Του Γιάννη Φιλέρη
Τρεις υποψήφιοι πρόεδροι, 57 υποψήφιοι σύμβουλοι, άλλοι 8 για την εξελεγκτική επιτροπή και 3 για την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή. Ποτέ άλλοτε το ελληνικό μπάσκετ δεν είχε τόσους πολλούς παρόντες (σύνολο 71) σε μια εκλογική διαδικασία. Ύστερα από συνεχόμενες αναβολές, μετά από μια προεκλογική περίοδο η οποία κράτησε σχεδόν… ενάμιση χρόνο, οι αρχαιρεσίες για το νέο πρόεδρο και Διοικητικό Συμβούλιο της ομοσπονδίας (συν τα μέλη της Εξελεγκτικής Επιτροπής και τον εκπρόσωπο στην Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων) γίνονται μέσω τηλεδιάσκεψης και σε μια ιστορική από κάθε άποψη συνέλευση και (ηλεκτρονική) ψηφοφορία.
Τα περίπου 600 σωματεία που από τις 3 το μεσημέρι έως τις 7:15μμ (με βάση το πρόγραμμα το οποίο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της ΕΟΚ) θα δώσουν την ετυμηγορία τους, καλούνται να αποφασίσουν για την επόμενη μέρα του ελληνικού μπάσκετ σε μια κρίσιμη διαδικασία, που σηματοδοτεί μια νέα εποχή. Το πόσο διαφορετική θα είναι από την προηγούμενη, εξαρτάται από τις δικές τους επιλογές και το τελικό αποτέλεσμα.
Σίγουρα, πάντως, μπαίνει ένα οριστικό τέλος σε μια ολόκληρη εποχή, που είχε για κεντρικό πρόσωπο τον Γιώργο Βασιλακόπουλο. Ο απερχόμενος πρόεδρος, που λόγω του Νόμου Αυγενάκη δεν είχε δικαίωμα να θέσει ξανά υποψηφιότητα δεν θα’ ναι παρών σε ένα ΔΣ της ομοσπονδίας μετά 56 χρόνια! Περισσότερο από μισό αιώνα, με τον ένα, ή τον άλλο τρόπο, συμμετείχε στα κοινά του μπάσκετ, καθώς το όνομα του συμπεριλαμβανόταν στην προσωρινή διοικούσα επιτροπή της Ελληνικής Ομοσπονδίας Αθλοπαιδιών (ΕΟΠΑ) που το 1965 αποσπάστηκε από τον ΣΕΓΑΣ.
Ένα χρόνο αργότερα (στις 10/9/1966) ήταν παρών (μαζί με τον Ζαχαρία Αλεξάνδου) στο πρώτο εκλεγμένο ΔΣ της ΕΟΠΑ (πρόεδρος ο Αθανάσιος Μαντέλλος). Στη συνέχεια θα συμμετέχει και στο συμβούλιο της νεοσύστατης ΕΟΚ, που ιδρύθηκε το 1970.
Οι επόμενες εκλογές όπως σε όλες τις αθλητικές ομοσπονδίες έγιναν μετά την πτώση της δικτατορίας. Η παράταξη Βλαδίμηρου Βάλλα επικράτησε στις εκλογές που έγιναν στο Στάδιο Καραϊσκάκη, αφού η εκείνη του Δημοσθένη Πασχαλίδη δεν φάνηκε να συγκινεί τα 96 σωματεία που ψήφισαν στις πρώτες αρχαιρεσίες για την ανάδειξη ΔΣ στην Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης. Ο Γ.Βασιλακόπουλος ήταν εκεί, όπως και ο Ζαχαρίας Αλεξάνδρου, αλλά και ο Πέτρος Καπαγέρωφ, με τους οποίους θα συνεργαζόταν κάποια χρόνια αργότερα.
Ο Βλ. Βάλλας έγινε ο πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος της ΕΟΚ σε μια διοίκηση, η θητεία της οποίας κράτησε δυο χρόνια.
Η μεταπολιτευτική ιστορία της ΕΟΚ άρχιζε εκείνο τον Δεκέμβριο του 1975, με τον πολυσχιδή Γ.Βασιλακόπουλο (παίκτης, για λίγο διαιτητής και προπονητή) να επιλέγει οριστικά την παραγοντική διαδρομή. Οι δικοί του χειρισμοί, πρωτοβουλίες και αποφάσεις σημάδεψαν τα επόμενα χρόνια, που τον έφεραν στο προσκήνιο και (στη δεκαετία του ’80) τον μετέτρεψαν σε κυρίαρχο του παιχνιδιού.
