Η ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου: ΗΠΑ 1994

Του Γρηγόρη Δημακάκου

Τρεις χώρες κατέθεσαν υποψηφιότητα για την ανάληψη της διοργάνωσης. Η Βραζιλία, οι ΗΠΑ και το Μαρόκο.

Η ΦΙΦΑ που αναζητούσε διαρκώς νέες αγορές απέρριψε ουσιαστικά τη Βραζιλία, αν και η χώρα του καφέ μετείχε στη ψηφοφορία. Η Αφρική δεν είχε διοργανώσει ποτέ Παγκόσμιο Κύπελλο και οι Μαροκινοί άδραξαν την ευκαιρία.

Υπολόγιζαν όμως χωρίς τις ΗΠΑ. Το αχανές κράτος με τις τεράστιες πολυεθνικές εταιρείες αποτελούσε πρόσφορο έδαφος για «μπίζνες».

Τι κι αν οι Αμερικανοί δεν είχαν Εθνικό Πρωτάθλημα; Διέθεταν όμως τις υποδομές (στάδια, βοηθητικοί χώροι, άρτιες συγκοινωνίες) και προπάντων έσπρωξαν… χρήμα.

Υποσχέθηκαν δε ότι θα δημιουργούσαν και Πρωτάθλημα, το οποίο συστάθηκε δύο χρόνια αργότερα, το MLS (Major Soccer League).

Στη ψηφοφορία, που έγινε στη Ζυρίχη στις 4 Ιουλίου 1988, την ημέρα που οι ΗΠΑ γιόρταζαν την ανεξαρτησία τους, οι Αμερικανοί πήραν 10 ψήφους, το Μαρόκο 7 και η Βραζιλία 2.

Έτσι, το ποδόσφαιρο μπήκε για τα καλά στη ζωή των Αμερικανών, όχι ότι έγινε το πιο δημοφιλές, αλλά ο κόσμος άρχισε να πηγαίνει στα γήπεδα περισσότερος και με μεγαλύτερη συχνότητα.

Στο Μουντιάλ των ΗΠΑ καταγράφηκε ρεκόρ προσέλευσης, αφού το παρακολούθησαν περίπου 3.600.000 φίλαθλοι, σχεδόν 69.000 σε κάθε αγώνα.

Στην προκριματική φάση, ως είθισται, σημειώθηκαν εκπλήξεις. Στον πρώτο όμιλο έγινε μεγάλη μάχη με τις Ιταλία, Ελβετία να ξεπερνούν την Πορτογαλία, αλλά και τη Σκωτία.

Στον 2ο όμιλο η Νορβηγία κατάφερε να τερματίσει πρώτη και την ακολούθησε η Ολλανδία. Εκτός νυμφώνα έμεινε η Αγγλία, που ηττήθηκε εκτός έδρας με 2-0 και από τις δύο ομάδες που προπορεύτηκαν.

Στον 3ο όμιλο πρώτη τερμάτισε η Ισπανία που νίκησε 1-0 την πρωταθλήτρια Ευρώπης 1992, Δανία. Οι Σκανδιναβοί έμειναν για ένα γκολ εκτός τουρνουά, αφού την ίδια ημέρα η Ιρλανδία απέσπασε 1-1 από τη Βόρεια Ιρλανδία και πήρε εκείνη το εισιτήριο.

Στον 4ο όμιλο η Ρουμανία πήρε την πρωτιά και την ακολούθησε το Βέλγιο, αφήνοντας έξω την Τσεχοσλοβακία. Η Κύπρος, που μετείχε επίσης στον όμιλο νίκησε σε 2 ματς και έφερε μία ισοπαλία, χάνοντας 7 φορές.

Η Ελλάδα θάμπωσε με την απόδοσή της στα προκριματικά, αφού έγινε η πρώτη ομάδα που πήρε την πρόκριση για την τελική φάση. Δεύτερη τερμάτισε η Ρωσία. Αμφότερες βέβαια ευνοήθηκαν από τον αποκλεισμό της Γιουγκοσλαβίας, η οποία τελούσε υπό τιμωρία. Μαινόταν ακόμη ο εμφύλιος, που οδήγησε τελικά στον κατακερματισμό της.

