Του Θάνου Σαρρή
Αν έχετε βρεθεί σε αγγλικό γήπεδο και αυθόρμητα σηκωθήκατε να πανηγυρίσετε κάποιο γκολ, πιθανότατα προσεγγιστήκατε άμεσα από κάποια κυρία ή κύριο με κίτρινο γιλεκάκι, που σας είπε ευγενικά ότι πρέπει να καθίσετε. Για αρκετούς φιλάθλους, κυρίως τους μεγαλύτερους, η υποχρέωση αυτή κατέστρεψε ένα σημαντικό μέρος της ατμόσφαιρας των γηπέδων, του πώς ζει ο φίλαθλος τον αγώνα, επηρεάζοντας το συναίσθημα.
Από το Χίλσμπορο μέχρι σήμερα
Στην Αγγλία τα γήπεδα γέμισαν με καθίσματα μετά την τραγωδία του Χίλσμπορο το 1989, όπου 96 οπαδοί της Λίβερπουλ έχασαν τη ζωή τους και κυρίως μετά την έκθεση του Λόρδου Τέιλορ, έναν χρόνο μετά τους θανάτους Όχι φυσικά ότι οι κερκίδες ορθίων ευθύνονταν για τους νεκρούς. Έστω και καθυστερημένα, οι ευθύνες αποδόθηκαν, βαραίνοντας τις αστυνομικές και νοσοκομειακές αρχές. Το «όλοι καθιστοί» στο γήπεδο έγινε κάτι σαν ιερή εντολή, σαν συνώνυμο της ασφάλειας.
Αποδείχθηκε, ωστόσο, ότι δεν είναι έτσι. Επθέσεις σε παίκτες, εισβολές στους αγωνιστικούς χώρους, οπαδικές συγκρούσεις και διάφορα άλλα περιστατικά βίας μπορούν να συμβούν ανεξάρτητα με το αν ο κόσμος παρακολουθεί έναν αγώνα καθιστός, τρώγοντας πατατάκια. To αντίθετο, μάλιστα, καθώς έχουν καταγραφεί περιστατικά που ξεκίνησαν από τον υπερβολικό ζήλο των αρχών να διατηρήσουν τον κόσμο καθιστό.
Υπήρξαν κάποιοι θαμώνες των γηπέδων που το αντιλήφθηκαν από την πρώτη στιγμή, ζητώντας την επιστροφή του δικαιώματος να παρακολουθήσει κάποιος την ομάδα του όρθιος σε ασφαλείς συνθήκες. Γιατί σίγουρα, με τους κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους, είναι πιο ασφαλές να παρακολουθείς και να τραγουδάς όρθιος, χωρίς ένα κάθισμα σφηνωμένο πίσω σου και χωρίς κόσμο να κάθεται ακριβώς δίπλα.
Η Football Supporters’ Federation (FSE), πρωτοστάτησε από την πρώτη στιγμή στην καμπάνια για δημιουργία χώρων “safe standing”, στους οποίους οι φίλαθλοι θα μπορούν να παρακολουθήσουν έναν αγώνα όρθιοι, χωρίς να εμποδίζουν εκείνους που θα κάθονται και με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια.
Η δικαίωση
Η συζήτηση κρατά εδώ και δεκαετίες, για την ακρίβεια 32 χρόνια, με αρκετούς εμπλεκόμενους φορείς να υποστηρίζουν λύσεις όπως το “rail seating system”, με θέσεις δηλαδή που μπορούν να διπλωθούν για να αφήσουν επαρκή χώρο, προκειμένου ο κόσμος να απολαμβάνει τον αγώνα όρθιος και με ασφάλεια. Έγιναν έρευνες, δοκιμές και τον Ιούνιο του 2018, η τότε υπουργός αθλητισμού στην Αγγλία, Τρέισι Κράουτς, είπε στα μέλη του κοινοβουλίου ότι «το μυαλό της είναι ανοιχτό» ως προς την επιστροφή των ορθίων. Προανήγγειλε ότι η κυβέρνηση θα δουλέψει με τις ποδοσφαιρικές αρχές, προκειμένου να βγάλουν ένα πόρισμα και να μελετήσουν τα στοιχεία, σχετικά με τη σύνδεση τραυματισμών σε γήπεδα που είναι υποχρεωτικά για καθήμενους.
Στις 22 Σεπτεμβρίου, η FSE ανακοίνωσε πως ο αγώνας που δίνουν εδώ και δεκαετίες, βρήκε ανταπόκριση: Η επιστροφή των κερκίδων για όρθιους πήρε το «πράσινο φως» για εφαρμογή στην Premier League και την Championship. Όπως ανακοίνωσε η Ένωση Ασφαλείας Γηπέδων, οι σύλλογοι από τις δύο μεγάλες κατηγορίες της Αγγλίας μπορούν να κάνουν αίτηση για την εισαγωγή στις έδρες τους ειδικά διαμορφωμένων χώρων, στους οποίους οι οπαδοί θα μπορούν να είναι όρθιοι. Κάποια στάδια έχουν ήδη προχωρήσει στις απαραίτητες τροποποιήσεις και από την 1η Ιανουαρίου η νέα εποχή θα ξεκινήσει πιλοτικά. Ο Νάιτζελ Χάντλστον, νυν υπουργός αθλητισμού, τόνισε ότι «τώρα είναι η στιγμή για την πρόοδο».
