Επιλογή Σελίδας

Του Γιώργου Αδαμόπουλου

Μοιάζει με ένα πολυτελές σπίτι βγαλμένο από τις σελίδες περιοδικού. Από το τρέιλερ μίας τηλεοπτικής εκπομπής ή ενός reality show. Τρία υπνοδωμάτια, τρία μπάνια, πισίνα, μεγάλος κήπος, σε μία περιφραγμένη και φυλασσόμενη περιοχή στους λόφους του Σαν Κλεμέντε.

Θαρρεί κανείς ότι ανήκει σε κάποιον επιχειρηματία που «φωνάζει» την επιτυχία του στην «απαιτητική» Καλιφόρνια. Ένα γρήγορο αυτοκίνητο έξω από το γκαράζ είναι «ντεκόρ» που δείχνει απαραίτητο.

Διαθέτει, κυρίως, μία πανοραμική θέα του Ειρηνικού Ωκεανού. Το μάτι χάνεται για 180 μοίρες, ως τη φημισμένη ακτή του Ντέινα Πόιντ. Είναι ένα σημείο που μπορείς να σκεφτείς.

Σου προσφέρει τη δυνατότητα να ανακαλέσεις το παρελθόν, να σκεφτείς το παρόν και να προγραμματίσεις το μέλλον. Αυτό το τελευταίο είναι και «προσόν» και… προαπαιτούμενο για το «αμερικανικό όνειρο».

Ο ιδιοκτήτης της έπαυλης δεν είναι μπίζνεσμαν. Είναι, ωστόσο, παράδειγμα και επιβεβαίωση του «American dream». Το έζησε, το επιβεβαίωσε, όσο κι αν δεν του αρέσει να «διαφημίζει» τις πράξεις του.

Οι επιτυχίες, οι νίκες, οι τίτλοι του Καρτς Κίραλι και οι «ταμπέλες» που ισορροπούν μεταξύ εύλογης αποθέωσης και σχετικής υπερβολής, άλλωστε, μιλούν από μόνες τους.

Το «σενάριο» τα είχε όλα. Περιλάμβανε μετανάστευση, θριάμβους σε σάλες, αμμουδιές αλλά και σε ιατρεία. Είχε, επίσης, ένα περίεργο όνομα και ένα παράξενο και χιουμοριστικό παρωνύμιο. Αλλά και την επιβεβαίωση ενός «royal» επωνύμου την οποία θα κρατούσε για τον εαυτό του…

Η ζωή του διέθετε συγκεκριμένα, αλλά την ίδια στιγμή και ακαθόριστα όρια. Ξεκίνησε με ήχους και εικόνες γνώριμες, σχεδόν αναγκαίες στο νέο περιβάλλον που εκείνος εμφανίστηκε και κλήθηκε να ζήσει και να διαπρέψει.

Ο Καρτς Κίραλι, θρύλος του αμερικανικού και του παγκόσμιου βόλεϊ, βρήκε από μικρός τις ισορροπίες του. Από τη μία ήταν η πατρική στοργή και καθοδήγηση. Από την άλλη ο δικός του ανταγωνιστικός χαρακτήρας.

Στις Η.Π.Α. οι αντικατοπτρισμοί και περισπασμοί είναι πάντοτε πολλοί. Ο Λάζλο Κίραλι, πάντως, έμαθε τον γιο του να μην απορρίπτει τίποτα. Να μην αντιμετωπίζει κανέναν φευγαλέα. Ακόμη και όταν πέτυχε…

Η εξέλιξή του ήταν υπενθύμιση -συχνά και εκπροσώπηση- ιδεών που εύκολα μπορεί να χαθούν είτε στην σκληρή ρουτίνα ενός αθλητή είτε να «βουλιάξουν» στην αλαζονεία του. Όταν το έβαλε στο μυαλό του, λέξεις όπως «δέσμευση» και «αποφασιστικότητα» έγιναν συνώνυμο του ονόματός του. Συνώνυμο του αθλήματός του. Κατέκτησε σχεδόν τα πάντα, τόσο στο βόλεϊ όσο και στο μπιτς βόλεϊ.

Αναδείχθηκε κορυφαίος παίκτης του 20ού αιώνα, όμως δεν έμεινε σε αυτό τον τίτλο. Δεν τον εξέλαβε ως ένα απλό «στέμμα» στο «βασίλειο» της σάλας ή της άμμους.

Η νοοτροπία νικητή, που «λογοτεχνικά» θα έλεγε κάποιος ότι πήγαζε αυθόρμητα από μέσα του, αλλά στην πραγματικότητα ήταν αποτέλεσμα της δουλειάς, κάθε θυσίας εντός ή εκτός εισαγωγικών, συνόδευσε αυτό που λατρεύουν στην Αμερική: Την clean-cut εικόνα του.