Στον 7ο όμιλο το ένα εισιτήριο εξασφάλισε η Σουηδία. Το δεύτερο διεκδικούσε στην έδρα της η Γαλλία με αντίπαλο τη Βουλγαρία. Οι «τρικολόρ» προκρίνονταν και με ισοπαλία. Το γκολ, όμως, του Εμίλ Κοσταντίνοφ στις καθυστερήσεις έδωσε τη νίκη με 2-1 στους Βούλγαρους και φυσικά την πρόκριση.

Η Ευρώπη είχε 13 εισιτήρια, ένα λιγότερο σε σχέση με το 1990, τα 12 από την προκριματική φάση συν αυτό της κατόχου του τίτλου Γερμανίας, που παρουσιάστηκε πλέον με ενιαία ομάδα, για πρώτη φορά μετά το 1938.

Από τη Νότια Αμερική προκρίθηκαν οι Βραζιλία, Βολιβία, Κολομβία και με το ζόρι η Αργεντινή.

Η «σελεσάο» ηττήθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της σε ματς προκριματικής φάσης, από τη Βολιβία με 2-0, στο υψόμετρο της Λα Πας.

Η Αργεντινή διασύρθηκε στο τελευταίο της παιχνίδι στο Μπουένος Άιρες με 5-0 από την Κολομβία και αναγκάστηκε να δώσει διπλό μπαράζ με την εκπρόσωπο της Ωκεανίας Αυστραλία.

Η «αλμπισελέστε» τα κατάφερε αγκομαχώντας (1-0 και 1-1). Η Χιλή τελούσε υπό τιμωρία και δεν μετείχε στην προκριματική φάση.

Από τη Βόρεια και Κεντρική Αμερική προκρίθηκε μόνο μία ομάδα, αφού η δεύτερη, οι ΗΠΑ, διοργάνωναν του τουρνουά. Το εισιτήριο κέρδισε, όπως αναμενόταν, το Μεξικό.

Η επιτυχία του Καμερούν το 1990, αύξησε τα εισιτήρια της Αφρικής, που έγιναν 3. Τα πήραν η Νιγηρία, το Μαρόκο και το Καμερούν.

Η προκριματική φάση στην Αφρική σημαδεύτηκε από την τραγωδία της Ζάμπια. Τη νύχτα της 27ης Σεπτεμβρίου 1993 το στρατιωτικό αεροπλάνο που μετέφερε την αποστολή της Ζάμπια για το ματς με τη Σενεγάλη έπεσε στη θάλασσα, ανοικτά της Γκαμπόν.

Σκοτώθηκαν 18 παίκτες της ομάδας, 4 μέλη του προπονητικού επιτελείου, 2 μέλη της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, ένας δημοσιογράφος και τα 5 μέλη του πληρώματος, συνολικά 30 άνθρωποι.

Την Ασία εκπροσώπησαν η Σαουδική Αραβία και η Νότια Κορέα.

Μασκότ της διοργάνωσης ήταν ο «Στράικερ», ένας σκύλος ντυμένος στα χρώματα των ΗΠΑ με μια μπάλα στα πόδια.

Η τελική φάση

Το εναρκτήριο παιχνίδι έγινε στις 17 Ιουλίου, στις 2.05 μ. μ. τοπική ώρα, στο «Σόλτζιερ Φιλντ», στο Σικάγο.

Στο πλαίσιο του 3ου ομίλου η Γερμανία, επηρεασμένη και από τη ζέστη επικράτησε με 1-0 της Βολιβίας με γκολ που πέτυχε στο 64’ ο Κλίνζμαν, Στο 84’ αποβλήθηκε ο Ετσεβερί.

Και οι Γερμανοί όμως είχαν απώλεια. Ο Στέφαν Έφενμπεργκ έκανε άσεμνη χειρονομία προς τους συμπατριώτες του, οι οποίοι τον γιούχαραν για την κακή απόδοσή του. Ο ομοσπονδιακός τεχνικός Μπέρτι Φογκτς έστειλε πρόωρα τον Έφενμπεργκ πίσω στη Γερμανία.

Του αγώνα προηγήθηκε η τελετή έναρξης, στην οποία σημειώθηκαν πολλά ευτράπελα. Η παρουσιάστρια Όπρα Γουίνφρι έπεσε από την εξέδρα, ενώ η Νταϊάνα Ρος δεν κατάφερε να σκοράρει με πέναλτι σε μια εστία που είχε υπολογιστεί να διαλυθεί για τις ανάγκες του σόου.

