Του Γιάννη Φιλέρη
Η αποχώρηση του Πάου Γκασόλ έβαλε και τυπικά τέλος στην χρυσή εποχή του ισπανικού μπάσκετ. Ο κορυφαίος των κορυφαίων έβαλε τελεία και παύλα στην σχεδόν ανεξάντλητη καριέρα του, ευδοκίμως τερματίσας, όπως λένε και για τους αξιωματικούς που αποστρατεύονται. Πρωταγωνιστής και από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού, έγινε ένα αστέρι του ΝΒΑ και σίγουρα ο κορυφαίος Ισπανός μπασκετμπολίστας όλων των εποχών.
Η Ισπανία, όπως την ξέραμε, δεν θα’ ναι ποτέ ίδια, άλλωστε όπως και οι ίδιοι οι φούρια ρόχας παραδέχθηκαν όταν στις 3 Αυγούστου 2021 ηττήθηκαν από τις ΗΠΑ 95-81 και αποκλείστηκαν από τα ημιτελικά. Ήταν και το τελευταίο παιχνίδι του Πάου Γκασόλ, με τη φανέλα της ομάδας που αγάπησε όσο καμιά άλλη, τίμησε δεόντως και εκτός των άλλων, κέρασε κι εμάς τους Έλληνες αρκετές φορές … παγωτό. Με την Εθνική Ισπανίας ο Γκασόλ, νόμιζε κανείς, ότι ο Γκασόλ θα έπαιζε για πάντα. Μαζί της κατέκτησε τα πάντα (11 μετάλλια κάθε είδους, σε όλες τις διοργανώσεις που έλαβε μέρος) και έχτισε το μύθο του.
Προφανώς μετράνε και τα δυο πρωταθλήματα του ΝΒΑ, που κατέκτησε με τους Λος Άντζελες Λέικερς, όταν και καθιερώθηκε στη συνείδηση των Αμερικανών, που πάντα είναι λίγο επιφυλακτικοί όταν τους έρχεται ένας Ευρωπαίος να πάρει τη δόξα. Στην περίπτωση του Καταλανού γίγαντα δεν υπήρξε η παραμικρή επιφύλαξη, καθώς το ταλέντο του ξεχείλιζε και στο πρόσωπό του ο Κόμπι Μπράιαντ βρήκε έναν ιδανικό συμπαίκτη.
Αν αρχίσει κανείς να εξιστορεί την καριέρα του Γκασόλ δεν θα σταματήσει ποτέ. Έκανε τόσα πολλά, κέρδισε περισσότερα, που στο τέλος θα χάναμε το μέτρημα. Διαλέξαμε τρία συν ένα ενσταντανέ από την πορεία του κορυφαίου Ισπανού και δεύτερου μεγαλύτερου σέντερ που είδαμε ποτέ στην Ευρώπη (ο Άρβιντας Σαμπόνις, θα είναι πάντοτε ο καλύτερος)
Ξεκίνημα στη σκιά των μεγαλύτερων
Ο Πάου ήταν δεν ήταν 18 ετών όταν πρωτόπαιξε στην ανδρική ομάδα της Μπαρτσελόνα και στην ACB τη σεζόν 1998-99. Το ταλέντο του είχε ήδη λάμψει, το ψιλόλιγνο κορμί του εντυπωσίασε τους σκάουτερ, που στην αρχή τον σύγκριναν με τον Τόνι Κούκοτς. Παίζοντας με μεγαλύτερους, ο Γκασόλ ψήθηκε γρήγορα και το καλοκαίρι ήταν μέλος της Εθνικής Εφήβων της Ισπανίας, που άλλαξε για πάντα το τοπίο στο ισπανικό και στη συνέχεια στο ευρωπαϊκό μπάσκετ.
