. Δεν σκέφτηκα την πρόταση, γιατί δεν ήμουν σίγουρος ότι ήθελα να μείνω άλλο”. Η πρόταση ήταν να εξαντλήσει το συμβόλαιο που ήδη είχε και μετά να γίνει σύμβουλος του επόμενου κομισάριου.
“Τα οκτώμιση χρόνια που πέρασα ως κομισάριος, είναι τα περισσότερα που ‘χω ξοδέψει επικεντρωμένος σε μια συγκεκριμένη κατάσταση ή σε συγκεκριμένο θέμα. Αν μου λέγατε πριν 8 1/2 χρόνια πως θα έμενα τόσο, δεν θα σας πίστευα”. Ποια περιπέτεια θα ακολουθούσε; “Θα είναι θέμα επόμενης συνέντευξης Τύπου”, είχε πει -όπως διαβάσαμε στους The New York Times.
Φαβορί για να τον αντικαταστήσει ήταν ένας πρώην δικηγόρος της νομικής εταιρίας που διαχειριζόταν τα θέματα του ΝΒΑ (Proskauer, Rose, Goetz and Mendelsohn): ο 41χρονος -τότε- Ντέιβιντ Στερν, ο οποίος εργαζόταν ήδη στο ΝΒΑ. Το Σεπτέμβριο του 1978 είχε προσληφθεί ως γενικός σύμβουλος και δυο χρόνια μετά έγινε αντιπρόεδρος της επιχείρησης και των νομικών υποθέσεων. Ήταν δηλαδή, το Νο2 του ΝΒΑ μετά τον Ο’ Μπράιαν. Έγινε το Νο1. Αλλά ο Στερν θα είναι το αντικείμενο άλλου θέματος.
Πηγή: Contra