Και το δεύτερο ματς του 3ου ομίλου έληξε ισόπαλο. Η Ισπανία αν και έπαιζε με 10 παίκτες από το 26’ λόγω της αποβολής του Ναδάλ κατάφερε να προηγηθεί 2-0 της Νότιας Κορέας. Οι Ασιάτες ισοφάρισαν σε 2-2 με δύο γκολ στα τελευταία 6 λεπτά. Οι Γερμανοί κι οι Ισπανοί προκρίθηκαν, με το μεταξύ τους παιχνίδι να τελειώνει 1-1.

Η δολοφονία του Εσκομπάρ

Στον 1ο όμιλο η Ρουμανία ξεκίνησε με το εμφατικό 3-1 επί της Κολομβίας, ενώ οι ΗΠΑ έφεραν 1-1 με την Ελβετία στο «Πόντιακ Σϊλβερντομ» του Ντιτρόιτ. Ήταν το πρώτο ματς στην ιστορία του Μουντιάλ που έγινε σε «κλειστό» στάδιο.

ΟΙ Ελβετοί διέλυσαν με 4-1 τη Ρουμανία με πρωταγωνιστές τους Κνουπ, Σαπουιζά και την ίδια ώρα οι ΗΠΑ κέρδισαν 2-1 την Κολομβία. Οι Αμερικανοί προηγήθηκαν με αυτογκόλ του Αντρές Εσκομπάρ, τέρμα που κόστισε τη ζωή στον Κολομβιανό διεθνή αμυντικό.

Οι «καφετέρος» αποκλείστηκαν πρόωρα και επέστρεψαν στην πατρίδα. Δέκα ημέρες μετά τον αγώνα με τις ΗΠΑ, στις 2 Ιουλίου, ο Εσκομπάρ έβγαινε ανέμελος από ένα μπαρ στη Μεντεγίν. Τον σταμάτησε ο Ουμπέρτο Μουνιός Κάστρο και με 12 σφαίρες του αφαίρεσε τη ζωή.

Ο δολοφόνος καταδικάστηκε σε 43 χρόνια φυλάκιση, αλλά το 2005 η ποινή μειώθηκε στα 23 χρόνια, μέχρι που ο Μουνιός αφέθηκε ελεύθερος λόγω «καλής διαγωγής».

Στην κηδεία του Εσκομπάρ συγκεντρώθηκαν 100.000 άτομα, ενώ το 2002 στήθηκε μνημείο προς τιμήν του στη Μεντεγίν. Ο Εσκομπάρ έπεσε θύμα συμμορίας δολοφόνων που έχασαν τεράστια ποσά στο στοίχημα.

Απειλές για τη ζωή του δέχθηκε και ο τεχνικός της Κολομβίας Φρανσίσκο Ματουράνα. Η Κολομβία ήταν η μοναδική ομάδα του ομίλου που αποκλείστηκε. Οι Ρουμάνοι πέρασαν πρώτοι και τους ακολούθησαν Ελβετοί κι Αμερικανοί.

Στον δεύτερο όμιλο οι Βραζιλιάνοι τερμάτισαν άνετα πρώτοι. Νίκησαν με 2-0 τη Ρωσία, με 3-0 το Καμερούν κι έφεραν 1-1 με τη Σουηδία. Ο Ρομάριο πέτυχε τα 3 από τα 6 γκολ της «σελεσάο». Στο ματς με τη Ρωσία έσπασε το πόδι του ο Ρικάρντο Ρότσα και παρακολούθησε το υπόλοιπο τουρνουά ως θεατής.

Δεύτερη προκρίθηκε η Σουηδία που νίκησε 3-1 στον αγώνα – κλειδί τη Ρωσία με πρωταγωνιστές τους Νταλίν (2 γκολ), Μπρολίν (1 γκολ). Το σκορ άνοιξε για τους Ρώσους ο Ολεγκ Σαλένκο, ο οποίος σημείωσε 5 τέρματα, ρεκόρ, στο 6-1 επί του Καμερούν.

Ο Σαλένκο δεν σκόραρε σ’ άλλο παιχνίδι, αφού η Ρωσία αποκλείστηκε, κατάφερε πάντως να μοιραστεί την πρωτιά στον πίνακα των σκόρερ με τον Βούλγαρο Χρίστο Στόιτσκοφ.