Ο Τσαρλς Φρέντερικ «Καρτς» Κίραλι γεννήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 1960 στην πόλη Τζάκσον των 33.000 κατοίκων, στο Μίσιγκαν.

Εκείνη η περιοχή των λεγόμενων «Μεγάλων Λιμνών», έμοιαζε συμβολική αλλά, συνάμα και γεμάτη στενά όρια. Η αθλητική μοίρα του χρειαζόταν μία μεγαλύτερη «σκηνή».

Όταν ήταν ακόμη μωρό, η οικογένειά του μετακόμισε στο Σαν Κλεμέντε της Καλιφόρνια. Εκεί «έλαμψε» αρχικά και έγινε η βάση της κυριαρχίας του σε κάθε γήπεδο, σε δεκάδες μέρη του κόσμου.

Μία πορεία που έφτασε το καλοκαίρι του 2021 στο Τόκιο, όπου ο Αμερικανός με ουγγρική ρίζα και προπονητής πια, ολοκλήρωσε ένα ιστορικό «triple crown».

Ο Κίραλι, χρυσός Ολυμπιονίκης ως παίκτης τόσο στο βόλεϊ όσο και στο μπιτς βόλεϊ, οδήγησε την Εθνική Γυναικών των Η.Π.Α. στην κατάκτηση του χρυσού και έγινε ο πρώτος με το κορυφαίο ολυμπιακό παράσημο ως αθλητής και κόουτς σάλας, αλλά και παίκτης του μπιτς βόλεϊ!

Μόνο στο indoor, έγινε ο δεύτερος με αυτό το βιογραφικό, μετά την Λανγκ Πινγκ από την Κίνα, η οποία το 1984 φόρεσε το χρυσό ως παίκτρια και το 2016 στο Πεκίνο πέτυχε το ίδιο ως προπονήτρια της Εθνικής της πατρίδας της.

Ο Καρτς Κίραλι έμεινε γνωστός ως «The Computer», για τη μνήμη του ακόμη και σε συστήματα των αντιπάλων αλλά και για την προσοχή του σε κάθε αγωνιστική λεπτομέρεια.

Μικρός, είχε άλλο παρατσούκλι…

Ο πατέρας του, Λάζλο Κίραλι, πρόσφυγας στις Ηνωμένες Πολιτείες από την Ουγγαρία, κατά τη διάρκεια της εθνικής εξέγερσης του 1956, ήταν παίκτης της εθνικής εφήβων βόλεϊ της χώρας του.

Ήταν εκείνος που από την ηλικία των έξι ετών έβαλε τη μπάλα στα χέρια του κανακάρη του. Ο Καρτς άρχισε να παίζει και από τότε δεν διαχώρισε την αγάπη του για τη σάλα και την άμμο.

Μάλιστα, ήταν τόσο καλός που στα 11 του, ήταν συμπαίκτης του Λάζλο σε τουρνουά μπιτς βολεϊ! Το ίδιο φθινόπωρο, το 1971, άρχισε να παίζει και στην ομάδα βόλεϊ του γυμνασίου της Σάντα Μπάρμπαρα.

Για δύο χρόνια, το σχολείο έφτανε ως τον τελικό της πολιτείας, ωστόσο ηττήθηκε ισάριθμες φορές από το Σαν Κλεμέντε. Ως τελειόφοιτος, όμως, το 1978, ο Κίραλι οδήγησε ην ομάδα του στην κατάκτηση του τίτλο και μάλιστα ως αήττητη.

Η φήμη του είχε ξεπεράσει την Καλιφόρνια, αλλά ο ίδιος δεν θα έφευγε από το σπίτι του. Μόνο το… όνομά του θα άλλαζε. Ο πατέρας του τον φώναζε «Karsci» («Κάρτσι»), που ήταν κάτι σαν υποκοριστικό του Κάρολι («Τσαρλς») στην Ουγγαρία.

Όταν δέχθηκε την υποτροφία του πανεπιστήμιου UCLA, οι συμπαίκτες του δεν μπορούσαν να προφέρουν καλά το παρωνύμιό του και άρχισαν να τον αποκαλούν απλώς, Καρτς.

Το 1978 εμφανίστηκε στο UCLA όχι μόνο ως σταρ των γηπέδων, αλλά κι ένας εξαιρετικός φοιτητής βιοχημείας.