Το Μουντομπάσκετ των εφήβων του 1999 είναι ένα ορόσημο για την Ισπανία (και ένας από τους μεγαλύτερους σταθμούς του ισπανικού αθλητισμού) αφού η κατάτηση του πρώτου χρυσού μεταλλίου σε μια διεθνή διοργάνωση, σήμανε την γέννηση της μεγάλης Εθνικής Ισπανίας.
Οι φούρια ρόχας τζούνιορ, δηλαδή οι γεννημένοι, ως επί το πλείστον, το 1980 μπασκετμπολίστες έγραψαν ιστορία στη Λισαβώνα, όταν με ρεκόρ 7-1 και νίκη επί των ΗΠΑ γίνονταν πρωταθλητές Ευρώπης, χωρίς να υποψιάζονται τι θα επακολουθούσε όταν θα έμπαιναν σιγά-σιγά στην ανδρών και θα τους έβρισκαν αργότερα οι λίγο μικρότεροι τους.
Η ισπανική ομάδα είχε χάσει μόνο από την Ελλάδα (78-68, με 25π του Γιώργου Διαμαντόπουλου), είδε προειδοποιήσει ένα χρόνο νωρίτερα για τη δύναμή της (κερδίζοντας το διεθνές τουρνουά του Μανχάιμ, που παραδοσιακά συγκέντρωνε τις κορυφαίες εθνικές ομάδες εφήβων) και στηριζόταν σε τρεις πολύ σπουδαίους παίκτες που θα μας απασχολούσαν και τα επόμενα χρόνια. Τον “τρελό” γκαρντ Ραούλ Λόπεζ, τον γεννημένο στη Βενεζουέλα σέντερ Γκέρμαν Γκάμπριελ και φυσικά τον μπόμπερ Χουάν Κάρλος Ναβάρο, πρώτο σκόρερ της ομάδας στο τουρνουά με 18.6π.
“Τότε ήταν που μας είδαν όλοι με διαφορετικό μάτι. Θεωρηθήκαμε μια γενιά νικητών και αυτό το αποδείξαμε τα επόμενα χρόνια” είχε δηλώσει πρόσφατα ο Ναβάρο, που όπως ο Κάρλος Γκαμπέθας, αλλά και ο Φελίπε Ρέγες, επίσης μέλη της ομάδας εκείνης ήταν 80άρηδες. Ο Γκασόλ είχε γεννηθεί ένα χρόνο αργότερα, ήταν λίγο αργός και βρισκόταν στην σκιά των μεγαλύτερων του συμπαικτών. Με 5.2 π και 3.5 ριπ, ως απολογισμό μπορεί να μην έβγαλε μάτια, να πέρασε ουσιαστικά απαρατήρητος, σύντομα θα ξεπερνούσε τους πάντες. Δυο χρόνια αργότερα θα γινόταν πρώτος σκόρερ (17.9) και ριμπάουντερ (9.7) της εθνικής ανδρών της Ισπανίας, που στο Ευρωμπάσκετ του 2001 κατακτούσε το αργυρό μετάλλιο.
Ένας ιδανικός παρτενέρ και φίλος για τον Κόμπι
Ο Γκασόλ έφυγε γρήγορα από την Ισπανία και άρχισε να διαπρέπει στις ΗΠΑ. Πέρασε μια εφταετία (2001-08) στους Μέμφις Γκρίζλις, με τους οποίους έγινε έξι φορές All Star και το 2008 μετακόμισε στους Λος Άντζελες Λέικερς. Οι λιμνάνθρωποι έψαχναν τους παίκτες κλειδιά, που θα στέκονταν δίπλα στον Κόμπι και θα συνέχιζαν τη δυναστεία η οποία είχε διακοπεί μετά την αποχώρηση του Σακιλ Ο΄ Νιλ για τους Μαΐάμι Χιτ. Αποδείχθηκε η μεταγραφή-κλειδί για να επιστρέψουν οι Λέικερς στην κορυφή και να πάρουν άλλα δυο πρωταθλήματα (2009-10). Οι Λέικερς έκλεβαν εκκλησία, καθώς έπαιρναν τον καλύτερο παίκτη του Μέμφις, χωρίς καν να δώσουν ένα σταρ για τη μεταγραφή. “Αυτή η απόφαση του Μέμφις δεν έχει καμιά λογική. Πολύ θα ήθυελα να υπήρχε μια επιτροπή που θα έλεγχε αυτές τις ανταλλαγές του ΝΒΑ. Θα εξέλεγα τον εαυτό μου σε αυτή την επιτροπή και θα ψήφιζα αρνητικά για το Λος Άντζελες”σχολίαζε όσο πιο καυστικά μπορούσε ο Γκρεγκ Πόποβιτς.