Η απόλυτη ισορροπία

Αυτό που συνέβη στον 5ο όμιλο δεν είχε προηγούμενο και θεωρείται απίθανο να συμβεί και στο μέλλον. Οι τέσσερις ομάδες ισοβάθμησαν έχοντας από μία νίκη, μία ισοπαλία και μία ήττα. Προκρίθηκαν κατά σειρά το Μεξικό, η Ιρλανδία και η Ιταλία με τη Νορβηγία να είναι η χαμένη της… παρέας.

Η Ιρλανδία έκανε την έκπληξη κερδίζοντας 1-0 την Ιταλία με γκολ του Ρέι Χάουτον, ενώ με γκολ του Ρέκνταλ η Νορβηγία επικράτησε 1-0 του Μεξικού.

Τη δεύτερη ημέρα η Ιταλία νίκησε 1-0 τη Νορβηγία με γκολ του Ντίνο Μπάτζο, αν και έπαιζε με 10 παίκτες λόγω αποβολής του Παλιούκα, του πρώτου τερματοφύλακα που αποβλήθηκε σε Μουντιάλ.

Το Μεξικό με 2 γκολ του Λουίς Γκαρσία νίκησε 2-1 την Ιρλανδία. Τα ματς της 3ης ημέρας έληξαν ισόπαλα, Ιρλανδία – Νορβηγία 0-0 και Ιταλία – Μεξικό 1-1.

Έτσι όλες είχαν από 4 βαθμούς, αφού απ’ αυτό το Μουντιάλ η νίκη έδινε 3 βαθμούς, ώστε οι ομάδες να παίξουν πιο επιθετικά.

Εφαρμόστηκε δε για πρώτη φορά και ο κανονισμός που απαγόρευε στον τερματοφύλακα να παίξει την μπάλα με τα χέρια, αν αυτή επέστρεφε από ηθελημένο γύρισμα συμπαίκτη του με το πόδι.

Το Μεξικό τελείωσε με 3-3 γκολ, η Ιρλανδία με 2-2, όσα και η Ιταλία, ενώ η Νορβηγία που αποκλείστηκε είχε 1-1.

Στον 6ο όμιλο οι Ολλανδία, Σαουδική Αραβία, Βέλγιο σημείωσαν από 2 νίκες και προκρίθηκαν όλες, αφήνοντας στην τελευταία θέση με 3 ήττες το Μεξικό.

ΟΙ Σαουδάραβες νίκησαν 1-0 το Βέλγιο με εντυπωσιακό γκολ του Αλ Οβαϊράν, που θύμισε το δεύτερο του Μαραντόνα το 1986 στον αγώνα με την Αγγλία.

Από την Ολλανδία απουσίαζε ο Ρουντ Γκούλιτ. Η σύζυγός του τον απείλησε με διαζύγιο και αυτός προτίμησε να μην ταξιδέψει στις ΗΠΑ, όπως είχε πράξει 12 χρόνια πριν σε ανάλογη περίπτωση ο Δυτικογερμανός Μπερντ Σούστερ.

Το… 4-4-2 κι ο ντοπέ Μαραντόνα

Η Ελλάδα μετείχε στον 4ο όμιλο. Οι προσδοκίες ήταν μεγάλες. Η «γαλανόλευκη» πέρασε πρώτη από τα προκριματικά, αλλά ήταν η ουραγός της διοργάνωσης σε όλους τους τομείς.

Η αποστολή ταξίδεψε στις ΗΠΑ ένα μήνα πριν την έναρξη του τουρνουά και θύμισε περισσότερο… περιοδεύοντα θίασο, παρά ομάδα που θα συμμετείχε στην κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση.

Με δικαιολογία το έντονο ελληνικό στοιχείο, οι διεθνείς περιφέρονταν άσκοπα από εδώ κι από εκεί για την προβολή της ΕΠΟ. Η μία εκδήλωση διαδεχόταν την άλλη, επειδή η ομοσπονδία είχε υπογράψει συμβόλαια με μάνατζερ που διοργάνωναν τα «χάπενινγκ» με τους ομογενείς έναντι σημαντικού χρηματικού τιμήματος.

Ένα δημοσίευμα από την Ελλάδα, που ανέφερε ότι οι διεθνείς μετέβησαν στις ΗΠΑ για μια… χούφτα δολάρια, έκανε άνω κάτω την ομάδα.