Ως πρωτοετής, στο πλάι του Σίντζιν Σμιθ και υπό τις οδηγίες του κόουτς Αλ Σκέιτς, οι «Bruins» κατέκτησαν τον τίτλο του NCAA. Η διαφαινόμενη απόλυτη κυριαρχία του σε κολεγιακό επίπεδο διακόπηκε μόνο το 1980, όταν το σχολείο του ηττήθηκε στον τελικό από το γειτονικό και μισητό Σάουθερν Καλιφόρνια.

Το 1981 και το 1982, όμως, ο Κίραλι οδήγησε το UCLA σε δύο ακόμη τίτλους και αποφοίτησε με συνολικό ρεκόρ 123 νικών σε 128 αγώνες, καθώς τα τρόπαια του 1979 και του 1982 ήταν αποτέλεσμα αήττητης πορείας!

Παράλληλα, δίχως δικαιολογίες και άστοχες αφορμές, δεν αποχώρησε από το κολέγιο μόνο με μετάλλια πρωταθλητή, αλλά και με ένα περήφανο «άριστα» πάνω στο πτυχίο του. Πάντοτε έλεγε πως θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τον κλάδο που είχε επιλέξει, όμως οι Η.Π.Α. είχαν αγαπήσει παράφορα τον αθλητή Καρτς.

Ο «βιοχημικός» Κίραλι άλλαξε πορεία όταν το 1981 κλήθηκε για πρώτη φορά στην Εθνική βόλεϊ. Το επίπεδο τον «μάγεψε». Δεν χρειάστηκε να το σκεφτεί πολύ. Η διαδρομή του είχε ήδη σχεδιαστεί και θα περιλάμβανε τιμές που ούτε καν είχε φανταστεί.

Σε κάθε τερέν και επίπεδο που αγωνίστηκε, κατέκτησε σχεδόν τα πάντα. Αλλά δεν άφησε οι νίκες και τα τρόπαια να τον καθορίσουν…

Στα 62 του, πλέον, ο Καρτς Κίραλι ξεκαθαρίζει ότι «πάντα προσπαθούσα να μην παίρνω ούτε τον εαυτό μου ούτε τα κατορθώματά μου τόσο σοβαρά».

Αναφέρει μεταξύ σοβαρού και αστείου πως «μία φορά κάποιος επισκέπτης ζήτησε από μένα και την (σ.σ.: από το 1986, με την οποία απέκτησε δύο γιους) σύζυγό μου, Τζάνα, να δει μερικά από τα μετάλλια και τα κύπελλά μου. Θυμάμαι πως για 15 λεπτά κοιταζόμασταν και προσπαθούσαμε να θυμηθούμε πού είναι…».

Ο Αμερικανός επισημαίνει ότι «αν έχεις αυτοπεποίθηση, πιστεύεις στον εαυτό σου και στις ικανότητές σου, δεν χρειάζεται να “διαφημίζεις” τι έχεις κάνει στη ζωή σου. Δεν ξέρω, ίσως φτιάξω μία τροπαιοθήκη όταν αποχωρήσω και από τους πάγκους». Όσοι τον γνωρίζουν επιμένουν και ξέρουν πως αυτό δεν είναι απλώς μία τυπική ή και ψευδής σεμνότητα. Αυτή ήταν η νοοτροπία του.

Δεν ενοχλήθηκε όταν είπαν πως το 1984, στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες, οι Η.Π.Α. κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο λόγω του μποϊκοτάζ και της απουσίας της Σοβιετικής Ένωσης. Αντίθετα, πείσμωσε, βρήκε νέο κίνητρο. Οι τίτλοι του 1985 και του 1986, σε παγκόσμιο κύπελλο και παγκόσμιο πρωτάθλημα, αντίστοιχα, κάτι έλεγαν, άλλωστε.

Οι Αμερικανοί ηττήθηκαν στην πρώτη φάση από τη Βραζιλία, όμως την νίκησαν στον τελικό και φόρεσαν το χρυσό. Ο Κίραλι, πάντως, κράτησε, εκείνη την αμφισβήτηση στο μυαλό του.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, το 1988, κανένας δεν είχε πλέον να πει κάτι, καθώς η Αμερική νίκησε και τους Σοβιετικούς. Ήταν η πρώτη φορά που ο Καρτς αποφάσισε να αποχωρήσει από τη σάλα και να αφοσιωθεί στο μπιτς βόλεϊ, πριν πάντως τον προσεγγίσει η ιταλική Ραβένα.

Η επιστροφή στη σάλα δεν άργησε και ήταν, πάλι και ως συνήθως, θριαμβευτική. Η ιταλική λίγκα διέθετε στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές των 90’s και την αίγλη και το χρήμα για να προσελκύσουν τους κορυφαίους.