Συμμαχώντας με πρώην αντιπάλους, κάνοντας ελιγμούς, μπορεί να ηττήθηκε στις εκλογές του 1977, όταν επικράτησε η παράταξη Αλεξάνδρου, βρήκε όμως τον τρόπο να δημιουργήσει την ομάδα, που θα έπαιρνε την μπασκετική εξουσία από παράγοντες που ήταν προσκείμενοι στη ΝΔ (Άγης Κυνηγόπουλος, Γιάννης Μαλακατές, Φαίδων Ματθαίου, Στέλιος Γιώσης, αργότερα ο Πέτρος Χατζηκώστας και ο Κώστας Δήμου και λοιποί)
Και… ξύλο το 1983
Το 1980 μαζί με τον αείμνηστο Νότη Μαστρογιάννη εκλέγονται στη Θεσσαλονίκη. Μαζί τους και οι Δημήτρης Μπουσβάρος, Παντελής Δέδες και Κώστας Παρίσης. Μια πολύ ισχυρή ομάδα δημιουργείται μέσα στην ΕΟΚ, με τον Βασιλακόπουλο να αρχίσει να γίνεται ο ιθύνων νους και ο γενικός γραμματέας, που σιγά-σιγά θα εξελισσόταν σε καθεστώς μέσα στην ομοσπονδία. Η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, ευνοεί τη στρατηγική του, αφού πολιτικά συντάσσεται με τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Η επόμενη εκλογοαπολογιστική συνέλευση της ΕΟΚ ( Ιούλιος 1983) έχει έντονη κομματική αντιπαράθεση.
Από τη μια το ΠΑΣΟΚ (και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις, όπως έλεγε παλιότερα ο Θοδωρής Καλούδης) κι από την άλλη η Νέα Δημοκρατία.
Η Πανελλήνια Αγωνιστική Κίνηση, κατέβαινε με Ζαχαρία Αλεξάνδρου, Αστέριο Αστεριάδη, Γιώργο Βασιλακόπουλο, Νίκο Βαφάκη, Παντελή Δέδε, Νίκο Κακέτση, Πέτρο Καπαγέρωφ, Γιώργο Κόνιαρη, Σπύρο Κωνσταντινίδη, Νότη Μαστρογιάννη, Θόδωρο Μπαχάρογλου, Δημήτρη Ντούγκο, Κώστα Παρίση και Απόστολο Τασούλα.
Η Ενωτική Κίνηση, από την άλλη, έχει επικεφαλής τον Φαίδωνα Ματθαίου, ενώ συμμετέχουν ακόμη και οι Κώστας Δήμου, Άγης Κυνηγόπουλος, Μιχάλης Βιντζυηλαίος, Κώστας Κερεστετζής, Πέτρος Χατζηκώστας και άλλοι.
Τα πνεύματα ανάβουν όταν εμφανίζεται ο “Δήμαρχος”, προσωνύμιο του ιδιαίτερου του (τότε ΓΓΑ) Κίμωνα Κουλούρη, επεμβαίνουν οι “φουσκωτοί”, πέφτουν μερικές ψιλές (και χοντρές) με την “Ελευθεροτυπία” της επόμενης μέρας να κάνει λόγο για βία και τρομοκρατία.
Ο Δημήτρης Καρύδας, που τότε κάλυπτε τις εκλογές για λογαριασμό της εφημερίδας “Φίλαθλος”, εξηγεί και τον τρόπο με τον οποίο ο Γ.Βασιλακόπουλος εδραίωσε την κυριαρχία του στο μπάσκετ: “Στόχος του ήταν να ελέγξει όλες τις ενώσεις. Αυτό έκανε, αρχής γενομένης από την ΕΣΚΑ. Με τις περίφημες εκλογές στο Κάραβελ, όπου ο Βασίλης Ζερβουδάκης εκλεκτός τότε του Βασιλακόπουλου (σ.σ αργότερα, όπως και με πολλούς άλλους βέβαια, ήρθε σε σύγκρουση) αντιμετώπιζε τον Βασίλη Γιαβρούτα. Ήταν η Συνέλευση, όπου έσβησαν τα φώτα και … εξαφανίστηκε η κάλπη! Τελικά διορίστηκε διοίκηση πρωτοδικείου, που διεξήγαγε αργότερα τις εκλογές και τις οποίες κέρδισε πανηγυρικά ο Ζερβουδάκης”
Οι προσφυγές του 1989
Έχοντας, πλέον, πείρα τριών εκλογικών δοκιμασιών, αλλά και ουσιαστική διοίκηση της ομοσπονδίας για έξι χρόνια (τρία με απόλυτη πλειοψηφία) ο Γιώργος Βασιλακόπουλος ήξερε ότι δύσκολα θα μπορούσε κανείς να τον αποσταθεροποιήσει. Δεν ήταν, άλλωστε, μόνος του.