Ο Στέλιος Μανωλάς μάζεψε τους παίκτες, τους είπε τα καθέκαστα, η συνάντηση έφτασε στα αφτιά του ομοσπονδιακού τεχνικού Αλκέτα Παναγούλια κι έγινε το… έλα να δεις.

Ο Παναγούλιας θέλησε να διώξει τον διεθνή αμυντικό, παρενέβησαν όμως οι υπόλοιποι παίκτες. Με τέτοιες συνθήκες δεν υπήρχε μυαλό για ποδόσφαιρο και η πρεμιέρα εξελίχθηκε σε εφιάλτη.

Η Αργεντινή διέσυρε την Ελλάδα στο «Φόξμπορο» της Βοστώνης με 4-0. Χατ τρικ πέτυχε ο Γκαμπριέλ Μπατιστούτα κι ένα ο Ντιέγκο Μαραντόνα, το οποίο πανηγύρισε έξαλλα μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα. Την ίδια ημέρα, στις 21 Ιουνίου, η Νιγηρία κέρδισε άνετα 3-0 τη Βουλγαρία.

Η Αργεντινή νίκησε 2-1 τη Νιγηρία στις 25 Ιουνίου και την επομένη Ελλάδα γνώρισε νέα συντριβή, με 4-0 από τη Βουλγαρία που είχε πρωταγωνιστή τον Χρίστο Στόιτσκοφ (2 γκολ με πέναλτι).

Την παραμονή των αγώνων της 3ης ημέρας, στις 29 Ιουνίου έσκασε… η βόμβα. Ο Ντιέγκο Μαραντόνα πιάστηκε ντοπαρισμένος. Βρέθηκε θετικός σε πέντε υποκατάστατα εφεδρίνης.

Ο ίδιος υποστήριξε ότι πήρε φάρμακα για συνάχι. Δεν τον πίστεψε κανείς. Ο πρόεδρος της αργεντίνικης ομοσπονδίας Χούλιο Γκροντόνα τον έδιωξε από την αποστολή, φοβούμενος ότι θα αποβληθεί η Αργεντινή.

«Δεν γνωρίζω αν πήρε αναβολικά, αλλά τα αποτελέσματα δείχνουν θετικά», είπε ο πρόεδρος της ΦΙΦΑ, Ζοάο Χαβελάνζ.

Ο γιατρός της «αλμπισελέστε» Ερνέστο Ουγκάλδε είπε πως δεν γνώριζε ότι ο Μαραντόνα ελάμβανε φαρμακευτική αγωγή. Η ΦΙΦΑ τιμώρησε τον Μαραντόνα με 15μηνο αποκλεισμό. Η Αργεντινή έγινε άνω κάτω.

Η εφημερίδα «Κλαρίν» έγραψε την επόμενη ημέρα: «Ντιέγκο πως μπόρεσες να μας το κάνεις αυτό;». Έτσι, ολοκληρώθηκε άδοξα η παρουσία του «πίμπε ντ’ όρο» από το Μουντιάλ, ουσιαστικά ήταν το τέλος της καριέρας του.

Η Ελλάδα ηττήθηκε και στο τρίτο ματς με το αξιοπρεπές 2-0 από τη Νιγηρία, σκορ με το οποίο νίκησε και η Βουλγαρία την Αργεντινή.

Η Εθνικής μας έγινε περίγελος και όταν αναφέρονταν σ’ αυτήν έλεγαν ότι έπαιξε με σύστημα… 4-4-2 υπονοώντας φυσικά τα γκολ που δέχθηκε κατά σειρά στη διοργάνωση.

Η φάση των «16»

Η Γερμανία ίδρωσε ωσότου καταφέρει να κάμψει την αντίσταση του Βελγίου. Το τελικό 3-2 αδικούσε τους «κόκκινους διαβόλους». Δύο γκολ πέτυχε για τη «νατσιονάλμανσαφτ» ο Φέλερ.

Η Ισπανία πέρασε άνετα με 3-0 την Ελβετία, ενώ η Σουηδία φρέναρε τη Σαουδική Αραβία (3-1). Δύο γκολ σημείωσε ο Κένετ Άντερσον.

Στο Λος Άντζελες σημειώθηκε η πρώτη έκπληξη. Ο Γκεόργκι Χάτζι και ο Ίλιε Ντουμιτρέσκου οδήγησαν τη Ρουμανία σε θρίαμβο επί της Αργεντινής (3-2).