Ο Κίραλι, όπως και ο συμπατριώτης του, Στιβ Τίμονς, δεν μπορούσαν να αρνηθούν τη δελεαστική πρόταση της πανίσχυρης και ζάπλουτης Μεσατζέρο Ραβένα, το 1990.

Είχε απορρίψει αντίστοιχες προσφορές το 1984 και το 1986, με μοναδικό στόχο το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στη Σεούλ. Οι «κατηγορίες» για «θολό» χρυσό το ’84 τον έκαναν να αφοσιωθεί σε αυτό, δίχως να τον ενδιαφέρουν τα παχυλά συμβόλαια στην Ευρώπη.

Τα ποσά δεν έγιναν επισήμως γνωστά. Ωστόσο, φημολογείται ότι ξεπερνούσαν τα κέρδη του Κίραλι στο μπιτς βόλεϊ, στο οποίο έχει κερδίσει 148 τίτλους(!) και περισσότερα από τρία εκατομμύρια δολάρια.

Στη διετία 1990-1992 στην Ιταλία, πλάι και στους σπουδαίους Ιταλούς Φάμπιο Βούλο, Ρομπέρτο Μασκιαρέλι, Αντρέα Γκαρντίνι και Στέφανο Μαργκούτι, κατέκτησε το εγχώριο νταμπλ και το παγκόσμιο κύπελλο συλλόγων το 1991, καθώς και το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης και το Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ του 1992.

Στο φάιναλ φορ του Φεβρουαρίου του ’92 στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, η Μεσατζέρο Ραβένα νίκησε στον τελικό με 3-0 σετ τον Ολυμπιακό. Οι «ερυθρόλευκοι» είχαν επικρατήσει της πρωταθλήτριας του 1991, ΤΣΣΚΑ Μόσχας, στον ημιτελικό, όμως στο ματς του τίτλου υποτάχθηκαν στην ανωτερότητα των Ιταλών και του Κίραλι.

Λίγο αργότερα, πάντως, οι Πειραιώτες νίκησαν τη Ραβένα στον αγώνα κατάταξης του παγκόσμιου κυπέλλου συλλόγων και κατέλαβαν την 3η θέση στη διοργάνωση.

Το 1992 ο Καρτς αποσύρθηκε οριστικά από τη σάλα και επικεντρώθηκε στο μπιτς βόλεϊ.

Πάτησε στο τερέν της άμμου μέχρι τα 45 του. Σε αντίθεση με τους περισσότερους σταρ της σάλας που δυσκολεύονται να βρουν ρυθμό στο μπιτς βόλεϊ, ο Κίραλι το είχε στο DNA του.

Κάθε φορά που βρισκόταν εκεί θυμόταν τους αγώνες με τον πατέρα του στη Σάντα Μπάρμπαρα. Χαμογελούσε όταν έφερνε στο μυαλό του τον Λάζλο, να παρκάρει το αυτοκίνητο πλάι σε μία παραλία, να βγάζει από το πορτ μπαγκάζ μία μπάλα και ένα φιλέ και να θέλει να παίξει!

Στη θρυλική καριέρα του είχε 13 διαφορετικούς συμπαίκτες, μεταξύ των οποίων οι Σίντζιν Σμιθ, Μάικ Ντοντ, Τιμ Χόβλαντ, Κεντ Στιφς και Πατ Πάουερς.

Κατέκτησε τουλάχιστον έναν τίτλο σε 24 από τις 28 σεζόν του στην άμμο και σε τέσσερα από κάθε πέντε μεγάλα τουρνουά έφτανε τουλάχιστον ως τα ημιτελικά!

Ήταν το λογικό φαβορί στο παρθενικό τουρνουά μπιτς βόλεϊ σε Ολυμπιακούς Αγώνες, το 1996 στην Ατλάντα. Παρέα με τον Στιφς επιβεβαίωσαν τα προγνωστικά και κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο.

Η φήμη του ξεπερνούσε το γήπεδο. Εκτός από τα μεγάλα ποσά που έλαβε ως χρηματικά έπαθλα, «έχτισε» μία φήμη και ένα προφίλ που του εξασφάλισαν δεκάδες εκατομμύρια σε χορηγίες και εμπορικές συμφωνίες.

Το «μικρόβιο» της προπονητικής το «κόλλησε» γιατί, ακόμη και σε αυτό, ακολούθησε τα βήματα του πατέρα του.

Την ομάδα γυμνασίου του Καρτς Κίραλι την είχε δημιουργήσει ο πατέρας του. Το 2006, στα 46 του κι έχοντας αποχωρήσει και από το μπιτς βόλεϊ, ο Αμερικανός ήταν έτοιμος να απολαύσει τη ζωή του εκτός γηπέδων..