Ο Πάου Γκασόλ έκανε αμέσως αίσθηση στο παιχνίδι των Λέικερς και κυρίως ξανάφερε το χαμόγελο στα χείλη του Κόμπι Μπράιαντ που ένα χρόνο πριν είχε ζητήσει να γίνει ανταλλαγή, αφού δεν ένιωθε, πλέον, καλά στο Λος Άντζελες! Ο σουπερ-σταρ των Λέικερς έβρισκε τον κατάλληλο συμπαίκτη, στον οποίο μάλιστα, για να τον φέρει στα νερά του, πρωτομίλησε στα ισπανικά.
Ναι, από το πρώτο ματς που έπαιξαν μαζί ο Κόμπι μιλούσε στον Γκασόλ στη γλώσσα του Πάου την οποία μιλούσε και η γυναίκα του (μεξικάνικης καταγωγής) Βανέσα: “Δεν το περίμενα, είναι αλήθεια. Ήξερα ότι μιλούσε ιταλικά, επειδή είχε μεγαλώσει στην Ιταλία, όχι όμως ότι θα ήταν και ισπανόφωνος” έλεγε ενθουσιασμένος ο Πάου, που είναι κι ο ίδιος πολύγλωσσος. Μιλάει καλά αγγλικά, ιταλικά και γαλλικά, γενικά είναι πολύ καλλιεργημένος, αφού έχει σπουδάσει μουσική, είναι φίλος του τενόρου Πλάθιντο Ντομίνγκο και του αρέσει να διαβάζει ιστορικά μυθιστορήματα.
Ο Κόμπι ενθουσιάστηκε και βρήκε τον άνθρωπο που θα στήριζε όλες τις προσπάθειες του στο παρκέ, για να πάρουν οι Λέικερς δυο σερί τίτλους: “Ο Γκασόλ; Είναι έξυπνος όσο κανείς, γνωρίζει πολύ καλά τα βασικά του μπάκσετ, μα πάνω απ’ όλα έχει μια τεράστια καρδιά που τον καθοδηγεί μέσα στο γήπεδο. Αυτή ήταν η κοινή μας γλώσσα, εκτός από τα ισπανικά” έγραφε στο βιβλίο του “The Mamba Mentality” ο Κόμπι.
Όταν το 2012 ο Ισπανός πήρε το δρόμο για το Σικάγο, ο Κόμπι έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να τον κρατήσει στο LA: “Τι άλλο να κάνω; Να πάρω ένα άλογο και να βαφτώ με τα χρώματα της Ισπανίας, σαν ο Ισπανός Γουίλιαμ Γουάλας (σ.σ ήρωας των Σκωτσέζων, που ενέπνευσε την ταινία Braveheart, με τον Μελ Γκίμπσον)” είχε αναρωτηθεί για να προσθέσει: “Έχει κάνει τρομερή δουλειά στην ομάδα. Βγαίνει έξω και απλά παίζει όλα μας τα συστήματα”
Ο Γκασόλ δεν ξέχασε ποτέ αυτή τη φιλία που γεννήθηκε με δυο ισπανικές κουβέντες πάνω στο παρκέ του Staples Center και συμπαραστάθηκε όσο μπορούσε περισσότερο στην οικογένεια του Κόμπι, μετά τον τραγικό θάνατο του μεγάλου σταρ το 2020.