Με σκόρερ τους Ντένις Μπέρχκαμπ και Βιμ Γιονκ η Ολλανδία νίκησε 2-0 την Ιρλανδία, ενώ η Βραζιλία ίδρωσε να αφήσει εκτός τους Αμερικανούς. Κέρδισε 1-0 με γκολ του Μπεμπέτο, αν και έπαιζε με 10 παίκτες λόγω αποβολής του Λεονάρντο. Στο τέλος αποβλήθηκε και ο Αμερικανός Κλαβίχο.

Η Ιταλία πέτυχε άθλο αποκλείοντας τη Νιγηρία με 2-1 στην παράταση. Ο Αμουνίκε έβαλε μπροστά στο σκορ τους φιλόδοξους Αφρικανούς. Στο 76’ αποβλήθηκε ο Τζόλα, αλλά οι «ατζούρι» έφτασαν στο 1-1 με γκολ στο 89’ που σημείωσε ο Ρομπέρτο Μπάτζο. Ο «θεϊκός κοτσιδάκιας» σκόραρε και στο 103’ με πέναλτι δίνοντας την πρόκριση στην ομάδα του.

Οι Βούλγαροι απέκλεισαν με 3-1 στα πέναλτι το Μεξικό. Ο Στόιτσκοφ άνοιξε στο 7’ το σκορ, αλλά ο Γκαρσία Άσπε ισοφάρισε στο 18’ με πέναλτι. Στο δεύτερο ημίχρονο αποβλήθηκαν οι Κρεμενλίεφ, Λουίς Γκαρσία. Στη διαδικασία των πέναλτι ο αρχηγός των Βαλκάνιων Μπόρισλαβ Μιχαΐλοφ απέκρουσε δύο και έστειλε την ομάδα του στους «8».

Το θρίλερ του Ντάλας κι ο… Ιορδάνης

Υπόθεση των συνεπώνυμων Μπάτζο ήταν ο προημιτελικός της Ιταλίας με την Ισπανία. Ο Ντίνο άνοιξε το σκορ στο 26’ και στο 88’ το έκλεισε ο Ρομπέρτο. Ενδιάμεσα είχε ισοφαρίσει ο Λουίς Καμινέρο για τη «ρόχα».

Στο ματς αυτό ο Μάουρο Τασότι χτύπησε εκτός φάσης τον Λουίς Ενρίκε. Ο Ιταλός αμυντικός τιμωρήθηκε με δύο αγωνιστικές, μετά από εξέταση του βίντεο του αγώνα. Έτσι, έχασε τον ημιτελικό και τον τελικό.

Στο Ντάλας, κοντραρίστηκαν η Βραζιλία με την Ολλανδία. Μετά το στείρο πρώτο ημίχρονο η «σελεσάο» πήρε κεφάλι δύο τερμάτων με τους Ρομάριο (52’), Μπεμπέτο (61’). Ο πανηγυρισμός του δεύτερου, που κουνούσε τα χέρια του σαν να νανουρίζει μωρό έμεινε στην ιστορία.

Οι «οράνιε» επέστρεψαν στο ματς με τα γκολ των Μπέρκχαμπ (64’), Βίντερ (76’). Η Βραζιλία πέρασε χάρη στο εκπληκτικό χτύπημα φάουλ του Μπράνκο στο 81’, που πέρασε τη μπάλα από το… μάτι της βελόνας.

Στη Νέα Υόρκη, ο Ματέους σκόραρε με πέναλτι στο 48’ και σχεδόν όλοι πίστεψαν ότι η Γερμανία θα παρέτεινε την παραμονή της στο «Μεγάλο Μήλο», αφού εκεί θα γινόταν κι ο ημιτελικός.

Οι Βούλγαροι είχαν διαφορετική άποψη. Ο Χρίστο Στόιτσκοφ ισοφάρισε στο 76’ με φάουλ και δύο λεπτά αργότερα ο Γιορντάν Λέτσκοφ σκόραρε με εντυπωσιακή κεφαλιά. Οι Γερμανοί αποκλείστηκαν.

Ο τέταρτος προημιτελικός ήταν δραματικός. Η Σουηδία προηγήθηκε με τον Τόμας Μπρολίν (78’), αλλά δύο γκολ του Φλορίν Ραντουτσόιου έφεραν τη Ρουμανία σε θέση ισχύος (88’, 100’). Οι Σκανδιναβοί έμειναν με 10 παίκτες, λόγω αποβολής του Σβαρτζ (102’), αλλά ισοφάρισαν στο 115’ με τον Κένετ Άντερσον.