Η ομάδα του γιου του, όμως, έχανε κάθε ματς… Όπως έχει αποκαλύψει στους «Los Angeles Times» η Τζάνα Κίραλι, «είπα στον Καρτς ότι πρέπει να τους βοηθήσει».

Ο ίδιος ο θρύλος των φιλέ, αφού άρχισε απλώς να πηγαίνει σε μερικές προπονήσεις και να δείχνει στα πιτσιρίκια τα βασικά του αθλήματος, παραδέχθηκε πως «κοουτσάρισα στο πρώτο παιχνίδι της σεζόν και όταν κερδίσαμε το πρώτο σετ, απλώς “κόλλησα”!». Η προπονητική τον σαγήνευσε και τον «αιχμαλώτισε». Η ομάδα του τερμάτισε 3η στο πρωτάθλημα. Την επόμενη χρονιά έφτασε στην οκτάδα των πλέι οφς και την μεθεπόμενη στους τελικούς. Την 4η σεζόν του, το σχολείο κατέκτησε τον τίτλο!

Παράλληλα ήταν σύμβουλος στις εθνικές ομάδες. Το 2008, μετά το χρυσό μετάλλιο των Αμερικανών στο Πεκίνο, ο κόουτς Χιου ΜακΚάτσεον, άφησε την Εθνική Ανδρών των Η.Π.Α. για να αναλάβει εκείνη των Γυναικών και ζήτησε από τον Κίραλι να εργαστεί ως βοηθός του.

Κατέκτησαν το ασημένιο Ολυμπιακό μετάλλιο στο Λονδίνο και ο ΜακΚάτσεον αποχώρησε και έγινε κόουτς της Μινεσότα. Ο Κίραλι τον αντικατέστησε και οδήγησε τα κορίτσια της Αμερικής στον παγκόσμιο τίτλο του 2014, στο χάλκινο στους Ολυμπιακούς του 2016 και το ασημένιο στο παγκόσμιο κύπελλο του 2019, πριν από τον θρίαμβο στο Τόκιο!

Στην Ιαπωνία, οι Η.Π.Α. ηττήθηκαν μόνο σε ένα ματς της πρώτης φάσης, από τις Ρωσίδες. Λίγο πριν από τον τελικό με τη Βραζιλία, ο Καρτς Κίραλι είπε στις παίκτριές του ότι το 2017 διαγνώσθηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου…

Εξήγησε πως αποφάσισε να το κρατήσει μυστικό «γιατί δεν ήθελα ούτε να το περάσω μαζί με τα media ούτε να αποσπάω ποτέ την προσοχή από τις παίκτριες και την ομάδα μου».

Ο λόγος που επέλεξε να το αποκαλύψει πριν από τον αγώνα του χρυσού μεταλλίου ήταν αφενός διότι το πρόβλημά του παρουσίασε ύφεση και αφετέρου γιατί ήθελε να δώσει ένα επιπλέον κίνητρο στα κορίτσια. Το κατάφερε και τόνισε αμέσως μετά ότι «κάθε προπονητής πρέπει να βρει τη δική του φωνή. Αυτή που ταιριάζει στα πιστεύω του.

»Σε αυτό δεν υπάρχει πετυχημένη συνταγή ή σωστή και τέλεια απάντηση. Κάθε απόκριση είναι διαφορετική για κάθε κόουτς και κάθε ξεχωριστή ομάδα».

Το χρυσό μετάλλιο του Τόκιο είναι ακόμη νωπό και… η θέση του γνωστή. Τα περισσότερα από τα υπόλοιπα «λάφυρα» της θρυλικής πορείας του (πρέπει να) βρίσκονται στο πατρικό σπίτι του.

Δεν τα χρειάζεται για να του θυμίζουν τι πέτυχε. Ο Κίραλι, άλλωστε, δεν χρειάζεται πολλές συστάσεις.

Εκείνο που θέλει να θυμάται είναι το αγόρι του οποίου ο πατέρας άφησε την επαναστατημένη Ουγγαρία για την ελευθερία και μία καλύτερη ζωή στην Αμερική.

Μπορεί να ξεχνά πως το δίκτυο NBC τον αποκάλεσε κάποτε «Λάρι Μπερντ του βόλεϊ!». Αυτό που δεν θα λησμονήσει ποτέ ο Καρτς Κίραλι είναι ότι το επίθετό του, στη χώρα καταγωγής του πατέρα του σημαίνει «Βασιλιάς».

Πηγή: Athletes’ Stories

Pin It on Pinterest

Shares
Share This