Του Αντώνη Καρπετόπουλου
Από την ώρα που ο Βασίλης Σπανούλης ανακοίνωσε ότι σταματά το μπάσκετ δυο πράγματα συνέβησαν: το πρώτο είναι ότι από κάθε άκρη της Ευρώπης έφτασαν μηνύματα θαυμασμού για την τεράστια καριέρα του. Το δεύτερο ότι πολλοί άρχισαν να αναρωτιούνται για το γιατί της απόφασης. Η ερώτηση που κυριαρχεί είναι γιατί ο Σπανούλης σταμάτησε, ενώ μια εβδομάδα πριν ήταν έτοιμος να πάει στο Προολυμπιακό τουρνουά. Οποιος αυτό δημοσίως το αναρωτιέται προσθέτει και γιατί ο παίκτης δεν περίμενε να ανακοινώσει την απόφασή του, όταν το γήπεδο θα ήταν γεμάτο και θα μπορούσαν όλοι να τον χειροκροτήσουν.
Για τις εκφράσεις θαυμασμού από όλη την Ευρώπη δεν έχω να πω τίποτα: αν αγαπάς το μπάσκετ θαυμάζεις το Σπανούλη όπου κι αν ζεις. Για όσους αναρωτιούνται για το γιατί της απόφασής του έχω να πω ότι ίσως και λόγω αγάπης (η αγάπη είναι πάντα παραμορφωτικός καθρέφτης) δεν κατάλαβαν ποτέ το Σπανούλη.
Βραδιές αγάπης και θεραπείας
Γιατί ο Σπανούλης είναι ιερό τέρας του ελληνικού μπάσκετ; Γιατί κατέκτησε τίτλους; Το έκαναν κι άλλοι πολλοί. Γιατί έκανε θαύματα, ειδικά στον Ολυμπιακό; Μπορεί. Αλλά είναι άραγε οι νίκες και οι ήττες που καθορίζουν το μέγεθος του αθλητή; Δεν μπορώ να το πω με σιγουριά. Το κάθε σπορ έχει άλλωστε τις ιδιαιτερότητές του –θέλω να πω ότι οι Αμερικάνοι που ανακάλυψαν, εξέλιξαν και απογείωσαν το μπάσκετ έχουν ψηφίσει δυο χρονιές MVP τον Γιάννη Αντετοκούνμπο κι ας μην έφτασε ούτε στα τελικά του ΝΒΑ. Ο Σπανούλης θα ήταν ο Σπανούλης και χωρίς τους τίτλους του και θα προκαλούσε τον ίδιο θαυμασμό σε όλη την Ευρώπη. Απλά οι βραδιές των θαυμάτων του ήταν οι στιγμές που άνοιγαν τα μάτια των δύσπιστων – ήταν οι βραδιές της θεραπείας όσων δεν έβλεπαν, ευτυχώς έμειναν λίγοι. Οι πιστοί του Σπανούλη ξέραμε πως ό,τι έκανε δεν ήταν παρά αποδείξεις της μεγαλοσύνης του: τίποτα άλλο.
Το μέγεθός του Kill Bill ήταν πάντα μεγαλύτερο από τον τίτλο, δηλαδή τη διαδικασία. Γιατί ο Σπανούλης ήταν το μπάσκετ. Και συγχρόνως κάτι μεγαλύτερο.
Οποιος αναρωτιέται «γιατί το αποφάσισε τώρα» χάνει την ουσία του πράγματος: για τον Σπανούλη δεν υπήρχε ποτέ η έννοια της επικαιρότητας όπως εμείς που αγαπάμε τα σπορ την αντιλαμβανόμαστε. Δεν υπήρχαν βραδιές θριάμβων και βραδιές απογοητεύσεων. Δεν υπήρχαν θρίαμβοι και καταστροφές. Δεν υπήρχαν συγχαρητήρια και χειροκροτήματα και πίκρες. Υπήρχε μόνο μια μέρα: όλη η καριέρα του Σπανούλη είναι μια μέρα. Μια μέρα δουλειάς. Μια μέρα απαιτήσεων. Μια μέρα θέλησης. Μια μέρα με ένα και μόνο αντίπαλο: τον απαιτητικό εαυτό του. Κι όταν η μέρα αυτή τελείωσε ο Σπανούλης είπε αντίο σε όλους. Για να ζήσει όπως θέλει μια άλλη μέρα.
Πράξεις ευθύνης
Ο Σπανούλης δεν υπήρξε κοινός θνητός και δεν μετρά ούτε το χρόνο, ούτε τις αποφάσεις του όπως οι κοινοί θνητοί. Οι αποφάσεις είναι απλά μέσα στο πρόγραμμα της μέρας: είναι ρουτίνα και υποχρέωση κι όχι σπαζοκεφαλιά.