Στα πέναλτι ο Αντρέας Ραβέλι απέκρουσε τα χτυπήματα των Πετρέσκου, Μπελοντέντιτσι και με 5-4 η Σουηδία πέρασε στους «4» μετά από 36 χρόνια.

Μίλησαν… οι βεντέτες

Στους ημιτελικούς, η ποιότητα των φαβορί επικράτησε του ενθουσιασμού των αουτσάιντερ.

Ο Ρομπέρτο Μπάτζο με δύο γκολ σε 6 λεπτά (20’, 25’) έδωσε προβάδισμα στη «σκουάντρα ατζούρα». Ο Χρίστο Στόιτσκοφ σκόραρε με πέναλτι (42’), αλλά οι Βούλγαροι δεν κατάφεραν τίποτε περισσότερο.

Στον δεύτερο ημιτελικό ο Ραβέλι έπαιξε μόνος του τη Βραζιλία. Ο Σουηδός γκολκίπερ πραγματοποίησε πολλές επεμβάσεις, ειδικά από το 64’ και μετά όταν οι Σκανδιναβοί έμειναν με 10 παίκτες λόγω αποβολής του Τερν.

Τη λύση για τη «σελεσάο» έδωσε ο Ρομάριο στο 80’ με καρφωτή σκαστή κεφαλιά, που στάθηκε αδύνατο να αποκρούσει ο Σουηδός τερματοφύλακας.

Ο μικρός τελικός έγινε στις 16 Ιουλίου, στο Λος Άντζελες και ήταν παράσταση για μια ομάδα. Η Σουηδία έκανε περίπατο, συντρίβοντας με 4-0 τους αγνώριστους Βούλγαρους. Τα γκολ πέτυχαν οι Τόμας Μπρολίν (8’), Χάκαν Μιλντ (30’), Χένρικ Λάρσον (37’), Κένετ Άντερσον (39’).

Από ήρωας… μοιραίος

Ο τελικός έγινε στις 17 Ιουλίου, στο Λος Άντζελες. ΟΙ 94.000 θεατές αψήφησαν την αφόρητη ζέστη των 40 βαθμών Κελσίου. Άλλωστε τα περισσότερα ματς του τουρνουά έγιναν σε υψηλές θερμοκρασίες.

Το θέαμα δεν ήταν το αναμενόμενο. «Ο Γιάννης φοβόταν το θεριό και το θεριό το Γιάννη». Τρεις τέσσερις ευκαιρίες καταγράφηκαν στα 120’. Η Βραζιλία ήταν το φαβορί, με βάση τα προηγούμενα παιχνίδια που έδωσε. Η Ιταλία έπαιξε συντηρητικά, όπως στα περισσότερα ματς του τουρνουά.

Αναπόφευκτα ο τελικός έφτασε στη διαδικασία των πέναλτι, για πρώτη φορά στην ιστορία του Μουντιάλ. Οι Βραζιλιάνοι παίκτες στήθηκαν σε μια σειρά αγκαλιασμένοι με έκδηλη την αγωνία τους κάθε φορά που εκτελούσε πέναλτι κάποιος συμπαίκτης τους.

Ο καλύτερος παίκτης της Ιταλίας στον αγώνα, ο Μπαρέζι, έστειλε την μπάλα άουτ, αλλά ο Παλιούκα πάτσισε τη ζημιά αποκρούοντας την εκτέλεση του Μάρσιο Σάντος. Οι Αλμπερτίνι, Ρομάριο, Εβάνι, Μπράνκο σκόραραν κατά σειρά διαμορφώνοντας το σκορ σε 2-2.

Ο Μασάρο εκτέλεσε το τέταρτο πέναλτι της «σκουάντρα ατζούρα», αλλά ο Ταφαρέλ απέκρουσε. Ο Ντούνγκα έγραψε το 2-3 και οι Ιταλοί περίμεναν να σκοράρει ο ηγέτης της ομάδας Ρομπέρτο Μπάτζο, ελπίζοντας παράλληλα να χάσουν οι Βραζιλιάνοι το τελευταίο δικό τους.