Ακόμη μπορούσε να συνεργαστεί, πολύ περισσότερο να επιλέγει και νέα στελέχη όπως ο Μίλτος Λαζαρίδης, που στις εκλογές του 1986, ήταν παρών στο ψηφοδέλτιο της ΠΑΑΚ. Αργότερα θα γινόταν και Γενικός Γραμματέας της ΕΟΚ, όταν ο Βασιλακόπουλος θα αναλάμβανε τη θέση του ΓΓΑ.
Τις σπουδαίες ιδέες Λαζαρίδη, πρόλαβε να εφαρμόσει η ΕΟΚ: Διαχωρισμός της εθνικής κατηγορίας σε Α1 και Α2, η εφαρμογή των πλέι-οφ, η αναθεώρηση του αναπτυξιακού προγράμματος κλπ.
Ήταν η χρυσή εποχή της διοίκησης Βασιλακόπουλου, αφού στις εκλογές του 86, ουσιαστικά δεν είχε αντίπαλο, παρά μεμονωμένες ανεξάρτητες υποψηφιότητες (Κώστας Δήμου, Κώστας Κερεστετζής, Δημήτρης Παπαχατζής κα), χωρίς πάντως να εκλεγεί κανείς. Με 252 ψήφους σε σύνολο 319 ψηφισάντων, η νίκη ήταν εντυπωσιακή καθώς μπαίναμε σιγά-σιγά στα χρόνια της ευδαιμονίας και το Ευρωμπάσκετ 87.
Με τις δάφνες του έπους της Αθήνας, αλλά και το αργυρό μετάλλιο του 1989, η διοίκηση της ΕΟΚ βλέπει να έχει μια ισχυρή αντιπολίτευση καθοδηγούμενη από τη Νέα Δημοκρατία. Όχι ότι το ΠΑΣΟΚ πήγαινε πίσω. Ο Δημήτρης Διαθεσόπουλος και ο Στράτος Μολυβάς εμφανίστηκαν στην Γενική Συνέλευση, δείχνοντας πόσο σημαντική θεωρούσε την εκλογική διαδικασία.
Οι εκλογές λίγο έλειψε να εξελιχθούν σε παρωδία. Το πρωί της συνέλευσης, το Ειρηνοδικείο Αθηνών έκανε δεκτή την προσφυγή πέντε σωματείων (Ανάβρυτα, Κυπριάδου, Φοίνικας, ΕΦΟΑ και Νέοι Βύρωνος) για αναστολή των αποφάσεων του ΔΣ και των εκλογών, καθώς λόγω της απεργίας των ΕΛΤΑ, δεν ήταν δυνατό να ειδοποιηθούν έγκαιρα οι αντιπρόσωποι των συλλόγων. Ο Πέτρος Χατζηκώστας, που ηγείτο της Ανεξάρτητης Προοδευτικής Κίνησης, ανακοίνωσε ότι η παράταξή του αποχωρεί από τη συνέλευση, χαρακτηρίζοντας έκπτωτη τη διοίκηση και διαβλητό το οποιοδήποτε αποτέλεσμα.
Την ίδια ώρα, όμως, δυο άλλα σωματεία (Παγκράτι και Μίλωνας) προσέφευγαν με τη σειρά τους στο Ειρηνοδικείο, ζητώντας αναστολή της προηγούμενης απόφασης και διεξαγωγή των εκλογών. Παίρνοντας το πράσινο φως οι εκλογές έγιναν, εν τέλει, με τη συμμετοχή 478 σωματείων (σε σύνολο 649 εγγεγραμμένων) με την απερχόμενη διοίκηση Αλεξάνδρου να θριαμβεύει με ποσοστό 84.6%
Ήταν ίσως οι τελευταίες εκλογές που είδαμε συγκροτημένη αντιπολίτευση, αν και όχι τόσο σίγουρη για τις αποφάσεις και τις τελικές επιλογές της. Από το 1989 και μετά, ο Γ.Βασιλακόπουλος δεν είχε αντίπαλο. Έκανε ό,τι ήθελε και η ομοσπονδία άλλαζε πρόεδρο ή γενικό γραμματέα, μόνο όταν αυτός το επέλεγε (είτε παίρνοντας τη θέση του Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού, είτε καθόταν στην καρέκλα του προέδρου της FIBA Europe).
Καθώς στη διαδρομή του χρόνου έφευγαν (είτε γιατί συγκρούονταν μαζί του, είτε λόγω φυσικών αιτιών) οι σημαντικότεροι από τους συνεργάτες του, ειδικά την τελευταία δεκαετία, η ηγετική ομάδα της ομοσπονδίας έμοιαζε μακριά από την σύγχρονη πραγματικότητα του μπάσκετ. Ο άλλοτε πρωτοπόρος και ρηξικέλευθος στις αποφάσεις του παράγοντας, οχυρώθηκε, γαντζωμένος με την εξουσία, δημιουργώντας εχθρούς και βλέποντας μόνο φαντάσματα.