Οι αποφάσεις του στη ζωή δεν είναι διαφορετικές από τις αποφάσεις του στο γήπεδο. Είναι μικρές, για τον ίδιο, πράξεις ευθύνης – απλά στα δικά μας μάτια φαινόταν πάντα μεγαλειώδεις γιατί ο τύπος ήταν απλησίαστος. Για τον ίδιο, όλα όσα εμείς θαυμάζαμε, ήταν απλα ο τρόπος για να δείχνει στον εαυτό του ότι τον κέρδιζε. Η αλματώδης πρόοδός του, η καθιέρωσή του, η μετατροπή του σε ηγέτη, η επιλογή του να πάει στον Ολυμπιακό και να τον κουβαλήσει συχνά μόνος του, ακόμα και η για πολλούς ανεξήγητη εφετινή απόφασή του να επιστρέψει στην Εθνική είναι τα κεφάλαια ενός σκληρού παιγνιδιού με τον εαυτό του: όλα αυτά τα χρόνια όλοι μας υπήρξαμε θεατές σε αυτό κυρίως το παιγνίδι.
Τους όρους του παιγνιδιού ο Σπανούλης τους όριζε από την πρώτη μέρα. Και φυσικά τους όρισε και την τελευταία: από τη στιγμή που δεν μπορούσε πια να ξεπεράσει τον εαυτό του είπε αντίο. Ο τελευταίος του τραυματισμός ήταν απλά το έναυσμα που πυροδότησε την εξέλιξη. Το σημάδι.
Δεν θα είχε νόημα
Διαβάζω διάφορους που γράφουν ότι το τέλος είναι πικρό, ότι άξιζε κάτι άλλο, ότι έπρεπε να μείνει για να φύγει φορώντας τη φανέλα κτλ κτλ. Είναι κατανοητά όλα αυτά αλλά δεν έχουν μεγάλη σχέση με το Σπανούλη: έχουν σχέση απλά με όσους τα λένε και με τις δικές τους φαντασιώσεις.
Η αλήθεια είναι ότι συχνά οι αθλητές τραβάνε την καριέρα τους λίγο παραπάνω για να γίνουν πρωταγωνιστές στην πασαρέλα του Last Dance. Πολύ συχνά όποιοι ανακοινώνουν πως αυτός ο χρόνος θα είναι ο τελευταίος τους στο γήπεδο ζουν μια χρονιά με καλά λόγια και χειροκροτήματα. Ακόμα και οι αντίπαλοι μαλακώνουν και στην πορεία αυτή προς το φινάλε (που μπορεί και να είναι και ένδοξο καθώς μπορεί να συνδυαστεί με κάποιο τίτλο) τα μπράβο γίνονται η καθημερινή μας υποχρέωση προς το πρόσωπό τους – απολογούμαστε με αυτά για όσα τους έχουμε προσάψει κατά καιρούς. Αλλά όλο αυτό είναι ένα σκηνικό θεατρικής αποχώρησης που σίγουρα δεν ταιριάζει στον Σπανούλη που έζησε ως πρωταγωνιστής δραμάτων. Δεν θα είχε νόημα για αυτό τον υπέροχο μαχητή να τον βραβεύουν παντού και να του κάνουν γιορτές αντίο σαν να είναι ο λατρεμένος συνάδερφος που θα βγει στη σύνταξη: όποιος έκανε καριέρα ψάχνοντας συνεχώς τον τρόπο που θα ξεπεράσει τον εαυτό του το αντίο το λέει όποτε κρίνει ότι πρέπει. Δεν έχει ανάγκη ούτε από άλλα χειροκροτήματα, ούτε από άλλα μπράβο, ούτε από τη ματαιοδοξία μιας γενικής αναγνώρισης που βασίζεται συχνά στην κατανόηση της θλίψης όποιου αποχωρεί: ο Σπανούλης αποδείχτηκε ότι είναι υπεράνω ακόμα και μιας σκηνοθετημένης αποθέωσής που αυθόρμητα θα προέκυπτε.
Ενας φίλος του μου έλεγε χθες ότι όταν έκανε το ρεκόρ πόντων στην Ευρωλίγκα στο ματς με τη Φενέρ και το παιγνίδι σταμάτησε για να τον βραβεύσουν ήταν εντελώς αμήχανος. Ποιο ρεκόρ πόντων; Αυτός πίστευε πως μπορεί να γυρίσει το ματς.
Τέλος δεν έχει
Η μέρα της δουλειάς ολοκληρώθηκε. Ο Σπανούλης ολοκλήρωσε αυτή τη θεόπνευστη αποστολή του. Αλλαξε τον κόσμο του κι άλλαξε και τον κόσμο που δεν ήταν ίδιος πριν από αυτόν και δεν θα είναι ίδιος και μετά από αυτόν.
Ας σηκωθούμε όρθιοι όσοι υπήρξαμε μαθητές της εξαιρετικότητας του κι ας πούμε απλά Captain my captain. Τίποτα άλλο. Αποχωρεί σεμνά και ταπεινά, όπως ήρθε, ένας ποιητής. Αφήνοντας παρακαταθήκη ένα έργο που θα του χαρίσει την αθανασία. Και η αθανασία τέλος δεν έχει…
Πηγή: Κάρπετ Show