Ο Μπάτζο έστησε τη μπάλα, πήρε φόρα και την έστειλε απελπιστικά άουτ. Ο αγώνας τελείωσε εκεί. Η Βραζιλία κατέκτησε για 4η φορά το τρόπαιο, αφήνοντας στα τρία την Ιταλία.

«Ήθελα να στείλω την μπάλα στο κέντρο, επειδή ο Ταφαρέλ θα έπεφτε και λίγο ψηλά για να μην την αποκρούσει με τα πόδια. Ήταν σωστή επιλογή. Δεν ξέρω πως την έστειλα τόσα μέτρα ψηλά», είπε ο Μπάτζο.

Το χαμένο πέναλτι του Μπάτζο έγινε μέρος τηλεοπτικής διαφήμισης, αλλά και αρνητικών σχολίων. Πολλοί αναρωτήθηκαν τι θα γινόταν αν σκόραρε… Κι έτσι να συνέβαινε η Βραζιλία θα είχε στη διάθεσή της ένα ακόμη χτύπημα. Με τα «αν» όμως δεν γράφεται η ιστορία.

Στη Βραζιλία η χαρά ήταν μεγάλη, αν και μερίδα του Τύπου υποδέχθηκε με χιουμοριστική διάθεση την κατάκτηση του τροπαίου.

«Ναι, ναι, παρά τον Παρέιρα κερδίσαμε», έγραψε μια εφημερίδα.

Οι δημοσιογράφοι στη χώρα του καφέ, δεν είχαν σε μεγάλη εκτίμηση τον Κάρλος Αλμπέρτο Παρέιρα και γνώριζαν ότι το κουμάντο έκανε ουσιαστικά ο σύμβουλος και βοηθός του, που δεν ήταν άλλος από το θρυλικό Μάριο Ζορζ «Λόμπο» Ζαγκάλο.

Βραζιλία: (Κάρλος Αλμπέρτο Παρέιρα, 4-4-2): Κλαούντιο Ταφαρέλ, Ζορζίνιο Κάμπος (21’ Μάρκος Καφού), Αλντάιρ ντος Σάντος, Μάρσιο Σάντος, Μπράνκο Λεάλ, Μάουρο Σίλβα, Κάρλος Ντούνγκα (αρχηγός), Μαζίνιο ντο Νασιμέντο, Ζίνιο Φίλιο (106’ Βιόλα Ρόσα), Ρομάριο Φαρίας, Μπεμπέτο ντε Ολιβέιρα.

Ιταλία (Αρίγκο Σάκι, 4-4-2): Τζανλούκα Παλιούκα, Ρομπέρτο Μούσι (35’ Λουίτζι Απολόνι), Φράνκο Μπαρέζι (αρχηγός), Πάολο Μαλντίνι, Αντόνιο Μπεναρίβο, Νικόλα Μπέρτι, Ντίνο Μπάτζο (95’ Αλμπερίγκο Εβάνι), Ντεμέτριο Αλμπερτίνι, Ρομπέρτο Ντοναντόνι, Ρομπέρτο Μπάτζο, Ντανιέλε Μασάρο.

ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ 1994 ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 17 Ιουνίου – 17 Ιουλίου 1994

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ: 24

ΘΕΑΤΕΣ: 3.587.538 (μ. όρος ανά αγώνα 68.991) ο μεγαλύτερος μέσος όρος σε ΠΚ

ΓΗΠΕΔΑ: 9 (Ρόουζ Μπόουλ – Λος Άντζελες, Πόντιακ Σίλβερντομ – Ντιτρόιτ, Στάνφορντ – Σαν Φρανσίσκο, Τζάιαντς – Νέα Υόρκη, Σάιτρους Μπόουλ – Ορλάντο, Σόλτζιερ Φιλντ – Σικάγο, Κότον Μπόουλ – Ντάλας, Φόξμπορο – Βοστώνη, Ρόμπερτ Φιτζέραλντ Κένεντι Μεμόριαλ (RFK) – Ουάσινγκτον).

ΑΓΩΝΕΣ: 52

ΓΚΟΛ: 141 (μ. όρος ανά αγώνα 2,71)

ΠΕΝΑΛΤΙ: 15 (εύστοχα 15)

ΑΠΟΒΟΛΕΣ: 16

ΠΡΩΤΟΙ ΣΚΟΡΕΡ: Χρίστο Στόιτσκοφ (Βουλγαρία), Όλεγκ Σαλένκο (Ρωσία) 6 γκολ