Η μήνυση που είχαν υποβάλλει εναντίον της διοίκησης της ΕΟΚ οι κομμένοι, χωρίς λόγο, διαιτητές, έφεραν στα Γραφεία της ομοσπονδίας ακόμη και την αστυνομία, με κάποιους να πηδάνε από τα παράθυρα, ενώ όνειδος αλαζονείας αποτελεί η πρόσφατη ανακοίνωση όταν έγινε επίσημη καταγγελία από γυναίκα υπάλληλο και αφορούσε σεξουαλική επίθεση και παρενόχληση στελέχους του ΔΣ!
Όσο για τις εκλογές, όσο περνούσαν τα χρόνια θύμιζαν κωμωδία και δράμα μαζί. Το μικρότερο ποσοστό που πήρε η διοίκηση Βασιλακόπουλου από το 2016 και μετά ήταν … 90.7%! Τα αποτελέσματα ήταν αναμενόμενα και προβλεπόμενα 100%, ενώ με το σύστημα των εξουσιοδοτήσεων, ψήφιζαν αντί για τους εκπροσώπους των σωματείων, συγγενείς, φίλοι και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις, προσκείμενες πάντοτε στο απερχόμενο Διοικητικό Συμβούλιο
Κι από Δευτέρα;
Δεν θα μπορούσε να φτάσει πιο χαμηλά το μπάσκετ. Όχι μόνο στο επίπεδο της κορυφής. Υπήρχε μια δεδομένη δυσφορία στα σωματεία όλης της χώρας για την ανυπαρξία μιας διοίκησης, η οποία ακροβατούσε μεταξύ κυνισμού (όταν επέτρεπε τις αγοραπωλησίες ΑΦΜ, ή τις χωρίς λόγο τιμωρίες των κορυφαίων διαιτητών), πλήρους αδυναμίας (κατάργηση φάιναλ-φορ στο Κύπελλο, τελικοί με …600 θεατές) και μεταφυσικής (στις περίφημες αναδιαρθρώσεις κατηγοριών).
Η κυβέρνηση της ΝΔ θέλησε να παρέμβει, όπως όλες οι κυβερνήσεις που θεωρούν ότι οι αθλητικές ομοσπονδίες πρέπει να ελέγχονται (και) κομματικά. Το έκανε με άκομψο τρόπο και ουσιαστικά βοήθησε στο να κωλυσιεργήσει τόσο πολύ η εκλογική διαδικασία. Δεν χρειαζόταν, κατά τη γνώμη μας. Το μπάσκετ δεν μπορούσε να φτάσει χαμηλότερα, η κάθαρση θα μπορούσε να έρθει και από μόνη της. Θα την επέβαλαν νομοτελειακά τα ίδια τα σωματεία.
Το ζητούμενο είναι από τη Δευτέρα να ξημερώσει πράγματι μια καινούργια μέρα για το μπάσκετ.
Ο Παναγιώτης Φασούλας και οι συνεργάτες του, οι περισσότεροι σπουδαίοι παλιοί μπασκετμπολίστες με “χιλιόμετρα” στα γήπεδα, θεωρούν ότι έχει έρθει η ώρα να πάρουν τα ηνία του σπορ, αλλάζοντας δομές και προσπαθώντας να γιατρέψουν παθογένειες χρόνων.
Ο Βαγγέλης Λιόλιος προερχόμενος από το επαγγελματικό μπάσκετ και την δημιουργία του Προμηθέα Πατρών, ευαγγελίζεται την τεχνογνωσία για τη λύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα σωματεία.
Ο Άγγελος Παπανικολάου μοιάζει να εκπροσωπεί περισσότερο την απερχόμενη διοίκηση, την οποία άλλωστε υπερασπίζεται με κάθε τρόπο.
Τρεις επιλογές για τα σωματεία, που πηγαίνοντας πάντως προς την (ηλεκτρονική) κάλπη αξίζει να αναλογιστούν ότι ψηφίζουν για να αλλάξουν τα πράγματα επί της ουσίας και όχι για να καθίσουν στις καρέκλες του ΔΣ άνθρωποι, που απλά θα έχουν διαφορετικό ονοματεπώνυμο από τους προηγούμενους. Το τι θα βγάλει η κάλπη θα το μάθουμε την Κυριακή το βράδυ. Ενδεχομένως να χρειαστούν και υπερβατικές συνεργασίες ώστε να μπούμε πράγματι σε μια διαφορετική από κάθε άποψη μπασκετική Δευτέρα, ίσως πάλι το αποτέλεσμα να είναι καθοριστικό για τις όποιες εξελίξεις.
Πηγή: Sport 24