«Είμαστε κάτι παραπάνω από ενθουσιασμένοι που τελικά πήραμε τη νίκη για την καμπάνια της FSA σχετικά με τις ασφαλείς θέσεις ορθίων έπειτα από παράταση, πέναλτι και πολλά περισσότερα από μία επαναλήψεις και αναβολές. Η σημερινή ανακοίνωση είναι το αποτέλεσμα μιας παρατεταμένης και συνεχούς εκστρατείας των φίλων του ποδοσφαίρου, μια νίκη των απλών ανθρώπων, με απλές δουλειές, που αρνήθηκαν να αποδεχθούν τον ισχυρισμό της αναφοράς Τέιλορ, ότι δεν μπορεί να υπάρξει ασφαλής διαχείριση των όρθιων φιλάθλων.
Ξεκίνησε σε έναν κόσμο πριν το ίντερνετ και τα κινητά τηλέφωνα, όταν το να τρέχεις μια καμπάνια σήμαινε πρωινά ταξίδια σε κοινωνικούς χώρους στο Άλτρινχαμ, τηλεφωνικές διασκέψεις, φυλλάδια σε πολιτικές μαζώξεις στη βροχή και γράψιμο επιστολών. Ατελείωτο γράψιμο. Πρόσφατα, ήταν περισσότερο ομαδική δουλειά, μια εκλεπτυσμένη, συντονισμένη συνεργασία μεταξύ της FSA, άλλων οπαδών και οργανισμών οπαδών, συνεργατών και των διάφορων ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων και αρχών, συλλόγων, βουλευτών, εργαζομένων, φίλων δημοσιογράφων και περισσότερο πεφωτισμένων τμημάτων στα κέντρα λήψης αποφάσεων του Ηνωμένου Βασιλείου. Έχουμε διανύσει πολύ δρόμο», είπε ο Κέβιν Μάιλς, εκτελεστικός διευθυντής της Football Supporters’ Federation.
Οι λόγοι
Γιατί, όμως, θέσεις ορθίων; Ο Μάικλ Μπρούνσκιλ, διευθυντής επικοινωνίας της FSE, σε παλιότερη συνομιλία μάς είχε παρουσιάσει αναλυτικά τους λόγους, τους οποίους και παραθέτουμε όπως ακριβώς τους είχε θέσει.
Υποστήριξη του κόσμου: Εννέα στους δέκα οπαδούς είναι υπέρ του να έχεις την επιλογή είτε να είσαι καθιστός ή όρθιος (FSF National Survey 2012). Κάθε εβδομάδα χιλιάδες στέκονται σε θέσεις για καθιστούς για να υποστηρίξουν την ομάδα που αγαπούν – δικαιούνται κανονικές θέσεις για όρθιους.
Επιλογή: Είναι προς όφελος όλων, αφού εκείνοι που θέλουν να στέκονται όρθιοι μπορούν να το κάνουν και την ίδια στιγμή όσοι προτιμούν να είναι καθιστοί δεν χρειάζεται να ανησυχούν για το αν κάποιος θα τους εμποδίζει από το να δουν. Οι ομάδες θα έχουν επίσης την επιλογή να εισάγουν τις θέσεις ορθίων, αν δουν ότι τους ταιριάζει κάτι τέτοιο.
Ασφάλεια: Οι θέσεις ορθίων μπορούν να εισαχθούν έτσι, ώστε να πληρούν όλες τις προϋποθέσεις ασφαλείας που ορίζει η κυβέρνηση, η οποία ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι το να στέκεσαι όρθιος σε αγώνα ποδοσφαίρου είναι εγγενώς επικίνδυνο.
Ευελιξία: Σύμφωνα με τους κανονισμούς της UEFA όλες οι ευρωπαϊκές διοργανώσεις πρέπει να παίζονται σε γήπεδα με θέσεις για καθιστούς. Οι θέσεις ορθίων μπορούν πολύ εύκολα να μετατραπούν σε θέσεις για καθιστούς, οπότε μια ομάδα που αγωνίζεται στην Ευρώπη θα μπορεί να μετατρέψει τις θέσεις του γηπέδου σε θέσεις καθιστών χωρίς να μπαίνει σε πολλούς μπελάδες.
Τιμές: Τόσο στην Αγγλία όσο και στο εξωτερικό οι τιμές των εισιτηρίων για τις θέσεις ορθίων είναι γενικότερα πιο χαμηλές από ότι για αυτές για τους καθιστούς, κάνοντας το γήπεδο πιο προσιτό στον κόσμο.
Η Τσέλσι, η Μάντσεστερ Σίτι, η Λίβερπουλ, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και οι Γουλβς έχουν ήδη εισάγει το “rail seating”, το οποίο έχει πάρει και έγκριση. Η Άρσεναλ θα συσκεφθεί με αντιπροσωπείες φιλάθλων την επόμενη εβδομάδα, προκειμένου να φτάσει στην τελική της απόφαση, ενώ οι διεργασίες έχουν ξεκινήσει και στις υπόλοιπες ομάδες. Είναι σίγουρα μια εξέλιξη, η οποία μπορεί να επηρεάσει τα γήπεδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και να σημάνει μια εντελώς νέα προσέγγιση στην ατμόσφαιρα των γηπέδων!
Πηγή: Το Κουτί της Πανδώρας