Πόσο καλοί ήταν οι δυο τους με τα “κίτρινα”; Έχουν περάσει κάποια χρονάκια, αλλά δύσκολα ξεχνιούνται τα μαγικά τους.
Το ρεσιτάλ στη Λιλ
Παίζοντας πάνω από 20 χρόνια μπάσκετ, πηγαίνοντας στο ΝΒΑ, ο Γκασόλ δεν ξέχασε ποτέ την Εθνική Ισπανίας. Ελάχιστες φορές της είπε όχι, εξ ου και τα 11 μετάλλια που κέρδισε μαζί της από το 2001 μέχρι το 2021 που φόρεσε τη φανέλα της. Ήταν ο κορυφαίος της μεγαλύτερης εθνικής ομάδας της σύγχρονης εποχής, που κυριάρχησε και έγραψε ιστορία.
Ο Γκασόλ ήταν εκεί για να οδηγεί την Ισπανία, να την βγάζει από τα δύσκολα και στο τέλος να πανηγυρίζει με τους συμπαίκτες του. Ακόμη κι όταν σακάτεψε το πόδι του (στον ημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου, το 2006, στην Ιαπωνία, εναντίον της Αργεντινής) στο τέλος σήκωσε ψηλά το τρόπαιο Τζέιμς Νέισμιθ, καθως οι υπόλοιποι Ισπανοί έφταναν να συντρίψουν την κουρασμένη και ευρισκόμενη ακόμη στον ουρανό της μεγάλης νίκης επί των ΗΠΑ, Εθνική Ελλάδας.
Πάντοτε (ή σχεδόν πάντοτε) η γεύση που είχαν οι αγώνες Ισπανίας-Ελλάδας ήταν πικρή, αφού οι φούριας ρόχας με τον έναν (επιβλητικοί το 2006) ή τον άλλο (βρίσκοντας βοήθεια κι από τους ρέφερι, στον ημιτελικό του Ευρωμπάσκετ 2007) τρόπό μας υποχρέωναν να σκύβουμε το κεφάλι.
Το 2015 στη Γαλλία, πιστέψαμε ότι η ιστορία θα άλλαζε. Η Ελλάδα έβρισκε την Ισπανία στον δρόμο για τους “4”. Ίσως την τελευταία φορά που είδαμε μια τόσο καλή Εθνική ομάδα (με τον Γιάννη Αντετοκούνμπο να πλαισιώνει την παλιά φρουρά Σπανούλη, Ζήση, Μπουρούση αλλά και τους νεότερους Πρίντεζη, Σλούκα, Καλάθη, Παπανικολάου)να διεκδικεί μια ιστορική διάκριση.
Ο προημιτελικός με την Ισπανία που πήγε στη Γαλλία λαβωμένη και πριν από τα νοκ-άουτ παιχνίδια είχε χάσει και δυο ματς (από Σερβία και Ιταλία) αλλάζοντας λίγο τις ισορροπίες ήταν δραματικός. Η Εθνική πολέμησε, γύρισε το ματς και το -7 του πρώτου μέρους. Προηγήθηκε, μάλιστα, ακόμη και με 4π (68-64) σε μια κρίσιμη καμπή όπου ο Γκασόλ ευστόχησε σε τρίποντο κρατώντας την ομάδα του όρθια. Ο Πάου ήταν πρώτος σκόρερ της Ισπανίας με 27π (και 9ρ), έχασε τη βολή στο τέλος, ο Αντετοκούνμπο (12π-17ρ, σε μια εντυπωσιακή εμφάνιση) όμως που πήρε την μπάλα δεν είχε τον χρόνο να σουτάρει, παρά μόνο από το κέντρο.
Η μπάλα χτύπησε στο ταμπλό και έτσι το 73-71 υπέρ της Ισπανίας έμεινε για να πιστοποιεί την δική τους πρόκριση και τη δική μας αποτυχία.
Ο Γκασόλ, όμως, δεν είχε πει την τελευταία του λέξη.
Στον ημιτελικό με την οικοδέσποινα Γαλλία, ήταν ακόμη καλύτερος. Έκανε ίσως την κορυφαία του εμφάνιση με την Εθνική, σκοράροντας 40 πόντους (12/19, 16/18β) κι έχοντας ακόμη 11 ριμπάουντ, 1 ασίστ, 1 κλέψιμο και 3 κοψίματα. Το 80-75 επί των “τρικολόρ” αποτελούσε δικό του έργο.Ο Γκασόλ, που ένα χρόνο πριν μετά την παταγώδη αποτυχία της Ισπανίας στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα της Μαδρίτης, είχε εξαφανιστεί μπαίνοντας στο αυτοκίνητο του με προορισμό τη Βαρκελώνη, έπαιρνε μια θριαμβευτική ρεβάνς. Η Γαλλία είχε αποκλείσει τους Ισπανούς στους “8” και τα media εκτός από τον κόουτς Χουάν Ορένγκα στοχοποιούσαν τον Πάου και τον αδερφό του για “υπεροπτική” συμπεριφορά
Έχοντας αποκλείσει τους Γάλλους, οι Ισπανοί δεν είχαν κανένα πρόβλημα να συντρίψουν στον τελικό την Λιθουανία με 80-63 και να πάρουν το χρυσό μετάλλιο. Ο Γκασόλ έβαλε άλλους 25π και φόρεσε το τελευταίο χρυσό που κατέκτησε με την Εθνική ομάδα της πατρίδας του. Σημειώστε ότι με 30π (6/7 τρίποντα! ) είχε καθορίσει και τον πρώτο νοκ-άουτ αγώνα, κόντρα στην Πολωνία. Πολύ λογικά αναδείχθηκε MVP του τουρνουά, έχοντας 25.6π, 8.8ρ και 2.9 ασίστ σε 30 λεπτά συμμετοχής ανά αγώνα. Ήταν πρώτος σκόρερ και πρώτος μπλοκέρ (2.3) της διοργάνωσης στην τρυφερή ηλικία των 34 ετών
Θα κλείσω με μια προσωπική εμπειρία, από το Ευρωμπάσκετ 2011 στη Λιθουανία. Έτυχε να παρακολουθήσω μια πρωινή ατομική προπόνηση του Χουάν Κάρλος Ναβάρο στο ένα κομμάτι του γηπέδου και του Πάου Γκασόλ στο άλλο μισό. Μιάμιση ώρα ιδρώτα, σουτ, ντρίπλας, κάποιες στιγμές με δεμένα πόδια. Ακουγόταν μόνο η μπάλα και η αναπνοή τους. Μου χε κάνει εντύπωση το πόσο γρήγορος ήταν ο Ναβάρο με τα λεπτά πόδια του, αλλά και με πόση άνεση ο Γκασόλ τον ακολουθούσε σουτάροντας από οποιαδήποτε γωνία του γηπέδου. Πιο πολύ όμως ήταν ο επαγγελματισμός που απέπνεαν αμφότεροι, η θέληση τους να βάλουν το επόμενο σουτ (δεν έχασαν και πολλά), να φτάσουν τον εαυτό τους στο κόκκινο. Τίποτε δεν είναι τυχαίο σε αυτή τη ζωή. Ούτε αυτοί οι δυο φίλοι (από το 1999 με την Εθνική Εφήβων) είχαν αυτή την κοινή πορεία. Το ταλέντο, προφανώς, είναι το πρώτο. Όχι όμως και το τελευταίο. Ο Γκασόλ με το αρμονικό κορμί και τις πλαστικές κινήσεις, τελειοποίησε τα πάντα στη διαδρομή του, από μικρό παιδί, μέχρι που έγινε άντρας και ένας από τους καλύτερους μπασκετμπολίστες που είδαμε ποτέ…
Πηγή: Sport 24
